آشنایی با روستای خلج مالمیر

روستای خلج در استان مرکزی و از توابع شهر اراک و شازند ، در بخش سربند واقع شده ، برای رفتن به خلج ، از خروجی شهر شازند ، به سمت آستانه و گردنه زیبای سرسخت و پاکل و با عبور از هندودر و خنادره و مالمیر به دهات خلج می رسیم .

خلج از سمت جنوب به شهر بروجرد و دشت سیلاخور منتهی میشود که با عبور از تواندشت و بیاتان ، در محلی به نام تک درخت وارد جاده بروجرد می شود .

از گذشته های دور تا کنون ، اهالی خلج برای رفع نیازهای شهری ، هم به اراک می روند و هم به بروجرد ، فاصله از اراک حدود ۴۵ کیلومتر و از بروجرد نیز حدود ۴۵ کیلومتر است .

به جهت مجاورت خلج با روستای مالمیر و اهیمت و شهرت بیشتر مالمیر ، این روستا به خلج مالمیر شهرت یافته است .

روستای خلج در دهه ۵۰ و قبل از آن ، جمعیت زیادی داشته ، بطوری که در هر حیاط چندین خانواده با هم زندگی می کردند ، رفته رفته به دلیل مهاجرتهای بی رویه در دهه ۵۰ و ۶۰ جمعیت روستا کاهش یافت و در حال حاضر حدود ۱۵۰نفر می باشد ، البته در فصل تابستان و تعطیلات عید نوروز ، این جمعیت چند برابر میشود .

نسل جدید و مهاجرین خلج ، اغلب در شهرهای اراک - بروجرد - دورود - و بخش اعظمی از آنها در تهران ( پاکدشت - ورامین - افسریه - تهرانپارس - لویزان - سرآسیاب دولاب ) ساکن هستند .

در سالهای اخیر ، بسیاری از مردم و بویژه بازنشستگان مهاجر ، جهت آرامش بیشتر و فرار از زندگی در شهرهای بزرگ ، به خلج بر می گردند ، و بسیاری دیگر نیز خانه های تابستانی در خلج برای خودشان دست و پا کرده اند.

خلج دارای آب لوله کشی ، برق و تلفن و گاز می باشد ، همچنین خلج دارای مدرسه ابتدایی است ( با تعداد ۱۰ دانش آموز ) و برای مقطع راهنمایی و دبیرستان ، دانش آموزان به روستاهای بزرگتر مثل مالمیر و هندودر می روند .

در دهه ۴۰ و ۵۰ خلج دارای حمام عمومی ( خزینه ) بود که در دهه ۶۰ حمام عمومی با سبک شهری ساخته شد و امروزه اهالی در خانه خود حمام ساخته اند .

امامزاده غایب از اماکن مقدس برای خلجی ها بوده و نذر و نیاز ها و مراجعات هیئت سینه زنی در روز عاشورا و همچنین حضور زائرین از روستاهای مجاور ، از موارد قابل توجه این امام زاده می باشد .

خلج دارای دو مسجد ( مچد ) قدیمی است ، که یکی آنها در سالهای اخیر ، به همت اهالی و کمک مالی خیرین مهاجر و شهر نشین ، کاملا تخریب و به شکل نوین و مطلوبی نوسازی و به نام مسجد باب الحوائج نامگذاری شده .

زبان مردم خلج ، ترکی قشقایی و شغل غالب اهالی کشاورزی و دامداری است ، از جمله محصولات کشاورزی : گندم ، جو ، یونجه و نخود و لوبیا و میوه های مختلف مثل گردو ، بادام ،زرد آلو ، آلبالو ، سیب ،هلو ، انگور .. و انواع سیفی جات و سبزیجات است که بیشتر جنبه خودکفایی و در حد مصرف خانوارها کاشته میشود .

روستای خلج دارای باغ و بیشه ها و چشمه ها و طبیعت زیبایی است که از جمله آنها : باغ و چشمه صفایه ، هرنگ ، مرفیج ، قز بولاغی ، اریگ بولاغی ، قلته ، گدیگ ، سوماخلی ، فرح چمه ، عباس آباد دره سه ، آقا دره سه ،خانمی دره سه ، نوه گله ، اسماعیل آباد باغه ، تک درخت و همچنین چشم اندازهای کوه کارگاه ، کوه تپار - کوه قره گینه - کدیگ و صخره زیبای شیش می باشد .

یکی از مشکلات سالهای اخیر در منطقه ،کاهش بارش برف و باران و کمبود ذخایر آبی است که اهالی را با مشکلات عدیده روبرو کرده است .

در سالهای دور ( دهه ۴۰ و ۵۰ ) مردمان خلج ، در فصل زمستان که کار کشاورزی تعطیل می شد ، برای کار و کسب درآمد به تهران رفته و به کارگری ساختمان و کار در گرمابه ها وحمام عمومی ( که آن زمان برو بیایی داشتند ) مشغول می شدند ، در دهه ۶۰ و ۷۰ نسل جوان و جدیدترها به کارهای صنعتی و فنی از قبیل اطاقسازی اتوبوس و تراشکاری و ..... روی آوردند و برخی هم به سمت درس و دانشگاه رفته و در مشاغل ادرای و دولتی و مهندسی مشغول شدند .

نام خانوادگی خلجی ها : کرمی - سرایی - پاپی - تقوایی - سلیمانی - علیخانی - زمانی - پیرهادی - گرشاسبی و میرجمالی است .

معرفی چهره های شاخص که به هر دلیلی برای اهالی خلج ، برجسته و شناخته شده تر هستند ، خالی از لطف نیست :

شهیدان : قدرت اله گلمحمدی و امیر پاپی

کدخدایان : کدخدا باقر ، کد خدا خدا رحم - کدخدا اسماعیل

چهره های مقبول و تاثیر گذار: حاج غلامحسین سرایی - آقا ریحان میرجمالی - علی اکبر سرایی - حاج رحم خدا کرمی - حاجی خدارحم کرمی - عباس معینی - معمار شکر اله و .. که اغلب این نفرات به رحمت خدا رفته اند .

رانندگان قدیمی : امین الله تقوایی ( پدر بنده ، که در قدیم تراکتور و سپس نیسان و بعد مینی بوس داشتند ) - شکر خدا سرایی و مرحوم حبیب سرایی .

مغازه داران : مصطفی میرجمالی ( تعاونی مصرف )- شیخ محمد زمانی - حسین پاپی

کشاوزران نمونه : رضا گلمحمدی ( معروف به رضا کشاورز )- حاج محمد سرایی ( نظر علی ) ، صادق سرایی ،حجت سلیمانی

اعضاء شورای روستا : مردان گرشاسبی - احمد کرمی - حاجی پاپی

دهیار : مهدی پاپی ، برادر شهید امیر پاپی

ورزشکاران پر سابقه تر : حسن پاپی ( از قدیمی ها ) - عباس پاپی- رضا پاپی - رضا نوروزی - مصطفی تقوایی ( آقای گل دهه ۶۰ ) - عزت اله تقوایی ( خودم ،دروازه بان خلج در دهه ۷۰ ) - مرتضی تقوایی - علی کرمی و شهید امیر پاپی ( دروازه بان خوب خلج در دهه ۶۰ )

سایر چهره ها :رحم خدا کرمی ( رمخدا لوطی ) رحم خدا پیرهادی(رمخدا داشی)محمد هادی کرمی ( مامد هادی )، ذبیح گلمحمدی ( مش ذبی ) ، شیخ محمد زمانی ( شیخ مامد ) ، حجت سلیمانی (حجت عمه زا ) - شکرخدا گلمحمدی (شکری آملا ) ، عظیمی ( شمر ) - شوقعلی سلیمانی ( شوقعلی بورشله ) - حسین زمانی ( حسین احمد قلی ) - حاجی محمد گلمحمدی ( حاجی مد آقا ) - علی حسین پاپی ( قصاب ) - رضا سرایی - ولی و محمد علی کرمی ( ولی خاله زا ) - یوسف و عزیز ( عربعلی ) - نظام و عربعلی خانی ( قره داشله ) - قدرت پیرهادی (قدرت عباس آبادله ) محمد رضا تقوایی ( مش مامد رضا = پدر بزرگ بنده ) - حاجی عباس ( آتا ) - علی عباس - یوسف و عباس ( عربعلی قره داشله ) - محمود ( دوشی ) - محمود ( ذبی ) - ناصر ( نبی ) -مردان ( تپه له ) - علی رحم ( آلا رم تپه له )و .... ( لازم به ذکر است برخی از افراد فوق به رحمت خدا رفته اند )

یکی از چهر ه های روشنفکر و متمایز خلج ، که در فرهنگ و ادبیات و شعر ، دستی بر آتش داشته و دفتر شعر و مرثیه و نوحه و روضه هایی از ایشان به جا مانده ، مرحوم خدا رحم کرمی بود که شعری در وصف خلج دارد که با این مطلع آغاز میشود :

ای خلج ! ای منزل و مآوای من ای چومن طاووس و تو پرهای من

و ... خلاصه اینکه سختکوشی و همت ، و صداقت و راستی ، صفات مردان این دیار و مهربانی و محبت و سادگی ، صفات زنان خلج بوده و هست .

من ( عزت الله تقوایی ) متولد و بزرگ شده روستای خلج هستم ، و هر چه عشق و احساس در زندگی آموخته ام و هر چه خاطرات پاک داشته و دارم ، برمی گردد به خلج .

به زبان شعر و با صدای رسا می گویم :

زادگاهم خلج !!!!

بوسه بر خاکت ....

استواریت را می ستایم ....

به امید دیدار ......

به امید دیدار .....