شغل طلبه ها چیست؟

فشارِ مشکلات مالى و زندگى است که باعث مى‏‌شود بعضى از طلبه‏‌ها، مجبور شوند که به کارهایى به جز طلبگى، اشتغال ورزند که متأسفانه با اینکه بعضى از آنان بسیار با استعداد هستند، اما ضرباتِ جدى به پیشرفت تحصیلى و علمى آنان می‌‏زند.

به گزارش شفاف، روات حدیث نوشت:

براى کسانى که خارج از دنیاى طلبگى زندگى مى‏‌کنند، همیشه این سؤال وجود دارد که شغلِ طلبه‏‌ها چیست؟ آنان براى گذرِ زندگى، چکار مى‏‌کنند؟ از چه طریقى هزینه‏‌هاى زندگى‏شان را مى‏‌پردازد؟ طلبگى، یک شغلِ تمام وقت است. یک شغلِ سخت که با کار و تلاش و صبر و تحملِ بسیار زیاد همراه است. شغلى که بر روى همه زندگىِ شما تأثیر مى‏‌گذارد و آن را تحتِ تأثیر قرار مى‏‌دهد. شغلى که نیازى به اداره و میز ندارد، بلکه حتى هنگام قدم زدن در خیابان هم به دنبالِ شماست.

در این رویکرد شغلِ طلبه‏‌ها، تحقیق و پژوهش در حوزه علومِ دینى است. طلبه‏‌ها، متخصصان و پژوهشگرانِ حوزه علومِ دینى مى‏شوند. از همین طریق، آنان سؤالات و نیاز‌ها و مواردِ شرعىِ دیگران را حل و فصل مى‏کنند. پاسخ به سؤالاتِ دینى و مسائلِ شرعى، آدابِ تولدِ فرزند (مثل اذان گفتن در گوش) و از دنیا رفتن (مثل تلقین) بر طرف کردنِ شبهات، پیشنماز بودن و خواندنِ نماز، آموزشِ مسائلِ دینى و اعتقادى، راهنمایى در معرفىِ سبکِ زندگىِ اسلامى و…

این سطحِ اولِ این شغل است که ممکن است عده‏اى از طلبه‏‌ها، فقط در همین سطح باقى بمانند و به آن بپردازند. طبیعتا کسانى که در این سطح فعالیت مى‏‌کنند، نیاز به قدرت بیان، روان‏شناسى مخاطب، سرعت به یادآورىِ زیاد و… دارند. طلبه‏‌هایى که در این سطح مشغول هستند، بدونِ آنکه هزینه یا پولى بگیرند، این کار را انجام مى‏‌دهند. ممکن است شما در قطار با آنان برخورد کنید، در صفِ نانوایى، در تاکسى، در یک مهمانى، و آن طلبه بدونِ آنکه از شما هزینه‏‌اى بخواهد، ممکن است ساعتى براى شما وقت بگذارد و به سؤالاتِ شما پاسخ بدهد.

اما سطحِ بعدى، منبر رفتن است. منبر هنوز هم یکى از مهم‌ترین جایگاه‏‌هاى دینى و حتى تاریخى را در می‌انِ طلبه‏‌ها دارد که به نوعى، هویتِ آنان به شمار مى‏‌رود. آگاهى دادن درباره مسائلِ دینى و تاریخى و هشدار و تذکر درباره مسائلِ روز، یکى از مهم‌ترین اهداف در این منابر به حساب مى‏‌آید.

تصور نکنید که همه طلبه‏‌هایى که منبر مى‏‌روند، با رقم‌هاى بسیار بالا این کار را انجام مى‏‌دهند. چند نامِ مشهور را که کنار بگذارید، باقى طلبه‏‌ها رقمهاى بسیار معمولى براى این کار مى‏‌گیرند. هر چند باید توجه داشته باشید که منبر رفتن، فقط بالا رفتن از پله‏‎هاى منبر نیست، بلکه به سال‌ها و ساعت‌ها وقت نیاز است. طبیعتا وقتى که طلبه‌اى کارش این باشد، نمی‌تواند به حرفه دیگرى بپردازد. او باید مدام تحقیق کند و به مسائلِ دینى و روز کاملاً مسلط باشد تا بتواند از عهده منبرهاى سنگین برآید.

همچون پزشکى که سال‌ها وقت گذاشته و حتى براى نجاتِ جانِ انسان‌ها، هزینه مى‏گیرد، چون زندگى‏اش از این طریق مى‏گذرد و براى اینکه به این درجه برسد، باید تمام وقت در این حرفه بماند، طلبه‏اى که منبرى مى‏شود هم چنین وضعى دارد. به نسبت، طلبه‏هاى منبرى هزینه‏هاى بسیار کمترى نسبت به پزشکان مى‏گیرند و معمولاً هم باعثِ مرگِ بیمارانشان (خصوصا در بیمارستان‌ها بر اثرِ اشتباه) نمى‏شوند.

اضافه کنید به این لیست، انواع و اقسامِ مشاوره‏هاى رایگانى را که طلبه‏هاى منبرى، به کسانى که بعد یا قبل از منبر به نزدشان مى‏روند و آنان بدونِ هیچ هزینه‏اى، اختلاف و دعواهاى همه را حل مى‏کنند. مشاورهایى که حتى روز‌ها و ماه‌ها، وقت و بى وقت، ادامه دارند.

هر چند که طلبه‏‌ها از‌‌ همان سالهاى اولِ ورود به دروسِ حوزوى، تعلیم دادن را مى‏آموزند، اما تبدیل شدن به اساتیدِ مجرب، سطحِ کاملاً جدایى دارد. تدریس یکى از مهم‌ترین کارهایى است که طلبه‏‌ها انجام مى‏دهند. اساتیدِ بسیار توانایى که در حیطه علومِ عقلى و نقلى، در زمره بهترین‏‌ها به حساب مى‏آیند. توجه داشته باشید که اساتید در حوزه، هیچ هزینه‏اى نمى‏گیرند و فقط براى رضاىِ خدا، بالا‌ترین مفاهیمِ علمى را به شاگردانِ خود مى‏آموزند.

هر کسى مى‏تواند (از هر طبقه و شغل و نژادى که باشد) بر سَرِ دروسِ حوزه (حتى در بالا‌ترین سطوح، همچون درس خارج) حضور یابد و تا هر زمان که بخواهد، آن را پیگیرى نماید. نه کسى از او مى‏پرسد که چرا به این درس مى‏آید و نه کسى مى‏خواهد که فرمى را پر کند و نه هزینه‏اى از او گرفته مى‏شود. این یکى از ویژگیهاى منحصر به فردِ دروسِ حوزوى است که در هیچ محیطِ دانشگاهى، دیده نمى‏شود.

محقق و پژوهشگر بودن، یکى دیگر از سطوحى است که طلبه‏‌ها در آن مشغول مى‏شوند. یعنى طلبه‏هایى که با انتخابِ یک رشته تخصصىِ نقلى یا عقلى، تبدیل به محقق و پژوهشگر مى‏شوند و در پژوهشگاههاى علومِ اسلامى، دست به پژوهش و نوآورى مى‏زنند. خوشبختانه امروزه با گسترشِ تعدادِ این پژوهشگاه‌ها و راه افتادنِ کرسى‏هاى بحث و بررسى و مناظره، این سطح از رونق بسیار خوبى برخوردار است، هر چند که همیشه جا براى بهتر شدن و رسیدن به کیفیت بالا‌تر، وجود دارد.

فقط عده‏اى از طلبه‏‌ها مى‏توانند به درجه اجتهاد برسند. همانطور که در سایرِ علوم هم عده‏اى متخصص در یک رشته به خصوص مى‏شوند. (مثل نسبت پزشکانِ عمومى با متخصصانِ جراحى قلب) طبیعتا کسانى که به این درجه مى‏رسند، از احترامِ بسیار زیادى برخوردار هستند و به عنوان استاد و الگو براى دیگران مطرح مى‏شوند که نحوه زندگى و کارى که انجام مى‏دهند، همیشه مورد توجه دیگران است.

البته این ماجرا یک روى سکه دیگر هم دارد. اینکه هستند طلبه‏هایى که در کنارِ درس و بحثى که دنبال مى‏کنند، به کارهایى خارج از حوزه مى‏پردازند. تقریبا دو دلیلِ اصلى، باعثِ این گرایش مى‏شود.

اول، انتخاب اشتباهِ کسانى است که دیدگاهِ نادرستى درباره درسِ حوزه داشته‏اند. خواندنِ درسِ حوزه، بسیار مشکل و وقت گیر است و طبیعتا به ساعاتِ بسیار زیاد تحصیل و تحقیق نیاز دارد. طبیعتا این عده پس از مدتى، دچار یأسِ تحصیلى و علمى مى‏شوند و با اینکه هنوز از این لباس خارج نشده‏اند، اما به کارهاى دیگرى به جز امورِ طلبگى مى‏پردازند.

دوم، فشارِ مشکلات مالى و زندگى است که باعث مى‏شود بعضى از طلبه‏‌ها، مجبور شوند که به کارهایى به جز طلبگى، اشتغال ورزند که متأسفانه با اینکه بعضى از آنان بسیار با استعداد هستند، اما ضرباتِ جدى به پیشرفت تحصیلى و علمى آنان مى‏زند.

بر خلافِ تصورِ اشتباهى که مى‏گوید طلبه‏‌ها بودجه‏هاى به خصوصى از فروشِ نفت و دیگر کالاهاى مهمِ کشور دارند، طلبه‏‌ها تقریبا به طورِ مستقل کار مى‏کنند. شهریه‏اى که به آنان پرداخته مى‏شود، نه از سهمِ نفت که سهمِ امام از پولِ مسلمانانى است که به عنوانِ وجهِ شرعى باید به امامِ معصوم پرداخته شود. در زمانِ غیبت، این پول صرفِ امورِ ترویج و تبلیغِ دروسِ دینى و علومِ آل محمد مى‏شود. هر کسى با می‌لِ خودش آن را مى‏پردازد و عدمِ پرداختِ آن، باعث زندانى شدن و دادگاهى شدن نمى‏شود.

توجه داشته باشید که این شهریه، فقط به طلبه‏هایى داده مى‏شود که در حوزه هستند و شغلِ دیگرى نداشته باشند. پس اگر طلبه‏اى معلم شد و در دبیرستان یا دانشگاه به کار پرداخت یا شغلِ دیگرى را برگزید، طبیعتا شهریه‏اش هم قطع مى‏شود.

توجه داشته باشد که میزان این شهریه در یک ماه، به طورِ متوسط حتى هزینه اجاره یک منزل را هم فراهم نمى‏کند، چه برسد به یک زندگى مرفه و بدونِ مشکل.

آرى، اگر قصد دارید طلبه بشوید و به این دنیا قدم بگذارید، بهتر است خودتان را براى تلاش و کوشش آماده کنید. راهى که بر گزیده‏اید، با سختى‏هاى فراوانى همراه است، اما لذت و شعفى که به دنبال دارد، بی‌‌نهایت است و براى همیشه با شما خواهد ماند.

نظرات بینندگان:

باسلام فرمايش اين بزرگوارمتين است ولي اشتغال به مشاغل جانبي از جمله تدريس در دانشگاه ويا اموزش وپرورش وداشتن مخاطبان جوان ونوجوان وبالطبع انتقال مفاهيم ديني به ان عزيزان خود بزرگترين رسالت يك طلبه است البته اگر مبتني بر اطلاعات ديني ودانش روز باشد
چرا نظر مرا درج نکردید. آیا این سانسور عقاید نیست. فقط برای سایت شما علیرغم علاقه ای که داشتم اظهار تاسف می کنم.
خداوند علمای اسلام را برای اسلام نگهدارد
به نظر شما تحصیل برای دکتری یه کار تمام وقت نیست؟
و یا برای هر چیز دیگه؟
کم دانش آموز و دانشجو داریم که به هرکاری تن میدن؟
البته خوب است كه در خصوص طلاب نوشتيد اما بايد توجه كرد كه اينها قرار است دنيا و آخرت مردم را بسازند پس نميتوانيد بگوئيد كه مثل پزشكان هستند اما مثل پزشكان بدليل اشتباهات باعث مرگ كسي نمي شوند اتفاقاً به عكس مرگي كه از طريق يك طلبه بر اثر اشتباهاتش ممكن است بر كسي اعمال شود جنبه روحي و اعتقادي داشته و علاوه بر دنيا دينش را هم به نابودي و مرگ ميكشاند وآخرتش را هم نابود ميكند پس بسيار حساس تر است.اما اينكه چرا فقط علوم حوزوي شامل شهريه ميشوند و علوم تجربي و دانشجويان آنها نميشوند؟ نه تنها از نظر مالي از نظر شان جامعه از منظر دولتي و حكومتي همواره بر قشر دانشجوي غير ديني تاخته ميشود و مقاله هايي در اعتياد و فساد اخلاقي و... به دانشجوها نوشته ميشود اما از معضلات گاهاً اخلاقي در حوزه كه اميدوارم اصلاً نباشد نوشته نميشود و اين يعني قداست دادن به طلبه!ما تحصيل كرده بيكار داريم اما طلبه بيكار نداريم راستي اگر دانش تجربي بي ارزش تر از علوم حوزوي است چرا همچنان سعي ميكنند معدل سازي در سطوح بوجو بياورند و هر رو ز بر تعداد حجت الاسلام دكتر ... افزوده ميشود بر اساس كدام منطق دروس حوزه را با ليسانس و فوق ليسانس و دكترا معادل سازي ميكنند نگوئيد قانون مجلس كه اصلاً ملاك خوبي نيست. لطفاً درج كنيد نترسيد سياسي نيست
سئوال اصلی اینجاست
آیا درس خواندن یک شغل است و باید مردم از بیت المال خرج یک طلبه را دهند و او بعد از درس خواندن و تبدیل شدن به خواص خرجی خود را از عوام بگیرد و بازنشسته شود
آیا بهتر نیست سقف معیشت از پایه های شریعت مثل اوایل اسلام برداشته شود
پیامبر اسلام و اصحاب ایشان و امام شیعیان همگی کار میکردند
اگر طلبه کار نکند و با عوام رابطه نداشته باشد نمیتواند با شکم سیر از بالا به آنها نفوذ کند
طلبه بودن يك وجهه است، نه يك شغل براي كسب درآمد؛ در صدر اسلام نيز خود حضرت رسول و ديگر بزرگان براي كسب درآمد به كشاورزي و تجارت و ... مي پرداختند.
در پاسخ به نظر دوستمان که گفته «آیا باید مردم از بیت المال خرج یک طلبه را دهند؟» باید عرض کنم که شهریه طلاب هیچ ارتباطی با پول مردم ندارد.
شهریه طلاب را مراجع تقلید از محل وجوهات شرعی می پردازند و آن هم مفدار قابل توجهی نیست که قابل بحث باشد.
این مطلب را من با اطلاع می گویم. بسیاری از دوستان من طلبه هستند و زندگی شان را با سختی می گذرانند.
شما به جای گیر دادن به 200 هزار تومان شهریه طلاب به فکر 3000 میلیاردها باشید.

شغل طلبه ها چیست؟

مطالب مشابه :

شغل چیست؟

تاحالا تنها شدی؟

شغل مناسب من چیست

شغل طلبه ها چیست؟

شغل شما چیست؟

روانشناسی بالینی

بروشور شغلی(نجاری)

شغل همسران کاندیداها چیست