دستگاه فرز

- ماشین فرز زانوئی و ستونی2- ماشین فرز تولیدی (دروازه ای)3- ماشین فرز مخصوصاگر چه بعضی از عملیات اصلی فرزکاری به وسیله ماشینهای فرز زانوئی ستونی انجام گرفته است ولی قابل فهم و درک است که بر اثر توسعه یافتن مهارتها سازندگان ماشینها انواع ماشینهای فرز مخصوص دیگری را به بازار عرضه نموده، زیرا که برای اجراء کارهای پیچیده و مهم نیاز به ماشینهای پیچیده تر بوده تا بتوان با آنها با صرف وقت کمتری انجام داد. بنابراین این اصل بحث ما درباره ماشین فرز زانوئی ستونی تمرکز خواهد یافت.ماشین فرز زانویی و ستونیاین نوع ماشین فرز یک نوع ماشین فرز استاندارد شده است. که بر اساس دو جزء اصلی که قبلاً طراحی شده نامگذاری می گردد.1- ستون که فرم قاب شکلی دارد.2- زانو که در جلو ستون قرار گرفته که دارای شیارهای دم چلچله ای برای قرار گرفتن میز می باشد.معمولاً این ماشینها در دو نوع مختلف ساخته و در بازار کار وجود دارد که عبارتند از:1-ماشین فرز افقی سادهدر این ماشینها میز در جهت طولی حرکت رفت و برگشت داشته و محور اصلی روی کشوئی که در روی ستون به صورت افقی قرار دارد حرکت عرضی می کند. علاوه بر آن محور که در جلو کشوی عرضی نیز به صورت عمودی قرار دارد می تواند به سمت میز ماشین دارای حرکت عمودی بالا و پایین داشته باشد. این حرمت نیز به وسیله هیدرولیک کنترل می گردد. همچنین این ماشین نیز با دستگاه کپی مجهز است که برای تولید قطعات نرم دار طراحی شده است دقت آنها زیاد و ماشینهای بسیار حساسی است. نوع دیگر ماشینهای فرز با بدنه ثابت که با دستگاههای کپی مجهز می باشند که از این ماشین نیز برای تولید زیاد و همچنین قطعات فرم دار استفاده می گردد. عموماً این نوع ماشینها را با دستگاههای هیدورلیکی انتقال حرکت مجهز می نمایند. قطعه کپی (مدل) در سمت راست میز ماشین کپی قرار گرفته و میله هدایت که در روی مدل قرار گرفته حرکت از مدل به قطعه مورد تراش منتقل شده و فرزکاری قطعات صورت می گیرد.ماشین فرز با بدنه ثابت برای تولید قطعات به صورت انبوه طراحی شده است. میز ماشین مستقیماً در روی ریل قرار دارد و فقط می تواند حرکت طولی داشه اشد. محورهای ماشین که به صورت افقی جاسازی شده می تواند حرکت عرضی و نیز حرکت عمودی داشته باشد.2- ماشین فرز عمودیماشین فرز عمودی تفاوت کلی با سایر ماشینهای فرز دارد. این نوع ماشینها دارای محور عمودی است که تیغ فرز به صورت عمودی در داخل محور اصلی قرار گرفته و محکم می گردد. البته تیغ فرز را در داخل محور که خود دارای دنباله مخروطی است قرار داده و سپس آنها را در داخل محور اصلی که در داخل دستگاه سر عمودی بوده جاگذاری نموده و محکم می نمایند.محور اصلی که تیغ فرز در داخل آن قرار گرفته به وسیله چرخ دستی به سمت پائین و یا بالا حرکت می کند، که می توان با این عمل به کار بار داد. در بعضی از ماشینهای فرز عمودی بار عمودی ممکن است به صورت خودکار صورت گیرد.محور ماشین فرز عمودی درست مثل ماشینهای مته است که در همان سمتی که میز قرار دارد قرار گرفته است. ابزار برش (تیغ فرز) در داخل محور بسته شده بنابراین در این نوع ماشینها از محور تیغ فرز استفاده نمی گردد. بلکه به جای آن از گیره فشنگی (کلت های) مخصوص استفاده می گردد. میز ماشین نیز داری حرکت طولی عرضی و عمودی است.به طور کلی ماشینهای فرز عمودی مانند سایر ماشینها دارای سرعتهای مختلف بوده که برای انواع تراش فلزات با انواع تیغ فرزهای انگشتی و یا تیغ فرزهای پیشانی تراش استفاده می گردد.قسمت هایمهم این دونوعدستگاهرا که از متداولترین آنهاست می توان چنین معرفی کرد: 1- پایه میز2- فلکه تنظیم ارتفاع میز (فلکه حرکت عمودی میز)3-کشوی حرکت عرضی میز4- فلکه تنظیم حرکت عرضی میز5- میز اصلی ماشین6- دسته حرکت طولی میز ماشین7- اهرم حرکت اتومات میز8- سردستگاه (درفرز افقی ) وکلگی ماشین (در فرز عمودی )که قابل تنظیم است9- ضامن کلگی (درفرز افقی ) وفلکه تنظیم حرکت عمودی محور (درفرز عمودی )10- محور کار یا درن (درفرز افقی ) ومحورکار یا گلویی (درفرز عمودی )11- اهرم تغییر عده دوران12- اهرم تنظیم مقدار پیشروی13- محدود کننده های حرکت اتومات میز ماشینهای فرز بسته به این که محور اصلی تیغه فرز گیران افقی یا عمودی باشد؛به نامهای ماشین فرز افقی یا عمودی نامیده می شود.اگر ماشین فرز به نوعی طراحی شده باشدکه کلگی آن تعویض شده بر آن کلگی افقی یا عمودی میلهفرز گیر بسته شود و یا دستگاه کله زنی بر ان سوار شود.این ماشینها را ((انیور سال))گویند و معمولا ماشین فرزانیورسال به دستگاههایی گفته می شود که علاوه بر امکان تعویض کله گی ماشین، میز ماشین به موازات سطح افق بهسمت راست یا چپ گردش پذیر باشد و با درجه بندی که درزیر میز اصلی قرار داده شده تحت زاویه های معین تنظیمگردد که برای در آوردن شکاف های مارپیچ مورده استفادهقرار می گیرد.منبع:کتاب کار گاه ساخت و تولید فنی و حرفه ای(رشته ی ساخت و تولید). ماشینهای فرز عمودیمحور اصلی این ماشین ها به طور عمودی یاتاقان بندی شده است .در زیر ماشین فرز عمودی و قسمت های مختلف آن را می بینید. این ماشین مانند ماشین فرز افقی از 8 قسمت اصلی: 1-بدنه 2- تابلو برق 3-جعبه دنده محور اصلی و شاستی های راه انداز و محور تنظیم دور5- کله گی عمودی 6- میز اصلی 7-میز گونیایی 8-دستگاه بار اتوماتیک،تشکیل شده است اجزای قسمت های یاد شده به شرح شکل زیر می باشد:شماره اجزای ماشیننام قطعه و شرح آن1شستی استپ2شستی راه انداز محور اصلی3طوقه محور تنظیم دور که تعداد دورهای تنظیم پذیر در روی آن ثبت شده4دسته گردان محور تنظیم دور5شستی حرکت سریع میز ماشین6شستی محرک7کلید روشنایی8ضامن چرخش کله گی9اهرم ثابت کننده حرکت قائم محور اصلی میله فرزگیر10اهرم اتومات حرکت طولی میز اصلی11تنظیم کورس میز12پیچ محکم کننده میز13چرخ حرکت دستی میز ماشین در جهت طولی X مجهز به حلقه تنظیم و حلقه مدرج ورنیه دار تا دقت 0.05 میلیمتر14شستی حرکت خرگوشی میز ماشین15شستی فرمان راه انداز محور اصلی16شستی استپ17پیچ تنظیم حرکت طولی اتوماتیک میز و دستی18حلقه مدرج جابه جایی عرضی میز19فرمان حرکت عرضی میز20حلقه مدرج ورنیه دار بار عرضی تا دقت 0.05 میلیمتر اهرم دستی جابه جایی عمودی میز گونیایی دستی21دسته محرک میز گونیایی مجهز به حلقه تنظیم و حلقه مدرج ورنیه دار تا دقت 0.05 میلیمتر22دگمه سفت کننده تعویض سرعت پیشروی23فلکه تنظیم سرعت پیشروی میز24طوقه مدرج بار اتومات که مقدار پیشروی میز در هر دقیقه بر روی آن ثبت شده25نشان دهنده حرکت پیشروی میز26اهرم بار اتومات حرکت عرضی و قائم میز ماشین(y و z )27دسته سفت کننده و ثبات حرکت میز28دسته سفت کننده اهرم اتومات حرکت طولی میز29اهرم بار اتومات حرکت عرضی وقائم میز(y و z )30چرخ حرکت دستی میز ماشین در جهت طولی(x )31کلید تعویض حرکت دور(چپ و راست)32کلید پمپ مایع خنک کننده33دگمه فشاری راه انداز ماشین34اهرم کلاج جعبه دنده اصلی و آزاد محور تنظیم دور جهت تعویض دور (اهرم تغییر دور)35کلید فرمان اتوماتیک یا دستی میز 36اهرم سفت کننده ثبات میز گونیایی z37چرخ فلکه جابه جایی محور اصلی در جهت قائم در درون یاتاقان38پیچ های نگهدارنده کله گی عمودی ماشین فرز افقیبه ماشین فرزهایی گفته می شود که محور فرزگیر در در این ماشینها به طورافقی یاتاقان بندی شده است.در شکل پایین ماشین فرز افقی و قسمتهای مختلف آن نشان داده شده است.بدنه ماشین فرزاین قسمت از ماشین،مانند ستونی بر كف كارگاه بر روی پایه ای قرار گرفته استكه از چدن ریخته گری شده است و در درون آن جعبه دنده انتقال حركت بر محوراصلی قرار گرفته است و برای نصب سایر قسمت ها مكانهایی جا سازی شده است ،از جمله برای آب صابون در پایه مخزنی جا سازی شده كه برای خنك كاریدر عملیات فرز كاری مورد استفاده قرارمی گیرد و نیز برای نصب تابلو برق درآنجا جاسازی شده است. در قسمت جلو راهنماهایی به طور عمودی نصب شده است كه قطعات مختلف میز ماشین به وسیله این راهنماها بر روی آن نصبمی شوددر قسمت بالای بدنه راهنمایی به منظور نصب كله گی ماشین فرز یایاتاقان گیر قرارداده شده است .قطعه شماره 1 از شكل بالا نشان دهنده ی بدنه یماشین فرز است.تابلوی برقدر قسمت شماره 2 شكل بالا تابلوبرق دستگاه فرز و دریچه آن را می بینید .در این قسمت مدار برقی کل دستگاه قرارداده شده است.جریان برق کارگاه بهوسیله کابل برق به درون این تابلو وصل میشود وبه وسیله کنتاکتور و فیوزهایی کهدر آن قرار داده شده است به الکتروموتورهای راه انداز حرکت محور اصلی وشستی حرکت بار به وسیله فرمان و شستی استپ و شستی حرکت سریع میز-که برروی درب جعبه دنده به شماره 4 و میزماشین به شماره 6 نصب شده است.فرمانداده می شود و مرکز ارتباط فرمان دهی دستگاه فرز در این قسمت بر هم دیگرمرتبط می گردد.برروی دریچه برق معمولا کلید اصلی قطع و وصل جریان برق دستگاه فرز و کلید چپ گرد و راست گرد محور اصلی قرار داده می شود. برای راه اندازی دستگاه فرز،ابتدا باید کلید اصلی برق دستگاه را روشن کرد وسپسبه کمک شستی فرمان آن را راه اندازی نمود. در پایان کار دستگاه لازم است کلید اصلی برق دستگاه را قطع کرده دستگاه فرزراترک کنیم و هیچوقت در پایان کار فرزکاری کلید اصلی را روشن نگذارید.جعبه دنده حرکت اصلی(قسمت شماره 3) جعبه دنده حرکت اصلی ماشین فرز را نشان می دهد که دریچه آن در شکل بهشماره 4 نشان داده شده است.به وسیله این جعبه دنده دورهای مورد نیاز فرزکاری-که باید به محور ماشین فرز داده شود-تامین میشود.جعبه دنده حرکت اصلی ماشین فرز FU 32 x 150 ساخت تبریز برایتامین این دورها طراحی شده است:30-37.5-47.5-60-75-95-118-150-190-235-300-375-475-600-750-950-1180-1500- دور بر دقیقهتعداد دور محور اصلی بسته به نوع ماشین فرق می کند چون هر کدام از این دستگاه ها طراحی خاص دارند از جمله ماشین فرز FUS-22 ساخت تبریز دارای این دورها است:63-100-160-250-400-630-123-200-15-3-500-800-1250-دور بر دقیقهمکانیزم تنظیم دور در قسمت شماره 4 شکل بالا دریچه جعبه دنده محور اصلی دستگاه فرزنشان داده شده است.در روی این دریچه شستیهای فرمان و استپ و سرعت تند میزماشین فرزنصب شده است. در ماشین FU32 تبریز رنگ قرمز برای شستیاستپ و سبز برا شستی فمان راه –انداز وشستی سیاه برای حرکت سریع میز اختصاص داده شده و در کنار آن محور تنظیم و تغییر دور محور اصلی قرارداده شده برروی دسته محور گردان دورهای ماشین ثبت شده است و بر رویدریچه علامتی نشان داده شده که وسیله آن با چرخاندن محور تنظیم دور تعداد دور مورد نظر را در مقابل این علامت قرار می دهیم.در قسمت پایین این در یچهاهرمی نصب شده است که در شکل به حالت بسته نشان داده شده است.دراینوضعیت محورتنظیم دور روی دور مورد نظر قفل شده است و از جای خودحرکت نمی کند.برای به حرکت در آوردن محور تنظیم دور باید اهرم فوق را کمی به سمت پایین حرکت داده و آن را حول تکیه گاه به سمت خود بچرخانید. در نتیجه محور تنظیمدورآزاد شده و میتوان آن را با چرخانیدن،شماره دور مورد نظر را در مقابلعلامت تنظیم قرار داد و دور لازم را تنظیم کرد.پس از تنظیم دوباره اهرم را بهحالت اول باید گرداند ودر جای خود قرار داد.کله گی افقی در قسمت 5 شکل بالا کله گی افقی یا یاتاقان گیر ماشین فرز افقی نشان داده شدهاست.این قسمت در بالای بدنه به وسیله راهنماهایی در بدنه کار گذاشته نصبمی گردد.این قسمت از ماشین از چدن ریخته گری شده و سطوح راهنمای آن باروش براده برداری فرم داده شده است.در راهنمای دمچلچله ای آن یاتاقانهای میلهفرز گیرنصب می گردد.تعداد این یاتاقان ها یک یا دو عدد بسته به نوع کار انتخابمی شود.کله گی افقی به وسیله فلکه ای که در زیر بر روی بدنه نصب شده دیده می شود،با فرمان چرخ دنده و چرخ شانه ای که برآن نصب شده حرکت می کند،در بالایفلکه گردان در قسمت زیر کله گی در روی بدنه پیچ یا مهره ای قرار داده اند کهبه وسیله آن کله گی افقی در محل خود ثابت می شود.پس هر وقت نیازبه تغییرمکان کله گی باشد باید آن مهره را به وسیله آچارمخصوص باز کنیم و سپس بهکمک فلکه گردان آن را جا به جا کنیم.یاتاقانهای نگهدارنده میله فرز گیر نیز برروی راهنمای دمچلچله ای به وسیله پیچی که در روی آن قرار داده شده محکم می گردد و تا هنگامی که این پیچها بستهاست یاتاقانها از جای خود حرکت نمی کنند.میز اصلی در قسمت شماره 6 شکل بالا میز اصلی ماشین فرز نشان داده شده است . بر روی این میز سه ردیف شیار T شکل با روش براده برداری ایجاد شده است. و رویمیز با دقت لازم صاف و پرداخت شده است .قطعه کارهایی را که باید فرز کاری شود بر روی این میز به کمک روبند یا گیره می بندند،همچنین دستگاههای میز گردان ویا دستگاه تقسیم نیز بر روی آن بسته میشود.برای بستن قطعه کار یا گیره ها ویا سایر قطعات از پیچ و مهره هایی استفاده می شود که سر آنها در شکاف Tشکل میز قرار می گیرد .میز ماشین فرزبه وسیله پیچی به حرکت در می آید که دردرون مهره ای قرار گرفته است. گاماین پیچ معمولا 6 میلیمتر است.در انتهای پیچ در دو سر آن و یا در یک سر مانند شکل فلکه ای نصب شده استکه به وسیله آن پیچ میز ماشین به گردش در می آید .در قسمت روبه رو فلكهنصب شده كه به وسیله آن میز ماشین در جهت طولی به حركت در می آید .بر روی فلكه درقسمت نزدیك بدنه میز حلقه مدرج نصب شده كه با دقت 0.05میتوان ماشین میزرا در جهت طولی حركت داد.گام میز متحرك میز گونیایی 1.5 میلیمتراست و دقت آن نیز 0.05 میلیمتر می باشد .بر روی میز گونیایی فلكهگردان دیده می شود كه حركت عرضی میزاصلی را تامین می كند و بر رویراهنمای دمچلچله ای در قسمت فوقانی نصب می شود .این فلكه دارای حلقه مدرج است ،گام پیچ متصل به این فلكه معمولا 6 میلیمتر است و دقت حركت آن تا 0.05 میلیمترمی باشد .در قسمت جانبی میز دستگاه باراتومات عرضی و قائم میز ماشین نصب شده كهبسته به جهت قرار گرفتن این دسته میزماشین به سمت جلو یا عقب و یا بالا وپایین حركت می كند.دستگاه بار اتوماتیك این قسمت به شماره 8 در شكل بالا نشان داده شده حركات سه گانه اتوماتیك میزدر جهت طولی و عرضی و قائم به وسیله این دستگاه ها انجام می گیرد .بر رویاین دستگاه معمولا الكتروموتوری نصب شده است و یا حركت خودرا از محوراصلی را دریافت می كند. در قسمت جلو محورتنظیم حركت بار و حلقه ای دیدهمی شودكه بر روی آن سرعت های میز ثبت شده است .سرعت دستگاه19-23.5-30-37.5-47.5-60-75-95-118-150-190-235-300-375-475-600-750-950 میلیمتر در دقیقه است و به وسیله علامتی كه برروی بدنه دستگاه اتومات بار نشان داده شده تنظیم می شود همان گونه كه درمورد تعداد دور محور اصلی دستگاه فرز گفته شد سرعت میز ماشین بسته به نوع دستگاهها فرق می كند. مثلا میز ماشین فرز FUS ساخت تبریز دارای سرعت های :12.5-20-31.5-50-80-125-25-40-60-100-160-250 میلیمتر دردقیقهاست.در قسمت جلو محور تنظیم در مقابل حلقه سرعت نمای میز دسته ای گرد( قطعه شماره 22 شكل 4-1) كه درهنگام تنظیم سرعت میز ابتدا باید ایندسته را به بیرون كشید و پس ازتنظیم سرعت دوباره بر جای خود قرارداد . بر روی این دستگاه اهرمی دیده می شود كه به وسیله آن میز ماشین فرز در جهتعرضی و قائم به طور اتوماتیك حركت می كند.محور اصلی این محور در بدنه ماشین فرز یاتاقان بندی شده و حركت الكتروموتور به وسیلهجعبه دنده اصلی ماشین فرزبر آن منتقل می شود درون محورسوراخ مخروطیشكل نرم شده ای است كه دنباله مخروطی میله فرزگیردر درون آن قرار می گیردو به وسیله پیچی كه از درون محور اصلی عبورمی كند در محل خود سفتمی شود. تعریف تیغه فرزبرای براده برداری از قطعه کار در فرز کاری از تیغه چند لبه ای استفاده می شودکه آن را تیغه فرز می نامند. لبه های برنده تیغه فرز فرم گوه ای دارند(مانند رنده تراشکاری) که در روی محیط دایره ای قرار گرفته اند. در فرزکاری هر یک ازلبه های تیغه فرز در حین گردش دورانی خود مدت کوتاهی براده گیری می کنندو تا نوبت بعدی بدون براده برداری آزاد گردش کرده خنک می شوند ؛از این روتیغه فرزها مانند رنده تراشکاری در اثر برش تحت فشار دائم قرار نمی گیرند ،وبراده برداری با آنها سریعتر انجام می شود.جنس تیغه فرزهاتیغه فرزها از مواد مختلفی ساخته می شوند که چند نمونه از آنها را ذکر می کنیم.فولاد افزار سازی: تیغه هایی که از فولاد افزار سازی ساخته می شوند دارایقدرت براده برداری کم هستند و بدین سبب در مصارف محدود از آنها استفادهمی شود. این فولادها مقدار 1 تا 1.2 % کربن دارند و با توجه به پیشرفت هایفنی کنونی استفاده از این تیغه ها مفید و مقرن به صرفه نیست و تا دمای 300درجه سانتیگراد می تواند مقاومت کند.فولاد افزار آلیاژی تند بر: تیغه فرزهایی که از فولاد تندبر ساخته میشوند،متداولترین نوع تیغه ها هستند که در صنعت به منظور صرفه جویی در هزینه ازآن استفاده می شود. در جنس این فولادها علاوه بر آهن و کربن عناصری نظیر: وانادیم،مولیبدون،ولفرام و کروم به میزان زیاد آلیاژ شده ازاین رو قدرت تحمل وبرش زیاد را دارد و تا 600 درجه سانتیگراد قدرت خود را حفظ می کند و آن رابا علامت ss نشان می دهند. نوع دیگر فولاد آلیاژی که از آلیاژ فولاد و کربن و ولفرام و کبالت به نام فولادHSS است و تا حدود 900 درجه سانتیگراد قدرتتحمل و برش دارد.کاربیدهای سمانته شده:این تیغه ها از موادی ساخته می شوندکه فاقد آهن هستندو آن را به طریق متال سرامیک از کاربیدهای پودر شده تنگستنو تیتانیوم می سازند. کاربیدها مخلوطی هستند از کربن با فلزات دیر گداز وبهترین شرایط برش را دارا می باشند و قابلیت برش خود را تا حدود 900 درجه سانتیگراد حفظ می کنند.این تیغه ها احتیاجی به عملیات سخت کردن ندارند و از استحکام طبیعی برخوردار هستند. چون کاربیدهای سمانته گران هستند از این روفقط لبه های برنده تیغه ها از این جنس انتخاب می شود که به وسیله لحیم کاری یاپیچ بر روی بدنه تیغه قرار می دهند. کاربیدها انواع و اقسام گوناگون دارند که با حروف F1,G1,H1,S2, S1, نشان می دهند.D,K,Rسرامیکها: سرامیکها مواد جدیدی هستند و محاسن زیادی دارند و از جمله می تواناز مواد ارزان قیمت استفاده کرد مانند اکسید آلومینیوم (Al2O3) که در نظراست جایگزین کاربیدها شود

دستگاه فرز

مطالب مشابه :

ماشین تراش

راکت به دستگاه تراش

تحقیق مهندسی مکانیک - توضیحاتی درباره ماشین تراش تبریز

گزارش کارآموزی

ماشین تراش

آشنایی با کارگاه تراش کارخانه آلومینای جاجرم

دستگاه فرز

معرفی چند نمونه از مراکز خرید تبریز