تحلیل بنیادی بانک صادرات ایران

تاریخچه فعالیت بانک

بانک صادرات ایران باسرمایه 20 میلیون ریال درتاریخ 16/6/1331 تحت شماره 3833 دراداره ثبت شرکت های تهران به ثبت رسید .درسال 1359 شعب و واحدهای تابعه بانک صادرات ایران درهریک از استان ها به بانک مستقلی تحت عنوان بانک صادرات استان تبدیل شده که سرمایه بانک های استان ازمحل سپرده های بانک صادرات تأمین گردیده و بانک صادرات ایران تنها سهامدار این بانک ها میباشد.امور بانک براساس لایحه قانونی مصوب 3/7/1358 شورای انقلاب اسلامی ایران ،قوانین و مقررات پولی وبانکی و مقررات اساسنامه اداره میشود. مرکز اصلی بانک واقع درتهران میباشد. نماد این بانک  وبصادر میباشد و مدیرعامل آن آقای حمید برهانی میباشد.

فعالیت اصلی :

موضوع فعالیت اصلی بانک براساس مفاد اساسنامه بانک صادرات ایران به شرح زیر میباشد:

1)قبول انواع سپرده ها و به کارگیری آنها در معاملات اعتباری

2)انجام معاملات ارزی و افتتاح و ابلاغ انواع اعتبارات اسنادی

3)مشارکت یا سرمایه گذاری و خرید وفروش اوراق بهادار

4)حفظ و برقراری و ایجاد رابطه کارگزاری با بانکها و موسسات مالی اعتباری داخل و خارج و انجام انواع عملیات و خدمات بانکداری دربخش های مختلف اقتصادی .

5)ایفانمودن نقش امین و معتمد درقبول و نگهداری سهام –اوراق بهادار و اموال مشتریان .

طرح های توسعه :

برنامه بهینه سازی شعب در سطح شبکه: در این راستا بانک صادرات ایران به منظور جذب منابع بیشتر، از سال 1385 نسبت به طرح بهینه سازی اغلب شعب موجود اقدام نموده است که این امر سبب افزایش سطح کیفی شعب و رشد منابع بانک شد.

توسعه فعالیت های شعب خارجی: اقدامات آتی تأسیس بانک صادرات ایران درخارج ازکشوربه شرح زیر میباشد:

1)بانک کاملاً ایرانی بلاروس درشهر مینسک با سرمایه مشترک بانک توسعه صادرات و رفاه و باسرمایه کل 15 میلیون یورو درحال تأسیس است.سهم بانک صادرات ازکل سرمایه بانک بلاروس 37 درصد ،بانک رفاه 40 درصد و مابقی متعلق به بانک توسعه صادرات میباشد.

2)افتتاح شعبه درسوریه که 49 درصد سهم سرمایه گذاران ایرانی (شامل 25 درصد بانک صادرات ،16 درصد شرکت سرمایه گذاری غدیر و 8 درصد شرکت خودرو سازی سایپا )و 51 درصد آن متعلق به طرف سوری میباشد.سرمایه کل شعب مذکور 30 میلیون دلار است.

3) افتتاح شعبه در عراق که فعلاً موافقت اصولی آن از بانک مرکزی ایران گرفته شده است.

4) افتتاح دفتر نمایندگی بانک در مالزی

5) افتتاح دفتر نمایندگی بانک در چین

در پایان سال 1387 تعداد 2,461 شعبه به صورت ملکی، 188 شعبه به صورت استیجاری و 420 شعبه نیز به صورت سرقفلی دراختیار بانک میباشد.

پروژه های تحقیقاتی و عملیاتی

برخی از پروژه های آتی بخش پژوهش و نوآوری بانک برای سا لهای 88 و 89  به شرح زیر است:

(1. طراحی و استقرار سیستم مدیریت درآمد و هزینه و قیمت تمام شده خدمات و محصولات

(2. طراحی و استقرار سیستم کنترل نظارت محسوس و نامحسوس متمرکز

(3. توسعه ساختار و نظام اطلاعاتی مدیریت منابع انسانی در کل شبکه بانک

(4. پروژه تحقیقاتی تغییرات بانک صادرات ایران با پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی

(5. استانداردسازی عملیات بانکی در سطح بین الملل و کمیته ی بالدو

(6. طرح بهبود و بازآفرینی ساختار سازمانی بانک صادرات ایران

توسعه منابع انسانی

مهمترین برنامه های بانک جهت توسعه ی منابع انسانی خود عبارتند از:

(1. شناسایی نیروهای مستعد و برگزاری دوره آموزشی خاص برای آنها

(2. اجرای برنامه جامع آموزشی متناسب با ارتقاء شغلی تحت عنوان نیازسنجی آموزشی

(3. به کارگیری شیوه های جدید آموزشی کارکنان

(4. تعیین شرایط احراز برای مشاغل در رده ها و بخشهای مختلف بانک

(5. استقرار سیستم ارزیابی عملکرد کارکنان

(6. ارتقاء سطح سلامت جسمی و روحی کارکنان

(7. طراحی سیستم مدیریت دانش منابع انسانی

تنوع بخشی و ارتقای سطح کیفی و کمی خدمات نوین بانکی

تعداد شعب ،دفاتر نمایندگی :

شعب و دفاتر نمایندگی بانک درپایان سال 1387 شامل 624 شعبه درداخل کشورو 21 شعبه فعال و دودفترسرپرستی منطقه خلیج فارس و لبنان درخارج کشورمیباشد.ضمناً تعداد 5 شعبه درسطح تهران دراختیار بانک قرض الحسنه مهر ایران قرار گرفته است.شعب خارجی واقع درکشورهای آلمان ،فرانسه و یونان میباشد.

مانده دارایی ها ،بدهی ها ،درآمدها و هزینه ها ی شعب خارجی درسال 87 به شرح زیر میباشد:

 همانطورکه مشاهده میشود شعب خارجی نقش زیادی در درآمدها و هزینه های بانک دارند و این میتواند برای بانک دارای ریسک بالایی درصورت تحریم بانک توسط کشورهای مذکور باشد.لازم به ذکر است که حدود نیمی (42 درصد) ازسود خالص بانک متعلق به شعب خارجی  میباشد.

میزان سرمایه بانک  و سهامداران شرکت قبل از واگذاری به بخش خصوصی :

بانک صادرات ایران باسرمایه 20 میلیون ریال درتاریخ 16/6/1331 تحت شماره 3833 اداره ثبت شرکت های تهران تأسیس و سرمایه آن تا سال 1370 به مبلغ 18 میلیارد ریال رسید.درسال 1371 ازمحل مازاد ناشی از تجدید ارزیابی بخشی از دارایی های ثابت و سرمایه گذاری در بانک های صادرات استان ،سرمایه بانک به مبلغ 948 میلیارد ریال افزایش یافت .درسال 1379 به استناد ماده 93 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی ایران و به موجب صورت جلسه مورخ 20/12/1379 مجمع عمومی فوق العاده بانک ها ،سرمایه بانک به مبلغ 1887 میلیارد ریال افزایش یافته است.دراجرای مفاد تبصره 2 ماده 161 اصلاحیه قانون تجارت مصوبه سال 1374 و ماده 62 قانون برنامه توسعه سوم ازمحل تجدید ارزیابی دارایی های ثابت بانک و اندوخته تسعیر دارایی ها و بدهی های ارزی ،سرمایه بانک به مبلغ 16803 میلیارد ریال افزایش یافته است. ضمناً تمام سهام متعلق به دولت جمهوری اسلامی ایران میباشد.

استراتژی های بانک :

اصلی ترین استراتژی شرکت ،استراتژی توسعه میباشد.اهداف کلان بانک دراین چهارچوب(برای سال های 1388-1392 ) عبارتست از:افزایش سودآوری (ارتقاء بازده دارایی ها حداقل به میزان دودرصد،توسعه سهم بازارو بهبود موقعیت رقابتی حداقل تا 20 درصددرسال 1392 ،توسعه ومدیریت منابع انسانی،افزایش بهره وری مجموعه عوامل ،افزایش نسبت بازده حقوق صاحبان سهام (حدافل به میزان 30 درصد درسال 1392 )و استقرار تکنولوژی های نوین برای توسعه بانکداری الکترونیک .

ریسک های متعلق به صنعت بانکداری و جزئیات آن برای بانک صادرات:

ریسک اعتباری :عدم بازپرداخت اصل وسود بدهی توسط دریافت کنندگان تسهیلات درسررسید ،اساس ریسک اعتباری را تشکیل میدهد.ریسک اعتباری را میتوان احتمال تعویق ،مشکوک الوصول بودن یا لا وصول شدن بخشی از پرتفوی اعتباری نهاد پولی به دلیل عوامل داخلی (نظیر ضعف مدیریت اعتباری ،کنترل های داخلی ، پیگیری و نظارت)یا عوامل خارجی (مثل رکود اقتصادی ،بحران و...) تعریف نمود.

برخی از شاخص های مهم ریسک اعتباری برای بانک صادرات به شرح زیر است:(ارقام به درصد میباشد)

 ریسک نقدینگی

در مورد بانک ها ریسک نقدینگی به دلیل کمبود و عدم اطمینان در میزان نقدینگی بانک ایجاد می شود. کفایت موجودی نقد باعث می شود امکان پرداخت تعهدات و نیازهای نقدینگی سپرده گذاران در زمان مناسب تأمین شود . برخی ازشاخص های مربوط به این ریسک طی سه سال اخیر به شرح نمایه زیر ارائه شده است.

 ریسک کفایت سرمایه

نسبت کفایت سرمایه نشان دهنده میزان حمایت از سپرده گذاران و اعتباردهندگان در مقابل ضررهای غیر قابل پیش بینی می باشد که بانک با آن مواجه است.حداقل این نسبت 8 درصد میباشد.این نسبت برای بانک صادرات درطی سال های گذشته به شرح زیر میباشد.

کاهش نسبت کفایت سرمایه در سال 1386 ناشی از شناسایی ارزش فعلی تعهدات آتی بانک به صندوق بازنشستگی کارکنان بانک ها به مبلغ 5,278 میلیارد ریال میباشد. همچنین، افزایش نسبت مزبور در پایان شهریور 1387 ناشی از سود فروش 51 درصد سهام شرکت سرمایه گذاری غدیر متعلق به شبکه ی بانک صادرات ایران بوده است.

ریسک نرخ سود

در مورد بانک ها ریسک نرخ بهره از دو جنبه تسهیلات اعطایی و سپرد ه های سرمایه گذاری قابل توجه است. برخی ازشاخص های ریسک نرخ بهره درجدول زیر ارائه شده است.

 ریسک نرخ ارز

ریسک نرخ ارز ، یکی از زیرمجموعه های ریسک بازار به شمار می آید که ناشی از تغییرات نرخ ارز است . اهمیت این ریسک هنگامی افزایش می یابد که بخش قابل توجهی از پرتفوی بانک شامل سرمایه گذاری های خارجی، تسهیلات ارزی و یا برخی خدمات ارزی شامل گشایش اعتبارات اسنادی و یا صدور ضمانت نامه های ارزی باشد.

اقدمات انجام شده در بانک صادرات ایران در جهت کاهش ریسک نرخ ارز عبارت است از : مطالعه و تحقیق در خصوص تأثیر تغییرات نرخ ارز بر پرتفوی بانک، مطالعه و بررسی به منظور تعیین مدل مناسب با شرایط بانک به منظورمحاسبه ی میزان ریسک، مطالعه و بررسی جهت تعیین پرتفوی بهینه ی ارزی با توجه به میزان ریسک هر یک از ارزها.

ریسک عملیاتی

هرگونه زیان ناشی از خطاهای انسانی، سیستمی، روش های داخلی کار و رویدادهای خارج از سازمان به عنوان ریسک عملیاتی شناخته می شود.مصادیق این ریسک دربانک صادرات به شرح زیر میباشد:

نیروی انسانی: ضعف و نقص درفرآیند استخدام و گزینش پرسنل  ، ضعف و عدم کفایت آموزش های تئوری و عملی ، عدم تناسب پست های مورد تصدی ازلحاظ تجربی ،تخصصی ،تحصیلی و شایستگی

مشتریان:عدم توجه به امکانات رفاهی مشتریان و نبود کیفیت و تنوع درارایه خدمات به مشتریان

سیستم ها : تعدد بخشنامه های صادره و تغییرات زودهنگام درمقررات و دستورالعمل ها ، وجود خطا و اشکال درنرم افزارها و برنامه های رایانه ای ،نقص یا خرابی درسیستم ایمنی شعب.

برون سازمانی : حوادث طبیعی ، سرقت های مسلحانه و قوانین دستوری و تکلیفی

لازم به ذکر است که بانک صادرات ایران در راستای کاهش ریسک های موجود اقداماتی را انجام داده و اقداماتی نیز دردست اجرا دارد تا بتواند حداقل ریسک را به مشتریان و سهامداران منتقل کند.

تأثیر بسته ی سیاستی نظارتی بانک مرکزی بر عملکرد سال 1388 بانک

1)کاهش نرخ سپرده قانونی تودیعی نزد بانک مرکزی و به تبع آن افزایش قدرت نقدینگی بانک به

مبلغ تقریبی 3,200 میلیارد ریال که توان تخصیص منابع بانک در عملکرد سال 1388 را افزایش

خواهد داد .

2) سیاست های مرتبط با اوراق مشارکت و بازخرید آنها از طریق بازار ثانویه و عدم درگیری

منابع بانک با طرح های بزرگ دولتی - در این خصوص با توجه به خصوصی شدن بانک صادرات

ایران در اوایل سال 1388 و اعمال ر ویکرد بخش خصوصی در مورد انتشار اوراق مشارکت آتی، منابع بانک بابت بازخرید اوراق مشارکت مصرف نخواهد شد.

از طرف دیگر، بابت اوراق مشارکت دولتی منتشر شده در سال 1387)به مبلغ 6,300 میلیارد ریال

اوراق مشارکت منتشر شده برای وزارت نیرو در مراحل اول و دوم سال 1387 (، مطابق بخشنامه ی بانک مرکزی ج .ا.ا مبلغ 1,260 میلیارد ریال)معادل 20 درصد مبلغ اوراق فروش رفته( نزد بانک

صادرات ایران به منظور پشتیبانی بازخرید اوراق مشارکت منتشر شده به ودیعه نهاده شده است .همچنین، انعکاس مجدد موضوع اخذ ودیعه به شرح فوق از ناشران اوراق مشارکت در بسته یسیاستی نظارتی بانک مرکزی در سال 1388 ، موجب عدم درگیر شدن منابع بانک در بازخرید اوراق مشارکت و بهبود عملکرد بانک خواهد شد.

3) کاهش نرخ سود انواع سپرده های دریافتی از مشتریان و به تبع آن کاهش بهای تمام شده پول

4) اختیار مدیریت بانک در تعیین نسبت تسهیلات اعطایی از نظر عقود مبادله ای و مشارکتی و امکانافزایش عقود مشارکتی و به تبع آن افزایش درآمدها و سود بانک در سال 1388

نقاط قوت و ضعف بانک صادرات ایران :

57 سال تجربه درعرصه ی بانکداری ،گسترگی شعب درسراسر کشور،تعدد مشتریان بانک و وکاهش ریسک غیرسیستماتیک بانک میشودو برخورداری از حق مالکیت ملکی و درنتیجه دارایی های پنهان ازجمله نقاط قوت بانک صادرات میباشد.

ناکارآمدی تعداد زیادی ازشعب بانک ،مالکیت دولتی و درنتیجه حاکمیت نگرش دولتی برسیستم مدیریتی بانک ،عدم استفاده بهینه ازظرفیت و امکانات موجودو ساختار سازمانی گسترده و درنتیجه پرهزینه بودن آن ازجمله نقاط ضعف بانک میباشد.

فرصت ها  وتهدیدهای پیش روی بانک :

تعداد واحدهای خارج ازکشور و درآمد بالای آنها، دراختیارداشتن 30 مجوز بانک های استانی ،تعدیل نرخ های سود علی الحساب سپرده گزاران توسط بانک مرکزی و آزادی درعقود مشارکتی ومبادله ای ودرنتیجه سود بیشتربه وسیله بسته سیاستی و نظارتی و برنامه خصوصی سازی بانک ازجمله فرصت های پیش روی بانک صادرات میباشد.

استمرار بحران و نوسانات اقتصادی ،تشدید رقابت ها با گسترش بانک های خصوصی ،محدودیت های بانک مرکزی درزمینه تعیین نرخ سود، تحریم های بین المللی و تأمین نیمی ازسود ازشعب خارج ازکشور ازجمله تهدیدهای پیش روی بانک صادرات میباشد.

تعیین قیمت سهام :

برای تعیین قیمت سهام ما از سه نسبت p/e  استفاده میکنیم . متوسط p/e  صنعت ، کمترین میزان p/e  وبیشترین میزان p/e  صنعت .

بیشترین میزان p/e صنعت 5.8 میباشد.با این نسبت و سود هرسهم بانک که 204 ریال میباشدقیمت سهام شرکت 115 تومان ارزیابی میشود.

کمترین میزان p/e صنعت نیز 4 میباشدکه با این نسبت و سود هرسهم 204 ریال قیمت سهام شرکت 81 ریال میباشد.

متوسط میزان p/e نیز 5 میباشدکه با این نسبت و سود هرسهم 204 ریال قیمت سهام بانک 102 تومان پیش بینی میشود.

 نکات قابل توجه :

پیش بینی میشود درنتیجه خصوصی سازی و افزایش جذب منابع ،توان تسهیلات دهی بانک 10 درصد رشد داشته باشد.

در طی 3-4 سال گذشته حدود 60 درصد املاک مازاد بانک به فروش رفته است و 40 درصد مابقی نیز درآِینده به فروش خواهد رفت .

بانک صادرات درامارات به رغم بحران اقتصادی بیش از 15 درصد افزایش سود داشته است .علت آن نیز عدم درگیری بانک در تسهیلات مسکن بوده است.

بیشترین تسهیلات بانک به بخش های کشاورزی ،صنعت و معدن ،بازرگانی و خدمات ،مسکن و صادرات و راه وساختمان میباشدکه باید ریسک هریک از این بخش ها را درنظر گرفت .

باتوجه به اینکه عرضه سهام بانک صادرات به صورت محدود انجام میگیردو ممکن است درسال های آینده انجام نشود ،افق سودآوری آن برای سهامداران حقوقی که براساس سهم خود میتوانند تصمیم های مدیریتی اتخاذ کنند ، مناسب و سود آور خواهدبود.

پیشنهاد تقسیم سود برای سال مالی 88 ، 40 درصد خواهد بود.

بدهی‌های بالقوه یا اقلام زیر خط از بابت تعهدات خطوط اعتباری و ضمانتنامه‌های صادره بیش از چهار برابر سرمایه بانک است که این امر ریسک سرمایه‌‌گذاری در این بانک را افزایش داده است.

نتیجه:برایند مطالب فوق با توجه به وضعیت فعلی بورس آنست که سرمایه گذاری بلند ویا میان مدت توجیح پذیر نیست وتنها بعنوان گزینه کوتاه مدت میتواند مورد توجه قرار گیرد.البته در صورتیکه در هفته آتی بازار برنگ سبز در آید قطعامیزان نوسان تا ۱۰٪ محتمل است و خرید آن با توجه به نقد شوندگی مناسب خالی از لطف نیست خصوصا اگر زیر ۱۰۵۰ ریال عرضه شود.