پلاتین
پیدایش
پلاتین معمولا به حالت خالص و یا در سنگ معدن اسپریلیت ( آرسنید پلاتین PtAs2 ) که بزرگترین منبع این فلز است، یافت میشود. آلیاژ طبیعی پلاتین و ایریدیوم Platiniridium بوده که در Cooprite معدنی ( سولفید پلاتین، Pt S ) یافت میشود.
این فلز معمولا با مقدار کمی از دیگر فلزات خانواده
پلاتین که در مواد آبرفتی در کلمبیا ، اونتاریو و کوههای اورال و در برخی
از ایالتهای غربی آمریکا یافت میشوند، همراه است.
پلاتین از نظر
اقتصادی بهعنوان محصول جانبی فراوری سنگ معدن نیکل تولید میشود. حجم عظیم
سنگ معدن فرآوری شده نیکل ، نشانگر این است که پلاتین تنها 2 در میلیون از
این سنگ معدن میباشد.
خصوصیات قابل توجه
این فلز
در هنگامی که خالص باشد، بسیار زیبا و به رنگ نقرهای مایل به سفید بوده ،
هادی جریان الکتریسیته و نرم و قابل انعطاف میباشد. این فلز در
برابر خوردگی مقام است. ویژگیهای کاتالیزوری فلزات گروه ششم از خانواده
پلاتین بسیار برجسته و مهم میباشد. ( توجه داشته باشید که هیدروژن
و اکسیژن در مجاورت پلاتین منفجر میشوند). دوام بالا و خاصیت ضد تیرگی
پلاتین دلیل استفاده از این فلز در ساخت جواهرات ظریف و زیبا میباشد.
دیگر
ویژگیهای ممتاز این فلز ، پایداری در برابر واکنش های شیمیایی و دماهای
بالا و خاصیت پایدار الکتریکی میباشد. از تمامی این ویژگیها در صنعت
استفاده میشود. پلاتین در مجوارت با هوا در هیچ درجه ای اکسید نمیشود،
اما توسط سیانیدها ، هالوژنها ، گوگرد و بازهای
قوی خورده میشود. این فلز در اسید هیدروکلریک و اسید نیتریک حل نمیشود،
ولی بهراحتی در محلول تیزاب سلطانی حل میشود ( اسید کلروپلاتینیک را به
وجود میآورد ). حالتهای اکسیداسیون پلاتین +2،+3 و +4 میباشند.
کاربردها
،از پلاتین در جواهرات ، سیم ، ساخت ظروف با تحمل حرارتی بالا برای مصارف شمیایی و کورههای برقی حرارت بالا استفاده میشود.
- از پلاتین خوب جدا شده به عنوان کاتالیزور استفاده میشود. برای مثال در مبدلهای کاتالیزوری خودروها و فرایندهای صنعتی مختلف مانند ساخت اسید سولفوریک استفاده میشود.
- این فلز میتواند مقدار زیادی از گاز هیدروژن را جذب کرده ، هنگامی که حرارت داده میشود، آن را آزاد کند. از این جهت بهعنوان منبع ذخیره گاز در وسایل نقلیه و در سلول سوختی مطالعه میشود.
- صنایع شمیایی از مقدار قابل توجهی پلاتین یا آلیاژ پلاتین- رادیوم بهعنوان کاتالیزور و به شکل توری ریزبافت برای کاتالیز کردن اکیسیداسیون انتخابی آمونیاک برای تهیه اکسید نیتریک که ماده خام برای کودها و مواد منفجره میباشد و اسید نیتریک استفاده میکنند.
- پلاتینهای کاتالیزوری در تصفیه نفت خام و بهسازی فرایند تولید بنزین اکتان بالا و همچنین ترکیبات معطر در صنعت پتروشیمی کاربرد دارند.
- ضریب انبساط این فلز برابر با شیشههای Soda-Lime-Silica بوده و در ساخت الکترودهای آببندی شده در سیستمهای شیشهای کاربرد دارد.
- آلیاژ پلاتین و کبالت ، خاصیت مغناطیسی عالی دارد. آلیاژی که از 76% پلاتین و 23% کبالت تشکیل شده باشد، از نظر مغناطیسی بسیار قوی میباشد.
- آلیاژ 10/90 پلاتین/اوسمیوم برای ساخت ضربان ساز قلب ، دریچههای جایگزین و سایر کاشههای جراحی استفاده میشود.
- این فلز در پوشش کلاهکهای دماغه موشکها و نازل سوخت موتور جت و دیگر وسایلی که میبایست با ضریب اطمینان بالایی در حرارتهای بالا و در تناوبهای زمان طولانی کار کنند، کاربرد دارد.
- سیمهای پلاتینی ، وقتی در معرض متیل الکل قرار میگیرند، با رنگ قرمز تیره میدرخشند، درست همانند کاتالیزوری که الکل را به فرمالدیید تبدیل میکند. این پدیده بهصورت تجاری در ساخت فندک سیگار و دستگرمکنها استفاده میشود.
- Cis-platin با فرمول PtCl2(NH3)2 ، دارویی است که در درمان انواع خاصی از سرطانها که شامل سرطان خون (Lukemia) و سرطان بیضه میشود، کاربرد دارد.
ایزوتوپها
پلاتین طبیعی از 5 ایزوتوپ پایدار و یک رادیوایزوتوپ Pt-190 که نیم عمر بسیار طولانی 6 میلیارد سال را دارد تشکیل شده است. ایزوتوپهای رادیواکتیوی زیاد دیگری نیز برای این عنصر وجود دارند که پایدار ترین آنها Pt-193 بوده که نیمه عمر آن 50 سال میباشد.
هشدارها
این فلز بدلیل طبیعت غیر واکنشی خود برای سلامتی مساله ساز نیست، با این حال تمام ترکیبات پلاتین بهشدت سمی هستند.مطالب مشابه :
یلاتین چیست؟
پلاتین چیست؟ خیرخواه - یلاتین چیست؟ - پلاتین چیست؟ فقط در تیزاب سلطانی محلول
تیزاب سلطانی و سنگ محک
تیزآب سلطانی (به انگلیسی: Aqua regia) محلولی بسیار خورنده و دودکنندهٔ زرد یا قرمز رنگ است.
کشمش
آیا مویز با کشمش فرق دارد ؟ مویز چیست
پلاتین
پلاتین چیست؟ هیدروکلریک و اسید نیتریک حل نمیشود، ولی بهراحتی در محلول تیزاب سلطانی
برداشت انگور و روش های تهیه کشمش
خوشه های انگور پس از تیزاب با گاز so 2 در روی این تورها قرار می گیرند . اگر هدف تولید کشمش
سوالات کانکوری کیمیای صنف دهم
110- period یا دوران چیست ؟ ( قطار افقی جدول ) 605- تیزاب شوره کاغذ لتمس آبی را به چه مبدل میکند ؟
طلا چیست؟
شیمی همراه شما - طلا چیست؟ - آموزش (تیزاب سلطانی) است که مخلوطی از اسیدنیتریک (hno۳)
برچسب :
تیزاب چیست