شیوه نامه شماره 00-3-2 آزمایشگاههای معتمد سازمان حفاظت محیط زیست با عنوان تعیین پایه آزمایشگاهها
مقدمه
به منظور ساماندهي نحوه ارجاع پايش هاي خوداظهاري به آزمايشگاههاي معتمد، كميته آزمايشگاههاي معتمد «شيوه‌نامه تعيين پايه آزمايشگاههاي معتمد » را به شرح زير تصويب مي‌نمايد.
ماده 1 : مقررات اين شيوه‌نامه براي تعيين پايه آزمايشگاههاي معتمدي به كار مي‌رود كه براي انجام پايشهاي زيست‌محيطي مطابق با ضوابط خوداظهاري در پايش، از سازمان گواهينامه دريافت مي‌كنند. تعاريف و اصطلاحات اين متن مطابق با مجموعه ضوابط خوداظهاري در پايش آلودگي مي‌باشد.
ماده 2 : تعيين پايه آزمايشگاههاي معتمد از سوي كميته آزمايشگاههاي معتمد صورت ميگيرد.
ماده 3 : گروههاي تخصصي مورد نظر در اين شيوه‌نامه شامل گروه فيزيكوشيميايي، گروه بيولوژي و بيوتكنولوژي، و گروه هوا و صدا است و كميته آزمايشگاههاي معتمد، آزمايشگاههاي معتمد را در قالب ضوابط اين شيوه‌نامه، در پايه‌هاي «چهار»، «سه»، «دو» و «يك» در هر گروه تخصصي تعيين صلاحيت مي‌نمايد.
ماده 4 : هر آزمايشگاهي كه موفق به اخذ گواهينامه گردد، در صورت عدم احراز پايه سه، به عنوان پايه چهار تلقي مي‌گردد.
ماده 5 : كميته آزمايشگاههاي معتمد مي‌تواند با توجه به تخلفات و يا تشويقات، نسبت به تغيير پايه آزمايشگاه معتمد مورد نظر، مطابق شيوه‌نامه‌هاي مرتبط تصميم‌گيري نمايد.
ماده 6 : فهرست پايه هر يك از آزمايشگاههاي معتمد در هر يك از گروههاي تخصصي، به وسيله دفتر پايش و با همكاري ادارات كل تهيه و از طريق سايت سازمان منتشر مي‌شود.
ماده 7 : عوامل موثر بر تعيين پايه به شرح جدول 1 مي‌باشد. آزمايشگاه معتمد بايد در تمامي عوامل مؤثر، حداقل شرايط لازم را براي بدست آوردن پايه مورد نظر، مطابق اين جدول احراز نموده باشد. بدين منظور استفاده و تكميل فرم شماره 00/7-3/ف پيشنهاد مي‌شود.
جدول 1 : نحوه تعيين پايه آزمايشگاههاي معتمد سازمان
|
رديف |
عوامل مؤثر |
پايه 3 |
پايه 2 |
پايه 1 |
|
1 |
حداقل سابقه به عنوان آزمايشگاه معتمد (سال) |
صفر |
يك |
سه |
|
2 |
نيروهاي تخصصي |
ماده 8 |
ماده 8 |
ماده 8 |
|
3 |
تعداد پارامترهاي قابل اندازه‌گيري |
ماده 9 |
ماده 9 |
ماده 9 |
|
4 |
فضاي آزمايشگاه |
ماده 10 |
ماده 10 |
ماده 10 |
ماده 8 : وضعيت سابقه و تعداد نيروي انساني متخصص جهت تعيين پايه در هر يك از گروههاي تخصصي، بر اساس جدول 2 تعيين مي‌گردد.
تبصره يك : آزمايشگاه معتمد بايد سمت و مشخصات پرسنل خود را به تفكيك مدير فني، افراد فني الزامي و ساير افراد، در هريك از گروههاي تخصصي معرفي نمايد. تخصصهاي مورد تائيد و ضرائب اولويت در جدول شماره 3 آورده شده است.
تبصره دو : دارا بودن تحصيلات تخصصي طبق جدول شماره 3 (حداقل كارشناسي) براي هريك از مدير فني و افراد فني آزمايشگاههاي معتمد الزامي است. آزمايشگاه معتمد مي‌تواند از افراد داراي مدرك كارداني به عنوان تكنيسين استفاده نمايد.
تبصره سه : مدير فني هر يك از گروههاي تخصصي، مي‌تواند سمت مدير فني در ساير گروهها را نيز بطور همزمان داشته باشد.
تبصره چهار : در خصوص سمت مدير فني آزمايشگاه، چنانچه فرد داراي مدرك دكتري باشد، ضريب اولويت 2 نيز قابل پذيرش است.
تبصره پنج : در خصوص سمت افراد فني الزامي و ساير افراد، در صورت احراز شرايط و امتيازات لازم، يك نفر مي‌تواند در هر دو گروه تخصصي فيزيكوشيميايي و بيولوژي و بيوتكنولوژي قرار گيرد.
تبصره شش : در خصوص مدارك تحصيلي بالاتر از كارشناسي، به ازاء مدرك كارشناسي ارشد يكسال و به ازاء مدرك دكترا دو سال از سوابق كار مفيد ذكر شده در جدول يك كاسته مي‌شود.
تبصره هفت : صرفاً سوابق كار معتبر (از آزمايشگاههاي معتمد، آزمايشگاههاي سازمان، بخشهاي آزمايشگاهي مرتبط با محيط زيست كليه ارگانها، يا مراكز علمي – تحقيقاتي) مورد قبول مي‌باشد.
تبصره هشت : آزمايشگاه معتمد موظف است در صورت خروج هر يك از پرسنل تخصصي، ضمن اطلاع مورد به اداره كل و دفتر پايش حداكثر ظرف يك ماه نسبت به جايگزيني پرسنل مشابه اقدام و موارد را اعلام نمايد.
جدول 2 : حداقل شرائط نيروهاي تخصصي آزمايشگاه معتمد براي تعيين پايه در هر يك از گروههاي تخصصي
|
گروه تخصصي |
پايه |
مديرفني |
افراد فني الزامي |
ساير افراد |
|
فيزيكوشيميايي
بيولوژي و بيوتكنولوژي
هوا و صدا |
3 |
يك نفر كارشناس با 2 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت*1 |
يك نفر كارشناس با 1 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت 2 |
نيازي ندارد |
|
2 |
يك نفر كارشناس با 3 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت 1 |
يك نفر كارشناس با 2 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت 2 |
يك نفر كارشناس با 1 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت 3 | |
|
1 |
يك نفر كارشناس با 4 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت 1 |
دو نفر كارشناس با 3 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت 2 |
دو نفر كارشناس با 2 سال سابقه كار مفيد در گروه تخصصي مورد تقاضا با ضريب اولويت 3 |
* ضرائب اولويت در جدول شماره 3 ارائه شده است.
جدول 3 : مدرك تحصيلي مورد تائيد براي نيروهاي تخصصي
|
رديف |
رشته تحصيلي* |
ضريب اولويت در گروه تخصصي ** | ||
|
فيزيكوشيميايي |
بيولوژي و بيوتكنولوژي |
هوا و صدا | ||
|
1 |
مهندسي محيط‌زيست |
2 |
3 |
1 |
|
2 |
بهداشت محيط |
1 |
2 |
1 |
|
3 |
(شامل عنوان) محيط‌زيست |
2 |
3 |
2 |
|
4 |
شيمي (كليه گرايشها) |
1 |
3 |
2 |
|
5 |
زيست شناسي (كليه گرايشها) |
2 |
1 |
--- |
|
6 |
بهداشت حرفه اي |
3 |
3 |
2 |
|
7 |
عمران (گرايشهاي مرتبط) |
3 |
--- |
2 |
|
8 |
مهندسي آب و فاضلاب |
1 |
2 |
--- |
|
9 |
علوم دريايي (گرايش بيولوژي، اكولوژي، ...) |
2 |
1 |
--- |
|
10 |
علوم دريايي (گرايش شيمي و آلودگي) |
1 |
3 |
3 |
|
11 |
علوم آزمايشگاهي |
2 |
2 |
--- |
|
12 |
شيلات – دامپزشكي |
2 |
2 |
--- |
|
13 |
كشاورزي (خاكشناسي،صنايع غذايي و...) |
2 |
2 |
--- |
|
14 |
ساير رشته‌هاي مرتبط*** |
|
|
|
* رشته تحصيلي ذكر شده در اين جدول عنوان دقيق مدرك تحصيلي نبوده و مي‌تواند (بنا به تشخيص كميته آزمايشگاههاي معتمد) شامل رشته‌هايي كه منطبق با اين عناوين كلي است، باشد.
** ضريب اولويت يك قابل جايگزيني در اوليتهاي دو و سه و ضريب اولويت دو قابل جايگزيني در اولويت سه مي‌باشد.
*** در خصوص ساير رشته‌هاي مرتبط، بر حسب مورد از طريق كميته آزمايشگاه معتمد تصميم‌گيري خواهد شد.
ماده 9 : وضعيت پارامترهاي قابل سنجش جهت تعيين پايه آزمايشگاههاي معتمد، در گروه تخصصي فيزيكوشيميايي بر اساس جدول 4، در گروه تخصصي بيولوژي و بيوتكنولوژي بر اساس جدول 5 و در گروه تخصصي هوا و صدا بر اساس جدول 6 است. نهايتاً در جدول 7 حداقل شرايط لازم از نظر پارامترهاي قابل سنجش، براي تعيين پايه آزمايشگاه معتمد در هر يك از گروههاي تخصصي تعيين شده است.
تبصره يك : در جدول 4 كسب امتياز هر رديف صرفاً از پارامترهاي همان رديف ميسر است.
تبصره دو : در جداول 5 و 6 احراز موارد اجباري در هر گروه براي لحاظ آن گروه الزامي است.
تبصره سه : در جدول 7 در پايه 1 گروه تخصصي فيزيكوشيميايي، احراز حداقل 1 امتياز از هر يك از رديفهاي 1، 2 و 3 جدول 4 الزامي است.
تبصره چهار : در جدول 7 در پايه 2 گروه تخصصي هوا و صدا، حداقل يكي از سه مورد، بايد از منابع ثابت باشد.
تبصره پنج : در جدول 7 در پايه 1 گروه تخصصي هوا و صدا، احراز امتياز رديفهاي 1، 2 و 4 جدول 6 الزامي است.
جدول 4 : پارامترهاي قابل اندازه‌گيري توسط آزمايشگاههاي معتمد در گروه تخصصي فيزيكوشيميايي
|
رديف |
پارامتر |
معيار امتياز |
حداكثر امتياز |
|
1 |
پارامترهاي عمومي: EC, pH, TSS, TDS, DO، COD, BOD5، كدورت، دما |
هر چهار پارامتر يك امتياز |
2 |
|
2 |
پارامترهاي فيزيكوشيميايي: كلرآزاد، كلسيم، منيزيم، سختي كل،كلرايد، نيترات، نيتريت، آمونيوم، فسفات، سولفات، سديم، پتاسيم، چربي و روغن، دترجنت، قليائيت، فنل، سيانيد، سولفيد، سولفيت، فلورايد، فرمالدئيد، رنگ درصد رطوبت، درصد اشباع، مواد آلي، افت حرارتي، TNV، چگالي ذرات، بافت خاك |
هر چهار پارامتر يك امتياز |
5 |
|
3 |
فلزات: Ag, Al, As, B, Ba, Be, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Li, Mn, Mo, Ni, Pb, Se, V, Zn |
هر چهار فلز يك امتياز |
4 |
|
4 |
PAHs* شامل : Acenaphthylene, Acenaphthene, Fluorene, Phenanthrene, Anthracene, Fluoranthene, Pyrene, Chrysene, Benzo (b) Fluoranthene, Benzo (a) Pyrene, Naphthalene آليفاتيكها (C14-C34) – TPH |
هر پنج تركيب يك امتياز |
3 |
|
5 |
PCBs* و سموم* شامل : PCB28, PCB52, PCB44, PCB101, PCB118, PCB153, PCB138, PCB180 Endrin, Dieldrin, Heptachlor, p,p¢-DDE, p,p¢-DDD, p,p¢-DDT, Aldrin, Lindane, HCB, Endosulfan Malathion, Profenofos, Dimethoat, Ethion, Diazinon, Fenitrothion, Dichlorovous, Methyl Parathion |
هر شش تركيب يك امتياز |
3 |
|
|
جمع امتيازها |
17 |
* اين تركيبات داراي استاندارد مصوب سازمان نيستند. ولي نظر به عضويت ايران در كنوانسيون استكهلم و تعهد مبني بر حذف اين تركيبات، مورد لحاظ قرار مي‌گيرند.
جدول 5 : پارامترهاي قابل اندازه‌گيري توسط آزمايشگاههاي معتمد در گروه تخصصي بيولوژي و بيوتكنولوژي
|
رديف |
پارامتر |
پارامترهاي اجباري |
|
1 |
كليفرم گوارشي، كليفرم كل، كلروفيل a، شمارش تخم انگل، شمارش كل باكترها، شمارش فيتوپلانكتون‌ها (6 جنس) |
كليفرم گوارشي كليفرم كل |
جدول 6 : پارامترهاي قابل اندازه‌گيري توسط آزمايشگاههاي معتمد در گروه تخصصي هوا و صدا
|
رديف |
پارامتر |
پارامترهاي اجباري |
|
1 |
گازهاي آلاينده خروجي منابع ثابت شامل : CO, NO, NO2, SO2, H2S, HC, HCl, NH3, F1, F2, HF, CF2, CS2, HCN, CO2*, O2* ، تيرگي، دي اكسين و فوران |
5 مورد بجز اقلام ستاره دار |
|
2 |
ذرات خروجي منابع ثابت، الياف |
ذرات خروجي |
|
3 |
گازهاي آلاينده و ذرات محيطي شامل : CO, NO2, O3, SO2, PM10, PM2.5 NO, NH3, H2S, ، سرب، جيوه |
CO, NO2, SO2, PM10, PM2.5 |
|
4 |
صوت زيست‌محيطي شامل : Leq, Lmin*, Lmax* |
Leq |
|
5 |
گازهاي فرار محيطي شامل : بنزن و بنزوآلفاپيرن، وينيل كلرايد، تولوئن، اتيل بنزن، زايلن |
بنزن و بنزوآلفاپيرن |
|
6 |
گازهاي آلاينده خروجي اگزوز منابع سيار شامل : CO, HC, l*, O2*, NOx*, CO2* ، تيرگي |
CO, HC |
|
7 |
سنجش ميدانهاي الكتريكي، سنجش ميدانهاي مغناطيسي |
هر دو |
|
8 |
UVa, UVb، روشنايي |
UVa, UVb |
* موارد ستاره دار مشتمل بر پارامترهايي است كه استاندارد ملي مصوب ندارد، ولي به منظور محاسبه و يا اصلاح نتايج بايد مورد اندازه‌گيري قرار گيرد.
جدول 7 : حداقل شرايط لازم براي تعيين پايه آزمايشگاه معتمد در خصوص تعداد پارامترهاي قابل اندازه‌گيري
|
گروه تخصصي |
پايه 3 |
پايه 2 |
پايه 1 |
|
فيزيكوشيميايي |
2 امتياز از 17 امتياز جدول 4 |
7 امتياز از 17 امتياز جدول 4 |
12 امتياز از 17 امتياز جدول 4 |
|
بيولوژي و بيوتكنولوژي |
2 پارامتر جدول 5 |
3 پارامتر جدول 5 |
4 پارامتر جدول 5 |
|
هوا و صدا |
يك رديف از هشت رديف جدول 6 |
سه رديف از هشت رديف جدول 6 |
پنج رديف از هشت رديف جدول 6 |
ماده 10 : حداقل شرائط لازم از نظر وضعيت فضاي آزمايشگاه، جهت تعيين پايه آزمايشگاههاي معتمد بر اساس جداول 8 و 9 تعيين مي‌گردد.
تبصره يك : آزمايشگاه معتمد مي‌تواند براساس امتياز كسب شده طبق جدول 8، در هر يك از گروههاي تخصصي مطابق جدول 9، پايه متناظر با امتياز را احراز نمايد.
تبصره دو : براي گروههاي تخصصي فيزيكوشيميايي و بيولوژي و بيوتكنولوژي، وجود سكوبندي در حد ضرورت الزامي است.
جدول 8 : مشخصات و امتيازهاي فضاي آزمايشگاه
|
رديف |
فضا |
سكوبندي |
مالكيت محل |
|
1 |
هر 20 متر مربع 5/0 امتياز |
هر 5 متر 5/0 امتياز |
استيجاري : 1 امتياز شخصي – حقوقي : 2 امتياز |
جدول 9 : حداقل شرايط لازم براي تعيين پايه آزمايشگاههاي معتمد در خصوص فضاي آزمايشگاه
|
گروه تخصصي |
پايه 3 |
پايه 2 |
پايه 1 |
|
فيزيكوشيميايي |
3 امتياز جدول 8 |
5/4امتياز جدول 8 |
7 امتياز جدول 8 |
|
هوا و صدا/ بيولوژي و بيوتكنولوژي |
2 امتياز جدول 8 |
3 امتياز جدول 8 |
4 امتياز جدول 8 |
مطالب مشابه :
شاخص‌هاي اندازه‌گيري فرآیند بهبود سازمانی
تعيين شاخص‌هاي اندازه اين مدل بر اساس اهدافي كه دنبال مي‌كند سازمان را به سمت اندازه
ارزيابي چابکي سازمان با استفاده از منطق فازي
پورتال مقالات مدیریت - ارزيابي چابکي سازمان با استفاده از منطق فازي - .:. من اگر خارم اگر گل
شیوه نامه شماره 00-3-2 آزمایشگاههای معتمد سازمان حفاظت محیط زیست با عنوان تعیین پایه آزمایشگاهها
پایش محیط زیست - شیوه نامه شماره 00-3-2 آزمایشگاههای معتمد سازمان حفاظت محیط زیست با عنوان
کارسنجی
اندازه گيري کار نيز روشهايي براي تعيين زمان انجام کار معين انساني براي سازمان
برچسب :
تعيين اندازه سازمان