نام‌های خانوادگی یهودی

یهودیان به صورت تاریخی از نامهای با ریشه عبری استفاده میکردند. در این سیستم پس از نام کوچک پیشوند بن- و یا بت- (به معنی پسر و یا دختر) و سپس نام پدر استفاده میشد. نامهای خانوادگی دائمی در بین یهودیان سفاردی اسپانیا رایج بود ولیکن این سیستم در بین یهودیان اشکنازی گسترش نیافت. ولیکن یهودیان اشکنازی در قرنهای ۱۸ و ۱۹ میلادی مجبور به پذیرش نامهای خانوادگی آلمانی شدند تا حقوق شهروندی به دست آورند.

با اینکه یهودیان اشکنازی معمولا دارای نامهای خانوادگی اروپایی و یا عبری مدرن هستند؛ در مراسم مذهبی معمولا از نامهای خانوادگی عبری سنتی استفاده میکنند. این نامها معمولا در کنیسه و یا در کتوبا مورد استفاده قرار میگیرند.

منابع

یهودیان سفاردی و میزراهی

استفاده از نام خانوادگی در بین یهودیان قرون وسطی رایج نبود. از زمانی که ارتباط یهودیان با بقیه مردم بیشتر شد، استفاده از یک نام خانوادگی به همراه نام "مقدس" که در مراسم مذهبی استفاده میشد رایج گردید. این فرهنگ در بین یهودیان سفاردی تا قبل از اخراج از اسپانیا بسیار رایج بود. در بین اشکنازیها که بیشتر از بقیه مردم جدا بودند استفاده از نام خانوادگی تنها از قرن ۱۸ رایج شد.

استفاده از نام خانوادگی در بین یهودیان عربی زبان بسیار رایج بود که این فرهنگ را با خود به اسپانیا و پرتغال بردند. در بین یهودیان اسپانیا نامهایی مانند Abeldano معادل ابن الدنان، Abencabre معادل ابن زبارا، Avinbruch معادل ابن بروج، Hacen معادل حسن یا حازن یافت میشود. نامهای کتاب مقدس معمولا تغییرات جالبی در یهودیان سفاردی میکنند مثلا اسحاق به صورت Acaz، کوهن به صورت Coffen یا Coffe، یوم-توب به صورت Bondia، زماه به صورت Crescas یا Cresquez میشود. استفاده از نامهای شهرها و روستاها به عنوان نام خانوادگی در بین یهودیان سفاردی رایج بود. به طور مثال نامهای خانوادگی نظیر اسپینوزا، گروندی، کاوالریا، دو لا توره، دل مونته، لوسادا و ویلا رئال از این نوع هستند.

بسیاری از یهودیانی که به زور مسیحی شدند و یا به طور خفی یهودی بودند از ترجمه نامهای عبری به عنوان نام خانوادگی استفاده کردند. مثلا هایم به Vidal و De Vidas، زو به Lobos، شلوم به de Paz، رواه به de la cruz و Espirito Santo تبدیل شد. بسیاری از یهودیان سفاردی به جای پیشوندهای عبری بن- و بت- از ابن- و بنت- عربی استفاده میکردند. ابن عزرا یکی از این افراد بود.

یهودیان اشکنازی

تا قبل از قرن ۱۸ که یهودیان وارد عرصه اجتماعی شوند ارتباط بین یهودی و غیریهودی در اروپا بسیار کم بود. البته استثناهایی در شهرهای بزرگ نظیر پراگ و فرانکفورت وجود داشت که در آن بسیاری از نامها از تابلوی خانه ها و یا خاندان ربانی گرفته میشد. این نامها برای تغییر بسیار آسانتر بودند و مانند نامهای امروزی رسمی محسوب نمیشدند.

روند اعطای نامهای خانوادگی دائمی به یهودیان از امپراتوری اتریش-مجارستان شروع شد. در ۲۳ جولای ۱۷۸۷ پنج سال بعد از دستور امپراتور جوزف دوم مبنی بر آزادی یهودیان آنها مجبور شدند که نامهای خانوادگی آلمانی انتخاب کنند. پروسیا نیز کمی بعد اینکار را انجام داد. بعد از اشغال پروسیا توسط ناپلئون، نامهای خانوادگی برای تمامی شهروندان اجباری شد.

در فرانسه و انگلستان

در فرانسه استفاده از نامهای کتاب مقدس بیشتر رایج بود. یهودیان انگلستان نیز که ابتدا فرانسوی صحبت میکردند از نامهای توراتی استفاده میکردند و رایجترین نام در بین آنان ایزاک (اسحاق) و بعد از آن جوزف(یوسف) بود.

در اسرائیل

بسیاری از مهاجران به اسرائیل نامهای خود را به عبری تغییر دادند تا پایان عصر آواره بودن را نشان دهند. این کار بیشتر در بین یهودیان اشکنازی رایج بود زیرا نام خانوادگی آنان تازه تر بود.

بعضی از این افراد نامهای خانوادگی با تمهای صهیونیستی انتخاب میکردند مثلا بن آمی (فرزند مردمم) ، یا بن ارتزی (فرزند کشورم) یا بار ایلان (فرزند درختان). بعضی نامهای عبری مشابه نامهای خانوادگی قبلی خود انتخاب کردند مثلا گلدا میرسوهن به گلدا میر تبدیل شد. دیوید بن گوریون دارای نام خانوادگی گرون بود که نام عبری بن گوریون (به معنی فرزند بچه شیر) را انتخاب کرد.

بر اساس شغل و پیشه

یکی از منابع اصلی نامهای خانوادگی شغل و پیشه افراد بود. مثلا نامهایی نظیر Merchant و Kaufmann به معنی تاجر رایج شدند. نامهایی از این قبیل نیز عبارتند از :Banks (بانکدار)، Brauer، Breyer و Brower (تولید کننده آبجو)، Spielmann (بازیگر)، Steinschneider (سنگشکن)، Graveur (سنگتراش)، Shoemark (کفشدوز)، Schuster (کفاش)، Schneider، Snyder (خیاط به عبری حیاط یا Hyatt) و Wechsler ( صراف). بعضی نامهای دیگر دارای یهودی بودن بیشتری بودند نظیر Parnass، Gabbay ، Singer، Cantor، Voorsanger، Chazan، Cantarini. بعضی دیگر نیز به مقام فرد در کنیسه اشاره داشتند نظیر Schochet، Shadkun، Moreno، Rabe، Rabinowitz، Rabinovich، Rabinowicz، Rabbinovitz، Benmohel.

در ایران

بسیاری از یهودیان ایران تا قبل از اجباری شدن نام خانوادگی توسط رضا شاه دارای نام خانوادگی دائم نبودند. بعد از انتخاب نام خانوادگی بعضی مانند یهودیان اشکنازی نامهای خانوادگی مرتبط با شغل و پیشه خود انتخاب کردند. بسیاری از یهودیان ایران به جای پیشوندهای بن- و یا بت- از پسوند -زاده ، -پور و یا -نژاد استفاده کردند. از آن جمله میتوان به ابریشمی، الماسی، بلوریان، دهقان، فلاح، زرگر،زرگرزاده، زرگران،زرین دست، زرینکوب، جواهریان،گوهری، صراف، صراف زاده، صراف پور، صراف نژاد، بانکی، طلایی، طلاسازان اشاره کرد. بعضی یهودیان از پسوند ترکی -چی استفاده کردند از آن جمله ساعتچی، طلاچی، نقره چی، مس چی، قلم چی، گیوه چی، جورابچی، پنبه چی، سیمچی، ترمه چی. بعضی دیگر نامهای خانوادگی مذهبی مربوط به مقام خود در کنیسه انتخاب کردند. مثلا از آن جمله ربیع زاده (فرزند ربی (خاخام))، ربیع پور، ربیعی، ربیع نژاد، ربانی. بعضی نامهای عبری استفاده کردند مانند بنی یعقوب، بنت یعقوب، یعقوب زاده، یعقوب نژاد، داوود پور، داوودزاده، حیم، هارونی، لاویان، لاوی، لوایی، لیویان.

منابع

مشارکت کنندگان ویکیپدیای انگلیسی، Jewish surnames، بازدید شده در ۹ آذر ۱۳۹۱.
فرزندان استر، نوشته هومن سرشار. Esther's Children: A Portrait of Iranian Jews, by Houman Sarshar, ISBN-13: 978-0827607514
The Family Names of Iranian Jews / Esther Shkalim، http://www.bh.org.il/Data/Uploads/Esther%20Shekalim%20names.pdf
h

نام‌های خانوادگی یهودی

یهودیان سفاردی و میزراهی

یهودیان اشکنازی

در فرانسه و انگلستان

در اسرائیل

بر اساس شغل و پیشه

در ایران

منابع

مطالب مشابه :

نام‌های خانوادگی یهودی

نام پسرانه

نامهای پسرانه با ریشه عربی از الف تا ظ

معناي اسم زيباي تو دخترم"سارا"

لیست نام های زیبای فارسی beautiful farsi names

معنای نامهای کشورهای جهان