آداب میزبانی و میهمانی
آداب میزبانی و مهمانی
وقتی کسی را به مهمانی دعوت می کنید، تکلف نمایید: امام صادق(ع)
آداب میزبانی و مهمانی
مهمانی مایه مسرت فکر، سلامت جسم، تعادل روانی و طول عمر می شود به شرطی که به صورت اصولی برگزار شود و میزبان و مهمان در حفظ این اصول و ارزش های آن جدی باشند. هم در فرهنگ ایرانی و اسلامی و هم در فرهنگ غربی مزایا و منافع بسیاری برای شرکت در مهمانی های دوستانه گفته شده است که همه از آن کم و بیش خبر دارند. اما در همین مقدمه ذکر چند مطلاب مهم ضروری است. از جمله:
- هرگاه کسی را به مهمانی دعوت می کنند بلافاصله تشکر نماید و با ابراز تعارفات فاخر، مراتب خرسندی خود را بجای آورد.
- آنگاه اعلام نماید که اجازه فرمایند با شریک زندگی و اعضای خانواده مشورت نمایم.
- بعد محترمانه سئوال نماید: می توانم مناسبت مهمانی را جویا شوم؟ چه کسانی غیر از ما دعوت دارند؟ در کجا برگزار می شود؟ و برنامه چیست؟
- اگر توسط کارت دعوت شدید، بیشتر پاسخ ها را از متن کارت کسب خواهید نمود.
- در صورت دریافت پاسخ سئوالات فوق، متوجه خواهید که محیط و فضای مهمانی چگونه خواهد بود.
- با این اطلاعات، و بعد از مشورت با اعضای خانواده، تصمیم بگیرید که آیا در این مهمانی شرکت می کنید؟ اگر بله، باید تصمیم بگیرید که چه لباسی بپوشید، چه هدیه با خود ببرید، چه زمانی به محل مهمانی وارد شوید، و بدانید که انتظار چه کسانی را غیر از میزبان داشته باشید.
- اگر تصمیم گرفتید در مهمانی شرکت کنید، سریعا و با مسرت قبول کنید و عده افراد شرکت کننده را اعلام نمایید و بپرسیدکی باید در محل مهمانی حاضر شوید.
- اگر تصمیم به عدم شرکت گرفتید، باید یک دلیل قانع کننده داشته باشید. یادتان باشد که رد دعوت به مهمانی دیگران خیلی پسندیده نیست و حتی الامکان نباید دعوت را رد کرد. به خصوص اگر بین شما و میزبان خصومت باشد یا میان شما و سایر مهمانان مشاجره روی داده باشد
- در مواقع زیر، دلیل می تواند قابل قبول باشد:
اتفاق غیر منتظره خوب از جمله سفر پیش بینی نشده، دعوت یک مقام عالی رتبه مقارن با زمان مهمانی، تعطیلی خارج از تقویم و برنامه ریزی نشده، زایمان و حوادث نوع دوم از جمله: بلیات آسمانی، تصادف، سرقت و حریق، بیماری ناگهانی و اورژانسی.
- دقت نمایید که در صورت رد دعوت، ممکن است اولا دیگر شما را دعوت نکنند و یا دعوت متقابل شما را رد کنند.
- اما حاضر نشدن در یک مهمانی که قبول کرده اید، ناخوشایند است. پس تا آنجا که می توانید، سعی کنید حتی اگر ممکن است یک نفر از شما در مهمانی حاضر شود.
- فراموش نکنید که برگزاری مهمانی هزینه دارد و وقتی کسی قبول دعوت می کند و حاضر نمی شود، هزینه انجام شده ضایع می شود.
- بنا بر این موقع دعوت کاملا بررسی کنید و اگر فکر می کنید یا مایلید که به این مهمانی نروید به موقع میزبان را خبر نمایید تا برای شما هزینه نکند و یا کسان دیگری را دعوت نماید.
- و اما یکی از مشکلات عمده در ایران عدم رعایت زمان است. مردم برای مهمانی، زمان را لحاظ نمی کنند. اولا زمان مهمانی ها خیلی طولانی است. ثانیا زمان ورود و پایان مهمانی مشخص نمی شود. در حالی که در فرهنگ غربی یک مهمانی رسمی، 2 ساعت و مهمانی های دوستانه و خصوصی تا 3 ساعت و بندرت تا 4 ساعت طول می کشد. در ایران یک مهمانی ناهار ممکن است از ساعت یک بعد از ظهر آغاز شود و تا 8 و 9 شب ادامه یابد و مهمانان یک مهمانی شام از ساعت 5 بیایند و تا 2 و 3 بعد از نیمه شب بمانند. این مشکل ناشی از آن است که ما زمان و مدیریت آنرا جدی نمی گیریم و حاضر نیستیم و یا نمی خواهیم زمان مهمانی را مشخص نماییم. یعنی وقتی مهمان داریم به آنها نمی گوییم کی بیایند و وقتی مهمان هستیم نمی پرسیم کی بیاییم؟ بعد از وارد شدن به مهمانی هم، چیزی که اصلا اهمیت ندارد، پایان زمان مهمانی است. جالب آنکه وضعیتی پیش آمده است که اگر کسی به خاطر آسایش میزبان، محل مهمانی را زود ترک کند، صاحب خانه هم ناراحت می شود و فکر می کند که به مهمانان بد گذشته است! بنا بر این بسیار خوب است که وقتی ما را دعوت می کنند بپرسیم کی خدمت برسیم و وقتی میزبان هستیم به مهمانان بگوییم کی بیایند. البته همه این ها را باید با کلی تعارف و کلمات مؤدبانه گفت که به کسی بر نخورد! با این همه، نمی شود که به مهمانان اعلام کرد که تا کی می توانند در مهمانی بمانند و نمی شود حرفی زد یا اقدامی کرد که مهمانان حتی شک کنند که موقع رفتن است.
- اگر کسی موقع یکی از وعده های غذایی سرزده و بی دعوت به خانه شما آمد، از او نپرسید که ناهار یا شام خورده است، ممکن است رو در بایستی کند و یا خجالت بکشد. هرچه در خانه دارید، بیاورید و پیش روی او بگذارید و بگویید این ظاهر و باطن، بفرمایید نوش جان!
- اما وقتی کسی را دعوت می نمایید باید مهمانی در شأن شما و در شأن او باشد. البته اسراف و تبذیر مجاز نیست. اسراف، زیاد روی و تبذیر، ریخت و پاش است. خداوند رحمان، "اسراف کنندگان دوست ندارد"و فرموده است "کسانی که ریخت و پاش می کنند، برادران شیطان هستند".
- اگر مناسبتی در پیش است و قصد مهمانی دارید، می دانید که مقدمات و تنظیمات و ترتیباتی دارد و باید همه را فراهم، مهیا و انجام دهید تا مهمانی شما بدون مشکل و بدون حرف و حدیث برگزار شود. برای آنکه چیزی فراموش نشود یک کاغذ بردارید و روی آن، این سئوالات را که در همه مهمانی ها کاربرد دارد، بنویسید و بعد جواب هر کدام را معین کنید:
- مناسبت مهمانی چیست؟ چند نفر یا چند خانواده را باید دعوت کنیم؟ آیا فرزندان آنها را هم باید دعوت نماییم؟ آیا برای همه جای کافی داریم؟ غذاها را به چه شکل سرو کنیم؟ سفره پهن کنیم یا غذاها روی می قرار دهیم؟ به صورت بوفه ارائه کنیم یا به سبک شام و ناهار نشسته؟ ممکن است منقل آتش را رو به راه سازیم و گوشت و مرغ را کباب کنیم؟ بعد ببینیم ظروف و سرویس های غذاخوری به اندازه کافی داریم؟ نسبت مهمانان به انواع غذا کدام است؟ کدام نوشیدنی های سرد و گرم را آماده سازیم؟ به جز غذای اصلی، چه خوراکی دیگر باید آماده کنیم؟ آیا نیاز به خدمه پذیرایی داریم؟ اگر بله، چند نفر؟ چه لباسی بپوشیم و به مهمانان بگوییم چه لباسی بپوشند؟ لباس های مهمانان را کجا قرار دهیم؟ از کی، مقدمات مهمانی را شروع کنیم؟ کی مهمانان وارد شوند؟ ناهار و شام کی سرو شود؟ نحوه اجرای مهمانی چیست و چه برنامه سرگرم کننده ای داریم؟ چه خدمات جانبی باید ارائه کنیم؟ مثلا جای نگهداری فرزندان کوچک، جای نماز، محل پارک اتومبیل مهمانان؟ انتظار داریم مهمان ها چه هدیه ای بیاورند؟ و از همه مهم تر چقدر بودجه برای این کار کنار گذاشته ایم؟
- یادتان باشد که همه مردم مهمانی برگزار می کنند و مهمانی دادن امر جدیدی نیست. اما بسیاری بعد از مهمانی، مرتب خود را مورد انتقاد قرار می دهند چرا این کار را نکردیم یا چرا آن کار را انجام دادیم؟ کاش فکر همه چیز را کرده بودیم تا مهمانی ما بهتر برگزار می شد! اما در مهمانی بعدی، دوباره همان اتفاقات تکرار می شود و دوباره و چند باره برای اشکالات مهمانی های خود تأسف می خورند. علت اصلی آن است که به امر راهبرد و برنامه ریزی مهمانی نمی اندیشند، از اصول اساسی میزبانی غفلت می کنند و در آخر کار، ضوابط ارزیابی را جدی نمی گیرند.
- حالا سئوالات فوق را مرور می کنیم و جواب تقریبی نزدیک به کامل هر یک را بررسی می کنیم:
مناسبت مهمانی های خانوادگی و دوستانه متفاوت و مختلف است. از جمله مهم ترین نوع اول که شادی آور است، عبارت اند از؛ جشن تولد، جشن سالگرد ازدواج، جشن نامزدی و عروسی، پاگشا، پا تختی، ولیمه و مولودی، مهمانی خیر مقدم و خدا حافظی، و نوع دوم؛ مراسم عزا و ترحیم، هفت و چهلم، و مناسبت های دینی و مذهبی از جمله سفره و نذری است.
طبعا حال و فضا و لباس و مقدمات و حتی نوع سرویس هرکدام متفاوت است. اما در ادامه سعی می شود تا پاسخ سئوالات فوق در مورد هر دو نوع مهمانی به صورت کلی و نسبی ارائه شود:
1. چند نفر یا چند خانواده را باید دعوت کنیم؟ در مهمانی نوع نخست، دعوت از بستگان درجه اول طرفین مهمانی اولویت دارد. طرفین یعنی اعضای خانواده شوهر و زن، یا اعضای خانواده مادری و پدری و فرزندان آنها. اما در مهمانی های جشن تولدجوانان، می توان مهمانی را در یک قسمت و یا دو قسمت برگزار کرد، ابتدا با حضور فرزندان هم سن و سال دو خانواده و دوستان تحصیلی و شغلی و در قسمت دوم، با حضور بررگترهای دو خانواده. در مراسم نوع دوم، ترجیحا اعضای بزرگتر دو خانواده و همسایگان نزدیک و دوستان بزرگسال دو خانواده و طبعا اولیای جوانان حاضر در مهمانی تقدم دارند.
2. آیا فرزندان آنها را هم باید دعوت نماییم؟ اگر مهمانی برای بزرگسالان برگزار می شود مانند جشن سالگرد ازدواج و پاتختی و پاگشا، حضور فرزندان دو خانواده در اولویت اول نیست.
3. آیا برای همه جای کافی داریم؟ در مهمانی شادی آور جای بیشتری لازم است. یعنی برای هر نفر حد اقل یک متر مربع یا 9 فوت مربع. در مراسم نوع دوم، برای هر سه نفر، دو متر مربع یا 18 فوت مربع، منهای فضای لازم برای میز پذیرایی و راه رفت و آمد. مثلا یک سالن 8 در 5 متر، حد اکثر برای 20 نفر در مهمانی های شادی آور و برای 30 نفر در مراسم دیگر مناسب است.
4. غذاها را با چه نوع سرویسی سرو کنیم؟ سرویس های غذاخوری می تواند ایرانی، بوفه و یا یکی از سرویس های بین المللی باشد. در مهمانی خانوادگی و دوستانه غالبا یکی از دو نوع اول یعنی سرویس ایرانی و بوفه مناسب است. در سرویس ایرانی انواع غذاها روی میز قرار می گیرد و بعد مهمانان را برای نشستن دعوت می کنند. به طور خلاصه اشاره می شود که در این سرویس، غذاها را باید به شکلی روی میز قرار دهیم که تمام مهمانان به راحتی و بدون مزاحمت دیگران، به همه آنها دسترسی داشته باشند. یعنی ظروف حاوی انواع غذا در همه میز تقسیم شود تا هر کس در شعاع دست خود بتواند از آنها بردارد. در ایران اما، یک دیس بزرگ پلو یا چلو و یک ظرف بزرگ حاوی خورش، یک ظرف سالاد و غیره روی میز می گذارند و مهمانان مرتبا از همدیگر یا صاحب خانه می خواهند که از این و از آن برای آنها بکشد! نوع دیگر، بوفه است که همه غذاها را روی میز می گذارند و بعد از مهمانان می خواهند که از خود پذیرایی کنند.
5. سفره یا میز؟ در پذیرایی های ایرانی و در خانواده های سنتی، سفره نقش مرکزی دارد. در خانه این هم وطنان، معمولا پشتی و تشک و پتو، جای میز و صندلی را گرفته است. موقع سرو غذا هم، سفره را در جای خالی میان اتاق می گسترانند و ظروف انواع غذا روی آن قرار می گیرد. در برخی از خانه ها که هنوز مبادی آداب هستند، سفره از انواع دست بافته های قلمکار و گلدار است و یا آنرا از پارچه ای سفید که قابل شستشو و لکه گیری آسان است، می دوزند. ظروف مصرفی آنها هم یا چینی اصل است و یا حداقل ظروف شیشه ای رنگین معروف به آرکوپل و مانند آن. اما در خانه برخی از جوانترهای این خانواده ها، از سفره های یکبار مصرف استفاده می شود و ظروف آنها هم یکبار مصرف است. انصافا که اگر بهای آب و مواد شوینده و سفید کننده و اتوکردن سفره های پارچه ای و شتشوی ظروف چینی و شیشه ای و زمان لازم برای شستن و اتو کردن را منظور نماییم، استفاده از این سفره ها مقرون به صرفه است. اما عده کمی هم از انواع سفره های یکبار مصرف زیباتری استفاده می کنند که طرح های زیبا دارد و کمی ضخیم تر است و برای مصرف مجدد مفید. در پایان پذیرایی هم، ظروف یکبار مصرف را درون سفره یکبار مصرف قرارداده وجمع می کنند و در سطل زباله قرار می دهند. متأسفانه مصرف ای نوع لوازم یکبار مصرف به شدت در ایران گسترش یافته و ما را به مقام پنجم در جهان رسانده است.
6. بوفه یا شام و ناهار نشسته یا منقل کباب؟ بوفه، نوعی پذیرایی است که میزبان تمام غذاها را روی یک میز می چیند و وقتی که میز کامل شد، از مهمانان برای صرف ناهار یا شام دعوت می کند. این نوع پذیرایی، جزو پذیرایی ایرانی ها نبوده است و همان طور که از اسم آن پیدا است، وارداتی است. اما اگر دقیق تر به این نوع پذیرایی توجه کنیم، می بینیم که در واقع همان پذیرایی ایرانی است با این تفاوت که در سفره ایرانی، مهمان و میزبان بعد از آنکه همه غذا ها روی میز قرار گرفت، دور میز می نشینند و به خوردن مشغول می شوند. اما در بوفه، کسی دور میز نمی نشیند و بعد از آنکه هر کس غذای خود را برداشت، میز را ترک می کند، غذای خود را ایستاده می خورد یا جایی دیگر می نشیند و به خوردن مشغول می گردد. اما قواعد پذیرایی به سبک بوفه با میز ایرانی تفاوت هایی دارد. از جمله این که: همه باید صف بکشند، کسی که در صف است، جای خود را به دیگری تعارف نمی کند. هیچ کس از میانه صف وارد نمی شود، هر یک به میزان کم از هر غذایی که دوست می کشد و میز را ترک می کند. اگر بعد از خوردن غذا هنوز اشتها داشته باشد، می تواند دوباره غذا بکشد، اما نباید با بشقاب مصرف شده خود به میز نزدیک شود بلکه، باید یک بشقاب تمیز بردارد، در صف قرار گیرد و غذا بکشد. میزبان هم باید سلیقه به خرج دهد. یعنی غذاها را با اسلوب درست کنار هم قرار دهد. مثلا اول سالاد، بعد ظرف های پلو و چلو و سپس انواع کباب ها و خوراک ها. غذا ها هم باید در اندازه های کوچک در ظروف سرو قرار گیرد که مهمانان بتوانند غذا را ایستاده و با یک قاشق و چنگال تناول کنند. ضمنا می توان سایر وسائل مورد مصرف برای غذاخوردن از جمله لیوان، کارد و چنگال و قاشق را روی میز دیگری قرار داد. همچنین بهتر است که دسر را همراه غذا روی میز قرار ندهند. بلکه وقتی همه مهمانان، میز غذا را ترک کردند، ظروف دسر روی آن قرار گیرد یا میز دیگری را برای این کار اختصاص دهند. ضمنا در انتخاب غذاهای بوفه باید دقت نمود که غذای تکراری روی میز نباشد. مثل خوراک مرغ و باقلی پلو با مرغ، یا خورش فسنجان با مرغ. به علاوه، غذاهایی باید برای پذیرایی بوفه انتخاب شود که اگر ولرم هم شد، بتوان خورد. مثل کشت و بادمجان، باقلی پلو با گوشت یا با مرغ. اما خورش فسنجان یا انواع کباب برای بوفه مناسب نیست، مگر آنکه زیر ظرف، شمعک باشد یا غذا در ظروف دوجداره دارای آبگرم(شیفیگ دیش) سرو شود. راستی در پذیرایی بوفه، معمولا از سوپ و آش خبری نیست!
7. آیا ظروف و سرویس های غذاخوری به اندازه کافی داریم؟ داشتن ظروف کافی هم مانند تعداد صندلی و فضای کافی، از لوازم برگزاری مهمانی ها است. تعداد ظروف غذاخوری به خصوص بشقاب، پیش دستی، قاشق، کارد، چنگال و لیوان از جمله پر مصرف ترین ظروف است. قاعده کلی آن است که تعداد موجود این ظروف، 5/1 برابر عده مهمانان باشد. یعنی برای یک مهمانی 20 نفره از هر کدام از این اقلام باید 30 عدد روی میز و در دسترس باشد. حتی اگر کسی هم باشد که ظروف مصرف شده را سریعا شسته، خشک کرده، در دسترس قرار دهد، این کار مناسب نیست. بنا بر این، لازم است که قبل از برگزاری هر مهمانی، ظروف کافی فراهم سازیم، اجاره کنیم یا از بستگان و نزدیکان امانت بگیریم. در این صورت دقت نماییم که ظروف را هنگام تحویل گرفتن، دقیقا بشماریم، کنترل کنیم که لب پریده و شکسته نباشد که هنگام تحویل دادن دچار مشکل نشویم. البته بیشتر شرکت های اجاره ظروف، آنها را تمیز تحویل می دهند و تمیز تحویل می گیرند و تعداد کمی هم، به شکل دیگر رفتار می کنند.
8. چند رقم خوراک باید تهیه کنیم؟ استاندارد غذایی آن است که تا 10 نفر، دو نوع غذا کافی است. وقتی که تعداد مهمانان به حدود 15 نفر برسد، تدارک غذای سوم، ضروری است. حتی باید سعی شود که غذاها از یک نوع پروتئین و یک مزه نباشد. مثلا همه از گوشت یا مرغ، یا همه ترش یا شیرین نباشد. مثلا خوراک مرغ، پاستا مرغ، باقلی پلو با مرغ، جوجه کباب. یا شرین پلو، خورش فسنجان، و مرصع پلو. یا آش میوه، خورش کرفس، خورش قیمه و خورش بادمجان و مانند آن. اگر می خواهید از غذاهای کمتر مورد مصرف، مثل غذاهای هندی، لبنانی، غربی، لاتینی و شرق دور روی میز قرار دهید، حتما ذائقه مهمانان را در نظر بگیرید. اگر شما مدتی در ژاپن یا هند و مکزیک زندگی کرده اید و ذائقه شما با غذاهای محلی خو گرفته است، دلیل نمی شود مهمانان شما هم با طعم و مزه این غذا کنار آیند. می توانید مقدار کمی از این نوع غذاها روی میز قرار دهید و نحوه خوردن و یا حتی تهیه کردن آنرا هم اگر سئوال کردند، توضیح دهید. مسئله مهم در تهیه غذا آن است که وقتی غذا در اوج بهترین مزه، رنگ و طعم قرار دارد، آنرا روی میز قرار دهید یا سرو نمایید. اگر چلوکباب و جوجه کباب و سبزی پلو ماهی تدارک دیده اید، غذای دیگر تهیه نکنید که دست نخورده می ماند و اسراف می شود، مگر کسی رژیم خاصی داشته باشد که نتواند از این غذاها بخورد. ضمنا اگر مهمانان غیر محلی دارید، همه غذاهای خود را از انواع محلی تهیه نکنید. به علاوه یادتان باشد که تهیه غذای ملی یا قومی مهمان از سوی میزبان، غیر معمول است و به احتمال زیاد سبب رنجش مهمان خواهد شد!
9. کدام نوشیدنی های سرد و گرم را آماده کنیم؟ در ایران در اغلب خانواده ها، به محض ورود، به مهمان چای تعارف می کنند. برای فصل زمستان، چای خوب است، اما در تابستان شاید یک لیوان آبمیوه و شربت کم شیرینی، مناسب تر باشد. شربت ها را در اندازه مناسب در لیوان بریزید، آب به آن اضافه کنید و بدون همزدن به مهمانن تعارف نمایید تا مهمان خود، به اندازه طبع خویش آنرا هم زند. اگر کسی شربت نمی خورد، نباید اصرار کرد. آبمیوه های طبیعی را بدون یخ و بدون اضافه کردن آب سرو کنید. بهترین نوشیدنی، آب ساده است و بعد از آن،آب پرتغال. آبمیوه های 100% طبیعی مانند نکتار پرتغال و هلو از انواع دیگر آبمیوه که چند درصد-اغلب 20% - آبمیوه طبیعی دارد و با سایر مواد غیر طبیعی شیرین و ترش شده اند، به مراتب بهتر است. نوشیدنی دیگری که در برخی از مهمانی های مدرن عرضه می شود، قهوه است. موضوع جالب آن است که در خارج از ایران، کسی که قهوه می نوشد، از چای استقبال نمی کند و بر عکس. اما در ایران، هر کدام را تعارف کنید، قبول می کنند، قهوه را البته بیشتر! تعارف سایر نوشیدنی های سنتی، مانند آب زرشک و شربت های ترکیبی با عرقیات را با احتیاط تهیه و تعارف کنید و اگر کسی روی خوش نشان نمی دهد، اصرار نورزید. کاکائوی داغ و شیر داغ هم در مهمانی های رسمی، چندان مرسوم نیست و بیشتر در مراسم خاص مانند عزاداری و ختم و هفته مصرف می شود.
10.به جز غذای اصلی، چه خوراکی دیگر باید آماده کنیم؟ مرسوم است که علاوه بر غذای اصلی که شرح آن رفت، در مهمانی های خانوادگی، غذاهای سرد و سنتی هم، تهیه و روی سفره و میز قرار می گیرد. از جمله، انواع دلمه ها، بادمجان و کشک، سالاد سیب زمینی و اولویه، تکه های سرد پروتئین مانند کالباس گوشت و مرغ، سالاد پاستا، ترشی ها، انواع ماست ساده یا همراه با خیار و موسیر و ماست چکیده، زیتون و زیتون پرورده، خیار شور، و گوجه و خیار، سالاد سبز و سالاد شیرازی و سبزی خوردن، و بالاخره خربوزه و هندوانه. دقت نماییدکه یکم، هدف اصلی از مهمانی، اساسا خوردن و نوشیدن نیست که دید و بازدید و صله ارحام، اصل است. به همین خاطر، اگر صورت کسی شیرین و کلامش گرم باشد اما سفره اش ساده، بهتر که تلخ روی باشد و پر افاده اما با سفره اش پر از انواع غذاهای شیرین. ثانیا، مواظب باشید که اسراف نشود و بعد از مهمانی، آن قدر غذا زیاد نیاید، که به هر یک از مهمانان ظرفی بدهید تا ببرند و یا یک هفته، خود مکرر از غذای مانده بخورید. استاندارد کلی غذا برای هر نفر، مجموع اندازه یک پرس معمولی برای هر نفر است. مثلا یک بشقاب غذا با حدود 100 تا 120 گرم چلو یا پلو با حدود 180 گرم پروتئین همراه با یک یا دو لیوان آب و یک تکه نان در حد نصف نان لواش یا یک چهارم نان تافتون. حال بررسی و محاسبه نمایید که چند نفر مهمان دارید، چه میزان باید برنج خیس کنید، چقدر گوشت، ماهی یا مرغ لازم دارید؟ دوم، هر نوع غذای سرد و یا گرم دیگری روی میز قرار می دهید، در چارچوب همین میزان محاسبه کنید تا کل آنها برای هر نفر، از میزان پرس استاندارد یک نفر تجاوز نکند. مثلا اگر سوپ یا آش دارید و یا غذای سرد روی میز قرار می دهید، از میزان کل غذای اصلی خود بکاهید. البته مشکل آن جا است که وقتی میزبان غذای اصلی را با غذاهای مکمل و سرد، کنار هم روی میز قرار می دهد، کمتر کسی مثلا غذاهای اصلی مانند چلو کباب و سبزی پلو ماهی را رها می کند و به سالاد سیب زمینی روی می آورد، مگر رژیم غذایی غیر از گوشت قرمز داشته باشد و یا ماهی نخورد. سوم، برای آنکه غذاهای سرد و مکمل هم خورده شود و تنوع غذایی مورد نظر میزبان رعایت شود، توصیه می شود که ابتدا سوپ/ آش و غذاهای سرد را روی میز قرار دهید و از مهمانان برای خوردن دعوت نمایید و بعد از حدود 30-20 دقیقه، غذای اصلی را سرو نمایید. البته اگر مهمانان با این نوع سرو آشنا نباشند، ممکن است فکر کنند که غذای دیگری نیست و خود را با سوپ/آش و سالاد اولویه و بادمجان و کشک را سیر کنند و وقتی غذای اصلی را روی میز قرار می دهید، گله و شکایت نمایند!
11. آیا نیاز به خدمه پذیرایی داریم؟ اگر بله چند نفر؟ در مهمانی ها بوفه برای هر 10 نفر یک مأمور پذیرایی در سر میز و یک نفر برای نوشیدنی ها نیاز است. اگر اعضای خانواده کم است و یا مایل به مشارکت در خدمت به مهمانان نیستند، کمک گرفتن از نیروی خدماتی ضروری است، وگرنه زن و شوهر میزبان، در طول مهمانی باید مرتب مشغول خدمت رسانی باشند و خستگی ناشی از کار مداوم، لذت دیدار و گفتگو با مهمانان را از آنها خواهد گرفت. مگر برای آنها، ارائه خدمت مناسب یک مهمانی استاندارد مهم نباشد و به اصطلاح "بی خیال باشند"که معمولا در ایران این گونه نیست. در مهمانی هایی که غذاهای خاصی سرو می شود، مانند بره بریان و غذاهای کبابی (باربکیو)، یک کمک آشپز و برای مهمانی هایی که به صورت نشسته برگزار می گردد، مانند سرویس های اروپایی، برای هر 4 نفر مهمان یک مأمور پذیرایی لازم است.
12.چه لباسی بپوشیم و به مهمانان بگوییم چه لباسی بپوشند؟ لباس یکی از ارکان مهم حضور در منظر دیگران است. هر کس که ظاهر آراسته و لباس برازنده دارد، یکم به خود احترام گذاشته، بعد حرمت دیگران را پاس داشته است. سوم آنکه در مبحث ارتباط مؤثر یا ارتباط مؤدبانه، شخص ابتدا دیده می شود و دیگران بر اساس ظاهر او به قضاوت می پردازند و مطابق نظر و ارزیابی خویش، در خصوص ادامه ارتباط و برقراری رابطه با او تصمیم می گیرند. چهارم؛ مصلحت نیست که مهمانی با لباس آراسته و ظاهر برازنده به مهمانی بیاید و ظاهر میزبان در سطح پایین تری قرار داشته باشد، اصرار کند که در این سطح بماند و یا مجبور شود که برای حفظ تعادل، لباس خود را بعد از ورود مهمان عوض نماید.
از سوی دیگر در برخی از مراسم رسمی، میزبان حق و یا بهتر است گفته شود که وظیفه دارد به مهمانان خود اعلام نماید که با چه لباسی در مهمانی حضور یابند. سطوح لباس در کشورهای مختلف متفاوت است. در آمریکا ممکن است، تاکسیدو Tuxedoباشد و معادل آن در اروپا، بلک تایBlack Tie(کت و شلوار به رنگ تیره) یا غیر رسمی( لباس دو تکه- کت و شلوار در دو رنگ متفاوت) و یا فصلیCasual(در ایران معروف به اسپورت).
در مهمانی های رسمی معمولا در سمت راست پایین کارت، نوع لباس مشخص و درج می شود. در این صورت، رعایت این قاعده الزامی است و عدم رعایت آن، بی احترامی به میزبان و سایر مهمانان تلقی می گردد. به علاوه، نظر به عدم تجانس لباس آن مهمان با سایرین، بی توجهی او، بارز خواهد بود.
حال که از لباس سخن به میان آمد، اشاره مختصری به سطوح مختلف پوشش خالی از فایده نیست. از جمله، رسمی، غیر رسمی و فصلی(آزاد). لباس های رسمی، عموما تیره هستند و می تواند در اولین انتخاب سرمه ای، و در انتخاب های دوم، خاکستری تیره(دودی/ذغالی) و یا قهوه ای باشد. لباس غیر رسمی، شامل کت و شلوار در دو رنگ مختلف است. در این حالت، پیراهن بیشتر به رنگی، نزدیک به شلوار انتخاب می گردد. ولی توصیه می شود که یکی از سه جزء لباس یعنی کت، شلوار و پیراهن دارای طرح باشد و دو جزء دیگر ساده انتخاب شود. دوم آنکه در روز، پیراهن می تواند به رنگ روشن باشد، اما در مهمانی های شبانه پیراهن سفید ارجح است. البته اصحاب هنر عموما تیره پوش هستند و از این قاعده تبعیت نمی کنند. سوم؛ قسمت های چرمی لباس یعنی کفش، کمربند و کیف از یک رنگ انتخاب شود. چهارم، رنگ جوراب باید با رنگ شلوار تجانس داشته باشد.
13.لباس های مهمانان را کجا قرار دهیم؟ در اغلب مهمانی های خانگی، برای حفظ لباس مهمانان به قدر کافی همت نمی شود. اما باید بدانیم که لباس رویی (مانند بارانی، پالتو و مانتو، کلاه و شال) مهمانان در هر سطحی که هست، حرمت دارد و باید نسبت به نگهداری درست آن حساسیت داشته باشیم. در برخی از مهمانی های دوستانه و خانوادگی آنها را روی تختخواب و یا روی دسته صندلی و گاه روی هم قرار می دهند. این گونه رفتار ممکن است به پارچه برخی از لباس ها را آسیب برساند و یا حد اقل اتوی آنها را به هم زند و در صورتی که یک لباس به دلیل برف و باران خیس شده باشد، رنگ بدهد و یا رنگ بگیرد و آسیب جدی تری به لباس سایر مهمانان وارد کند. گاه هم برخی از مهمانان ممکن است کیف پول یا تلفن همراه خود را در جیب لباس رویی خود قرار دهند که وقتی آنها را روی تخت قرار می دهیم، این وسائل از جیب آنها بیرون آید و جا به جا شود و سوء تفاهم به بار آورد، یا یک مهمان که زود آمده، بخواهد زودتر از بقیه مهمانی را ترک کند که رها ساختن لباس او از زیر تعدادی لباس سایر مهمانان، کار راحتی نیست.
در برخی از کشورها که زمستان طولانی تر است، ترتیبات خاصی برای این کار تدارک دیده شده است. از این قرار که یک قسمت از ورودی، به جا رختی/قفسه لباس Wardrobeتبدیل شده، مسئولی دارد و شماره چوب لباسی را به صاحب لباس می دهد، و او را در پوشیدن لباس کمک می کند، یا هر کس، خود لباس خویش را آویزان می کند و موقع رفتن، راحت پیدا می کند و ممکن است صاحبخانه او را در پوشیدن کمک نماید.
در ایران، به دلیلی نامعلوم، زیاد به این مسئله توجه نمی شود. اما بهتر است که یک یا دو رگال(Rack) با تعدادی چوب لباسی در راهرو یا ورودی سالن قرار دهیم که هر کس لباس خود را آویزان نماید و موقع رفتن خود بر دارد و بپوشد.
14.از کی مقدمات مهمانی را شروع کنیم؟ مقدمات مهمانی باید به گونه ای فراهم شود که تا قبل از ورود مهمانان همه امکانات پذیرایی و امکانات سایر برنامه های جانبی آماده باشد. مثلا محل پذیرایی مشخص، رگال لباس در جای خود آماده، ورودی آزاد، گلدان های خالی در دسترس، پیش دستی و کارد و چنگال میوه خوری، مرتب و چای و قهوه برای پذیرایی اولیه مهیا شده باشد. همچنین آقا و خانم صاحب خانه هم لباس پوشیده –مطابق سطح اعلام شده- آماده استقبال باشند.
15.کی مهمانان وارد شوند؟ در مهمانی رسمی، نیم ساعت اول زمان اعلام شده، به استقبال و خوش آمد گویی به مهمانان اختصاص می یابد. یعنی مهمانان باید سعی کنند که ظرف نیم ساعت اول برنامه، وارد محل مهمانی شوند. اما در مهمانی های خانوادگی، هیچ قاعده ای برای زمان ورود رعایت نمی شود و میزبان نمی تواند کسی را مجبور به رعایت زمان ورود نماید. گاه دیده می شود که برای مهمانی شام که برای مثال باید از ساعت 7 تا 9 بعد از ظهر برگزار شود، مهمانان از ساعت 5 بعد از ظهر تا ساعت 10 شب وارد می شوند و هر کس برای زود و دیر آمدن خود، بهانه و توجیهی می آورد. جالب آنکس که ساعت 5 آمده است، می خواهد ساعت 10 شب برود و کسانی که ساعت 10 آمده اند، نمی خواهند زودتر از ساعت 1 و 2 بعد از نیمه شب بروند. یا کسانی که برای ناهار ساعت 1 تا 3 بعد از ظهر دعوت شده اند به خصوص روزهای تعطیل، با این بهانه که دیر بیدار شده و دیر صبحانه خورده اند، حوالی ساعت 3 و 4 بعد از ظهر به محل مهمانی می رسند. بعضا هم تا غروب می مانند و ناهار را به شام متصل می کنند.
16.ناهار و شام کی سرو شود؟ با تفاصیل گفته شده در باب زمان ورود، میزبان باید راهی برای زمان مناسب سرو ناهار و شام بیابد. اما مشکل اینجا است آنان که دیر می آیند، بیشتر متوقع هستند و انتظار دارند که میزبان و سایر مهمانان منتظر آنان بمانند و تا نیامده اند، بساط شام پهن نشود.
17.نحوه اجرای مهمانی چیست و چه برنامه اصلی و فرعی و سرگرم کننده داریم؟ در هر حال، پس از آنکه همه مهمانان آمدند، برنامه پذیرایی اصلی مهمانی آغاز می شود و بر اساس آنچه قبلا گفته شد، ناهار شام به صورت های مختلف سرو می شود. نکته مهم که در همه مهمانی ها باید رعایت گردد، توجه کافی میزبان به مهمانان و ابراز تعارفات یکسان و محترمانه نسبت به همه مهمانها از کوچک و بزرگ، غنی و کمتر غنی، آشنا و ناآشنا و نزدیک و دور است. اما اگر مهمانی به مناسبت های خاص برگزار می شود حتما باید زمان اجرای آن برنامه مشخص و قبل یا بعد از پذیرایی معین شود. گاه به دلیل آنکه برخی پس از صرف ناهار و شام نمی مانند و یا زیاد نمی مانند، بهتر که برنامه خاص قبل از پذیرایی صورت پذیرد.
18.چه خدمات جانبی باید ارائه کنیم؟ خدمات جانبی می تواند شامل تدارک جای پارک برای اتومبیل مهمانان، جای نگهداری و یا جای خواب فرزندان کوچک، محل ادای نماز و یا تغییر لباس مهمانان باشد. برای راحتی میزبان و آسایش مهمانان، میزبان باید قبل از انتخاب مهمانان برای دعوت، همه این امکانات را تدارک و آماده سازد.
19.انتظار داریم مهمان ها چه هدیه ای بیاورند؟ رسم است که مهمانان در مناسبت های خاص، هدایای متفاوتی بیاورند. اغلب دسته گل و شکلات انتخاب می کنند. فقط به این نکته اشاره می شود که گل باید بسته بندی زیبا و جذاب داشته باشد. در بسیاری از فرهنگ ها، بسته بندی هدیه از خود هدیه مهم تر است. شکلات هم اگر جعبه جالبی ندارد، آنرا هم باید بسته بندی کرد. سایر هدایا نیز از این قاعده کلی به دور نیست.
20.از همه مهم تر چقدر بودجه برای این کار کنار گذاشته ایم؟ نیازی به گفتن نیست که هر مهمانی هزینه دارد. البته نباید فراموش کرد که هیچ کس برای خوردن و نوشیدن به مهمانی نمی رود و همانگونه که گفته شد، اصل، دید و بازدید و صله ارحام است. اما به هر حال، وقتی کسانی را به مهمانی دعوت می کنیم، باید اهتمام ورزیم که مهمانی در شأن ما و مهمانان ما باشد. بنا بر این، باید به ازای هر نفر از مهمانان اعم از کوچک و بزرگ، بودجه کافی اخصتاص دهیم تا مهمانی ما، در حد متعارف برگزار گردد.
21.ارزیابی مهمانی: آخرین کاری که می ماند، ارزیابی مهمانی است. بیشتر ما از انجام این کار مهم غفلت می ورزیم و شاهد هستیم که یک یا چند مشکل در همه مهمانی ها ما تکرار می شود. لازم است که بعد از هر مهمانی، اعضای خانواده میزبان یک جلسه تشکیل دهند و خوب و ناخوب مهمانی خود را ارزیابی نمایند تا آنچه خوب است، در مهمانی های بعدی عالی تر شود و آنچه ناخوب است، اصلاح شود. (استاد بیدار مغز)
مطالب مشابه :
کارت های دعوت عروسی به زبان ترکی
متن دعوت نامه برای شرکت در جشن عروسی به دعوت نامه جشن عروسی به زبان جشن، مهمانی،
آداب میزبانی و میهمانی
- هرگاه کسی را به مهمانی دعوت می کنند بلافاصله تشکر نماید و پاسخ ها را از متن کارت
شرط"علی"برای قبول"دعوت"به میهمانی
برای قبول دعوت به محترم بپرسم که این جمله متن روایت شرط دعوت, دعوت مهمانی,
کارت های دعوت عروسی به زبان ترکی
کارت های دعوت عروسی به زبان متن دعوت نامه برای شرکت در جشن عروسی جشن، مهمانی،
متن دعوت نامه کنگره شهدا
متن دعوت نامه عاشق همیشه به دعوت به نظر شما بهترین کادو برای هدیه دادن در این مهمانی
زندگی در سایه قران
دعــــــــــــــــــــــــــــــــــــوت شناخت اسرار، عمل به احكام و متن های زیبا
آداب مهمانی و ضیافت در اسلام چیست؟
متن زندگی شهدا و اولیاء خدا می یکی از این نکات، بی دعوت به مهمانی نرفتن است، یکی هم
دختر زیبا در مهمانی و روش های بازاریابی!
* شما در یك مهمانی به همراه پیشش ، اون رو به یك نوشیدنی دعوت می كنیین ، وقتی
آداب مهمانی ( کتاب آداب معاشرت | نوشتۀ منصور احمدی )
• متن ترانه وعده ما لب دریا از چه کسانی به مهمانی دعوت
برچسب :
متن دعوت به مهمانی