کاشت، داشت و برداشت کدوی تنبل یا کدو سواحلی

در گذشته بصورت سنتی از دانه های کدو تنبل برای دفع کرم کدو استفاده می شد . بعدها تحقیقات نشان داد که دانه های این گیاه و روغن حاصل از آن حاوی مواد مؤثره ارزشمندی مانند: peponen,prostaliquid,gronfingاست ،که نقش عمده ای در معالجه غده پروستات و مداوای سوزش مجاری ادرار و معالجه تصلب شرایین دارد. مصرف دانه های این گیاه باعث تقویت و مقاومت بدن در مقابل عوامل بیماریزا می شود . امروزه کدو تنبل در صنایع داروسازی خیلی مهم است و در سطوح وسیعی در آلمان،اتریش،مجارستان و رومانی کشت می شود.

کدو تنبل (pumpkin) متعلق به تیره کدوییان گیاهی است، علفی، یکساله، با ساقه کرکدار و خزنده، ریشه محکم و برگهای پنج لبی که گلهای نر و ماده آن جدا از هم بر روی گیاه قرار می گیرند. گلها به رنگ زرد و پنج لبی می باشند.گلهای ماده کوتاهتر از گلهای نر می باشند. ابتدا گلهای نر به صورت دسته ای و سپس گلهای ماده به طور جداگانه ظاهر می شوند. میوه گوشت دار، درشت و کروی شکل و یا کم و بیش کشیده است. میوه رسیده به رنگ زرد یا سبز زرذ می باشد. داخل هر میوه 400 تا 500 عدد دانه به رنگ سبز تیره یا زیتونی است. اطراف دانه ها را پوشش شفاف و ظریفی احاطه می کند. وزن هزار دانه آن 100 تا 300 گرم است.

اکولوژی:

گیاهی است روز بلند و دمای مورد نیاز برای جوانه زنی بذور12 درجه سانتیگراد ولی دمای مطلوب برای رویش 25تا 35 درجه است. رویش این گیاه در دمای 14 درجه سانتیگراد متوقف می شود. برگها به شدت به سرما حساس است به طوری که در دمای 1 تا 2 درجه سانتیگراد گیاه دچار سرما زدگی شده و خشک می شوند. این گیاه قادر است خشکی را تحمل کند. در صورت خشک سالی های طولانی مدت ریشه قادر به جذب رطوبت از اعماق خاک خواهد بود. دوره رویش این گیاه بسته به رقم و شرایط اقلیمی بین 120 تا 140 روز است.

کدو تنبل برای رویش به خاک خاصی نیاز ندارد ولی خاک های با بافت متوسط و غنی از مواد غذایی خاک های مناسبی برای کشت می باشد.

کشت در خاک های اسیدی و مناطق سرد مناسب نیست. همچنین در زمینهایی که سطح آب زیرزمینی آن بالاست نباید کشت شود. کدو تنبل به اکثر علف کشها حساس است.

مواد و عناصر مورد نیاز:

30 تا 40 تن کود حیوانی کاملاً پوسیده نقش عمده در افزایش عملکرد دانه و مواد مؤثره گیاه دارد. اگر زمین از مواد و عناصر غذایی تهی باشد در فصل پاییز به همراه کود حیوانی مقدار 120 تا 160 کیلوگرم کود اوره، 240 تا 300 کیلوگرم کود فسفاته و 150 تا 180 گیلوگرم کود پتاسه باید به خاک اضافه کرد.

تاریخ و فواصل کاشت:

در فصل پاییز پس از افزودن کود های حیوانی و شیمیایی به زمین شخم عمیقی زده می شود. ابتدای بهار زمین برای کشت بذر آماده می باشد.
هنگامیکه خطر سرمازدگی بر طرف شد می توان اقدام به کشت نمود. چون این گیاه به سرما حساس است از این رو بهتر است با تأخیر اقدام به کشت شود. زمان مناسب برای کاشت در مناطق معتدل تا گرم اوایل فروردین تا نیمه اول اردیبهشت ماه میباشد. بذرها به مقدار 6 تا 9 کیلوگرم، باید در ردیف هایی به فاصله 100 تا 150 سانتی متر کشت شود و فاصله بین دو بوته در روی ردیف 40 تا 50 سانتی متر است. بهتر است کشت به صورت جوی و پشته ای انجام شود و ضمناً بذرها به علت حساسیت گیاه به بوته میری، در بالای پشته ها کشت می شوند.
چون دانه ها فاقد پوشش هستند باید با قارچ کش های مناسب ضدعفونی گردند. در هر چاله 3 تا 5 بذر قرار گیرد.

داشت و نگهداری:

پس از سبز شدن بوته های ضعیف را تنک کرده و فقط یک بوته قوی نگه داری می شود. پس از کاشت آبیاری مناسب ضروری است و دوره آبیاری تا قبل از گلدهی 10-7 روز و بعد از آن هر 6 روز یکبار در شرایط اقلیمی مناطق معتدل می باشد. چون ساقه گیاه خزنده است و علف های هرز می توانند بر آنها غلبه کنند از این رو مبارزه با علف های هرز ضرورت دارد.

آفات و بیماری ها:

این گیاه به برخی آفات و بیماری ها حساس است. به سرعت به بیماری های ویروسی مبتلا می شود مبارزه با آفات ناقل ویروس و همچنین خارج کردن و سوزاندن بوته های آلوده به ویروس نقش مهمی در کنترل آن دارد. از بیماریهای خطرناک کدو می توان از سفیدک سطحی و دروغی نام برد. که برای مبارزه با سفیدک سطحی که در آن سطح برگ از پوشش سفید رنگ متمایل به خاکستری پوشیده می شود، از سموم کاراتان، آفوگان و پودر های گوگرد وتابل به نسبت 3 تا 5 در هزار و معمولاً با 2 تا 3 بار تکرار استفاده می شود.

برای مبارزه با سفیدک دروغی که در آن در سطح برگ لکه های زرد یا سفید رنگی ظاهر می گردد که در پشت این لکه ها پوشش قارچی به رنگ سفید متمایل به خاکستری مشاهده می شود، از قارچ کش های دیتان، کوپروسان سوپر، زینب، مانکوزب و ارتوسید استفاده می شود.

بوته میری باعث مرگ ناگهانی و از بین رفتن سریع بوته ها می گردد، که از مواد قارچ کش نظیر سرزان یا تیرام استفاده می شود.

برداشت محصول:

زمان برداشت گیاه به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد. میوه ها از اواسط مرداد ماه به تدریج می رسند. با رسیدن میوه ها برگ ها و ساقه ها خشک می گردند. هنگامیکه 70 تا 75 درصد میوه ها رسیدند آنها را باید جمع آوری کرد. پس از جمع آوری میوه ها آنها را شکسته و دانه های داخل آن را خارج می کنند. سپس آنها را در دمای مناسب 30 تا 35 درجه سانتیگراد خشک می کنند. رطوبت مجاز در دانه های خشک شده 12 درصد است. دانه های خشک شده را باید در کیسه های 40 تا 50 کیلویی بسته بندی و در مکان خنک و خشک نگه داری کرد.

عملکرد بذر بسته به شرایط اقلیمی و خاکی معمولاً 80 تا 150 تن میوه کدو در هر هکتار می باشد، که از این مقدار 900 تا 1500 کیلوگرم دانه بدست می آید.

کاشت، داشت و برداشت کدوی تنبل یا کدو سواحلی

مطالب مشابه :

آموزش انواع پیوند زدن

ارزش غذایی کدو و تخم کدو

کاشت، داشت و برداشت کدوی تنبل یا کدو سواحلی

کشت برنج در اراضی ری ممنوع شد

خورشت کدو حلوایی(کدو تنبل)