پلاستیک های زیست تخریب پذیر

تعریف پلاستیک« پلاستیک » واژه ای است به معنای شکل پذیر، یا چیزی (مناسب برای قالب گیری). پلاستیک ها بر اثر حرارت، نرم می شوند و مانند خمیر بازی کودکان، به هر شکلی در می آیند. پس پلاستیک ها را می توان حرارت داده و به اشکال گوناگونی در آورد البته پس از سرد شدن، سخت می شوند و به شکلی که یافته اند، باقی می مانند. پلاستیک محصولی است که به منظورهای مختلفی بکار می رود.پلاستیک ممکن است سخت یا نرم باشد شفاف یا مات باشد.می تواند شبیه چوب یا چرم یا ابریشم بنظر آید .در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰۰ نوع پلاستیک مختلف وجود دارد.بعضی از انواع پلاستیک ها قابل بازیافت هستند و برخی غیرقابل بازیافت میباشند.از نظر بعضی ها که پلاستیک ها پسماندهایی هستند که در نهایت غیر قابل تبدیل هستند یا از آنجا که سوختهای فسیلی را مصرف می کنند آنها را انرژی خوار می نامند درصورتی که این چنین نیست وپلاستیکها از لحاظ انرژی و مصرف آن بسیار با صرفه عمل می کنند .یعنی انرژی خیلی کمتری برای ساخت یک بطری پلاستیکی نسبت به ساخت بطری شیشه ای مصرف می شود.همچنین از آنجایی که پلاستیکها وزن سبکی دارند انرژی کمتری برای حمل آنها مصرف می شود.گرچه پلاستیکها به طور کلی سبک هستند ولی دفع آنها در محلهای دفن زمینی گزینه ی خوبی نیست بلکه دو راه دیگر هم وجود دارد بازیافت و زباله سوزی .کاربری این روش ها موجب بازپس گیری برخی ارزشهای پلاستیک می شود که میتواند در ساخت دوباره اقلام پلاستیکی به کار آید.زباله سوزی موجب بازیابی انرژی شیمیایی می شود که می توان از ان به منظور تولید بخار و الکتریسیته بکار برد .در صورتی که دفن زمینی پلاستیکها هیچ کدام از این مزایا را ندارد و بعلاوه دفن بهداشتی پلاستیک به معنی دفن همیشگی است چرا که این نوع پسماند تجزیه هم نمی شود

کاربردهای پلاستیک، عایق حرارت و برق است، وزنی سبک دارد و می توان آن را به گونه ای ساخت که هرگز نشکند یا از ان در ساخت اسباب بازی یا دریچه های قلب استفاده کرد در عصر حاضر پیشرفت فناوری به پیشرفت هایی که در زمینه مواد حاصل شده است ، بستگی دارد . مواد مرکب ، نشانه گامهای بزرگی است که در راه تکامل مواد مهندسی برداشته شده است . با ترکیب فیزیکی 2 یا چند ماده نه تنها مواد سبک تر و محکم تری به دست می آید که جایگزین مصالح سنتی از قبیل فلزات ، سرامیک ، چوبها و پلیمرهای معمولی می شوند بلکه می توان با توجه به کاربرد مورد نظر ، خواصی مشخصی را در این مواد ایجاد کرد .در ترکیب فیزیکی اجزای تشکیل دهنده ماهیت خود را کاملا حفظ می کنند اما در برخی از مواد مرکب برای پیشرفته بهبود خواص مواد ، اصلاحات جزیی سطحی در مواد تشکیل دهنده اعمال می شود .با توجه به اهمیت و نقش مواد مرکب در توسعه فناوری های نوین محققان دانشگاه تربیت مدرس برای نخستین بار در کشور ، امکان ساخت تخته های چوب پلاستیک را با استفاده از 2 روش مورد بررسی قرار داده اند و موفق به ساخت چوب پلاستیک از ضایعات خرده چوب و پلی اتیلن سنگین شده اند .ماده مرکب که از ترکیب 2 یا چند ماده به دست می آید معمولا از یک یا چند فاز ناپیوسته و یک فاز ضعیف پیوسته که همان ماده زمینه است تشکیل شده است . فاز ناپیوسته معمولا سخت تر و قوی تر از فاز پیوسته است و به همین دلیل به آن فاز تقویت کننده نیز می گویند . فاز ناپیوسته می تواند نقش پرکنندگی را در ترکیب ایفا کند . پر کننده ها موادی بی اثر هستند که به پلیمرها اضافه می شوند تا هزینه ساخت مواد مرکب را کاهش و برخی از خواص فیزیکی مانند سفتی و سختی آنها را افزایش دهند .پلیمرهای تقویت شده با الیاف و پرکننده های معدنی ، مصنوعی و آلی از مهمترین مواد مرکب هستند که سالانه مقادیر بسیار زیادی از آنها در سراسر دنیا تولید می شود. مواد مرکب چوب پلاستیک که به اختصار wpc نامیده می شوند ، مخلوطی از مواد لیگنوسلولزی و پلاستیک هستند که گیرنده و با تجهیزات صنایع چوب قابل برش ، متر و سمباده زنی و ... هستند . اگر درصد مواد لیگنوسلولزی از 50 درصد کمتر باشد. خواص محصول بیشتر به پلاستیک نزدیک است اما اگر درصد مواد لیگنوسلولزی از50 درصد بیشتر باشد خواص محصول تولیدی به چوب نزدیک تر است .کامپوزیت های با ترکیب های چوب پلاستیک در بسیاری از کشورهای پیشرفته به سرعت در حال تولید و گسترش هستند . در ساخت این مواد مرکب محدوده وسیعی از پلیمرها مانند پروپیلن ، پلی اتیلن ، پلی وینیل کلراید ، پلی استرو و .... همراه پر کننده های سلولزی شامل آرد و الیاف چوب ، کتان ، کنف ، بامبو ، کاه ، کلش و ... مورد استفاده قرار می گیرند . به دنبال افزایش نسبی قیمت پلاستیک در سالهای گذشته ، افزون پر کننده های طبیعی به منظور کاهش هزینه ها در صنعت پلاستیک و در برخی موارد افزایش تولید ، مورد توجه قرار گرفت .کاهش قیمت ، افزایش قابلیت پر کنندگی و دسترسی به انواع گوناگونی از الیاف از مهمترین مزایای استفاده از این مواد در مقایسه با پر کننده های معدنی مانند رس ، تالک ، آهن و الیاف مصنوعی مانند شیشه و کربن است . قابلیت تخریب بیولوژیکی در طبیعت ، تجدید پذیری و عدم تولید مواد سمی پس از سوختن نیز از دیگر ویژگی های مواد مرکب چوب پلاستیک است . جنس پلاستیک از چیست؟نخستین گام برای تهیه ی پلاستیک مطالعه در چگونگی مولکول است.« مولکول» کوچک ترین جزء هر ماده ای است که عیناً تمام خواص همان ماده را دارا می باشد. امروزه شیمی دانان توانسته اند مولکول های برخی از مواد را زنجیره وار به هم پیوند دهند، به گونه ای که زنجیره مولکول ها، خواصی غیر از خواص تک تک مولکو ل ها را پیدا می کند. این عمل را « بسپاری » می نامند. گاهی هم مولکول های چند جسم مختلف را زنجیره وار به هم پیوند می دهند. این عمل را « همبسپاری » می خوانند. بر اثر همبسپاری، جسم جدیدی پیدا می شود که خواصش با اجسام نخستین فرق می کند. البته مولکول های زنجیره ای که نتیجه عمل بسپاری یا همبسپاری هستند، بسپار نام دارد. دانشمندان قادرند که با این شیوه ها پیوسته اجسم تازه و نو ظهوری پدید بیاورند. بسپار یا جسم پدید آمده از بسپاری، سرآغاز ساختن پلاستیک نیز بوده است. مواد خام اولیه برای تهیه پلاستیک عبارتند از نفت و گاز .این سوخت های فسیلی بعضا با اکسیژن و کلر برای ساخت انواع پلاستیک ترکیب می شوند.خیلی از چیزهایی که می خریم در پوششها و بسته بندی های پلاستیکی معمولا عرضه می شوند البته برای آن که بتوان آن را نرم و شکل پذیر هم نمود، باید آن را ساییده وبه صورت گرد و یا حبه های ریزی در آورد. آن گاه ماده مخصوصی نیز بر آن می افزایند تا پلاستیکی کاملاً نرم و انعطاف پذیر به عمل آید.پلاستیک دارای خواص بسیاری است. از این رو در بسیاری از موارد به کار می آید. پلاستیک انواع گوناگونی دارد و ازهر نوعی مواد مخصوصی به دست می آورند. برخی را از زغال سنگ، برخی دیگر را از نمک، یا از الیاف پنبه و یا چوب تهیه می کنند. اما به هر حال، در تمام موارد مهم آن است که مولکول ها به ترتیب صحیحی زنجیره وار پهلوی هم قرار گیرند و بعد هم مواد شیمیایی لازم را بر آن ها بیفزایند.

چه واژه زیست تخریب پذیر یا Biodegrable به معنی موادی است که به سادگی توسط فعالیت موجودات زنده به زیر واحد های سازنده خود تجزیه شده و بنابراین در محیط باقی نمی مانند.

چگونگی استاندارد های یک محصول تخریب پذیراستاندارد های متعددی برای تعیین زیست تخریب پذیری یک محصول وجود دارد که عمدتا به تجزیه 60 تا 90 درصد از محصول در مدت دو تا شش ماه محدود می گردد . این استاندارد در کشورهای مختلف متفاوت است.

دلایل زیست تخریب پذیرنبودن پلاستیکهای معمولیدلیل اصلی زیست تخریب پذیر نبودن پلاستیک های معمول ، طویل بودن طول مولکول پلیمر و پیوند قوی بین مونومرهای آن بوده که تجزیه آن را توسط موجودات تجزیه کننده با مشکل مواجه می کند .

سرعت های تجزیه مواد مختلف درطبیعت:

کاغذ.......................................................۴-۲ هفته

برگ درخت..............................................۳-۱ ماه

پوست پرتقال..........................................۶ ماه

پاکت شیر..............................................۵ سال

کیسه پلاستیکی...................................۱۰ تا ۲۰ سال

ظروف پلاستیکی...................................۵۰ تا۸۰ سال

قوطی آلومینیومی.................................۸۰ سال

قوطی حلبی....................................... ۱۰۰ سال

بطری پلاستیکی نوشابه....................... ۴۵۰ سال

بطری شیشه ای................................. ۵۰۰ سال

یونولیت................................................هرگز

روش های اصلی تولید صنعتی پلیمردرساخت پلاستیک های زیست تخریب پذیر: نخست استخراج مستقیم پلیمرها از توده زیستی گیاه می باشد پلیمرهایی که از این روش تولید می شوند عمدتا شامل سلولز ، نشاسته ، انواع پروتئین ها ، فیبرها و چربی های گیاهی می باشند که به عنوان شالوده مواد پلیمری و محصولات طبیعی کاربرد دارند . دسته دیگر موادی هستند که پس از انجام فرآیندهایی مانند تخمیر و هیدرولیز می توانند به عنوان مونومر پلیمرهای مورد نیاز صنعت استفاده شوند . مونومرهای زیستی همچنین می توانند توسط موجودات زنده نیز به پلیمر تبدیل شوند. باکتری ها از جمله موجوداتی هستند که این دسته از مواد را به صورت گرانول هایی در پیکره سلولی خود تولید می کنند . این باکتری به سهولت در محیط کشت و رشد داده شده و محصول آن برداشت می شود . رهیافت دیگر جداسازی ژن های درگیر در این فرآیند و انتقال آن به گیاهان می باشد که پروژه هایی در این زمینه از جمله انتقال ژن های باکتریایی تولید PHA (پلی هیدروکسی آلکانوات )به ذرت انجام شده است . نکته ای که نباید فراموش کرد این است که علی رغم قیمت بالاتر تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر ، چه بسا قیمت واقعی آنها بسیار کمتر از پلاستیک های سنتی باشد ؛ چرا که بهای تخریب محیط زیست و هزینه بازیافت پس از تولید هیچ گاه مورد محاسبه قرار نمی گیرد.

موضوعات مهم در بهربرداری از پلیمرهای صنعتی از چند دید : الف ) دید محیط زیستی : این مواد باید سریعا در محیط مورد تجزیه قرار گیرند ، بافت خاک را بر هم نزنند و به راحتی با برنامه های مدیریت زباله و بازیافت مواد از محیط خارج شوند . ب) دید صنعتی : این مواد باید خصوصیات مورد انتظار صنعت را از جمله دوام و کارایی را داشته باشند و از همه مهم تر ، پس از برابری یا بهبود کیفیت نسبت به مواد معمول ، قیمت تمام شده مناسبتی داشته باشند . در هر دو بخش ، مخصوصا بخش دوم ، استفاده از مهندسی تولید مواد برای دستیابی به اهداف مورد انتظار ضروری است . تولید پلیمر های تجدید شونده با بهره برداری از کشاورزی ، یکی از روش های تولید صنعتی پایدار می باشد.

انواع پلاستیک زیست تخریب پذیربه طور کلی دو نوع پلاستیک زیست تخریب پذیر داریم ، یک نوع مخلوطی از پلاستیک های طبیعی و سنتزی ( مصنوعی ) است مانند تهیه فیلم از مخلوطی از نشاسته و پلی اتیلن که بعد از مدتی پس از دور انداخته شدن ، تخریب و تجزیه می شود و از بین می رود . تیم محققان کشور ما بر روی هر دو نوع پلاستیک های زیست تخریب پذیر کار می کند . محققان با مخلوط کردن نشاسته و پلی اتیلن ( پلیمر طبیعی و سنتزی ) فیلمی تخریب پذیر تهیه کرده اند که پس از مدتی از بین می روند از آنجایی که این نوع فیلم های بسته بندی صد در صد تخریب نمی شوند محققان تحقیقات خود را متوجه ساخت ورقه ها و فیلم های خوراکی بسته بندی کرده اند که صد در صد هم تخریب می شوند . این نوع بسته بندی ها توسط میکروب ، باکتری ها و آنزیم های موجود در خاک یا در مجاورت نور خورشید به آب و دی اکسید کربن تبدیل می شود و از بین می روند.

فرایند تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر مصرف گسترده پلاستیک برای بسته بندی باعث رشد و افزایش ضایعات و زباله های پلاستیکی شده است . در حال حاضر حدود 30 درصد زباله های شهری را ضایعات پلاستیکی تشکیل می دهد که برای بسته بندی مواد خوراکی ، بهداشتی ، دارویی و غیر خوراکی به کار می رود . ماندگاری بسیار طولانی پلاستیک که عمری حدود 300 سال را بالغ می شود علاوه بر آلودگی های زیست محیطی ، سبب از بین رفتن زیبایی شهرها و طبیعت می شود از سوی دیگر بازیافت آن هم دارای مشکلات و هزینه های اقتصادی فراوانی است . به همین دلیل در کشورهای صنعتی و پیشرفته تحقیقات گسترده ای روی ساخت پلاستیک های زیست تخریب پذیر آغاز شده است این پلاستیک ها پس از دور ریخته شدن ظرف یک الی دو هفته تبدیل به اب((H2O وکربن دی اکسید(2CO) می شوند واز بین می رود. در حال حاضر محققان کشورمان مشغول کار و تحقیق بر روی این نوع پلاستیک ها می باشند وبه منظور رفع این مشکلات ، محققان علوم زیستی در پی تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر از منابع تجدید شونده مثل ریز سازواره ها و گیاهان می باشند .

تولید پلاستیک های زیست تخریب پذیر PHA تقریبا تمامی پلاستیک های معمول در بازار از محصولات پتروشیمی که غیر قابل برگشت به محیط می باشند ، به دست می آیند . راه حل جایگزین برای این منظور ، بهره برداری از باکتری های خاکزی مانند Ralstonia eutrophus می باشد که تا 80 درصد از توده زیستی خود قادر به انباشتن پلیمرهای غیر سمی و تجزیه پذیر پلی هیدروکسی آلکانوات ( PHA ) هستند . PHA ها عموما از زیر واحدی به نام بتاهیدروکسی آلکانوات و به واسطه مسیری ساده با 3 آنزیم از استیل – کوآنزیم A ساخته شده و معروفترین آنها پلی هیدروکسی بوتیرات (PHB) می باشد .

مشکل در زمینه ساخت این نوع پلاستیکپلی هیدروکسی بوتیرات ((PHBها میباشد که در حقیقت مهم ترین گروه از PHA ها بوده ولی متاسفانه شکننده می باشد و در نتیجه برای بسیاری از کاربردها مناسب نمی باشد . بهترین پلاستیک های زیست تخریب پذیر ، کوپلیمرهای پلی هیدروکسی بوتیرات با سایر PHA ها مثل پلی هیدروکسی والرات می باشد . تولید اینگونه کوپلیمرها در گیاهان تراریخت بسیار سخت تر از تولید پلیمرهای تک مونومری می باشند . باید منتظر باشیم تا سرانجام شاهد تولید اقتصادی این محصولات دوستدار محیط زیست در آینده ای نزدیک بود

.اغاز ساخت پلاستیک های زیست تخریب پذیر PHAدر خلال دهه 80 میلادی شرکت انگلیسی " C " فرآیند تخمیری را طراحی و اجرا کرد که از آن طریق PHB و سایر PHA ها را با استفاده از کشت E.coli ترا ریخته که ژن های تولید PHA را از باکتری های تولید کننده این پلیمر های دریافت کرده بود ، تولید می کرد . متاسفانه هزینه تولید این پلاستیک های زیست تخریب پذیر ، تقریبا 10 برابر هزینه تولید پلاستیک های معمولی بود. با وجود مزایای بی شمار زیست محیطی این پلاستیک ها مثل تجزیه کامل آنها در خاک طی چند ماه ، هزینه بالای تولید آن ، باعث اقتصادی نبودن تولید تجاری این پلاستیک ها در مقیاس صنعتی شد . با این وجود بازار کوچک و پر سودی برای این محصولات ایجاد شد و از این پلاستیک ها برای ساخت بافت های مصنوعی بهره برداری گردید .اما در اواسط دهه 90 میلادی شرکت مونسانتو امتیاز تولید PHA (پلی هیدروکسی آلکانوات )را از شرکت " C " کسب نماید و به انتقال ژن های باکتری به گیاه منداب بپردازد . مهیا کردن شرایطی برای تجمع PHA ها در پلاستیک به جای سیتوسل ، امکان برداشت محصول پلیمری را از برگ و دانه ایجاد کرد .در سال 2001 این مشکلات که همان مشکلات لاینحل در بخش فنی پروژه بود به همراه مسایل مالی شرکت مونسانتو باعث شد تا این شرکت ، امتیاز تولید PHA تراریخت را به شرکت Metabolix واگذار کند . شرکت Metabolix در قالب یک پروژه مشارکتی با وزارت انرژی آمریکا به ارزش تقریبی 8/14 میلیون دلار ، برای تولید PHAدر گیاهان تراریخته تا پایان دهه 2010 میلادی تلاش می کند . در همین راستا گروه های دیگری نیز برای تولید PHA در گیاهانی مثل نخل روغنی تلاش مینمایند .

نمونه بسته بندی با پلاستیک زیست تخریب پذیر تولید پلاستیک ها با استفاده از منابع طبیعی مختلف ، باعث سهولت تجزیه آنها توسط تجزیه کنندگان طبیعی می گردد . برای این منظور و با هدف داشتن صنعتی در خدمت توسعه پایدار و حفظ زیست بوم های طبیعی ، تولید نسل جدیدی از مواد اولیه مورد نیاز صنعت بر اساس فرآیند های طبیعی در دستور کار بسیاری از کشورهای پیشرفته قرار گرفته است . به طور مثال دولت امریکا طی برنامه ای بنا دارد تا سال 2010 ، تولید مواد زیستی را با استفاده از کشاورزی و با بهره برداری از انرژی خورشید با درآمد تقریبی 15 تا 20 میلیارد دلار انجام دهد . در این بین تولید پلیمر های زیستی جایگاه خاصی دارند . تولید اینگونه پلیمر ها توسط طیف وسیعی از موجودات زنده مثل گیاهان ، جانوران و باکتری ها صورت می گیرد . چون این مواد اساس طبیعی دارند ، بنا براین توسط سایر موجودات نیز مورد مصرف قرار می گیرند .

موارد استفاده این پلاستیک ها: پزشکان با وارد کردن این نوع پلاستیک ها در بدن بیماران، باعث میشوند که این پلاستیک ها به تدریج تجزیه شده و بدن بافت طبیعی را در قالب پلاستیک وارد شده دوباره سازی کند . در این کاربرد تخصصی پزشکی ، قیمت اینگونه محصولات زیستی قابل مقایسه با کاربردهای کم ارزش اقتصادی پلاستیک درصنایع اسباب بازی ، تولید خودکار و کیف نمی باشد .

جنس و کاربرد پلاستیک های پروتئینی پلاستیک های که از نشاسته ذرت ، آب پنیر و پوست میگو تهیه می شوند پلاستیک های پروتئینی هستند که هم عنوان پوششی بر روی میوه جات ، گوشت و مواد خوراکی یا دارویی استفاده می شوند و هم به عنوان مکمل غذایی قابل خوردن هستند . به عنوان مثال پوشش روی بعضی قرص ها و کپسول ها ، خوراکی هستند و پس از مصرف در بدن تجزیه می شود و از بین می رود . نوع دیگرکه محققان کشور ما بر روی ان متمرکز شده اند پلاستیک های هستند که ازآب پنیری که حاوی حدود30 تا 60 درصد پروتئین ساخته می شود ودر ساخت چیپس و پفک کاربرد دارد . محققان از پروتئین آب پنیر و زئین موجود در گلوتین ( ضایعات به جا مانده از ذرت پس از استخراج نشاسته ) ورقه بسته بندی خوراکی و زیست تخریب پذیر ساخته اند که هر چند به مرحله تولید انبوه و صنعتی نرسیده است ولی قابلیت تجاری شدن را دارد از این بسته بندی های خوراکی می توان به عنوان پوششی بر روی شکلات ها ، کیک ها ، میوه جات ورقه زیر پیتزا و شیرینی ها استفاده کرد .

پلاستیک های خوراکیاز تمام پروئین های حیوانی و گیاهی می توان فیلم ها و ورقه های خوراکی تهیه کرد . تکنولوژی ساخت آنها مشابه ولی فرآیند تولید متفاوت است . به عنوان مثال فیلم تهیه شده از آب پنیر « آب دوست » است . یعنی در صورت جذب آب ، در آن حل می شود و از بین می رود در صورتی که فیلم تهیه شده از زئین ذرت ، آب گریز است . محققان برای بهره وری از ویژگی های این دو نوع فیلم ، آنها را پس از تهیه به هم پرس می کنند و به این ترتیب به پوششی دست پیدا می کنند که هم ویژگی های منحصر به فردی را دارا است و هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه می باشد . به این ترتیب تحقیقات محققان در این حوزه همگام با دنیا پیش می رود و محققان کشورمان توانسته اند موفقیت های چشمگیری در این زمینه کسب کنند که امیدواریم فرآورده حاصله هر چند زودتر به مرحله تولید صنعتی برسد .

فرق بین فیلم و ورقه بسته بندی : فیلم ها ضخامتی کمتر از 500 میکرون را دارند اما ضخامت ورقه ها و لایه ها بیشتر است . پوشش های سیلیفونی که حدود 150 تا 200 میکرون ضخامت دارند و بر روی میوه ها ، غذا و یا گوشت کشیده می شوند از نوع فیلم بسته بندی است.

امتیازات پوشش های زیست تخریب پذیر بر دیگر بسته بندی ها : مهم ترین امتیاز آنها تخریب پذیر بودن انها است به همین دلیل کشورهای صنعتی و پیشرفته در دنیا کارخانه های تولید پلاستیک بسته بندی را موظف به ساخت انواع پلاستیک های زیست تخریب پذیر کرده اند که هر چند قیمت آنها دو برابر قیمت پلاستیک معمولی است ولی به دلایل بهداشتی و زیست محیطی ، استفاده از آنها توصیه می شود . از طرف دیگر این نوع پلاستیک ها خواص تمام پلاستیک های معمولی را دارد و سبب افزایش ماندگاری ماده درون آن می شود.در حال حاضر بر روی بعضی از میوه ها پوششی استفاده می شود که دارای چربی خاص است و در هنگام شستشو به خوبی پاک نمی شود . جنس این پوشش ها از فیلم هایی به نام واکس است. واکس ها پلیمرهایی با جرم ملکولی پایین هستند . این فیلم های سبک یا واکس ها بر روی میوه ها پاشیده می شود یا میوه ها را در آن غوطه ور می سازند . این پوشش به طور صد در صد تخریب نمی شود به همین خاطر در هنگام شستشو متوجه می شویم که نمی توان کاملا آن را از سطح میوه پاک کرد .بنابراین توصیه می شود این چنین میوه ها را حتما پوست کنده بخورییم زیرا این مواد قابل هضم نیستند و در صورت استفاده مکرر احتمال دارد مشکلاتی را ایجاد کند . این نوع پوشش برای ابزار پزشکی ، بهداشتی و آرایشی هم استفاده می شود . همان طور که قبلا در بالا خواندیم که در صورت استفاده از پلاستیک های خوراکی زیست تخریب پذیر این نوع مشکلات کاملا رفع می شود و در ضمن نیازی نیست پوست بعضی میوه ها که سرشار از ویتامین ها و عناصر معدنی است گرفته شود چون در صورت بلعیده شدن علاوه بر اصلاح ویتامین ها یک مکمل پروتئینی هم وارد بدن می شود . امروزه از موادی زیر به طور معمول برای بسته بندی استفاده می شود این مواد عبارت اند از : فلزات ، شیشه ، کاغذ و پلاستیک می باشد اما در حال حاضر هیچ ماده ای را نمی توان حیاتی تر از پلاستیک برای این صنعت معرفی کرد . یکی از کاربرد های وسیع پلاستیک ها ، استفاده از آن به همراه سایر مواد بسته بندی برای ساخت پوشش های جدید است .

درمورد مواد غذایی بسته بندی در کشورهای صنعتی و پیشرفته کمتر از 2 درصد مواد غذایی ،در فاصله میان تولید تا مصرف مواد فاسد می شود حال آنکه در کشور های رو به توسعه و در حال پیشرفت ، به علت وجود نارسایی در بسته بندی مواد غذایی ، میزان مواد فاسد شده به 30 تا 50 درصد می رسد . حفظ کیفیت و ارزش غذایی در دراز مدت ، مستلزم بهره گیری از موادی با کیفیت برتر و تامین شرایط مناسب برای به حداقل رساندن میزان دگرگونی و فساد مواد غذایی است . محافظت محصول و حفظ کیفیت آن هدف بسته بندی مواد غذایی است بنابراین ماده بسته بندی نباید تغییری در کیفیت ماده غذایی ایجاد کند . مهاجرت ، جذب و نفوذ فعل و انفعالاتی است که ممکن است بین محصول و ماده بسته بندی صورت بگیرد در پدیده مهاجرت ، ترکیباتی از سطح بسته بندی وارد محصول می شود و تغییراتی در آن ایجاد می کند ، کیسه ها و بطری های پلاستیکی به علت دارا بودن مواد افزودنی فراوان جزو مستعدترین نوع بسته بندی در زمینه مهاجرت می باشند .

پدیده جذب و فرایند نفوذ یعنی چه :پدیده جذب عبارت از جذب ترکیبات ماده غذایی توسط ماده بسته بندی شده در این فرآیند ممکن است مواد طعم دهنده غذایی جذب ماده بسته بندی شود و در نتیجه کیفیت ماده غذایی افت کند . در فرآیند نفوذ ، بعضی گازهای محیط اطراف در ماده بسته بندی نفوذ می کند و سپس سبب افت کیفیت ترکیبات و فرار عوامل مهم غذا مانند طعم یا بوی آن می شود بنابراین نفوذ ناپذیری یا نفوذ پذیری پایین ماده بسته بندی نسبت به گازها مزیت بزرگی در حفظ کیفیت ماده غذایی محسوب می شود .

نکته بسیارمهم در مورد استفاده از ظروف پلاستیکی11-از ظروف پلاستیکی در مایکروویو استفاده نشود2_ بطری های آب پلاستیکی را در فریزر قرار ندهیم3- از لفافه و پوشش پلاستیکی در مایکروویو استفاده نشود زیرا ماده شیمیایی Dioxin باعث بروز سرطان خصوصاً سرطان سینه می شود. دیوکسین یک سم بسیار قوی برای سلول های بدن است. لفافه های پلاستیکی فقط وقتی خطرناک هستند که برای پخت غذا در مایکروویو استفاده شوند. 4- نباید غذاهای سرد را در ظروف پلاستیکی در مایکروویو گرم کنیم، مخصوصاً در مورد غذاهای حاوی روغن و چربی زیرا«چربی و حرارت بالا و پلاستیک» باعث آزادسازی دیوکسین به داخل غذا و در نهایت به درون سلول های بدن ما می شود.5- بطری های پلاستیکی آب را در فریزر برای انجماد قرار ندهیم، چون این کار باعث آزادسازی سم دیوکسین از ظروف پلاستیکی می شود. 6-غذاهای فوری (Fast Food) و سوپ ها باید از ظرف یک بار مصرف تخلیه و در ظرف دیگری گرم شوند. 7- فرآوری غذاها در حرارت خیلی بالا باعث حل شدن و آزاد شدن دیوکسین از پلاستیک و تزریق آن به داخل غذا می شود. به عنوان جایگزین، پوشاندن غذا با یک لفاف کاغذی توصیه می شود.

پلاستیک های زیست تخریب پذیر

مطالب مشابه :

پروسه ی تزريق پلاستيک( Injection Molding)

پروسه ی تزریق پلاستیک (Injection Molding)

آشنایی با تکنیک راهگاه گرم در قالب‌های تزریق پلاستیک

تزریق ژل و بوتاکس

صنعت پلاستیک

قالب تزریق پلاستیک طراحی شده در محیط سالید ورکس

سرنگ چیست و چرا از سرنگ برای تزریق استفاده می شود؟

بوتاکس پوست چیست

پلاستیک های زیست تخریب پذیر