درمان بیماری ها را به زالو بسپارید

از ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، درمانگران از «زالو» برای درمان برخی از بیماری ها استفاده می کردند و آن را شیوه ای موفق و موثر در درمان بیماری ها می دانستند.

در برخی از این منابع به تاثیر «زالودرمانی» در تصفیه و پاکسازی خون در انسان ها اشاره شده است. درمانگران بسیاری در قرن هفدهم و هجدهم میلادی از زالو، این جانور شفابخش برای درمان بیماران خود بهره می بردند.

در متون طب سنتی ایران نیز مانند آثاری که به قلم حکیمان و دانشمندانی چون ابن سینا، عقیلی و جورجانی به رشته تحریر در آمده، از زالو به عنوان یکی از روش های خارج ساختن خون از بدن در کنار «فصد» و «حجامت»، شیوه های دیگر درمانی در طب سنتی و برخی از مکاتب درمانی در جهان نام برده اند.

امروز نیز زالودرمانی در مکاتب طب سنتی جایگاه ویژه ای دارد و خوشبختانه برخی از کاربردهای درمانی آن بر متخصصان و پزشکان طب مدرن نیز آشکار شده است به گونه ای که این درمانگران از زالودرمانی برای تسریع روند درمانی و دریافت نتیجه بهتر در برخی از اقدامات درمانی خود بهره می برند.

با دکتر ژیلا نقیبی هرات، دکترای تخصصی فیزیولوژی پزشکی و محقق و درمانگر طب سنتی به گفت و گو نشستیم تا بیشتر از زالو و شیوه درمانی زالودرمانی بدانیم.

کاربرد زالو در جراحی پلاستیک

در حال حاضر در دنیا از زالودرمانی بیشتر به دلیل قابلیت های این شیوه درمانی در درمان بیماران پس از جراحی های پلاستیک، پیوند پوست یا پیوند انگشتان قطع شده مورد استفاده قرار می گیرد. تاثیر درمانی این زالوهای کوچک در پیوند بهتر اعضای پیوند شده و پیشگیری از ایجاد بافت سیاه یا نرسیدن خون به موضع پیوند داده شده است. به جزاعمال جراحی، زالو درمانی در درمان حالت های التهابی پوست و مفاصل به کار می رود. به عنوان مثال در بیماری هایی مانند آرتروز، آرتریت، آرتریت روماتوئید که با التهاب مفاصل همراه است، زالو درمانی می تواند بسیار موثر باشد. از طرفی برخی از بیماری های پوستی، آکنه، آبسه و التهاب ها و قرمزی های پوست نیز با کمک این شیوه قابل درمان و تسکین است.

خاصیت ضد انعقادی بزاق زالو

زالو در فک خود ۳ آرواره دارد که به هنگام گزش این ۳ آرواره را در پوست بدن انسان وارد می کند. این جانور در عین حال که خون را می مکد، آنزیم هایی را از طریق تزریق بزاق به بدن گیرنده وارد می کند. این آنزیم ها متنوع و با خواص گوناگونی هستند که بر این اساس اثرات درمانی درمان با زالو بروز می کند. هیرودین یکی از این آنزیم هاست که یکی از قوی ترین مهارکننده انعقاد خون به شمار می رود که در طبیعت موجود است. این آنزیم از لخته شدن خون جلوگیری می کند و باعث افزایش جریان خون در اندام ها می شود و در طب مدرن ماده ای مشابه این آنزیم ساخته شده است که در جراحی های قلب کاربرد بسیار دارد. وقتی گزش زالو و مکش خون پایان می یابد به دلیل وجود این آنزیم است که خونریزی پس از پایان گزش همچنان ادامه پیدا می کند.

از زالو چه می دانید؟

زالو از خانواده نرم تنان است و در آب زندگی می کند. این جانور انواع مختلفی دارد و نوعی از آن که در آب های جاری زندگی می کند، رنگ آن سبز تیره است و ۲ نوار قهوه ای کم رنگ در سراسر بدنش کشیده شده و آن ها خواص درمانی دارند. زالوهایی که در لجن زار ها رشد و زندگی می کنند یا قرمز رنگ، سیاه یا پرز دار هستند برای مصارف درمانی مناسب نیستند.

درمان واریس با زالو

در برخی از بیماری های عروقی وریدی مانند واریس نیز از زالو درمانی و اثرات مثبت آن می توان بهره برد. از آنجا که زالو تمایل زیادی به خوردن خون وریدی دارد که در آن دی اکسید کربن زیاد است، زالودرمانی می تواند تاثیر زیادی در بهبود احتقان ها و گرفتگی های عروقی لخته های موجود در رگ های وریدی داشته باشد.

بزاق زالو؛ آنتی بیوتیک طبیعی

برخی از آنزیم های موجود در بزاق زالو خاصیت بی حس کنندگی دارند به طوری که هنگام گزش زالو موجب می شوند فرد دردی را احساس نکند. برخی از این آنزیم ها خواص ضدالتهابی داشته و نقش درمانی موثری در درمان التهاب های پوستی و مفصلی دارند. علاوه بر این، خاصیت آنتی بیوتیکی یکی دیگر از خواص آنزیم های بزاق زالوست. به علت وجود این آنزیم در بزاق زالوها درمان بیماری های پوستی از قبیل آبسه های پوستی یا آکنه های صورت که بروز آن ها با دخالت میکروب ها نیز همراه است درمان می شوند. در حقیقت این آنزیم ها می توانند التهاب، تورم و قرمزی پوست را برطرف کنند و خواصی چندمنظوره داشته باشند.

از عفونت های دندان پیشگیری کنید

برخی درمانگران طب سنتی بر این باورند، اگر از شیوه زالودرمانی در ناحیه فک و صورت به صورت مستمر استفاده شود این کار می تواند، تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به عفونت های دندان و لثه داشته باشد. به این ترتیب، افرادی که از این شیوه استفاده می کنند در مقایسه با دیگر افراد ایمنی بیشتری نسبت به عفونت های دهان و دندان دارند. از طرفی، گروهی دیگر از درمانگران معتقدند، استفاده از زالودرمانی در منطقه قلب موجب پیشگیری از سکته های قلبی در افراد می شود. اگر چه این هنوز تجربه اساتید طب سنتی و یافته های شان است و هنوز در جایی به صورت علمی ثبت و ضبط نشده است. شواهدی نیز وجود دارد که در برخی از کشورها برای درمان آب سیاه چشم نیز که به دلیل اختلال در شبکه عروقی چشم به وجود می آید از انداختن زالو در اطراف چشم استفاده می کنند.

زالودرمانی هفته ای یک بار

درصورتی که زالودرمانی باید چندبار به صورت مستمر در یک موضع انجام شود تا نتایج درمانی، بروز کند، درمانگر مدت زمانی را تعیین می کند تا زخم های ناشی از گزش زالو بر پوست بیمار درمان شود. معمولا برای درمان محل گزش ۳ تا ۴ هفته زمان لازم است. بنابراین بیمار پس از سپری شدن این مدت می تواند دوباره از این شیوه استفاده کند اما اگر موضع درمان متفاوت است بیمار می تواند در موضع های مختلف و به فاصله یک هفته بعد از زالودرمانی قبلی این شیوه را تکرار کند و از خواص درمانی زالودرمانی بهره مند شود.

این هشدار را جدی بگیرید

در متون طب سنتی به یکی از عوارض جدی و ناخواسته زالو اشاره شده و برای درمان آن توصیه هایی مطرح شده است. این اتفاق اگر چه ممکن است امروز به دلیل افزایش آگاهی مردم کمتر بروز کند اما گاهی بی دقتی و بی توجهی به مسائل بهداشتی ممکن است موجب بروز چنین اتفاقی شود. در متون طب سنتی به این نکته اشاره شده است که گاهی مردم با نوشیدن آب چشمه یا رودخانه ناخواسته و بدون آگاهی، به همراه آب زالویی را بلعیده اند که این زالو در طول مسیر حلق خود را به دیواره حلق چسبانده و به مرور با مکیدن خون و بزرگ شدن موجب تنگی و دشواری تنفس می شود. متاسفانه در برخی متون اشاره شده که درمان نکردن به موقع این عارضه در نهایت موجب مرگ افراد خواهد شد.

چگونه ترس تان را رفع کنید؟

وقتی بیماری برای درمان به درمانگر مراجعه می کند و درمانگر طب سنتی شیوه زالو درمانی را به او پیشنهاد می کند باید مقدماتی را برای شروع درمان فراهم کند. ما ابتدای امر توضیحاتی مقدماتی به بیمار می دهیم و او را با زالو و چگونگی مکانیسم درمانی آن آشنا می کنیم. همان طور که می دانید، زالو جانور بسیار کوچکی است که ظاهر چندان خوشایندی ندارد به ویژه وقتی بخواهد روی بدن قرار گیرد و روی پوست حرکت کند. بنابراین به بیمار توضیح می دهیم تا با این شیوه آشنا شود تا راحت تر بتواند مراحل درمانی را تحمل کند زیرا استرس و اضطراب بیمار تاثیر این شیوه درمانی را کاهش داده و در مواردی بی اثر می کند.

عوارض احتمالی زالودرمانی

گاهی ممکن است پس از زالودرمانی عوارض بسیار محدودی در بیمار مشاهده شود که البته احتمال بروز برخی از آن ها بسیار نادر است. با وجود این بهتر است از وجود این عوارض پیش از استفاده از این شیوه درمانی آگاه باشید.

خونریزی زیاد از محل گزش به ویژه در شرایطی که تعداد زالوهای استفاده شده زیاد باشد از شایع ترین این عوارض است. به عنوان مثال درصورتی که از ۰۲ زالو به طور همزمان استفاده می شود مقدار خونی که از بدن بیمار خارج می شود ممکن است کم خونی ایجاد کند.

حساسیت به زالو از موارد بسیار نادر ولی محتمل است.

اگر فردی مبتلا به بیماری باشد که به واسطه آن با مشکل انعقاد خون روبه رو است باید این مسئله را با درمانگر خود حتما مطرح کند.

زالودرمانی به طور کلی یکی از شیوه های درمانی کم خطر و کم عارضه است. البته باید توجه داشته باشید که خطرات محدود این شیوه درمانی درصورتی که به متخصص متبحر و آشنا به طب سنتی مراجعه کنید قابل کنترل و پیشگیری است.

برای حفظ سلامت خود بهتر است از دریافت این شیوه درمانی در مراکزی غیراز کلینیک های تخصصی طب سنتی یا مراکز درمانی مربوطه خودداری کنید.

نکات طلایی زالو درمانی

جای گزش زالو در غالب موارد عفونت نمی کند و تهدیدی برای بیمار محسوب نمی شود. علت این مسئله ترشح آنزیم های ضد باکتری و با خاصیت آنتی بیوتیکی است که در بزاق زالو وجود دارد اما از آن جا که در موارد بسیار نادر عفونت دیده شده پس از استفاده از این شیوه درمانی مصرف یک دوره از آنتی بیوتیک تجویز می شود.

برای امتحان این مطلب که زالو قبلا مورد استفاده قرار نگرفته راه ساده ای وجود دارد. پیش از هر چیز باید ظاهر زالو را درنظر بگیرید که سبزرنگ بوده و ۲ نوار قهوه ای روشن تمام سطح بدنش را پوشانده است. پس از آن برای اطمینان از استفاده کردن زالو در گذشته آن را درون ظرف آبی قرار دهید و ظرف را به سرعت بچرخانید. اگر زالو پیش از این استفاده شده باشد در اثر این چرخش بخشی از خونی را که قبلا مصرف کرده پس می دهد و در غیراین صورت واکنشی از خود نشان نمی دهد.

استفاده از زالودرمانی همانند حجامت برای کودکان بیشتر از ۲ سال و سالمندان زیر ۶۰ توصیه شده است. با وجود این برخی از درمانگران بر این باورند که زالودرمانی و حجامت را حتی در دوران نوزادی نیز درصورت بیماری می توان تجویز کرد.

افرادی که دچار کم خونی هستند باید پیش از استفاده از این شیوه با متخصص و درمانگر خود مشورت کنند و مضرات و منافع این شیوه را بررسی کرده و سپس برای درمان به روش زالودرمانی اقدام کنند.

خانم هایی که در دوره قاعدگی قرار دارند نیز بهتر است پس از اتمام این دوره برای درمان اقدام کنند اما اگر شرایط بیماری به گونه ای است که پزشک درمان را لازم می داند بهتر است از این شیوه استفاده کنند.

درمتون قدیمی طب سنتی به این نکته اشاره شده که درمانگران علاوه بر آن که از زالو برای خروج خون از بدن استفاده می کردند از محتویات بدن جانور نیز داروهایی تهیه کرده و برای درمان برخی ازبیماریهای پوستی و بهداشتی مورد استفاده قرار می دادند.

کاربرد زالو در بهبود درد مفصل

زالودرمانی دردهای استخوان، مفاصل و التهاب بافت های مجاور را که در آرتروز یا آرتریت روماتوئید وجود دارد، تحت تأثیر خود قرار داده و تسکین می دهد. در حقیقت آنزیم های ضد التهاب و ضد دردی که در بزاق زالو وجود دارد، می تواند خستگی عضلات را بهبود بخشد و در کنار آن با خونرسانی بهتر عضو یا بخشی که زالودرمانی در آن صورت گرفته التهاب را کاهش دهد. بررسی های انجام شده روی بیمارانی که دچار درد مفاصل، درد زانو یا انگشتان دست بودند، نشان داد که زالودرمانی باعث کاهش درد و بهبود محدودیت های حرکتی بیماران است. تکرار این روش درمانی تاثیر را بیشتر و طولانی تر می کند.

زالو هنگام مکیدن خون ، مواد متنوعی ترشح می کند که خواص درمانی دارند. معروف ترین ماده مترشحه از زالو هیرودین است.خواص مواد ترشح شده در خون توسط زالو به طور خلاصه به شرح زیر است :

خاصیت بی حس کنندگی :

باعث کاهش درد موضعی هنگام نیش زدن می شود که عمدتاً به دلیل وجود ماده هیرودین ( Hirudin ) است.

خاصیت گشادکنندگی عروق :

به دلیل وجود ماده هیستامین است.

خاصیت ضدانعقادی :

به دلیل وجود آنزیم هیالورونیداز موجود در بزاق زالو است. این آنزیم خاصیت آنتی بیوتیکی و حل کردن موکوس بسیار قوی دارد به طوری که در درمان گلوکوم هم بسیار موثر است.

خاصیت آنتی بیوتیکی :

این خاصیت اخیراً مورد توجه بسیاری قرار گرفته و بر بیماری های ناشی از استاف طلایی و میکروب سل و اسهال خونی و دیفتری موثر است.

خاصیت ضدالتهابی و ضدلخته ای

خواص بزاق زالو ذیلا به تفصیل آمده است :

آب دهان زالو ( بزاق ) حاوی بیش از یکصد نوع ماده حیاتی مفید است که موجب درمان بیماریهای مختلفی می شود. این انگل کوچک و شگفت آور به علت توانایی فوق العاده ای که در درمان بیماری ها دارد جایگاه ویژه ای در طب دارد. کشور ما دارای ذخایر بسیار زیادی از این جانور است و با داشتن تجربیات بسیار گرانقدر و طولانی در این زمینه ، متأسفانه با روش زالو درمانی بیگانه است. در کشور ما از این نعمت خدادادی برای رفع آلام و دردها استفاده مطلوب نمی شود ، در حالی که ایران می تواند یکی از مراکز زالو درمانی دنیا باشد. در بین گونه های زالوی پزشکی بهترین نوع آن نوع شرقی است که زالوهای موجود در ایران از این نوع است. عمده خواص درمان زالو در بزاق درمان است ، به طوری که شاید بیشتر از وزن بدنش قادر به تولید بزاق باشد و وقتی به جایی از بدن می چسبد آن قدر آب بزاق تولید می کند که از زیر بدن حیوان بزاق می چکد. عصاره ی آب دهان زالو شامل دو دسته از مواد هستند که گروهی به عنوان نروترانسمیتر بر روی پایانه های عصبی عمل می کنند و موجب تحریک عمومی روی نقاط طب سوزنی می شوند و دسته دیگر که بر روی گردش خون عمومی و مویرگ ها عمل کرده و به عنوان ضد انعقاد ، ضد تورم و ضد درد ایفای نقش می کنند.

در زیر به مهمترین آنزیم ها و ترکیبات موجود در بزاق زالو می پردازیم :

۱) هیرودین: در بزاق زالو ی پزشکی ترکیبی وجود دارد به نام هیرودین که از انعقاد خون جلوگیری می کند. ترکیبات بزاق زالو به عنوان ماده فیبرینولیتیک عمل کرده ، از عمل فیبرین جلوگیری می کند ؛ ضد پلاکت است و از بهم چسبیدن پلاکت ها جلوگیری می نماید. امید است در آینده بتوان با شناسایی مولکولی ترکیبات بزاق زالو از آن به عنوان درمان بیماری های ترومبوتیک استفاده کرد. در سال ۱۸۸۴ پروفسور فیزیولوژی دانشگاه ولز به نام جابن هی کرافت به خاصیت ضد انعقادی ترشحات گوارشی زالو پی برد و در سال ۱۹۵۰ فریتس مارکواست از آلمان توانست پروتئین هیدرودین را از زالو ی پزشکی جدا کند.

خواص هیرودین :

هیرودین مهمترین ماده ضد انعقاد بزاق زالو است. پروتئینی متشکل از ۶۵ اسید آمینه است و ردیف اسیدهای آمینه آن با تکنیک PCR مشخص شده است. خاصیت ضد انعقادی هیرودین قوی تر از هپارین است. عمل هیرودین به وسیله عوامل دیگر موجود در زالو مانند همنتین و آنتی استاتین تقویت می شود. فعالیت هیرودین را از روی خاصیت ترومبین آن بیان می کنند. امروزه فرم نوترکیب هیرودین به نام لیپرودین سنتز شده است. هیرودین توانایی زیادی در ممانعت از انعقاد خون دارد به طوری که چند قطره بزاق دهان زالو قادر است مقدار زیادی خون را به صورت مایع نگه دارد و مانع انعقاد آن شود ( با آزمایشی که به صورت تجربی بر روی خون مکیده شده توسط زالو انجام شد زمان لخته شدن خون به بیش از ۶ ساعت افزایش یافته بود ).

وقتی که خون با لبه بریده بافت تماس حاصل می کند فاکتور ۱۲ یا هاگمن فاکتور فعال می شود. متعاقب فعال شدن این فاکتور انعقادی یک سری آنزیم ها از جمله آنزیم پروتئاز ترومبین فعال می شود این آنزیم سبب تبدیل فیبرینوژن به فیبرین می شود و فیبرین به صورت رشته های کلاف مانند ، محل بریدگی را می بندد و مانع خونریزی می شود و خون را منعقد می کند. هیرودین به صورت خیلی اختصاصی و قوی از فعالیت آنزیم پیروتئاز ترومبین جلوگیری می کند و مانع انعقاد خون می شود. فیبرینوژن یک مولکول دایمر است و دو محل اتصال ( FG ) یا ( Binding sites ) برای رسپتور پلاکت های فعال شده دارد. ( Gp۱۱۶ ۱۱۱a ) این محل اتصال می تواند سبب اتصال پلاکت ها و ایجاد تجمع پلاکتی کند. احتمالاً هیرودین مانع اتصال دور رسپتور ( Fg/Gp ) می شود و از این طریق مانع انعقاد خون می شود از تجمع پلاکت ها جلوگیری می کند. اتصال پلاکت ها در داخل عروق می تواند مرجع به تشکیل پلاکت های عروقی و انسداد عروق شود.

خواص دیگر هیرودین:

هیرودین با انبساط ماهیچه های صاف جدار عروق سبب گشادی عروق و افزایش جریان خون می شود. هیرودین خاصیت بی حس کنندگی دارد ؛ لذا دقایقی بعد از چسبیدن زالو به محل و ترشح بزاق منطقه بی حس می شود و احساس سوزش ناشی از نیش زالو از بین می رود و بیمار به راحتی وجود زالو و خونخواری آن را تحمل می کند. بطور کلی برای هیرودین اثرات آنتی کواگولانت ، آنتی ترمبوتیک ، ترمبولیتیک ، آنتی ایسکمیک ، هیپوتنسیو ، تحریک کننده سیستم ایمنی ، ممانعت از تصلب شرائین ، بی حس کنندگی ، آنتی باکتریال و خاصیت ضد التهابی شناخته شده است. پژوهشگران دپارتمان فارماکولوژی دانشگاه کنتاکی طی تحقیقاتی ، اثرات ضد انعقادی هیرودین را با هپارین مقایسه کرده اند :

هیرودین برای فعال شدن نیاز به کوفاکتور ندارد.

هیرودین اثرات پایدار و یکنواخت وابسته به دوز دارد.

هیرودین اثر مستقیم روی مهار ترومبین دارد.

هیرودین مسمومیت ندارد.

هیرودین بی حسی موضعی می دهد.

۲) بدلین: این یک آنزیم مهار کننده پروتئازها مانند تریپسین کیموتریپسین یا پلاسمین است که فاکتورهای تورم و پخش شدن در بافت می باشند.

۳) آپیراز: آپیراز یک آنزیم قوی ضد تجمع پلاکت ها با اثرات روان سازی جریان خون است.

۴) اگلین: اگلین ، ضمن این که یک آنزیم ضد تورم است ، ضد اکسیداسیون و ضد رادیکال نیز می باشد.

۵) دستابیلاز: این آنزیم که یک فاکتور ضد تجمع پلاکتی بسیار قدرتمند است ، با اثرات فیبرینولیزی و هیدورلیزکنندگی منجر به حل شدن لخته های خونی تشکیل شده می شود ، این آنزیم به وسیله ی نیکونوف کشف گردید که یک شیوه ی درمانی بسیار هیجان انگیز را معرفی کرد.

۶) هیالورونیداز: این ماده هم به عنوان فاکتور پخش کننده و هم به عنوان یک عنوان یک آنتی بیوتیک عمل می کند. این آنزیم با حل کردن مواد بافتی ، زمینه پخش بزاق زالو را در بافت ها فراهم می کند و با این کار زالو توانایی می یابد بافت های دور دست را نیز تحت تأثیر قرار دهد و اثرات درمانی در همه جای بدن به خصوص در نزدیکی محل اتصال زالو به بدن بر جای بگذارد.

۷) لیپازها و استرازها: از لیپولیتیک فاکتورها هستند و چربی ها را تجزیه می کنند و استفاده های درمانی از آن شروع شده است.

۸) یک ماده بی حس کننده: وقتی زالو پوست را نیش می زند ، ایجاد یک زخم به شکل Y می کند ، که کاملاً بدون درد می باشد و به دلیل وجود ماده قوی بی حس کنندگی ، به سادگی ، احساس خنکی ایجاد می نماید. و بعد از حدود ۵ دقیقه پس از چسبیدن زالو به محل ، بیمار دیگر احساس درد و سوزش ندارد و تا آخرین مرحله زالو درمانی ، موجود زالو روی بدن به راحتی تحمل می شود.

۹) آنتی الاستاز: این ماده که از طریق کنترل عمل الاستاز فعالیت می کند ، آنزیمی است که الاستین جلدی را به خصوص در پوست ، تنزل می دهد.

۱۰) ماده گشادکننده رگ: این ماده که هنوز به طور رسمی مشخص نشده بسیار شبیه هیستامین است. این ماده مانند نوروترانسمیترها که از ۳۴ غذه ی مغزی که در طول بدن زالوی هیرودومدیسینالیس تقسیم شده اند ، ترشح می شود. چند دقیقه پس از اتصال زالو محل نیش قرمز و پرخون می شود ؛ شاید این پرخونی را بتوان به این ماده نسبت داد که فلوی ( جریان ) خون را در محل افزایش داده است.

۱۱) منوکسید نیتروژن سنتتاز: این فاکتور موجود در بزاق زالو شبیه به نوع انسانی است که سبب ترمیم اعصاب صدمه دیده می شود.

۱۲) اورگلاز: دارای اثرات درمانی در بیماری آرتروز است. بسیار دیده شده است که افراد مبتلا به آرتروز زانو که از درد زانو و محدودیت حرکتی زانوها رنج می برند با چند جلسه زالو درمانی بهبودی بسیار می یابند. و ما این را به کرات تجربه کرده ایم. زالو همچنین کاتکولامین ترشح می کند که روی پایانه های عصبی بخصوص در پوست مانند دوپامین و سروتونین عمل می کند.

استیل کولین مترشحه در هیرودومدیسینالیس خیلی مهم است. روش رسمی برای سنجش استیل کولین در بافت ، بر اساس یک روش بیولوژیک شامل قدرت انقباض قسمت پشت زالو می باشد.

مواد دیگری مانند استیل کولین ، نوروترنسمیترها مواد شبه هیستامینی با اثرات وازودیلاتوری ، Hementin ، Anti statin ، و آنزیم مشابه PG۱۲ ) Prostaglaindine ) که مانع فعالیت کالیکریین و فاکتورهای XI و XII می شود نیز در بزاق زالو یافت می شود.

خواص درمانی زالو :

زالو خون را بهتر از حجامت از عمق بدن بیرون می کشد. زالو انداختن برای بیماریهای پوستی مثل جوش ، دمل های صورت ، لکه ها و نقطه های سیاه و سفید و نظایر آن مفید است. امروزه زالو به دلیل خاصیت ضد انعقاد خود یکی از ابزارهای جراحی در پیوندها و دوام بافت پیوندی است. هر زالو حدوداً ۵CC خون در مرحله اول می مکد. البته اگر خونریزی را قطع نکنید ممکن است تا ۱۵۰CC خونریزی ادامه یابد ( ۱۰ ساعت یا بیشتر ). طی زالو درمانی با ۱۰ عدد زالو ، خون از دست رفته ( شامل خونریزی پس از اتمام خونخواری ) ۲۵۰ ۳۵۰ CC خواهد بود. تحقیقات نشان می دهد که ۳ ۵ روز پس از زالو اندازی عروق جدیدی در اطراف و حاشیه ی محل نیش زالو به وجود می آیند که برای تخلیه عروقی این ناحیه مفیدند. بنابراین از نظر درمانی بسیار مهم است که درمان به زودی قطع نشود ؛ بلکه در دفعات بعدی نیز ادامه یابد تا بیماری و آسیب مرتفع شود. اثرات فارماکولوژیکی بزاق زالو به مدت ۱۰ ساعت یا بیشتر در محل زخم باقی می ماند. چنین اثراتی را نمی شود با مصرف مواد ضد انعقادی معمولی مثل هپارین در زخم های کوچک پوست به وجود آورد. در بیشتر روش های جراحی استفاده از زالو توسط جراح ماهر برای بیمار توضیح داده می شود ، این روش قدیمی یک روش بی درد کننده اساسی است ؛ زیرا ترشحات زالو با تأثیر بر روی اعصاب اطراف محل درد ، بی حسی موضعی ایجاد می کند.

جایگاه زالو در طب سنتی ایرانیان : شیخ الرئیس ابن سینا باب مبسوطی پیرامون زالو دارد و چنین می فرمایند :

«از زالوهایی که کرک ریز و نرم دارند یا لاجوردی رنگ هستند پرهیز کنید زیرا دچار غشی، خونریزی، تب، سستی و قرحه های بدخیم خواهید شد. از زالویی استفاده شود که در آب های خزه دار که محل زیست قورباغه هاست نمو کرده و نه زالویی که در آبهای گل آلود سیاه بوده است. زالو بهتر است «حجامت» خون تباه را از عمق بدن بیرون می کشد. زالو را ابتدا سرازیر نگهدارید تا استفراغ کند و محتویات شکمش بیرون آید سپس اندکی خون بره به او بدهید. سپس مواد چسبنده و کثیف بدن او را با بوراکس پاک کنید ( استفاده از مواد صابونی عطردار مضر است) و جایی را که می خواهید زالو بگذارید با دست مالش دهید تا سرخ شود. اگر جای زالو انداختن را با گل سرشور یا خون اندود کنند. زالو بهتر می چسبد. بهتر آن است که پس از جدا شدن زالو، محل گزش او را حجامت برنهید تا احیاناً اگر آزاری و عفونتی براثر نیش زالو عارض شده، از بین برود اگر پس از زالو اندازی خون بند نمی آید مازوج سوخته، نوره، خاکستر یا سوده نرم (یا پودر باقلا و زردچوبه)استعمال شود. زالو اندازی برای بیماری های پوست از قبیل جوش ها، دمل ها، لکه های سیاه و نقطه های سیاه و سپید و... مفید است.»

در طب عامیانه نیز زالو در کوچه و بازار به فروش می رسیده و تا حدود سی سال قبل، همه می دانستند که برای علاج زخم چرکین و دمل بهترین درمان زالو اندازی است. یا برای پیشگیری از فساد دهان و لثه و داشتن دندانهای محکم باید بناگوش را زالو گذاشت. مخبرالسلطنه در کتاب خاطرات و خطرات حکایتی جالب نقل می کند : «جهانگیرخان وزیر صنایع دچار قانقریا شد و دکتر تولوزان فرانسوی (پزشک مخصوص دربار) دستور به قطع پای ایشان داد. آشنایان جهانگیرخان با قطع پا مخالفت ورزیده و میرزاحسن خان جراح باشی محله را به عیادت جهانگیرخان آوردند. او پس از معاینه گفت به من یازده روز فرصت دهید تا این پا را معالجه کنم. میرزاحسن در سه نوبت زالوی زیادی به پای بیمار انداخت و پس از یاده روز از تولوزان فرانسوی دعوت کردند که پا را ملاحظه کند. تولوزان وقتی پا را دید، بهبود آن را تأیید کرد و از اینکه قبلاً به میرزاحسن ناسزا گفته بود معذرت خواهی کرد و دویست تومان به میرزاحسن داد».

زالو اندازی جزو سنت های درمانی پذیرفته شده و به همان معروفیت و مقبولیت حجامت و فصد (رگ زنی) بین توده های مردم رواج داشت. آری این حیوان یک گرمی به ظاهر مشمئز کننده طی سالیان دراز بیماری های صعب العلاجی را براحتی درمان می کرد و بیماران را از صرف هزینه های گزاف، بریده شدن از اندام ها، بد شکل شدن پوست، فلج شدن ناشی از سکته مغزی و . . . نجات می داده است. تأیید این نظر را با پرسش از افراد ۴۰سال به بالا می توانید جستجو کنید.دیدگاه حکیم جرجانی پیرامون زالو درمانی : جرجانی معتقد است بهترین زالو، زالوی موجود در آب های پاکیزه است و شکل او باید همانند دم موش باشد و شکم او سرخ و پشت او سبز و سرش کوچک باشد و او نیز معتقد است منفعت زالو بیشتر در بیماری های پوستی مانند ریش بلخی، قوبا، سعفه و . . . می باشد. طریقه استعمال و موارد احتیاطی که جرجانی برشمرده همان دیدگاه بوعلی سیناست که از تکرار آن صرف نظر می کنیم. نکته بارز افتراق دیدگاه جرجانی با تمام حکما درباره کاربرد زالو این جمله او در کتاب ذخیره است که می فرماید : «نخست تن را به فصد و مسهل پاک باید کرد و سپس دیوچه (زالو) را فراز گذارید تا منفعت او پدید آید»

بدلیل اثر ضد انعقادی هیرودین (Hirudin) بزاق زالو، امروزه در تحقیقات جدید ثابت شده است که پس از عمل جراحی آنژیوپلاستی قلب و بطور کلی در بیماری های کرونری قلب، زالو می تواند نقش مؤثری ایفا کند و Risk جراحی و Side Effect و خطر حملات قلبی را به حداقل کاهش دهد.

در هندوستان ۲۰بیمار با واریس اندام تحتانی (پیشرفته) کاندید زالو درمانی شده و پاسخ درمانی شگفت آوری مشاهده شده و تمامی بیست نفر (۱۰۰% بیماران مورد مطالعه) کاملاً درمان شدند.

ریکاو و کولین آمریکایی در مقاله ای تحت عنوان کاربردهای نوین زالو درمانی گزارش اثر شگفت انگیز زالو درمانی در بهبودی پیوند Rejecct شده انگشت قطع شده دست یک کودک سه ساله و گرافت عضلانی گردن یک مرد ۶۷ ساله را قید کرده اند.

سابقه زالو تراپی به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد در مصر باستان بر می گردد. در قرن ۱۹ در آمریکا از زالو برای درمان هموروئید، بیماری های لثه و دهان و بیماری های متنوع دیگری استفاده می شد.

امروزه در مهار Venous Congestion (مهمترین کمپلیکاسیون جراحی ها پلاستیک و میکروسکوپی و پیوند اعضاء و گرافت های پوستی) زالو به خوبی عمل می کند و مانع احتقان خون، هماتوم، ادم، ترومبوز و نکروز عضو یا فلاپ پیوند زده شده می گردد(البته زالو در نارسایی شریانی یا ایسکمی بافتی چندان موثر نیست و infection های مشاهده شده پس از زالو تراپی در چنین بیمارانی بوده است).

Gerald و James ضمن معرفی Case های متعدد و متنوعی که با متد زالودرمانی Reject پیوند عضو قطع شده آنها بهبودی یافته، بحث کاملی پیرامون عفونت های متعاقب زالو و آنتی بیوتیک تراپی آن ارائه داده است.

زاخارسکی و همکارانش در Report خود بیماری با ملانوم بدخیم متاستاتیکی را معرفی کردند که طی سه جلسه زالو درمانی کاملاُ مداوا شده است (تحریک رشد سلولهای سرطانی ملانوم به دلیل آنزیم مترشحه از سلولهای ملانوم است که هیدرودین بزاق زالو مهار کننده این آنزیم است.)

دکتر NAZAR در Lik Sprava ۱۹۹۸ Aug شرح درمان میوکاردیت عفونی را با هیریدوتراپی آورده است.

پژوهشگران دپارتمان فارماکولوژی دانشگاه کنتاکی از لحاظ بیوشیمی مقایسه ای میان هپسارین و هیرودین به عمل آوردند که اثر اختصاصی تر هیرودین نسبت به هپارین را به دلیل زیر توجیه کرده اند :

۱) هیرودین برای فعال شدن نیاز به کوفاکتور ندارد

۲) هیرودین اثرات پایدار و یکنواخت dose dependent دارد

۳) هیرودین اثر مستقیم روی مهار ترومبین دارد

۴) هیرودین toxicity (مسمومیت) نمی دهد.

جوزف آیتون جراح ترمیمی بیمارستان ماساچوست ایالات متحده در سال ۱۹۸۵ وازنش(Reject) پیوند گوش یک پسربچه را با زالو مرتفع ساخت.

امروزه جامعه جراحان انگلستان پس از مشاهده اثرات معجزه آسای زالو در جراحیهای پلاستیک و گرافتهای پوستی و پیوند اعضاء ، کاربرد زالو پس از پیان جراحی و حتی در حین عمل، را کاملاً پذیرفته اند و مورد تأکید قرار می دهند.

پروفسور ایوالیو از دانشگاه مون پلیه (فرانسه) معتقد است هنوز تمامی اسرار و خواص مثبت پزشکی زالو کشف نشده است و دست کم ده اثر درمانی برای زالو قائل است.

در کشور روسیه درمان با زالو بسیار رواج یافته است بطوری که بیماریهای مختلف از سردرد و بیماری قلبی و پوستی گرفته تا حتی ضعف قوای جنسی را با زالو اندازی معالجه می کنند.

در مسکو و اوکراین کرم های آرایشی جهت رفع چروک صورت ابداع شده است که ماده مؤثره آن از زالو استحصال شده است.

در اوایل قرن نوزدهم سالانه ۳۰میلیون عدد زالو از آلمان به آمریکا صادر شده و مورد مصارف درمانی و طبی قرار گرفته است.

در تحقیقات ارائه شده از سوی دانشگاه استانفورد کالیفرنیا که در مجله لارنگوسکوپ (آگوست ۱۹۹۸) چاپ شده است، کاربرد زالو در جراحی های پلاستیک و ترمیمی با درصد موفقیت بالایی همراه بوده است. (کاهش واپس زدن پیوندها و گرافت ها)

پروفسور می یر، آلتون، اوخنر و هورتر معتقدند هر گونه کانون عفونی بدن را بوسیله زالو می توان ریشه کن کرد.

زاخارین روسی معتقد است زالو موجب انبساط عروق موضع نیز می گردد و بلکه اثر وازودلاتاسیون عمومی بدن را برای آن قائل است چرا که مشاهده می شود که در crise هیپرتنشن، پس از مصرف زالو، فشار به حد نرمال ر می گردد.

هر زالو پنج تا پانزده میلی لیتر خون می مکد ( ده برابر حجم بدن خود ) طی مدت ۶۰ ۱۵ دقیقه.

خونریزی پس از جدا شدن زالو ۱۰ ۲ ساعت طول می کشد ماده بی حسی تزریق شده توسط زالو در موضع سبب از بین رفتن درد حین نیش زدن و مکیدن خون می شود.

هیرودین سبب:

۱) مهار تبدیل فیبرینوژن به فیبرین و بالطبع مهار انعقاد خون

۲) شل شدن عضلات صاف دیواره عروق و بالطبع گشادشدن عروق(Vasodilatation)

۳) افزایش و بهبود فلوی خون در دکتر آلبرت کراشینیوک در روسیه دو Case جالب بدین ترتیب معرفی کرده است.

۱) کودکی ۶ ساله با سابقه cp ـ فلج مغزی ـ که مدت ۵ سال توانایی راه رفتن نداشته است و پس از جلسات زالو درمانی بخوبی راه رفته و علایم cp ناپدید شده است.

۲) زن جوانی با سابقه حملات آسم Status و نازائی. طی مرحله اول هیرودوتراپی آسم وی کاملاً بهبودی یافته و پس از مرحله دوم هیرودوتراپی باردار شده و صاحب فرزند می گردد! جالب است بدانیم فقط ۲% اطفال متولد شده دارای آپگار ۱۰ می باشند که این نوزاد دارای آپگار ۱۰ بود(!)

دانشمندان سن پترزبورگ روسیه طی سال های ۹۷ـ۹۳ دو تئوری زیر را درباره توانایی های درمانی زالو اثبات کرده اند :

الف) bioenergetical effect :

زالوها توانایی ایجاد ثبات در مناطق حیاتی را دارند. در آزمایشگاههای بیوفیزیک و بیومکانیک انستیتو کورتکوف روی اثر زالو در kirlian effect (پرتوافکن luminescence بافتهای بیولوژیک در میدان های الکترومغناطیسی با فرکانس بالا) مطالعه شده و متوجه شدند که پس از زالو تراپی افزایش luminescence را شاهد هستیم و بطور قابل ملاحظه ای افزایش پایداری انرژتیک و سازه های اطلاعاتی در بافتها را شاهد هستیم که با هیچ متد درمانی دیگری این افزایش حاصل نمی شود.

ب) neiro throphical effect :

ترشحات زالو موجب تحریک رشد نرون ها و نورودندریت ها و ترمیم و نوسازی آنها می گردد. این کشف می تواند افق روشنی در درمان بیماری های ناعلاج CNS پارکینسون، اسکلروزیس(MS).CVA. ترومبوز عروق مغز، آلزهایمر و . . . برای ما باز کند.

کرسی زالو درمانی سن پترزبورگ (MAPS) در آخر توصیه می کند : ما معتقدیم هر پزشکی اعم از جراح آنکولوژیست، ارتوپد، دندانپزشک، ژینکولوژیست و . . . بایستی توانایی های درمانی زالو را بشناسد و استفاده کند. زالو توانایی درمان گروه متنوعی از بیماری ها را دارد نظیر : زخم معده، کولیت، پروستاتیت، برونشیت، التهابات کبد و کیسه صفرا، گاستریت، همورویید، اغلب بیماریهای پوستی، اسپاسم عضلانی، واریس، نازائی، آدنوم پروستات، ناباروری مردان، کاهش میل جنسی(Impotnce)، الکلیسم، ترک اعتیاد(مواد مخدر).

دکتر Sawyer از مؤسسه تحقیقاتی بیوفارم انگلستان معتقد است که در دهان زالو آنزیم ژاله مانندی بنام Orgelase موجود است که در درمان بیماری های چشمی و آرتریت روماتوئید کاملاً کارآیی دارد. فرانسه در سال ۱۸۵۰ بیش از صد میلیون زالو از روسیه وارد کرده است و در سالهای ۱۹۵۰ تنها در شهر فیلادلفیای آمریکا ۰۰۰/۷۵۰ زالو استفاده شده است.

جایگاه زالو در طب سنتی ایرانیان :

شیخ الرئیس ابن سینا باب مبسوطی پیرامون زالو دارد و چنین می فرمایند :

زالو را ابتدا سرازیر نگهدارید تا استفراغ کند و محتویات شکمش بیرون آید سپس اندکی خون بره به او بدهید. سپس مواد چسبنده و کثیف بدن او را با بوراکس پاک کنید ] استفاده از مواد صابونی عطردار مضر است[ و جایی را که می خواهید زالو بگذارید با دست مالش دهید تا سرخ شود. اگر جای زالو انداختن را با گل سرشور یا خون اندود کنند.

زالو بهتر می چسبد. بهتر آن است که پس از جدا شدن زالو، محل گزش او را حجامت برنهید تا احیاناً اگر آزاری و عفونتی براثر نیش زالو عارض شده، از بین برود اگر پس از زالو اندازی خون بند نمی آید مازوج سوخته، نوره، خاکستر یا سوده نرم ] یا پودر باقلا و زردچوبه[ استعمال شود. زالو اندازی برای بیماری های پوست از قبیل جوش ها، دمل ها، لکه های سیاه و نقطه های سیاه و سپید و . . . مفید است.»

مخبرالسلطنه در کتاب خاطرات و خطرات حکایتی جالب نقل می کند : «جهانگیرخان وزیر صنایع دچار قانقریا شد و دکتر تولوزان فرانسوی (پزشک مخصوص دربار) دستور به قطع پای ایشان داد. آشنایان جهانگیرخان با قطع پا مخالفت ورزیده و میرزاحسن خان جراح باشی محله را به عیادت جهانگیرخان آوردند. او پس از معاینه گفت به من یازده روز فرصت دهید تا این پا را معالجه کنم. میرزاحسن در سه نوبت زالوی زیادی به پای بیمار انداخت و پس از یاده روز از تولوزان فرانسوی دعوت کردند که پا را ملاحظه کند. تولوزان وقتی پا را دید، بهبود آن را تأیید کرد و از اینکه قبلاً به میرزاحسن ناسزا گفته بود معذرت خواهی کرد و دویست تومان به میرزاحسن داد».

زالو اندازی جزو سنت های درمانی پذیرفته شده و به همان معروفیت و مقبولیت حجامت و قصد (رگ زنی) بین توده های مردم رواج داشت. آری این حیوان یک گرمی به ظاهر مشمئز کننده طی سالیان دراز بیماری های صعب العلاجی را براحتی درمان می کرد و بیماران را از صرف هزینه های گزاف، بریده شدن از اندام ها، بد شکل شدن پوست، فلج شدن ناشی از سکته مغزی و . . . نجات می داده است. تأیید این نظر را با پرسش از افراد ۴۰سال ببالا می توانید جستجو کنید.

دیدگاه حکیم جرجانی پیرامون زالو درمانی :

جرجانی معتقد است بهترین زالو، زالوی موجود در آب های پاکیزه است و شکل او باید همانند دم موش باشد و شکم او سرخ و پشت او سبز و سرش کوچک باشد و او نیز معتقد است منفعت زالو بیشتر در بیماری های پوستی مانند ریش بلخی، قوبا، سعفه و . . . می باشد. طریقه استعمال و موارد احتیاطی که جرجانی برشمرده همان دیدگاه بوعلی سیناست که از تکرار آن صرف نظر می کنیم. نکته بارز افتراق دیدگاه جرجانی با تمام حکما درباره کاربرد زالو این جمله او در کتاب ذخیره است که می فرماید : «نخست تن را به فصد و مسهل پاک باید کرد و سپس دیوچه (زالو) را فراز گذارید تا منفعت او پدید آید

سیب سبز

اختصاصی مجله اینترنتی برترین ها Bartarinha.ir

درمان بیماری ها را به زالو بسپارید

کاربرد زالو در جراحی پلاستیک

خاصیت ضد انعقادی بزاق زالو

از زالو چه می دانید؟

درمان واریس با زالو

بزاق زالو؛ آنتی بیوتیک طبیعی

از عفونت های دندان پیشگیری کنید

زالودرمانی هفته ای یک بار

این هشدار را جدی بگیرید

چگونه ترس تان را رفع کنید؟

عوارض احتمالی زالودرمانی

نکات طلایی زالو درمانی

کاربرد زالو در بهبود درد مفصل

خاصیت بی حس کنندگی :

خاصیت گشادکنندگی عروق :

خاصیت ضدانعقادی :

خاصیت آنتی بیوتیکی :

خاصیت ضدالتهابی و ضدلخته ای

خواص هیرودین :

خواص دیگر هیرودین:

هیرودین برای فعال شدن نیاز به کوفاکتور ندارد.

هیرودین اثرات پایدار و یکنواخت وابسته به دوز دارد.

هیرودین اثر مستقیم روی مهار ترومبین دارد.

هیرودین مسمومیت ندارد.

هیرودین بی حسی موضعی می دهد.

خواص درمانی زالو :

هیرودین سبب:

جایگاه زالو در طب سنتی ایرانیان :

دیدگاه حکیم جرجانی پیرامون زالو درمانی :

مطالب مشابه :

تازه های طب پزشکی عمومی وضرورتهای سیستم ارجاع

مهارت های عملی زالو؛ جرّاح کوچک

معرفی زالو – زالو چیست

فروش روغن زالو

جفت سرراهی

همه چیز درباره سینوزیت و پاسخ به سوالات

درمان بیماری ها را به زالو بسپارید

داستان های جالب از جراحی پلاستیک سیاستمداران دنیا + تصاویر جالب