بروجردستان: بروجرد ؛ خلاصه تاریخ ایران، دیار فرزانگان

بروجرد دارای 50 خانه تاریخی و قدیمی است
بیشتر آثار موجود در این منطقه مربوط به دوره قاجار و قبل از آن هستند و برخی مسجدها و خانه‌های اعیانی آن از ارزش گردشگری و تاریخی زیادی برخوردارند.
بافت تاریخی بروجرد، مجموعه‌ای بالغ بر ۲۸۰ هکتار از مناطق مرکز و شرق این شهر را شامل می‌شود که امروزه بیشتر در محدوده خیابانهای جعفری، صفا، شهدا و بحرالعلوم قرار گرفته اند.

این بافت تقریباً شامل حدود تقریبی شهر بروجرد در سال ۱۸۵۰ میلادی است که بر اساس نقشه‌ای که در آن سال توسط ارتش روسیه از این شهر تهیه شده تعریف شده است. بافت تاریخی بروجرد چهار محله یا کوی داشته است: دودانگه، صوفیان، یخچال و رازان. دودانگه محله اصلی و مرکز تجاری و اقتصادی این بافت به شمار می‌رود.
بناهای تاریخی قابل توجهی مانند امام زاده جعفر، مسجد جامع بروجرد و مسجد سلطانی در این بافت قرار گرفته اند که قدمت برخی از آنها به بیش از هزار سال می‌رسد.
بازار قدیمی بروجرد و چندین کاروانسرای تاریخی نیز در همین منطقه قرار گرفته اند. بیش از 50 خانه تاریخی در این بافت قرار گرفته که برخی از آنها از معماری جالب توجهی برخوردار هستند. خانه بیرجندی، خانه طباطبایی و خانه افتخار الاسلام از این گروهند.
بر اساس برخی آمارهای موجود بیش از 50 خانه قدیمی و ارزشمند در شهرستان بروجرد وجود دارد که تنها تعدادی از آنها در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و بقیه در اختیار مالکان خصوصی هستند.
امامزاده جعفر، نمادی از معماری ناب اسلامی
امام زاده جعفر به عنوان یک بنای مذهبی و تاریخی در قسمت شرقی شهر بروجرد واقع شده است که به استناد کتیبه های موجود امام زاده جعفر(ع) فرزند امام موسی کاظم (ع) است اما برخی از منابع و متون تاریخی با پنج واسطه نسبت این امام زاده را به امام سجاد(ع) مرتبط می سازند.
ساختمان گنبد هرمی شکل این آرامگاه نمونه ای بسیار زیبا از هنر و معماری عهد سلجوقی می باشد. داخل حرم هشت ضلعی است و در وسط آن معجری از چوب و ورشوساخته شده است؛ این معجر روی قبری که شش پله پایینتر از حرم است قرار دارد. طبقات بقعه غیر از مخروط انتهایی 18 طبقه است.

امامزاده جعفر شهرستان بروجرد

تاریخ وفات امام زاده جعفر 525 هـ .ق است. اندازه کلی زیر بنای مقبره 22*20 و ارتفاع آن 20 متر است. سقف آن روپوش و نمای بیرونی آن هرمی شکل با مصالح آجر و کاشی و داخل بنا آئینه کاری است و برروی درب کنده کاری شده آن آیاتی از قرآن کنده کاری شده است.
این مقبره در سال 1208 به فرمان تقی خان حاکم آن زمان بروجرد تعمیر و مرمت شده است. در محوطه این امامزاده پنجاه اصله درخت موجود است که دو اصله آن چنار و یکی از آنها 380 سال قدمت دارد.
بنای امام زاده جعفر(ع) شهرستان بروجرد مربوط به دوره سلجوقی و به شماره 1855 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد امام، ارزنده ترین اثر از معماری اسلامی در بروجرد
ازجمله آثار ارزنده معماری دوره اسلامی در لرستان مسجد امام (سلطانی سابق) است. این بنا یکی از ارزشمند ترین و ممتازترین بناهای بروجرد به شمار می رود.
صحن این بنا دارای طول وعرض 47×61 متر مربع است و در وسط آن حوض بزرگی قرار دارد. مسجد دارای سه درگاه می باشد؛ درگاه شمالی آن به طرف خیابان جعفری باز می شود و دارای طاق و مقرنسهای بسیار زیباست که با کاشی خشت هفت رنگ به سبک دوره قاجاری تزئین و در میان آن نام فتحعلیشاه قاجار(1212ه.ق –1250ه.ق) نقش بسته است.
طرح ونقشه این بنا از مسجد امام تهران الگو برداری شده است. راه ورودی غربی آن به سمت بازار دواتگران باز می شود وبه خیابان صفا نیز راه دارد.
شبستان جنوبی زیر گنبد اصلی قرار دارد. بلندای طاق آن 17.5 متر است و حاشیه آن با کاشیهای سیاه و قهوه ای تزیین شده و محراب این شبستان نیز گچبری شده است.
ایوان شمالی مسجد 17متر بلندی دارد و حاشیه آن با کاشی معرق تزیین شده که در نوع خود از کاشیهای بی نظیر قاجاریه محسوب می گردد.
مسجد امام یکی از حوزه های علمیه قدیمی به شمار می آید که دارای ارسی های مشبک و زیبایی است و در آن 16 حجره برای سکونت طلاب در نظر گرفته شده است.
این بنا مربوط به دوره قاجاریه و به شماره394 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد جامع بروجرد، از کهن ترین مساجد ایران
مسجد جامع در خیابان جعفری شهر بروجرد واقع شده است. این مسجد یکی ازکهن ترین مساجد غرب ایران است.

مسجد جامع بروجرد

بخش قدیمی این بنا شبستان جنوبی و گنبد آن است که همانند چهارطاقهای زمان ساسانیان می باشد. نقشه مسجد از نوع یک ایوانی است و از یک قسمت وسط به ابعاد 10×10و دو قسمت طرفین به ابعاد20×10مترتشکیل شده است.
ارتفاع گنبد این مسجد تاریخی که در وسط بنا ایجاد شده تا کف مسجد نزدیک به 20 متر است و زمان ساخت آن به عهد سلجوقی برمی گردد.
براساس کتیبه های موجود این مسجد در زمان شاهان صفوی، در سالهای 1022 هجری، 1023 هجری، 1091 هجری و سرانجام در سال 1209 هجری تعمیر ومرمت شده است.
مسجد جامعه بروجرد دارای تزئینات آجری و کاشیکاری بوده است که در طول زمان و بر اثر عوامل طبیعی چون زلزله تخریب شده اند. مواد و مصالح آن از آجر، کاشی و ملات است.
این بنا مربوط به دوره سلجوقی است و به شماره 228 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
280 هکتار بافت تاریخی در شهرستان بروجرد وجود دارد
پیش از این رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان در مورد ظرفیت های منحصر به فرد شهرستان بروجرد در زمینه گردشگری، عنوان کرده بود: شهرستان بروجرد در حال حاضر دارای 280 هکتار بافت تاریخی است.
محمد رحمدل با اشاره به وجود ده ها خانه تاریخی در شهرستان بروجرد، بیان داشت: تنها تعدادی از این خانه های تاریخی در تملک میراث فرهنگی قرار دارد و بقیه این خانه ها در تملک بخش خصوصی است.
وی با بیان اینکه بسیاری از خانه های تاریخی بروجرد دارای مالکیت خصوصی است، یادآور شد: در حال حاضر خانه های تاریخی چون “خانه بیرجندی”، خانه “بزرگ مهر” و خانه “مصری” در تملک میراث فرهنگی است که هر کدام قابلیت تبدیل به یک محور گردشگری و فرهنگی را دارند.

نمایی از داخل مسجد جامع بروجرد

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان با بیان اینکه در طرح جامع گردشگری بروجرد توسط مشاور به این خانه ها توجه ویژه شده است، عنوان کرد: در این طرح در قالب ناحیه گردشگری شهری احیا و ایجاد کاربردی مناسب برای این خانه های تاریخی در نظر گرفته شده است.
وجود 45 رشته صنایع دستی در شهرستان بروجرد
رحمدل با بیان اینکه بروجرد غیر از یکسری ظرفیتهای گردشگری و میراث فرهنگی دارای قابلیت گردشگری طبیعی نیز هست، یادآور شد: در حال حاضر ما در کشور 260 رشته صنایع دستی داریم در حالیکه در شهرستان بروجرد به تنهایی 45 رشته صنایع دستی وجود دارد.
وی با بیان اینکه در برخی استانها تعداد رشته های صنایع دستی از تعداد انگشتان دست فراتر نمی رود، خاطرنشان کرد: در حال حاضر استان لرستان پنجمین استان کشور از نظر تعداد صنایع دستی محسوب می شود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان همچنین با اشاره به موقعیت بی نظیر استراتژیک استان لرستان به ویژه شهرستان بروجرد، عنوان کرد: در مسیر حرکت از دره خرم آباد به سمت خوزستان با جلگه خوزستان مواجه می شویم که با توجه به شرایط اقلیمی این منطقه به راحتی به حوزه خلیج فارس مرتبط می شویم.
جغرافیای بروجرد هم ارز بسیاری از نقاط اروپایی
رحمدل با تاکید بر اینکه موقعیت استان لرستان یک موقعیت “ممتاز” است، خاطرنشان کرد: همواره این استان مرتبط تبادلات میان دشت خوزستان و فلات ایران بوده است.

وی همچنین به اقلیم آب و هوایی منحصر به فرد بروجرد اشاره کرد و گفت: اقلیم این شهرستان و طول و عرض جغرافیایی آن هم ارز بسیاری از نقاط کشورهای اروپایی است.
این مسئول با تاکید بر ضرورت توسعه گردشگری ورزشی در بروجرد، عنوان کرد: با توجه به یکسان بودن شرایط اقلیمی این شهرستان با بسیاری از نقاط کشورهای اروپایی باید بر روی توسعه کمپهای ورزشی در شهرستان بروجرد کار شود.

بروجردستان: بروجرد ؛ خلاصه تاریخ ایران، دیار فرزانگان

مطالب مشابه :

نمایشگاه های صنایع غذایی ایران سال 91

بروجردستان: بروجرد ؛ خلاصه تاریخ ایران، دیار فرزانگان

با این نوع تخصیص اعتبار سد آبسرده بروجرد 100سال دیگر افتتاح می شود /تذکری به اصحاب رسانه

بررسی چرایی افزایش سودآوری شرکتهای پتروشیمی