مقاله: تجربیات مدون یک معلم از رفتار دانش آموزان در ارزشیابی

ثبات رويه ،تصميم گيري قاطع و صداقت در عمل :

راهكاري براي پيشبرد اهداف آموزشي وپرورشي ( ارزشيابي)

در هنگام امتحان ماهيانه وتكويني به علت تنبلي ، استرس و... ، دبيران مقاطع راهنمايي و دبيرستان اغلب با دانش آموزاني مواجه مي شوند كه خواهان كنسل و يا به تاخير انداختن امتحان هستند ؛ تصميم گيري قاطع و فوري دبيران راه كاري است برنامه و تدريس وتصميمات آتي كلاس را تا حد زيادي تحت تاثير مي گذارد .

همكاران كم تجربه معمولا تحت تاثير عوامل عاطفي و جهت نزديك شدن با دانش آموزان ويا نداشتن برنامه و آماده سازي قبلي سر رشته ي تصميم گيري را به دانش آموزان مي سپارند ؛ داستان هميشه به اين صورت آغاز نمي شود بلكه متاسفانه هستند دبيراني براي فريب دانش آموزان ، به اصطلاح خود! دانش آموزان به درس خواندن وا مي دارند وموتور درس خواندن آن ها را روشن مي كنند ؛ غافل از اين كه بعد از چند جلسه به چوپان دروغگو تبديل ميشوند و دانش آموزان از وعد و وعيد دبير خسته شده ؛ حرف هاي راستش را باور نمي كند ؛ دبيراني كه تا پايان نوبت حتي يك امتحان تكويني را برگزار نكرده اند؛هر چند خوشبختانه تعداد اين افراد اندك هستند ، ولي اين رفتار مي تواند عواقب سوئ رفتار در دانش آموزان ايجاد كند

نقش افراد:

نقش هر انساني با توجه به موقعيت وجايگاه وشغل متفاوت است؛ مهرباني و محبت ودلنرمي درحيطه ي نقش مادري است ، كه مستلزم خانواده اي آرام و دور از تنش است. نقش پدر بيشتر مديريت اقتصادي و كارهاي دخل وخرج خانواده است ؛ البته در تربيت بچه ها بعد از مادر موثر و بايستي تاثير گذار باشد.

نقش معلمي:

معلم به معني كلي كه شامل آموزگار ، دبير ،مربي ، مدرس و... است ؛ نقش وجايگاه شغلي و با توجه به مقاطع مختلف آموزشي خاصي دارد ، كه افراط و تفريط رفتاري ، صدمات جبران ناپذيري مي تواند بر جاي بگذارد. براي مثال دخترم كلاس اول ابتدايي بود ، ودر طول سال با توجه به روابط عاطفي كه آموزگارش (خانم شعباني) داشت ؛ خيلي به خانم شعباني علاقه مند شده بود ، به طوري كه در آغاز سال دوم ابتدايي پذيرش آموزگار جديد برايش سخت بود ؛ كه با وساطت خانم شعباني راضي شد. پافشاري مي كرد اگر خانم شعباني معلمم نباشد به مدرسه نمي روم ؛ در اين جا هر چند مي بينيم كه خانم با بچه ها روابط عاطفي خوبي داشته است ولي افراط در اين روابط و تداخل با نقش مادري اين مشكل در بچه ها ايجاد ميكند كه پذيرش ديگران برايشان مشكل مي شود. ( البته ناسپاسي نباشد، بنده خيلي از اين آموزگار سخت كوش ، كه زحمات وي باعث پايه ي قوي در درس فارسي واملا شد ،سپاسگزارم ).

اين سخنان گوهر بار همه ي ما بارها شنيده ايم :

از محبت خارها گل مي شود

گر معلم بود زمزمه ي محبتي جمعه به مكتب آور د طفل گريز پاي را

هيچ كس منكر روابط محبت آميز و صميمانه نيست ، وبلكه تداخل نقش هاست كه اهداف درست تربيتي را به از مسير خارج ميكند ، براي مثال : بندرت مادر ي پيدا مي شود ،كه از ته دل راضي باشد ،كه پسرش با آموزش هاي سخت سربازي دست وپنجه نرم كند و اين مشقات راتحمل كند ، ولي اين سوز و گداز مادرانه باعث نمي شود ومنطقي هم نيست كه اين وظيفه ي مهم در كشور فراموش گردد ، و همين مادران به اهميت امنيت و حفاظت از كشور واقف هستند وانكار نمي كنند وفقط حس مادرانه باعث نگراني آن هاست.

غايت محبت:

درمورد شدت محبت مي توان به قرآن رجوع كرد ؛ كه غايت عشق و محبت را به ذات حق تعالي نسبت مي دهد كه زوال ناپذير است ؛طبق آيات صريح قرآن ، عشق حقيقي واوج محبت فقط در يك مورد مجاز است و آن ، محبت خداوند است. در آيه ي 165 سوره ي بقره خداوند ميفرمايند: " اما كساني كه ايمان دارند كمال محبت را فقط نسبت به خدا دارند".

آقاي اصلاني در كتاب خانواده ايراني جلد2 در مورد محبت زياد ، در نهايت به طور خلاصه آورده است كه : "محبت زياد و وابستگي هاي عاطفي شديد بين افراد ،مي تواند نشانه اي نگران كننده براي زندگي وادامه ي آن باشد. "

سختگيري وعدم ملايمت:

مقابل رفتار افراطي شدت محبت و ابراز عواطف ، نقطه مقابلي وجود دارد كه اغلب پدر ومادران جوان و معلمان تازه كار جهت كنترل نوجوانان مرتكب ميشوند:

در دوره ي دبيرستان وتا حدي راهنمايي ؛ دبيران كم تجربه تر اغلب در روابط عاطفي تفريط ميكنند يعني سعي ميكنند كه با رو كم كني و عدم محبت و... كنترل صد در صد كلاس را در دست داشته باشند ؛ ودر كلاس هيچ گونه انعطافي را از خود نشان نمي دهند .

اين نوع برخورد به نظر بنده ؛ كلاس را به حد انفجار نزديك مي كند ، بمبي آتشين كه منتظر جرقه چاشني است ، كلاس انتظار نقطه ضعفي از معلم دارد ،تا منفجر شود ؛ دراين مواقع كلاس براي تمرد و فشار شكني همدست مي شوند ؛ انگار براي آزادي شورش كرده اند ؛ قيد وبندها اضافي خيلي موقع ها دست وبال معلم را مي بندد ؛ اجرايي نبودن و اجرا نكردن آن ها زمينه را براي اخلال دركلاس فراهم مي‌آورد.

درصورتي كه معلم تا اندازه اي در اين موفق شود و بر كلاس كنترل يابد ، در ايجاد برخورد عاطفي مشكل درست مي شود وكلاس اجازه ي برخورد عاطفي وصميمانه را نمي دهد ؛ و با هر رابطه عاطفي ،كلاس به سمت مزه پراني و طعنه وتشر سوق پيدا ميكند ؛ كه معلم ناگزير دست به تنبيه و كنترل جابرانه مي زند؛ و روابط به كلي قطع ميشود، و هر كدام از طرفين بدون منطق با استدلال خود برخود مي كند ؛ ودرك طرفين از همديگر كم رنگ مي گردد.

در اجرا ي برنامه هاي آموزشي جديت وقاطعيت لازم است ، هر چند مشاركت دانش آموزان در تصميم گيريها حس اعتماد ومسئوليت را در دانش آموزان احيا ميكند ولي تصميم نهايي بايد در اختيار معلم باشد.

معلم مسئوليت وسكاندار كلاس است ، و مي دانند چه زماني بايد ارزشيابي ورودي ويا امتحان تكويني را انجام گيرد ؛ زمان صدور كارنامه ماهيانه را در نظر دارد و از بودجه بندي مطالب كتب درسي با نيم نگاهي به تعطيلات آگاهي واشراف دارد ؛ همه ي اين دلايل مي طلبد كه نظر تصميم نهايي با معلم باشد.

جديت در اجراي برنامه ها ؛ به خصوص اجراي دقيق ومنظم ارشيابي (امتحان تكويني و نوبت و...)نتايج زير را به دنبال دارد:

1. اطلاع معلم از وضعيت درسي دانش آموزان به صورت كمي

2. امكان جوابگوي بهتر و ارتباط موثر تر با اوليا

3. مقبوليت معلم به عنوان معلمي قاطع و جدي از طرف دانش آموزان واوليا

4. عدم تداوم تساهل و تنبلي دانش آموزان در طول سال

5. عدم سرخوردگي دانش آموزان ساعي

6. پيگيري جدي زمان ومطالب مورد ارزشيابي

7. احترام به وقت و زمان به عنوان يك فاكتور اصلي وتاثيرگذار در آموزش و كل زندگي

8. آگاهي از نقاط ضعف درسي دانش آموزان و تدريس ؛ و اقدام براي رفع نواقص

9. آگاهي دانش آموزان از نحوه ي ارزشيابي ، اهداف درسي ، بارم بندي سولات هر فصل ويا موضوع درسي

معلم مشاور ، جوابگوي و راهنماي اوليا در امور تحصيلي دانش آموزان نيز هست وبدون اطلاع از وضعيت دانش آموزان اين مهم امكان پذير نيست . براي ارزشيابي درس رياضي دو نوع ارزشيابي معمول است:

I. پرسش كلاسي

II. آزمون كتبي

پرسش كلاسي:

اين نوع ارزشيابي بيشتر براي مرور مطالب جلسات قبلي ويا آماده سازي براي تدريس جديد است. ومعمولا مجال پرسش وپاسخ از تعداد معدودي از دانش آموزان صورت مي گيرد وهمه گير نيست ونمره گذاري سليقه اي وبا استرس واحساسات ورواني دانش آموز همراه است وخيلي دقيق نيست.

آزمون كتبي :

اين نوع ارزشيابي از تعدد سوال بيشتر و براي همه ي دانش آموزان كلاس طرح مي شود ؛ بارم بندي دقيق تر و مدت پاسخگويي بيشتر است. استرس كمتر مشاهده ميگردد ؛ واز نظر اوليا از ارزش بالاتري برخوردار است.

چگونگي آماده سازي آزمون كتبي و بررسي نتايج آن :

1. قبل از آگاه ساز ي دانش آموزان:

معلم با توجه به بودجه بندي وزمان كارنامه ماهيانه ويا هر تشخيصي كه ارزشيابي كتبي را لازم بداند ؛مقدار صفحات وتعداد سوالات ويا اينكه مبنا آزمون چند نمره اي باشد .كا ر خود را برنامه ريزي ميكند .

اغلب دبيران براي طول سال برنامه زماني جهت گرفتن آزمون كتبي دارند براي مثال بنده براي هفته ي اول آبان هفته ي اول آذر و هفته ي اول اسفند وهفته ي آخر فروردين وهفته ي سوم ارديبهشت آزمون كتبي در نظر دارم و با توجه به بودجه بندي سوالات آماده نيز جمع آوري كرده ودر يك مجموعه درcd موجود دارم

2. زمان آگاه سازي دانش آموزان :

با قاطعيت وبا بيان ولزوم آزمون دانش آموزان از چگونگي برگزاري و زمان پاسخ گويي بايد بيان شود . روز و ساعت برگزاري با مشاركت دانش آموزان وبا توجه به برنامه ي ساير دروس انتخاب ميشود

روز برگزاري حدامكان ، نبايد در دروس ديگر امتحان داشته ياشند و قبلا باساير همكاران بزاي عدم تداخل هماهنگي شود . واگر در زنگ همكار ديگري مجبور به گرفتن امتحان شد بايستي قبلا با همكار هماهنگي و اجازه ي وقت گرفته شود.

3. روز برگزاري آزمون :

معلم با سوالات تايپ شده وبه تعداد و بدون مشكل وارد جلسه امتحان مي شود ؛ وشرايط برگزاري امتحان از جمله چيدن صندلي وآماده سازي فيزيكي را شروع مي كند. براي جلوگيري از استرس دانش آموزان آن ها را با جملات عاطفي و راهنمايي در چگونگي پاسخ دادن ارشاد مي نمايد ؛ در هنگام برگزاري از تهديد ويا جبهه گيري براي ترساندن ار نمره ويا نتيجه امتحان بايد خوداري كرد وآرامش جلسه را با توضيح اضافي و.. . مخدوش نكرد ؛ سوالات بايدخود گويا وروشن باشد.

4. بعد از اتمام آزمون :

ورق ها را بعد از پايان وقت از دانش آموزان مي گيرد ؛ ودر هنگام تصحيح ورقه بايد دقت شود و بارم واضح وروشن باشد كه بعدا با سوالات و توضيح خواستن دانش آموزان مواجه نگردد.

5. جلسه بعد از امتحان :

اوراق تصحيح شده بعد از وارد كردن نمره در دفتر نمره به دانش آموزان تحويل گردد ؛ واگر نقطه ابهامي وجود داشت با حوصله و تمئنينه پاسخ داده شود واگر نيجه قابل قبول نبود ، با راهنمايي و ارشاد و تذكر نقاط قوت و ضعف آن ها را راهنمايي نماييد و از تهديد عواقب استرس زا پرهيز نمايد.

6. هنگام مراجعت اوليا

با حوصله و احترام اوليا و دانش آموز را از وضع تحصيلي موجود آگاه كند ، و در صورت عدم مراجعه اوليا با هماهنگي دفتر آموزشگاه اوليا را از وضعيت تحصيلي دانش آموز آگاه سازد ؛ و زماني كه حضور اوليا در آموزشگاه ضرورت پيدا كند به وسيله تلفن ويا مكاتبه با احترام اوليا رادعوت به همكاري ومشاركت نمايد.

رفع نواقص وكاستي ها تدريس وجبران ضعف درسي دانش آموزان:

قسمت ها ي از درس كه دانش آموزان بيشترين مشكل دارند ؛ با بازآموزي وبرگزاري كلاس هاي جبراني و رفع اشكال ترميم كرد . در مواقعي استفاده از مشاوره ي تحصيلي ، مشاوران مدرسه و دادن راهنماي برنامه ريزي تحصيلي كه در تخصص اين عزيزان است ؛ به دانش آموزان مساعدت رساند ؛ البته خانواده هاي با تواناي مالي كه براي فرزندانشان امكان استفاده از كلاس هاي آموزشگاهي بيرون از آموزشگاه رافراهم مي كنند.

مقاله: تجربیات مدون یک معلم از رفتار دانش آموزان در ارزشیابی

مطالب مشابه :

مقاله: تجربیات مدون یک معلم از رفتار دانش آموزان در ارزشیابی

قابل توجه كليه همكاران آموزشي و اداري

تجربیات مدون شده معاونین آموزشگاه در سال تحصیلی ۹۰ - ۱۳۸۹

بخشنامه رتبه شغلی آموزش و پرورش استان فارس

یک تجربه موفق از معاونین مدرسه راهنمایی ابرار خانم باباخانیها

تجربیات مدون شده مدیر آموزشگاه استثنایی اندیشه سال تحصیلی ۹۰ - ۸۹

بخشنامه : درخواست تجربیات مدون شده (فرهنگیان دارای رتبه خبره و عالی)

نقش و اهميت زبان و ادبيات فارسي

تجربه اموزشی ادبیات راهنمایی

فرم خبره و عالی