بررسي پديده زمين لغزش در اطراف طالقان ( علل وقوع و راه‌هاي مقابله با آن )

مقدمه <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

يكي از انواع اصلي حركت دامنه‌اي در رسوبات آبرفتي و سنگهاي رسوبي ريزدانه تخريبي و نسبتا نرم ، زمين لغزش ( Landslide ) است . در وقوع اين پديده ، ابعاد و تأثيرات آن عوامل مختلفي نقش دارند كه مهم‌ترين آنها عبارت هستند از : جنس زمين، توپوگرافي منطقه ، زمين ساخت ، پوشش گياهي ، بارندگي ، سطح آبهاي زيرزميني و عملكرد انسان ( مانند تغيير شيب ، احداث سازه‌هاي مختلف مانند سد و جاده و ... ) . از آثار مخرب وقوع زمين لغزش ( با توجه به مقياس آن ) مي‌توان به ايجاد درز و شكاف يا فرونشست و تخريب محدود تا كامل زمين‌هاي كشاورزي ، راههاي ارتباطي ، تأسيسات عمراني ، منازل مسكوني و مرگ و مير ساكنين منطقه اشاره كرد كه در نواحي مختلف دنيا به ويژه ايران قابل مشاهده است . در اين نوشتار ، پديده زمين لغزش و اثرات آن در اطراف شهرستان طالقان ، و راههاي مقابله با آن به اختصار مورد بررسي قرار مي‌گيرد .

بحث

گسترده مورد مطالعه در محدوده غرب ، شمال شرق و جنوب شرق شهرستان طالقان واقع در استان تهران قرار دارد . اين منطقه جزء پهنه رسوبي ساختماني ايران مياني و به طور دقيق‌تر زير پهنه البرز است .

در اين منطقه ، رسوبات آبرفتي ( مخروط افكنه‌اي و رودخانه‌اي ) دوره كوارتزي و نهشته‌هاي سيلتستوني‌ و گل سنگي قرمز رنگ با عدسي‌هاي ( بين لايه‌هاي ) رسي اواخر ترشياري ( نئوژن و و هم سن با سازند سرخ بالايي ) بيشترين رخنمون را دارند . گسلهاي اصلي و فعال ناحيه نيز از اروند شرقي ـ غربي برخوردار هستند .

روستاهاي باريكان ، هشان ، كركبود ، وركش به ترتيب در 5 كيلومتري غرب و 15 كيلومتري شمال شرق و 5 كيلومتري جنوب شهر طالقان ، در محدوده مورد مطالعه واقع شده‌اند . روستاي باريكان بر روي رسوبات كوارتزي و مابقي بر روي نهشته‌هاي نئوژن قرار دارند . در اين روستاها و زمينهاي اطراف آنها ، بيشترين زمين لغزش‌هاي منطقه و آثار آنها از ده هزار سال پيش به اين سو ديده مي‌شود .

 به نظر مي‌رسد زمين ساخت فعال ناحيه‌اي و فرآيندهاي مرتبط با آن ( مانند زمين لرزه 1369 رودبار ـ منجيل ) شيب هيدروليكي و حركت آبهاي سطحي از شمال و جنوب به سمت مركز منطقه ، بالا بودن سطح آب زيرزميني ( با نشانه‌هايي چون انواع چشمه ، تالاب‌هاي رسوبي و نشست آب ) ، شيب تند و دامنه‌هاي متشكل از رسوبات عمدتا مارني ، گل سنگي و سيلتستوني ، عوامل اصلي وقوع زمين لغزش در اطراف طالقان هستند . فرو ريزش نهشته‌ها و سطوح لغزشي ، نشستهاي ناهمگن مانند درز ، شكاف و جابجاييهاي عمودي در حد 15 ـ 2 سانتي‌متر بعضي ساختمانهاي روستايي و تا 50 سانتي‌متر در زمين‌هاي كشاورزي و يا راه‌هاي ارتباطي ، مايل شدن محلي پوشش گياهي ( نسبت به وضعيت اوليه ) از مهم‌ترين نشانه‌هاي وقوع زمين لغزش در محدوده مورد مطالعه هستند .

نتيجه‌گيري

 با توجه به مطالب بالا ، مي‌توان آثار پديده زمين لغزش در محدوده مورد مطالعه را به دو گروه اثرات آني و تدريجي تقسيم بندي نمود . از سوي ديگر ، آثار مستقيم (منازل روستايي و تأسيسات عمراني ) غيرمستقيم ( زمينهاي كشاورزي و ... ) اين پديده بر زندگي ساكنين منطقه كاملا مشهود است . به منظور كاهش اثرات زمين لغزش در اطراف طالقان ، موارد زير توصيه مي‌شود :

1 . بررسي جامع پديده زمين لغزش در بخش طالقان و ارائه الگوي كلي ايمن سازي براي پايدار سازي سازه‌ها .

2 . نقشه‌برداري و پهنه بندي حركات دامنه‌اي در اين گستره

3 . تكميل شبكه زهكشي بالا دست روستاهاي منطقه

4 . تهيه نقشه‌هاي توسعه روستايي و منطقه‌اي و كنترل روند ساخت و ساز طرحهاي عمراني با توجه به شرايط منطقه

5 . اصلاح شيب و تراس بندي در بالا دست روستاها و سازه‌هاي مهم ديگر

6 . شناسايي زمينهاي مناسب براي ايجاد روستاهاي جديد و اجراي طرحهاي عمراني مورد نظر .

جابجايي شديد افقي ناشي از رانش زمين در واحدهاي مسكوني روستا را نشان ميدهد

فهرست منابع

1 . آقا نباتي ، ع ( 1383 ) ، زمين‌شناسي ايران ، انتشارات زمين‌شناسي و اكتشافات معدني كشور ، 582 ص

2 . زارعي سهاميه ، ر ، و صيادي ، ع ( 1381 ) : مطالعه اجمالي زمين‌شناسي روستاي باريكان در حومه طالقان ، گزارش داخلي معاونت عمراني جهاد سازندگي استان هرمزگان ، 13 ص .

3 . قبادي ، م ، ح ( 1381 ) : زمين‌شناسي مهندسي ، انتشارات دانشگاه شهيد چمران، 235 ص .

4 . Rahn , p . H ( 1996 ) , Engineering geology : an environmental approach , Prentice Hall , 563 p .


مطالب مشابه :


پا به رکابان امام عصر کیستند؟

کانون قرآن عترت دانشگاه آزاد اسلامی تفرش دانشگاه آزاد اسلامی واحد وب سایت ختم




دفتر هیدروژن و پیل سوختی سازمان انرژی های نو

گروه نوآوری وتحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی واحد در سایت انرژیهای نو طالقان پروژه




بررسي پديده زمين لغزش در اطراف طالقان ( علل وقوع و راه‌هاي مقابله با آن )

بررسي پديده زمين لغزش در اطراف طالقان دانشگاه آزاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد




بانک اطلاعات مشاغل تکیه ناوه ایها

فروشگاه میکرو ما سیستم ،واحد دانشگاه آزاد اسلامی طالقان یک سایت/بلاگ




يادداشت دكتر يوسف فضايي بر کتاب «روستاي ايستا»

ايشان عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دانشگاه آزاد طالقان در دانشنامه آزاد




آگهی استخدام هیأت علمی دانشگاه تاکستان

کارگزینی هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تجلیل سایت afc اسامی روستا های طالقان




روستایی مرموز در اطراف تهران که هیچ کس زنان‌شان را ندیده است

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران سایت اختراعات روستای ایستا واقع در شهرستان طالقان شاید




برچسب :