سازه بتنی
اجرای سازه بتنی به روش قالب تونلی
سیستم موسوم به تونلی، یكی از روش‌های مورد استفاده برای اجرای ساختمان‌های با سیستم باربر دیوار و سقف بتنی است. نام تونلی به دلیل شكل قالب‌های فلزی هم زمان دیوارها و سقف‌هاست. در سیستم تونلی، دیوارها و سقف‌های بتن مسلح به صورت هم زمان آرماتوربندی، قالب‌بندی و بتن‌ریزی می‌شوند. این روش ضمن بالا بردن سرعت و كیفیت اجرا، عملكرد سازه‌ای و رفتار لرزه‌ای مجموعه سازه را به لحاظ یكپارچگی اعضاء و اتصالات آن‌ها به نحو چشمگیری بهبود می‌بخشد.
قالب‌های مورد استفاده، به اندازه تقریبی ابعاد فضا‌ها هستند. برای قالب‌بندی یا قالب‌برداری، نیاز به خرد كردن قالب‌ها و تبدیل آن‌ها به ابعاد كوچك نیست و با همان ابعاد اولیه و به صورت یكپارچه از فضا خارج می‌شوند. خروج قالب‌های تونلی، پس از بتن‌ریزی دیوار و سقف و گیرش آن، با فاصله دادن قالب‌ها از جدار‌های بتن‌ریزی شده (قالب‌برداری) و با حركت افقی روی چرخ یا غلتك صورت می‌گیرد. جدار‌هایی كه با استفاده از این روش اجرا می‌شوند جدار‌های اصلی داخلی و بعضی جدار‌های خارجی (جانبی) هستند.
سازه
ساختمان‌های با سیستم تونلی، از دیدگاه عملكرد لرزه‌ای اشكال عمده‌ای
ندارد و تجربه زلزله‌های گذشته رفتار مناسب این سیستم سازه‌ای را در مقایسه
با سیستم‌های دیگر ثابت كرده است.
در ساختمان‌های با سیستم تونلی، در
برخی موارد، برای افزایش سهولت و سرعت اجرا، اجزای غیر سازه‌ای مانند
دیوار‌های جداكننده، پله‌ها و پانل‌های نما به صورت پیش ساخته در نظر گرفته
می‌شوند و بعد از تكمیل، سازه اصلی به آن متصل میشود.
در این روش،
ابتدا آرماتوربندی و جاگذاری مدار‌های برقی دیوارها انجام میشود و هم
زمان با این اقدامات قالب‌بندی بازشو‌های مورد نیاز برای تاسیسات و در و
پنجره اجرا میشود. آنگاه، قالب‌های دو طرف دیوار را به صورت پشت به پشت،
قالب‌بندی می‌كنند و با قرار گرفتن قالب‌های متوالی در كنار هم، بدون قالب
واسط سقفی یا همراه با آن مجموعه قالب‌های دیوار و سقف را تشكیل می‌دهند.
در مرحله بعد، آرماتوربندی سقف و جاگذاری مدار‌های برق انجام میشود و قالب‌هایی برای خالی ماندن محل داكت‌ها و دیگر حفره‌های لازم در سقف نصب میشود. در ادامه، بتن‌ریزی سقف‌ها و دیوارها به صورت یكپارچه و در یك مرحله انجام میشود. اجرای جدار‌های بتنی پرداخت شده، نیاز به نازك‌كاری بر روی سطوح آن‌ها را برطرف می‌كند.
در روش دیگر كه به نام سیستم بتنی درجا با قالب‌های یكپارچه دیواری و سقفی شناخته شده است، كلیه دیوار‌های داخلی و خارجی (به جز دیوار‌های غیر سازه‌ای جدا كننده) به طور هم زمان قالب‌بندی و بتن‌ریزی می‌شوند. در این روش، بر خلاف روش‌های تونلی، قالب‌بندی دیوار و سقف توسط قطعات تخت كوچك انجام میشود.
سه
روش دیگر قالب صنعتی برای اجرای ساختمان بتن مسلح با دیوار برشی مطرح شده
است كه در حقیقت، گونه‌های دیگر روش‌های دستیابی به سیستم یكپارچه دیوار و
سقف بتنی هستند. در هر سه نوع آن‌ها، تمامی دیوارها، به وسیله قالب‌های
تخت، قالب‌بندی می‌شوند و بتن‌ریزی دیوارها به صورت یكپارچه و هم زمان
انجام میشود. پس از عمل‌آوری اولیه بتن دیوار، سقف با روش‌های مختلفی
اجرا میشود كه در ادامه توضیح داده شده است.
1. روش میز پرنده :در
روشی كه به میز پرنده نام‌گذاری شده است، قالب‌های بزرگی به صورت میز، با
پایه‌های مستقر روی چرخ یا غلتك، كل سقف یك فضا را می‌پوشانند و روی آن‌ها
آرماتوربندی سقف انجام و سپس بتن‌ریزی میشود. بعضی از انواع این روش‌ها
شباهت زیادی به روش تونلی متعارف دارد، و به گونه‌ای طراحی شده است كه
امكان بتن‌ریزی هم زمان دیوار و سقف فراهم آید.
در این روش نیز دیوار‌های نمای اصلی پس از اجرای دیوار‌های سازه‌ای و سقف، با مصالح گوناگونی قابل اجراست.
2. روش تونلی با سقف قالب سرخود نیمه پیش ساختهدر
یك روش دیگر، پیش‌دال خرپایی یا ساده، یا دال‌های نواری بتنی بر روی
لبه‌های دیوار‌های جانبی فضا‌ها قرار می‌گیرد. در صورت استفاده از پیش‌دال،
پیش از بتن‌ریزی، آرماتور‌های فوقانی پیش‌دال جاگذاری میشود و اتصال
میل‌گرد‌های سقف و دیوار نیز در همین مرحله انجام میشود. سپس بتن‌ریزی
قسمت فوقانی پیش‌دال و محل‌های اتصال پیش‌دال یا دال پیش ساخته با سقف
انجام میشود.
در این روش اجرا، دیوار‌های خارجی معمولاً هم زمان با
سایر دیوارها قالب‌بندی و بتن‌ریزی می‌شوند. دیوار‌های نما نیز معمولاً
بتنی و با اجرای درجا هستند. این امر باعث میشود امكان خروج قطعات قالب از
ساختمان با پیچیدگی بیشتری انجام شود. كوچك بودن قطعات هم به همین دلیل
است، و امكان خروج قطعات از بازشدگی (محل در‌ها و پنجره‌ها) را فراهم
می‌سازد.
مزیت روش‌های تونلی افزایش سرعت اجرا به دلیل كاهش زمان
لازم برای قالب‌بندی و قالب‌برداری است. از طرف دیگر، بر خلاف سیستم بتنی
درجا با قالب‌های یكپارچه دیواری و سقفی، در این سیستم تنها دیوار‌های اصلی
سازه‌ای ساختمان به صورت بتن درجا اجرا میشود و سایر دیوارها و تیغه‌ها
با یك فاصله زمانی اندك، در اكثر موارد با قطعات یا صفحات گچی ساخته
میشود.
در صورت اجرای نامناسب یا اتصال ناكافی عناصر غیر‌سازه‌ای مانند
دیوار‌های جداكننده، پله‌ها و پانل‌های نما، پایداری آن‌ها به هنگام وقوع
زلزله تهدید میشود و علیرغم پایداری سازه اصلی ساختمان، ناپایداری این
عناصر می‌تواند عملكرد و كارایی ساختمان را دچار اشكال كند.
در پایان، به عنوان نتیجه‌گیری و جمع‌بندی، می‌توان گفت كه سیستم قالب تونلی از روش‌های اقتصادی انبوه‌سازی است. تعداد طبقات بهینه در این روش، بین 8 تا 10 طبقه است. در این روش، هزینه‌ها در مقایسه با روش‌های رایج بتنی و فلزی به طور محسوسی كمتر است. طبق برآورد‌های انجام شده توسط انبوه‌سازان مطرح، هزینه‌های تا اتمام اسكلت، دیوارها و اندود‌های داخلی، نسبت به روش‌های رایج اسكلت بتنی و فلزی به ترتیب 19 و 38 درصد، كمتر است. نقطه ضعف اصلی این روش عدم امكان جوابگویی به انتظارات عملكردی پاركینگ‌هاست. در عمل، لازم است برای پاركینگ فضایی مجزا در نظر گرفته شود. در اكثر موارد، لازم است ساختمانی مستقل و جداگانه پیش‌بینی شود. از طرف دیگر، شیب زمین پروژه نیز باید بسیار كم ( حداكثر 5 درصد ) باشد.این سیستم صرفاً برای طرح‌های انبوه‌سازی مطرح است و در پروژه‌های كوچك، قابلیت توجیه ندارد.
مطالب مشابه :
سازه های بتنی
مزایای سازه های بتنی. ۱- ماده اصلی بتن که شن و ماسه می‌باشد ارزان و قابل دسترسی است.
سازه‌های بتنی
مزایای سازه های بتنی. ۱- ماده اصلی بتن که شن و ماسه می‌باشد ارزان و قابل دسترسی است.
سازه بتنی
Omran-Sazeh - سازه بتنی - وبلاگ عمرانی سیستم موسوم به تونلی، یكی از روش‌های مورد استفاده برای
سازه ی بتنی یا فولادی ؟
مهندسی عمران - سازه ی بتنی یا فولادی ؟ - جدیدترین مطالب مهندسی ساختمان
سازه های فولادی بتنی با فولادی
سازه‌های بتن آرمه در مقابل سازه‌های فولادی معمولاً نیاز به هزینه کمتر و زمان بیشتری برای
برچسب :
سازه های بتنی