گفت وگو با پريچهر رحيمى استاد دانشكده در مورد سنگهای شفابخش (قسمت اول)

سنگ هاى شفابخش و بخشنده

گفت وگو با پريچهر رحيمى استاد دانشكده
گفت و گو : مريم سامانى
پريچهر رحيمى فارغ التحصيل رشته طراحى صحنه از دانشكده هنرهاى دراماتيك در حالى كه از سال ۷۰ در دانشكده سينما و تئاتر دانشگاه هنر به تدريس در مورد «تاريخ لباس و طراحى لباس» و «طراحى صحنه عروسكى» در دانشكده هنرهاى زيباى دانشگاه تهران پرداخته است، تحقيقات ويژه اى را در مورد پوشاك ايران نيز انجام داده است.
در بهمن ماه سال ۷۸ نمايشگاهى در موزه هنرهاى معاصر تهران بر اساس همين تحقيقات تحت عنوان «تاريخ پوشاك ايرانيان از هزاره سوم پيش از ميلاد تا اواخر دوره قاجار» برپا كرده است و در اين نمايشگاه به نمايش ۵۰ تنديس با پوشاك دوره هاى مختلف ايران پرداخته است.
او همچنين در سال۸۲ در فرهنگسراى نياوران نمايشگاهى از «سنگ هاى بخشنده» را كه مربوط به تراش انواع سنگ هاى شفابخش در اشكال هنرى بود، برپا كرد.

* چند سال است روى سنگ ها كار مى كنيد.
- حدود شش سال مى شود كه روى سنگ ها تراش مى دهم. اين كار با كارهاى قبلى من خيلى متفاوت است. كارهاى قبلى من در مورد تنديس و لباس بود هر چند كه صورت تنديس ها از موم كارنائوب ساخته مى شد يعنى قالب درست مى شد بعد اين مولد را داخل قالب مى ريختيم و بعدكارهاى ديگر را روى آن انجام مى داديم و بدن تنديس ها هم روى قالب هاى ساخته شده «باپيه ماشه» مى شد بعد از پارچه كه خيلى نرم است پوشاك مورد نظر را درست مى كردم.

* تراش سنگ چه فرقى دارد با توضيحاتى كه داديد؟
- تراش سنگ كارى بسيار متفاوت است چرا كه شما با يكسرى سنگ هاى راف ياكلوخ سر و كار داريد كه در ابتدا آدم حتى تصورش را هم نمى كند كه مى شود اين سنگ ناموزون بى شك سخت را به تنديسى شكيل يا فرمى زيبا درآورد.

* اين كار چه تأثيرى روى شما گذاشت؟
- وقتى مرحله به مرحله پيش رفتم از همين سختى سنگ ها خيلى چيزها ياد گرفتم. تراش سنگ كارى دشوار است ولى ديدن اينكه تيرگى به روشنايى، سختى به نرمى و زشتى به زيبايى مى رسد كارى لذت بخش است.

* چند سنگ را تا حالا تراش داده ايد؟
- در حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ سنگ را تراشيده ام و هر كدام هم حس خاصى را به من داده اند.

* چه سنگ هايى بيشتر در كارهاى شما مورد استفاده تان قرار مى گيرند؟
- شكل ها و فرم ها هستند كه سنگ ها را انتخاب مى كنند. هنگام تراش بهتر است سنگى انتخاب شود تا بتواند به حركات و اعمالى كه بايد روى آن انجام شود، پاسخ بدهد. كارهايى كه من روى سنگ ها مى كنم بيشتر شبيه مجسمه سازى است. از زمانى كه سنگى براى يك شكل و فرم خاص انتخاب مى شود و قواره اش مى كنم تا به شكل نهايى برسم مقدار زيادى سنگ از بين مى رود و من ناچارم بيشتر از سنگ هاى نيمه قيمتى مانند انواع كوارتز، عقيق، شبق، كهربا، صدف، تورمالين، فيروزه، لاجورد، آمازونيت، مالاكيت، جيد، جاسپر، آماتيست، ياقوت و ... استفاده كنم و بعد براى تزئين كارهايم از سنگ هاى گرانبهاى برليان، الماس، ياقوت قرمز، ياقوت آبى و زرد استفاده مى كنم كه اين سنگ ها ابتدا روى طلا كار گذاشته مى شود و سپس هماهنگ با سنگ تراش خورده روى اين سنگ ها سوار مى شود.

* چقدر بايد براى اين كار وقت صرف كنيد تا به شكل نهايى كار برسيد؟
- زمانى كه براى تراش سنگ لازم است به چند عامل بستگى دارد يكى مهارت و كارآيى تراشنده سنگ است و دوم شكلى كه از سوى او انتخاب شده است. شكل هاى ساده تر وقت كمترى لازم دارند تا نقوش پيچيده. در اين مورد به سختى و سستى سنگ مربوط مى شود.
ولى من علاوه بر اينها احساس و ذوق و تبادل انرژى تراشنده را با سنگ نيز مهم مى دانم زيرا اين عامل باعث مى شود نتيجه دلخواه از زمانى كه براى تراش سنگ گذاشته گرفته شود و سنگ هايى كه قرار است به صورت تنديس هاى گوناگون تراشيده شوند، زيباتر و دلنشين تر باشند. گاهى مى شود يك سنگ را در چند ساعت تراش داد و كار روى آن را تمام كرد و گاهى چند روز بايد براى تراش يك سنگ وقت گذاشت تا به نتيجه مطلوب رسيد.

* براى يادگيرى اين هنر چه توانايى لازم است؟
- افرادى كه علاقمند هستند اين هنر را بياموزند بايد گام به گام و به تدريج آموزش ببينند و بستگى به عشق و علاقه و پشتكار شخص يادگيرنده هم دارد.
ابتدايى ترين مرحله آموزش اين هنر آشنايى با ابزار مختلف تراش، آشنايى با سنگ ها و آغاز تراش آسان يا دامله (كابرش - تراش گنبدى) است و بعد قدم به قدم وارد مراحل يادگيرى پيشرفته تر مى شود.
شخصى كه مى خواهد اين هنر را ياد بگيرد بايد تمركز، دقت، پشتكار و پشتوانه لازم را داشته باشد چون كوچكترين بى دقتى به چشم يا دست آسيب مى رساند.

* انسان در ابتدا آيا از طبيعت بهره مى گرفته و اين تا چه اندازه در به آرامش رسيدن او مؤثر بوده است؟
- بشر هر چه از طبيعت خودش دور مى شود، تعادل و توازن او به هم مى خورد به اين علت است كه در دنياى امروز تنش و ناآرامى جايگزين آرامش و شادى شده است. بشر امروزه تمام امكانات ظاهرى را در دسترس دارد ولى باز هم به دنبال گمشده اش مى گردد تا با رسيدن به او آرام گيرد. اين گمشده ها چه چيزى هستند و در كجا قرار دارند؟ ستارگان هستند يا گل هاى زيبا، بوى خوش، رودهاى روان، امواج دريا، كوه هاى استوار، كهكشان يا سنگ هاى نهفته در دل خاك؟
به نظر من هر كدام از اينها مى توانند سبب آرامش شوند و ما با بهره گيرى آگاهانه از اين موارد مى توانيم بسيارى از دردهايى را كه جسم و جان مان با آن درگير شده و خواسته يا ناخواسته بر جسم فيزيكى و نورى ما اثر گذاشته و بسيارى از بيمارى ها و ناهنجارى ها را به درون ما وارد كرده از خود دور كنيم و به آرامش واقعى و شادى حقيقى برسيم.

* شفابخشى سنگ ها به چه علتى است؟
- كانى ها و سنگ هاى باارزش به علت ساختار اتمى كامل و انرژى بسيارى كه دارند و نورهاى ناب رنگى و درخشان كه از خود مى تابانند در كنار دانش پزشكى، بدون خطرآفرينى مى توانند اثرهاى مثبتى بر جاى بگذارند. ولى اين حرف دليل بر اين نيست كه سنگ ها به تنهايى معجزه مى كنند، بلكه اين سنگ ها همراه و در كنار درمان هاى پزشكى تأثيرات مفيدى را بر بيمارى ها دارند.

* تغييراتى كه در بدن به وجود مى آيد به نظر شما به چه دليلى است؟
- ارتعاشات متغير در حوزه بدن تعادل جسم و جان را به هم مى ريزد و اين ناهماهنگى است كه باعث بيمارى مى شود. در اين زمان است كه مى توان با كمك گرفتن از ارتعاشات كانى ها و سنگ هاى باارزش، اين ناهنجارى هاى به وجود آمده را كنترل كرد و هماهنگى لازم را در جسم و جان دوباره ايجاد كرد.

* در چه سنى مى توان از اين درمان استفاده كرد؟
- درمان با سنگ هاى شفابخش و باارزش براى زن و مرد و كودك نيز در هر سنى مناسب است و هيچ خطرى ندارد. در صورتى كه اين كار با آگاهى و دانش لازم انجام شود.

* چه كشورهايى در اين زمينه يعنى خاصيت درمانى سنگ ها كار كرده و از اين علم استفاده كرده اند؟
- قبل از پاسخ به اين سؤال به نظرم بهتر است ببينيم سنگ ها در ابتدا چگونه و كجا و در چه زمانى به صورت هاى گوناگون استفاده مى شده اند. در گذشته هاى دور كه مربوط به دوران پارينه سنگى يا عصر حجر مى شود، ابتدا بشر از سنگ به عنوان ابزار استفاده مى كرد. در آنجا بود كه آموخت سختى سنگ ها مى تواند حيوانات را كه زندگى او را تهديد مى كنند، از بين ببرد. همانجا بود كه آموخت با ساييدن سنگ ها جرقه و آتش هم توليد مى شود. اين ابتدايى ترين آشنايى بشر با سنگ بود. بعد از اين مراحل بود كه حس زيبايى پرستى به انسان شوق استفاده از سنگ هاى رنگى مختلف را براى آراستن دست و گردن داد. باستان شناسان در بسيارى از مناطق كهن از جمله ايران در كاوش هاى خودشان آثار زيادى را كه مبين آشنايى و استفاده ساكنان مناطق باستانى و ايران از اين سنگ ها بوده به دست آورده اند. گيوشمن ضمن اكتشافات خودش از تپه سيلك در كاشان به تعدادى گردنبند با مهره هايى از عقيق، لاجورد، يشم، سنگ شيشه، مرجان، صدف و... برخورد كرد. اين اشيا مربوط به هزاره هاى سوم پيش از ميلاد و حتى شايد قبل از آن باشد.
در منطقه شوش كنونى كه متعلق به دوره ايلامى و هزاره سوم و چهارم پيش از ميلاد است، تعدادى تنديس يافت شد. همه اين موارد نشان مى دهد كه مردم با تراش سنگ آشنا بوده اند.

* در تخت جمشيد هم آثارى كه به دست آمده حكايت از همين آشنايى مى كند؟
- بله! در تخت جمشيد سنگ هايى از جمله مرجان قرمز، فيروزه، عقيق و... به دست آمده كه به شكل سرويس شير، انسان يا انگشترهايى با نگين عقيق كه روى آنها نقش پادشاهان در حال جدال با حيوانات اساطيرى است. اين هنرها همه مربوط به هزاره اول پيش از ميلاد است.
افسانه ها و روايات گوناگونى هم درباره سنگ هاى باارزش نقل شده است. مثل اينكه كاهنان از سنگ هاى باارزش براى تبرك استفاده مى كرده اند يا اينكه جادوگران براى طلسم اين سنگ ها را به كار مى بردند.

* در چه كشورهايى از گذشته هاى دور از اين خاصيت درمانى سنگ ها استفاده مى شده است؟
- آتلانتيسى ها مى دانستند كه براى درمان بيمارى ها چگونه از اين كانى هاى باارزش استفاده كنند. در چين از كوبيدن و پودر جواهرات براى مداواى بيماران سود مى بردند. در قرن هشتم ميلادى شخصى به نام «سن هيلدنبژان» با كمك اين سنگ ها بيماران خود را درمان مى كرد. اين نشانه آن است كه در گذشته و در مناطق مختلف انسان ها از سنگ ها علاوه بر استفاده آن به عنوان ابزارهاى گوناگون و زينت و در مراسم مذهبى از جنبه درمانى آن هم سود برده اند.

گفت وگو با پريچهر رحيمى استاد دانشكده در مورد سنگهای شفابخش (قسمت اول)

مطالب مشابه :

هنر در ایران باستان

- زيورآلات تركمن

کار افرینی ایده پول ساز:آموزش ساخت زیورآلات

ss601 episode38

رمان بوسه تقدیر قسمت 15

گوشه از هزاران سال هنر در تاریخ ایران زمین

گفت وگو با پريچهر رحيمى استاد دانشكده در مورد سنگهای شفابخش (قسمت اول)

شادي در خانه

يك عروسي رويايي با برنامه‌ريزي ايده‌آل