آلاچیق ترکمنی

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

ترکمنان در گذشته به علت این که دائماً در کوچ بودند از خانه های استفاده می کردند که قابل حمل بودند و آن را "اوی" می نامیدند این چادر از اسکلتی چوبی به شکل دایره ای با پوششی از نمد بوده است و این چادر ها خود بر دوقسمند:

الف-قره اوی: قره اوی به چادری گفته می شود که به خاطر استفاده زیاد رنگ انها سیاه و قهوه ای می شده است و در بیشتر اوقات محل زندگی خانواده ترکمن بوده است

ب:آق اوی:چادر سفیدی است که جز برای عروس و داماد و یا مهمانان دارای احترام زیاد بر پا نمی شود .این چادرها با نمد بسیار تمیزی پوشانده می شود

کار ساختن آلاچیق و بر پا کردن اسکلت آن به وسیله مردان صورت می گیرد و نزئینات داخلی نیز توسط زنها صورت می گیرد و در حین بر پا کردن آلاچیق مراسم مخصوصی نیز وجود دارد

آلاچیق دارای بخشهای گوناگونی است که به اختصار به معرفی آن می پردازیم:

1-اسکلت چوبی که از چوبهایی به شکل کمان درست می شود و درب آن نیز از تخته چوبی میباشد و در قسمت پائین اسکلت جنس چوبها به صورت ضربدری می باشد و خود اسکلت نیز دارای بخشهایی است که عبارتند از:

الف:توی نوک:به چوب دایره ای شکلی در قسمت بالای آلاچیق گفته می شود که عمل نورگیری را انجام می دهد

ب-اوق: به چوبهای کمانی شکل بخش گنبدی آلاچیق گفته می شود

ج-تارم: بخش پائینی آلاچیق که به شکل استوانه ای بوده و چوبه های آن نیز به شکل ضربدری قرار گرفته اند و به وسیله بند پوستی به هم متصل می شوند

2-قامیش :سه قطعه حصیر از جنس نی است که به دور تارم کشیده می شود

3-کچه:نمد هایی که به دور آلاچیق کشیده می شود و جنس این نمدها نیز از پشم وصابون می باشد

موااد اولیه ولازم برای ساخت آلاچیق عبارتند از:چوب عرعر برای ساخت اسکلت ،نمد برای پوشش چادر ،پوست حیوانات (غالباً شتر)به عنوان بند،نی برای حصیر،میخ چوبی،نخهای پشمی و نخ پنبه ای برای بافت نوارها

برای ساختن آلاچیق از ابزاری چون قلم فلزی،چکش،داس،دونوع خرک که یکی برای تراشیدن چوب و دیگری برای حالت دادن وفرم دادن و کوره و... استفاده می شود البته امروزه از وسایل جدیدی چون اره نیز استفاده می کنند

آلاچیق ترکمنی به منزله مسکن و خانه ترکمن است و کوچکترین بخش از نظام اجتماعی ترکمنهاست و با قرار گرفتن چند آلاچیق در کنار یکدیگر "اوبه"به وجود می آید که اغلب با یکدیگر فامیل می باشند ولی امروزه متأسفانه کاربرد چندانی ندارد و تنها در عروسی ها و مراسم ها مورد استفاده قرار می گیرد البته هستند کسانی که پایبند به گذشته خود می باشند و در کنار منزلش آلاچیقی نیز بر پا می کند.

با دیدن عکسهای زیر بیشتر با اجزا و کاربرد آلاچیق ترکمن آشنا شوید