معرفی شهر صوفیان

صوفیان یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی که در بخش صوفیان شهرستان شبستر واقع شده‌است. این شهر مرکز بخش صوفیان است. طبق آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که در سال ۱۳۸۵ صورت گرفته‌است، صوفیان با جمعیتی بالغ بر ۸٬۷۳۳ نفر، بیست و هفتمین شهر پرجمعیت آذربایجان شرقی و سومین شهر پرجمعیت شهرستان شبستر، پس از شهرهای شبستر و شندآباد محسوب می‌گردد. شهر صوفیان در بین محور ارتباطی تبریز به مرند و تبریز به شبستر واقع شده‌است. این شهر در 30کیلومتری شرق شبستر، 3۵ کیلومتری شمال تبریز و ۶۷۹ کیلومتری شمال غرب تهران واقع شده‌است.

پیشینه

شهر صوفیان به‌استناد نوشتهٔ برخی مورخان -ازجمله «رحیم رییس‌نیا» مؤلف کتاب «آذربایجان در سیر تاریخ»- همان شهر سوبیا یا صوفیای ماد بوده‌است که در کتیبه لشگرکشی سارگن دوم پادشاه آشور(۷۱۶ سال قبل از میلاد مسیح) به اورارتو، از این شهر یاد شده‌است.

حمدالله مستوفی در توصیف تبریز و نواحی اطراف آن، از ناحیهٔ ارونق و قصبهٔ صوفیان یادکرده‌است و چنین نوشته‌است: «چهارم ناحیت ارونق بر غرب شهر (تبریز) است آغازش سه فرسنگی شهریست تا پانزده فرسنگی وعرضش پنج فرسنگی باشد و حاصلی نیکو دارد از غله و انگور میوه، مدار تبریز بر ارتفاعات آن‌جا باشد وسی پاره دیه‌است واکثرش معظم که هریک قصبه‌ایست چون سیس و شبستر و وایقان و کوزه‌کنان و صوفیان و غیره.»

در سفرنامهٔ ونیزیان که در زمان حکومت اوزون‌حسن آق‌قویونلو(۱۴۷۱-۱۴۷۸ میلادی مطابق با ۸۷۶-۸۸۳ هجری قمری) به ایران سفر کرده‌اند، چنین نوشته‌اند: «به‌فاصلهٔ یک‌روز از مرند به‌محل کوچک دیگری به‌نام صوفیان که در دشت تبریز در دامنهٔ کوهی قرار دارد رسیدیم. صوفیان روستایی است زیبا و جوی و باغ فراوان دارد.»

«ژان پاتیست تاورنیه»، جهانگرد فرانسوی که در فاصله سال‌های ۱۶۳۲ -۱۶۶۸ میلادی ۶ بار به‌مشرق‌زمین سفر کرده‌است و در این سفرها ۹ بار از ایران دیدن کرده‌است (در زمان شاه عباس یکم، شاه عباس دوم و شاه سلیمان)در سفرنامهٔ خود نوشته‌است: «شهر صوفیان به‌قدر کفایت بزرگ است و تا داخل آبادی نشوند شهر پیدا نیست. به‌واسطهٔ اشجاری که در کوچه‌ها و اطراف آن کاشته شده‌است، به این جهت قیافه آن جنگل می‌نماید تا به‌شهر.»

«شوالیه شاردن» سیاح فرانسوی که در حدود سال ۱۶۶۵ میلادی بهایران مسافرت کرده‌است، در سفرنامهٔ خود می‌نویسد: «صوفیان به‌طور حیرت‌آوری حاصل‌خیز است. بعضی مؤلفین عقیده دارند که این همان شهر صوفیای ماد باستان است؛ ولی برخی دیگر مدعی هستند که این کلمه مشتق از صوفی می‌باشد و هنگامی که شاه اسماعیل یکم، اردبیل را ترک گفت و دربار را به تبریز انتقال داد، صوفی‌ها در محل مذکور سکونت گزیدند.»

«جملی کارری» سیاح ایتالیای که در زمان شاه سلیمان به‌سال ۱۶۹۴ میلادی برابر با سال ۱۱۰۵ هجری قمری به ایران آمده‌است و در مراسم تاج‌گذاری شاه سلطان حسین شرکت کرده‌است، در سفرنامهٔ خود می‌نویسد: «در شهر صوفیان که از دور مثل جنگل به‌نظر می‌رسید، پیش راندیم. این شهر واطراف آن به‌قدری از اشجار متنوع مستور بود که حتی دیواره‌های منازل را هم از چشم پنهان می‌ساخت.»

این شهر به‌خاطر قرارداشتن بر سر راه اروپا، هموراه مورد بازید سیاحان بوده‌است و نیز به‌خاطر موقعیت راهبردی آن، هموراه مورد تاخت‌وتاز نیز قرار داشته‌است که از آن جمله می‌توان به حمله‌های عثمانی‌ها در زمان صفویه و افشاریه (نادر شاه افشار در سال ۱۱۴۰ هجری قشون مصطفی پاشا را در سهلان شکست داد) و روسها در زمان قاجاریه و در جنگ‌های جهانی اول و دوم، این شهر تحت اشغال قرار داده‌بود.

صوفیان درسال ۱۳۴۱ به‌شهر تبدیل و در سال ۱۳۷۲ مرکزیت بخش صوفیان را دارا شد.

جفرافیا

شهر صوفیان با روستاهای چله خانه علیا ،گروس ،اندبیل ،قره آغاج ،شوردرق،باغ وزیر،سفیدکمر،نعمت الله،نظرلو،قزل دیزج وقم تپه همجوار بوده و تقریبامحدوده‌ای به وسعت 20هزار هکتار را شامل می‌شود وشامل عوارض طبیعی ماند کوه ،تپه ،سنگلاخ ،مرتع ، رودخانه،شوره زار و...است دو رود خانه فصلی شیرین چای که از کوههای میشو(شوردرق ومرند ) و رود شورآلی که ازکوههای مرو (اندبیل ،کلاش ،گروس ،قره آغاج )سرچشمه می‌گیرند در فصل بهار زمینهای آن را سیراب می‌کنند جاده ترانزیت وخط آهن ایران به اروپا هردو در این شهر دو شاخه شده یکی از مسیر بازرگان،ترکیه به اروپاوصل است ودیگری از مسیر جلفا،آذربایجان به اروپا وصل می‌شود . از نظر اب وهوایی معتدل بوده بادهایی که در شهر بیشتر مواقع می‌وزند مه یل وآغ یل نام دارد مه یل که از طرف شمال می‌وزدوبادی است مرطوب وسرد.خنک و باعث بارش باران در فصل بارش و خنکی هوا در تابستان است . آغ یل که از طرف جنوب می‌وزد ونمک دریاچه اورمیه را با خود داردبادی گرم وخشک که در اواخر زمستان باعث ذوب شدن برفها ودراواخر بهار باعث نارس شدن برخی محصولات از جمله گندم است. با توجه به وجود سنگ آهک وسنگ گچ در کوههای منطقه می‌توان گفت این کوهها در دوران سوم زمین‌شناسی شکل گرفته‌اند به علت وجود گنبد نمکی در کوههای کلاش وقره آغاج که از سر شاخه‌هایی رود فصلی شور آلی هستند باعث شوری خاک وآب‌های زیر زمینی دراین منطقه شده‌است قسمتهایی که از رود شیرین چایی ابیاری می‌شوند دارای خاک حاصل خیز می‌باشد که باغات انگور آن مشهور است.

این شهر دارای چندین رشته قنات قدیمی است که عبارتند از ۱-قنات سیچانیق ۲- قنات میر میر ۳-قنات قارانی ۴- قنات میرزا هادی ۵- قنات خواجه رشید ۶-قنات شور چشمه ۷- قنات شریف ۸-قنات میر حمید ۹-قنات جاج اسماعیل ۱۰- قنات خرمن گاه که سابقا اب شرب و کشاورزی شهر را تامین میکر ولی امروزه برخی از آنها به دلیل حفر چاه عمیق در نزدیکی آنهاویا قرار گرفتن در مسیر توسعه شهر خشکیده ویا تخریب شده‌اند

مشاهیر

از مشاهیر این شهر می‌توان به باله خلیل صوفیانی عارف نامی قرن پنجم هجری اشاره کرد که یکی از چهار عارف ناظر بازسازی شهر تبریز و مسجد جامع آن بعداز زلزلهٔ ویران‌گر سال ۴۳۴ هجری به‌دستور «امیر وهسودان» حاکم وقت تبریز بود. مزار این عارف نامی به عنوان «امامزاده ابراهیم خلیل» در ورودیه قبرستان تاریخی شهر صوفیان واقع شده که مورد ارادت خاص‌وعام است .ازدیگر چهره‌هامی توان سرباز گمنام میزرا ایروانی را نامبرد که در حمله روسها در زمان جنگ جهانی در پل جلفا درراه دفاع از میهن به شهادت رسیده وهمانجا به خاک سپرده شده‌است

همچنین می‌توان از «دکتر حسن حسن‌زاده» فوق تخصص ارولوژی و جراح کلیه و رییس مرز بهداشتی و درمانی صوفیان که از چهره‌های روشن‌فکر منطقه محسوب می‌شوند نام برد.

نقاط دیدنی

· امامزاده ابراهیم خلیل صوفیان (مزار باله خلیل عارف نامی قرن ۵)

· چشمه معدنی تاپ تاپ صوفیان

· مجسمه‌های سنگی(قویون)

· پارک ملت صوفیان

· مسجد جامع صوفیان

· مسجد ولیعصر صوفیان

· ساختمان شهرداری صوفیان

· حمام تاریخی شهر که هم اکنون در خیابان شهدا مدفون است

اقتصاد

در حومهٔ شهر صوفیان، به دلیل نزدیکی به کلان‌شهر تبریز، صنایع بسیار بزرگی فعالیت می‌کنند. صنایعی مانند کارخانه سیمان صوفیان، کارخانه آذریت، کارخانه آجرماسه آهکی آذربایجان، کارخانه گچ گروس، کوره‌های آهک‌پزی، شهرک مصالح ساختمانی با تولید انواع آجرهای ساختمانی و نما و سایر مصالح ساختمانی و نیز شهرک سرمایه‌گذاری خارجی که درآن انواع کارخانجات از قبیل کامیون‌سازی، خودروسازی، لوازم خانگی، گونی‌بافی، تولید کنسانتره و سایر صنایع از این قبیل هستند.

از لحاظ کشاورزی، کشت گندم، جو، آفتابگردان و پیاز در منطقه رواج دارد. برزگ‌ترین سیلوی استان، در این شهر قرار دارد. از صنایع غذایی صوفیان می‌توان به کارخانه‌های ماکارونی، کیک، لواشک و آردسازی اشاره کرد. این شهر به لحاظ موقعیت جغرافیایی و قرارگرفتن در تقاطع مسیر شبستر و مرند و تبریز و جادهٔ ترانزیتی ایران به اروپا و مسیر تردد زائران سوریه، دارای اقتصاد توریستی نیز است

منبع سایت ویکی‌پدیا

معرفی شهر صوفیان

مطالب مشابه :

فهرست آثار ملی ایران در استان قم

ليست اعضا

*شهرستان علی آباد کتول*

نصب و راه اندازی جدیدترین نسل ماشین XL 75 هایدلبرگ آلمان توسط شرکت ایران روتاتیو در موسسه فرهنگی ه

نقاشی کارتونی خرسهای مهربون خرس های مهربان خرسک خرس عروسکی عروسک خرسی

معرفی شهر صوفیان

مانی پیامبر نقاش

معرفی شهر صوفیان

روز کارگر مبارک

شهرستان علی آباد کتول