تاجیک : مثلا از الان برای بنده حکم استخدام می زنید، معلوم است که دیگر نمی توانید تکانم دهید!
به گزارش وبسایت دانشجو معلمان اهواز ؛ تاجیک اسماعیلی معاون پشتیبانی دانشگاه فرهنگیان در گفتگو با نسیم و در پاسخ به این سوال که قانون متعهدین خدمت در اساسنامه دانشگاه وجود دارد گفت : نه، ببینید! شورای عالی انقلاب فرهنگی می گوید دانشگاه فرهنگیان بیاید نیرو تربیت کند برای آموزش و پرورش! ما یک فرمولی را طراحی می کنیم؛ مثلاً به دانشگاه اعلام میشود که 100 نفر را بگیرد و تربیت کند و ما هم به این 100 نفر می گوییم که اگر این استانداردها را طی کردید، همه را استخدام می کنیم، اما در آخر تحصیل "امتحان جامع" می گیریم. اگر از امتحان رد شدید، ما تعهدمان از شما برمی داریم و خداحافظ !
متن کامل این گفتگو را میخوانید :
داستان مشکلات "تربیت معلم" در کشور ما تمامی ندارد، همانطور که قصه ی پرغصه دیگر مسائل آموزش و پرورش ایران تمام نمی شود. دلایلش هم هرچه باشد، در یک نکته مشترک است؛ اینکه هنوز باور نکرده ایم که ریشه همه اتفاقات جامعه در آموزش و پرورش است و همه ی مسائل آموزش و پرورش هم از نیروی انسانی آن آب می خورد! واقعیت تلخی که خیلی ها سعی کرده اند آن را پنهان کنند و دولت اصولگرا و اصلاح طلب و اعتدال گرا هم نمی شناسد. شاید اگر نبود تلنگرهای سالانه رهبر معظم انقلاب، امروز اثری از "تربیت معلم" باقی نمانده بود که بر سر آن بحث شود!
با گذشت چهار سال از احیای مراکز تربیت معلم در قالب "دانشگاه فرهنگیان" و بعد از گذشت یک سال و سه ماه از عملکرد دولت جدید در این حوزه و در شرایطی که هر از چندگاهی زمزمه هایی از گوشه و کنار درباره خصوصی سازی اصل آموزش و پرورش بلند می شود، "دکتر عزیزالله تاجیک اسماعیلی" معاون پشتیبانی و منابع انسانی دانشگاه فرهنگیان، در گفتگو با خبرنگار «نسیم»، به تشریح مهمترین چالش های آینده این دانشگاه پرداخت و به چند نگرانی اصلی کارشناسان این حوزه نیز جواب داد.
نسیم: درباره مقوله "تربیت معلم" زیاد صحبت شده و می شود و نظرات مختلفی هم درباره ضرورت یا عدم ضرورت آن وجود دارد؛ نگاه شما به مسأله "تربیت معلم" چگونه است؟
تاجیک اسماعیلی: اگر همه تغییر و تحولاتی را که در این حدود 95 سال عمر "تربیت معلم" در ایران ما اتفاق افتاده بررسی کنیم، یک نکته مهم و مشترک در همه آنها وجود دارد و آن هم این است که نمی توانیم تربیت معلم کشور را "فی امان الله" رها کنیم. یعنی اگر کشور می خواهد آموزش و پرورش خوبی داشته باشد و اگر می خواهد آموزش عالی خوبی داشته باشد، باید نظام تربیت معلم و نظام تربیتی هیأت علمی اش قوی باشد؛ در این نکته هیچ بحثی نیست. به عنوان کسی که در این زمینه می تواند نظر کارشناسی بدهد، معتقدم این ضرورت است و لذا وجود دانشگاه فرهنگیان براساس این ضرورت، ضروری و اجتناب ناپذیر است. حالا اینکه نظام تربیت معلم کشور زیرنظر آموزش پرورش باشد یا آموزش عالی، یک بحث جزئی است.
شما در صحبت های مقام معظم رهبری دقت کنید؛ ایشان در دو سه فرازی که در این یکی دو سال اخیر درباره تربیت معلم داشته اند، دو سه نکته کلیدی را مطرح کرده اند؛ سال 93 گفتند "دانشگاه فرهنگیان خیلی مهم است؛ علاوه بر امتیاز تولید علم که همه دانشگاه ها دارند، این دانشگاه دارد معلم تربیت می کند"؛ به نظر من باید این سخن باز و بر روی آن برنامه ریزی شود. یک نکته ای که ایشان تأکید داشتند مسأله "توجه به آرایش درونی دانشگاه" بوده است که من معتقدم این آرایش درونی هم ساختاری، هم محتوایی و هم فرایندی است. درباره چیستی "آرایش درونی دانشگاه فرهنگیان" هم ممکن است مسائل مختلفی مطرح شود که یکی از مباحث مرتبط با آرایش، این است چه معلمی در این دانشگاه به کار گرفته شود که این می شود یک عنصر یا بخشی از آرایش درونی؛ ما در این رابطه طرح مطالعاتی خودمان را پیشنهاد کرده ایم و هنوز هم داریم بر روی آن کار می کنیم؛ به عنوان مثال، می گوییم که دانشجومعلم باید چهار سال شبانه روزی باشد؛ یکی از دعواهای ما هم این است می گوییم خب باید شبانه روزی باشیم، اما امکانات هم باید تعریف شود و وضعیت حضور دانشجو در خوابگاه و جمع غیررسمی نیز مدیریت شود؛ یعنی اینها بعضی از مؤلفه های "آرایش درونی" است و به نظرم این آرایش درونی باید در ساختار، محتوا و فرایند برنامه ریزی شود.
نسیم: جای "نیروی انسانی دانشگاه" در این آرایش درونی کجاست؟ چون خیلی از کارشناسانی که از قدیم تا الان دخیل در امر تربیت معلم بوده اند، معتقدند یک بخش عمده ای از این آرایش درونی برمی گردد به نیروهای سکان دار تربیت معلم؛ در واقع سؤال اینجاست که در طراحی این آرایش درونی، چه کسانی باید پیشران حرکت دانشگاه فرهنگیان باشند؟
تاجیک اسماعیلی: من نیروی انسانی را مهم می دانم، اما اگر نگاه جامع کنید، نمی توانید از ساختارها و فرایندها غافل بشوید. "مدرس"، رکن مهمی است؛ وقتی هم که مراکز تربیت معلم شکل گرفتند، عناصر اصلی آنها نیروهای مومنی بودند که در بطن آموزش و پرورش بوده و آن را لمس کرده بودند، مثل مدرسین فعلی دانشگاه. اگر آماری از دهه 60 بگیرید، می بینید بخشی از جنگ را همین ها اداره کردند. می خواهم بگویم دانشگاه فرهنگیان تقریبا نقطه تلاقی این دو تا طرز فکر - دانشگاه و ایثار و معنویت - است؛ امروز هم وقتی از دانشگاه فرهنگیان حرف می زنیم، یعنی مجموعه ای با معیارهای علمی دانشگاهی و با روح ایثار و قناعت آموزش و پرورش؛ این چیزی است که می تواند حیات دانشگاه فرهنگیان را تعریف کند. در این راستا، مدرسانی داریم که در مراکز تربیت معلم بوده اند و امروز که دانشگاه ایجاد شده، باید در نظام آموزشی وزارت علوم بازتعریف شوند.
نسیم: در حال حاضر چه تعداد مدرس در دانشگاه دارید؟
تاجیک اسماعیلی: حدود 800 نفر افرادی را داریم که عنوان و سابقه مدرسی دارند و فعال هستند؛ یعنی از 3460 نیروی دانشگاه فرهنگیان، حدود 800 نفر. اگر کسانی را هم که حکم دبیری و ماهیت مدرسی دارند، به این ها اضافه کنیم می شوند 850 نفر و البته اختلاف آمارهایی هم داریم، اما سقف این آمار 800 تا 850 نفر است. حالا اینکه چه تعریفی از این افراد می شود، از ابتدای تأسیس دانشگاه و از همان مصوبه اولین جلسه هیأت امنا در 24 تیرماه 91 تا مصوبه تابستان امسال هیأت امنا بحثش مطرح بوده است. امسال تصویب شده که مدرسین دانشگاه "تطبیق وضعیت" داده شوند که بشوند عضو هیأت علمی، اما نه مثل مدل "تبدیل وضعیت" در وزارت علوم. این مصوبه هیأت امنا توسط اعضای هیأت امنا و معاون رئیس جمهور امضا شده، اما الان رفته برای امضای ریاست محترم جمهوری به عنوان رئیس هیأت امنا.
نسیم: چرا این فرایند امضا اینقدر طول کشیده است؟!
تاجیک اسماعیلی: دلیل این تأخیر پیش آمده، اشکالاتی است که در مصوبات مشابه وجود داشته است. ببینید در مصوبه هیئت امنا آمده که تمام اموال منقول و غیرمنقول آموزش و پرورش که الان در اختیار تربیت معلم است، منتقل شود به دانشگاه فرهنگیان؛ مثلا اگر سند ساختمانی برای آموزش و پرورش است، چون مراکز تابعه آموزش و پرورش برای خودش است، بنابرانی وقتی این مراکز (تربیت معلم) می آید به دانشگاه فرهنگیان، اموالش هم منتقل شود به دانشگاه. مصوبه که رفت برای امضا، عده ای آمدند شک کردند و گفتند که ما یک تجربه تأسف بار داشته ایم و آن هم این بود که با دست خودمان بیش از 15 میلیارد تومان ثروت آموزش و پرورش را تحت عنوان دانشگاه فنی حرفه ای دادیم رفت! البته این ثروت در همین مملکت است، اما دست آموزش و پرورش نیست؛ یعنی الان در پردیس دختران همدان برای خوابگاه و تجهیزات 100 تا 200 دانشجو فاجعه داریم، از آن طرف 390 تا مرکز فنی و حرفه ای مان با بهترین کیفیت در اختیار آموزش عالی است.
بنابراین اگر فردا روزی اتفاقی برای دانشگاه فرهنگیان بیفتد و برود زیر پوشش آموزش عالی، امکانات آموزش و پرورش هم می رود. این مسائل و اصلاحیه ها که مربوط به دیگر بخش های دانشگاه بوده، باعث شد یک ماه تا 40 روز امضای مصوبه هیأت امنا درباره مدرسان هم نگه داشته شود، اما در آخرین مرحله معاون رئیس جمهور آقای نوبخت مصوبه را امضا کرده که امیدواریم زودتر بیاید.
نسیم: خب فکر می کنید چه موقع اقدام و ابلاغ شود؟! چون گلایه ها هم از همین مسأله است.
تاجیک اسماعیلی: ما بیشتر از پیش بینی، انتظار داریم! منتظریم که به زودی به ما ابلاغ شود. یک دلیل تأخیر در ابلاغ این مصوبه، نگرانی بابت اموال بود؛ آن نگرانی باعث شد که یکی از مصوبات برگشت و خودش زمان برد، یعنی متوقف شد. ما هم حق می دهیم به وزارت آموزش و پرورش؛ یعنی وقتی این بحث مطرح شد دیدیم درست است، آموزش و پرورش کشور یک بار صدمه خورده است؛ کما اینکه دانشگاه های تربیت معلم هم ثروتی بود که از دست رفت! الان 300 هکتار زمین و تأسیسات در کرج داریم که شده "دانشگاه خوارزمی" (دانشگاه تربیت معلم سابق)؛ این اگر در اختیار دانشگاه فرهنگیان بود، ما الان به 10 هزار دانشجو در آنجا سرویس می دادیم؛ اما در حال حاضر وضعیت به گونه ای است که کل ورودی هر سالمان به دلیل مشکلاتمان بیش از 10 هزار نفر نیست. دانشگاه فرهنگیان اگر امکانات داشته باشد، راحت می تواند نیاز آموزش و پرورش را جواب بدهد، اما نداریم! یعنی امکانات بوده، اما از دست رفته است.
* استخوان بندی هیأت علمی دانشگاه، معلمان آموزش پرورش هستند/ هدفگذاری برای جذب دو هزار "عضو هیأت علمی" طی دو تا سه سال آینده
نسیم: بسیار خب! پس به محض ابلاغ این مصوبه، این نیروها تطبیق وضعیت می شوند؛ آیا غیر از این افراد، نیروهای دیگری هم جذب می شوند؟
تاجیک اسماعیلی: بله، بخشی از تربیت نیروی انسانی ما از طریق همین "تطبیق وضعیت" است که توضیح دادم؛ یعنی مدرسانی که الان عملا دارند کار می کنند. دانشگاه، بدون نیروی هیئت علمی نیست؛ فقط باید تعریف این نیروها رسمی شود، وگرنه خیلی از مدرسین ما کیفیتشان از اساتید دانشگاه هم بهتر است.
بخش دیگری از نیروها هم از طریق دبیرخانه هیأت مرکزی جذب اعضای هیأت علمی تأمین می شود که این نیروها نیز دو دسته هستند؛ یک دسته داوطلبانی هستند که به عنوان نیروی پیمانی وارد پروسه جذب می شوند و یک دسته هم دبیران یا معلمان آموزش و پرورش که این ها ادامه تحصیل می دهند یا ادامه تحصیل داده اند و شرایط هیئت علمی شدن را دارند و "تبدیل وضعیت" می شوند. می دانید که تبدیل وضعیت امتیاز بالاتری می خواهد؛ ما در حال حاضر خیلی از افراد را داریم که این ها صلاحیت هیئت علمی شدنشان از طریق کمیته هیئت مرکزی جذب که تحت نظر وزارت علوم است تأیید شده و در حال طی کردن مراحل قانونی هستند. مدارک حدود 150 نفر تا الان تأیید و ارسال شده و در مرحله تبدیل وضعیت یا پیمانی شدن هستند؛ مثلاً معلمی بوده که هشت تا 10 سال سابقه دارد، الان حاضر است این 10 سال را رها کند و بیاید پیمانی شود؛ اصلا استخوان بندی هیئت علمی ما معلمان آموزش پرورش هستند، به خصوص اینکه الان حق التدریس هایمان را قبل از هر چیز اعلام می کنیم که از نیروهای آموزش و پرورش که دکترای تخصصی دارند جذب شوند؛ چون حق آنهاست که بیایند در دانشگاه فرهنگیان.
نسیم: این 150 نفر، در نهایت چه زمانی جذب می شوند؟
تاجیک اسماعیلی: الان مجوز جذب تعدادی از آنها آمده که امیدواریم جذب شوند؛ برای جذب 800 مدرس هم منتظر ابلاغ مصوبه هیأت امنا برای تطبیق وضعیت هستیم.
نسیم: در نهایت، هدفگذاری شما برای جذب و تأمین هیئت علمی دانشگاه چقدر است؟ در برنامه پنجم توسعه برای جذب سه هزار عضو هیئت علمی برای این دانشگاه هدفگذاری شده بود؛
تاجیک اسماعیلی: الان آمار دقیقی نمی توانیم بدهیم، اما اگر بر اساس استانداردهای وزارت علوم برای "نسبت استاد به دانشجو" بسنجیم که نسبت هیئت علمی به دانشجو "یک به 20" یا "یک به 30 و در به طور نُرم، " یک به 22" است، خب خیلی کم داریم؛، البته حق التدریس داریم، ولی مدرسین و اعضای هیئت علمی ما بیشتر از 900 نفر نمی شوند.
نسیم: بالاخره برای تأمین این کسری چه عددی را ترسیم کرده اید؟
تاجیک اسماعیلی: آن را باید از برنامه راهبردی دانشگاه بگیرید.
نسیم: به هرحال پروسه جذب و استخدام هیأت علمی، از فیلتر معاونت پشتیبانی می گذرد!
تاجیک اسماعیلی: برای جذب دو هزار نفر، در طی دو تا سه سال آینده پیش بینی کرده ایم.
* جذب هیأت علمی از آموزش و پرورش برای ما "اصل"است/ پیدا کردن پنج هزار دکتری از آموزش و پرورش کار سختی نیست
نسیم: به بحث "آرایش درونی دانشگاه" برگردیم؛ آقای دکتر! یک نگرانی کارشناسی وجود دارد که با این توجیح که ساختار نیروی انسانی دانشگاه تقویت شود، نیروهای موجود تربیت معلم اعم از مدرسان و مدیرانی که سابقه مدرسی دارند و خاک تربیت معلم را خورده اند، با اولویت دادن به "جذب از بیرون" به مرور زمان کنار گذشته شوند یا مقدمات بازنشستگی آنها فراهم شود؛ چقدر این نگرانی را به جا می دانید؟
تاجیک اسماعیلی: ما آمار داریم؛ الان اعضای هیئت علمی که تأیید شده اند و مراحل جذبشان در حال طی شدن است، اکثر قریب به اتفاق آنها آموزشی و پرورشی هستند. چون اصلا در امتیازات جذب اعضای هیأت علمی، سوابق آموزش و پرورشی امتیاز دارد، خود به خود نیروهای غیر آموزشی و پرورشی نمی توانند رقابت کنند؛ اصل هم برای دانشگاه این است که نیرویش را از آموزش و پرورش بگیرد و می تواند این کار را بکند؛ چون فرض ما بر این است که در بین جمعیت فرهنگیان، پیدا کردن چهار تا پنج هزار دکتری کار ساده ای است. در واقع ما الان در آموزش و پرورش دکتری داریم، اما نمی توانیم جذب کنیم. اما سیاست دانشگاه فرهنگیان، جذب از مسیر آموزش و پرورش است، با تأکید بر توانایی و پویایی علمی. در این فرایند، دیگر فرض بر این است که بهترین هایی که در این جهت می توانند فعال شوند، وارد شوند؛ نتیجه هم تا به حال همین را تأیید می کند.
نسیم: ملاک هایتان برای انتخاب رؤسای پردیس های دانشگاه چه بوده است؟
تاجیک اسماعیلی: مهمترین هایش تخصص و توان، التزام و تعهد به مبانی اعتقادی و دینی، رعایت سوابق تربیت معلمی، مدیریت و اقتدار ملی، پیشنهادات مدیریتی مرتبط با تربیت معلم، ظرفیت های مدیریتی در نگرش و دانش، عشق ورزیدن به مشارکت و تعالی دانشگاه، داشتن انگیزه کار، برخورداری از پایگاه اجتماعی، داشتن نگاه تحولی به تربیت معلم، اعتقاد به چابک سازی در دانشگاه و تحول در تشکیلات بوده است؛ دارندگان سوابق جانبازی و ایثارگری هم از مزیت برتر برخوردارند.
نسیم: با توجه به این اوصاف، از مجموعه 64 رئیس پردیس های استانی چند درصد از آموزش و پرورش و چند درصد از آموزش عالی آمده اند؟
تاجیک اسماعیلی: کمتر از پنج نفرشان از بیرون آمده اند! مثلاً رئیس یکی از پردیس هایمان نیروی آموزش و پرورش بوده، بعد رفته دانشگاه آزاد هیئت علمی شده، حالا برگشته آمده در دانشگاه فرهنگیان. فرایند کار ما هم این است که وقتی قرار است یک رئیس پردیسی ارتقاء پیدا کند، از تمام عناصر دست اندرکار در استان از قبیل مدیر کل، امام جمعه، استاندار، نمایندگان مجلس کاندیداهایی را معرفی می کنند که اینها را ما در گام اول استعلام می کنیم که مشکل حراست نداشته باشند و در مرحله بعد، افراد می آیند برای مصاحبه؛ اعضای "ستاد ارتقای مدیریت" بررسی می کنند و در یک فرایند اقناعی فرد انتخاب می شود.
نسیم: آقای دکتر! اشاره کردید که کمتر از پنج نفر از رؤسای پردیس ها از بیرون آموزش و پرورش آمده اند؛ اما برخی از کارشناسان می گویند تا 50 درصد رؤسای پردیس ها اصطلاحاً "آموزشی و پرورشی" نیستند!
تاجیک اسماعیلی: آیا من آموزشی و پرورشی هستم یا نه؟! حرف من این است که به چه کسی می گویند آموزشی و پرورشی؟ به کسی که پیام دارد، سابقه دارد؛ من یک روز هم استخدام آموزش و پرورش نبوده ام، چون نتوانستم! وقتی من در آموزش و پرورش بودم، دانشجو بودم و نمی توانستم استخدام شوم، وقتی هم رفتم دانشگاه تربیت مدرس، تعهد خدمت وزارت علوم داشتم، رفتم تقاضا کردم که بیایم آموزش و پرورش، اما وزارت علوم مخالفت کرد، بنابراین مجبور شدم بروم هیئت علمی شوم؛ ولی سابقه بنده را نگاه کنید؛ من از فوق لیسانس روانشناسی به دکترای علوم تربیتی و برنامه ریزی درسی رفتم برای اینکه بتوانم تحصیلم را در خدمت آموزش و پرورش قرار بدهم. روزی که رئیس دانشگاه حکم داد، روزمه بنده را روی سایت گذاشت، دیگر آدمی که نگاه می کند، اگر منصف باشد می فهمد که با توجه به مأموریت های دانشگاه فرهنگیان، آیا فلانی با این سوابق به درد آموزش و پرورش می خورد یا نمی خورد.
می خواهم بگویم اگر یک نظری گفته می شود، محترم است و افراد حق دارند، انتقاد کنند اما دلایل هم باید قوی و معنوی باید باشد. وقتی ما صحبت از ارتقاء می کنیم، می گویند که شما دارید "مدیر خطی" انتخاب می کنید؛ یکی از نمایندگان محترم غرب کشور در مجلس ما را متهم می کرد که شما مدیر خطی انتخاب می کنید؛ در صورتی که مدیری را که ما گذاشته بودیم، خود ایشان تأییدیه اش را امضا کرده بود! خب دیگر برای اینکه بازار سیاسی را داغ کنند، می شود از این حرف ها زد، ولی این انصاف است؟!
بحث ما این است که در دانشگاه باید مأموریت ها و ارزش های حاکم بر دانشگاه را شناسایی کنیم که این مقدم بر همه چیز باشد؛ ما الان ضوابطی داریم که اگر رئیسی از آموزش و پرورش بیاید به دانشگاه، در وهله اول ما مکلفش می کنیم معاونش را از خود پردیس بردارد، نرود نیرو از بیرون بیاورد! مکلفش می کنیم که اگر نیروی تحصیلکرده دکتری در بین مدرسانش دارد، آن را بگذارد؛ چون فرض بر این است که آن نیرو ظرفیت و تجربه کار دارد. باید جهات "آرایش درونی" را بنشینیم تدوین کنیم و شاخص هایش استخراج کنیم؛ من هم موظف هستم این را بگذارم روی میز و موظف هستم طبق این کار کنم.
نکته ای که باید اشاره کنم این است که برای اینکه دانشگاه به مأموریت هایش برسد، معلم تربیت شده ما اصلا باید با سختی انس بگیرد، فرد تربیت شده در این دانشگاه باید برود در کلاس روستایی با دانش آموزش همدلی کند، حقوقش هم که خیلی بالا نیست؛ معلمی مجبور است برود موهای سرش را هم بزند چون شاگرد بیمارش مشکلی دارد، معلمی یعنی اینکه فرد باید اول خودش ادب شود، بعد ما بیایم معلم متوقع بفرستیم در دانشگاه بعد از چهار سال برود بیرون، اصلا هم از روح معلمی خبر نداشته باشد، معلوم است که موفق نخواهیم بود.
نسیم: این خطر تربیت "معلم متوقع"، چطور ممکن است پیش بیاید؟!
تاجیک اسماعیلی: الان وجود دارد! الان شما نه دفاع مقدس را دارید، نه تنگناهای اقتصادی آن دوران را.
نسیم: منظورم این است که در چه نظام آموزشی و تربیتی ممکن است خطر به قول شما "معلم متوقع" بیشتر وجود داشته باشد؟
تاجیک اسماعیلی: در نظامی که از ابتدا همه چیز را برایش تضمین کنید! برخی از خطراتی که حس می کنیم همین است.
نسیم: منظورتان "متعهد خدمت" شدن دانشجویان است؟!
تاجیک اسماعیلی: بله، سوالمان از آموزش و پرورش همین است.
نسیم: ولی نظام سنتی و موفق تربیت معلم همینطور بوده؛ قبول دارید؟
تاجیک اسماعیلی: من به عنوان کارشناس می گویم که این، غلط است؛ مثلاً از الان برای بنده حکم استخدام می زنید، معلوم است که دیگر نمی توانید تکانم دهید!
نسیم: آقای دکتر! نظام متعهدین خدمت که به قول شما بیم "معلم متوقع" تربیت شدن در آن وجود دارد، در مصوبه نخبگان نظام یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است.
تاجیک اسماعیلی: خب اگر نظر کارشناسی را بدهیم به شورای عالی انقلاب فرهنگی، به نظر شما شورا اصراری بر مصوبه اش خواهد داشت؟! اتفاقا این مصوبه شورا هم نیست.
نسیم: این موضوع در اساسنامه دانشگاه آمده و اساسنامه هم مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
تاجیک اسماعیلی: نه، ببینید! شورای عالی انقلاب فرهنگی می گوید دانشگاه فرهنگیان بیاید نیرو تربیت کند برای آموزش و پرورش! ما یک فرمولی را طراحی می کنیم؛ مثلاً به دانشگاه اعلام میشود که 100 نفر را بگیرد و تربیت کند و ما هم به این 100 نفر می گوییم که اگر این استانداردها را طی کردید، همه را استخدام می کنیم، اما در آخر تحصیل "امتحان جامع" می گیریم. اگر از امتحان رد شدید، ما تعهدمان از شما برمی داریم و خداحافظ !
* نظام فعلی تربیت معلم "معلم با کیفیت" را برای آموزش و پرورش تضمین نمی کند
نسیم: تا حالا این دیدگاه را به شورا داده اید و قدمی برای ارائه آن برداشته اید؟
تاجیک اسماعیلی: بله، بحث شده است. اتفاقا یکی از اختلاف دیدگاه های که الان خود اعضای شورا با سرپرست دانشگاه دارند، همین است که ایشان (مهرمحمدی) می گوید ما استدلال علمی مان این است که این نظام و این روند، معلم با کیفیت را تضمین نمی کند! شما بیاید یک جایی حاشیه امنیت را بهم بزنید. گذشته از این، ما الان می رویم از دیپلم دانشجو می گیریم؛ آیا ما نیروی لیسانس متعهد مخلص بسیجی در دانشگاه هایمان داریم یا نه؟ چرا آموزش و پرورش نرود اینها را شناسایی کند و به آنها آموزش مدرسی ندهد تا سر کلاس برند؟
نسیم: آقای دکتر! قبول دارید که معلمی فقط "دانش" نیست؛ "مهارت و تربیت" هم هست؛
تاجیک اسماعیلی: ببینید این ها بحث های علمی قابل تأمل است، نمی شود این ها را با انگ سیاسی که "دارند فیتله تربیت معلم را می کشند پایین" جواب بدهند! متأسفانه من می بینم رسانه ها می آیند کسانی را که تفکر مقابل دارند، بدون اینکه اجازه دفاع به ما بدهند، می آورند؛ دو بار مصاحبه فلان شخص را با "شناسنامه" پخش می کنند که حمله می کند به سیاست های آموزش و پرورش... حرف ما این است که الان شما آیا در دانشگاه هایتان نمی بینید که بچه مذهبی هایی از خانواده های اصیل می روند در دانشگاه امیرکبیر، تهران، اصفهان و ... این ها آدم هایی هستند که همان "زی معلمی"، روحیه قناعت و پاک زیستی را دارند و کسانی هستند بسیج و انجمن اسلامی دانشگاه ها را دارند اداره می کنند، لیسانس می گیرند و در به در دنبال شغل می گردند؛ چرا دانشگاه فرهنگیان یا وزارت آموزش و پرورش نرود این ها را شناسایی کند و دستشان را بگیرد و بگوید تو بیا یک سال، دو سال مهارت های معلمی را بگذران، بعد بفرما برو سر کلاس؟ چرا اگر این سوال طرح شد، می گویند "شما می خواهید فیتله تربیت معلم را بکشید پایین"؟
نسیم: ایده ای را که شما مطرح می کنید، در ماده 28 اساسنامه دانشگاه هم آمده و کاملا درست است؛ یعنی در رشته های که امکان تأمین نیروی آنها از طریق دانشگاه فرهنگیان نیست، می شود از فارغ التحصیلان سایر دانشگاه ها با طی مراحل گزینش و آزمون استخدامی و دوره مهارت آموزی یک ساله استفاده کرد؛ اما خب خودتان قبول دارید که این یک استثناست بر اصل کلی مأموریت دانشگاه فرهنگیان؟ و دیگر اینکه بحث هایی را که درباره خطر تربیت "معلم متوقع" مطرح کرده اید و ایده های جایگزین آن مثل "آزمون جامع"، به مرحله عمل هم خواهد رسید یا نه؟
تاجیک اسماعیلی: ممکن است، برسد؛ بالاخره این تعاملی است بین دستگاه های ذیربط مثل آموزش و پرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی ببینید. ما موظف هستیم به عنوان بدنه اجرایی و کارشناسی کار کنیم، دیدگاه ها را انتقال بدهیم. آقا در یکی از دیدارهایی که با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی داشتند، گفتند که "بایدها" را من می گویم؛ شما بروید بگوید چه کار کرده اید! ما نباید "بایدها" را بگوییم، باید بگوییم چکار می توانیم بکنیم.
بحث این است که وقتی اصل را می گذاریم بر اینکه دلسوز نظام تربیت معلم کشور هستیم، این دلسوزی را باید تبدیل کنیم به روشمندی که خروجی مان بهترین معلم باشد؛ بله، ما اگر بتوانیم دانشجویی را از دیپلم بگیریم و بیاوریم تربیت کنیم، خوب است، اما با خودآگاهی و با کار شبانه روزی فرهنگی، یعنی "به شرطها و شروطها".
* امکانات بدهند، معلم از بیرون نمی گیریم/ 65 درصد ساختمان هایمان تخریبی است
من خودم در این مورد نظر دارم که اگر امکانات مالی و اجرایی برای دانشگاه فرهنگیان فراهم شود، ما اصلا سراغ ماده 28 اساسنامه (تأمین معلم از فارغ التحصیلان دیگر دانشگاه ها) نرویم بهتر است. یک سری امکانات ساختاری باید فراهم شود، الان طبق گزارش های آماری و شناسنامه های فنی 65 درصد ساختمان های در پردیس ها و مراکز تخریبی است. شما همین الان بروید در پردیس دختران هرمزگان، سمنان یا همدان؛ یعنی بی حرمتی است! اگر من نوعی معتقدم و واقعا ادعا می کنم تابع ولایت فقیه هستم و انقلاب هم بر روی این پایه استوار شده، وقتی ایشان (مقام معظم رهبری) در صحبت هایشان می گویند "دانشگاه فرهنگیان مهم است" من باید بروم این اهمیت را عملی کنم.
بر همین اساس در سیاست های احداث، در حوزه طرح و برنامه اعلام کرده ایم که ما با استانداردهای حداقلی آموزش عالی وارد تعامل نمی شویم! برای ساخت پردیس چون استانداردهای وزارت مسکن و شهرسازی می گوید به ازای هر دانشجو سرانه 13 متر مطرح است، بنابراین در یک پردیس چون مجموعاً دو سه هزار دانشجو خواهید داشت، پس 5 هکتار زمین بس است؛ اما بنده می گویم این حداقل است! ما یک پردیسی می خواهیم که دانشجو در آن نشاط پیدا کند، امکانات داشته باشد، خوابگاه و محل ورزش داشته باشد. چرا به حداقل ها بسازیم؟ دانشگاه فرهنگیان اگر قرار باشد مهم باشد، باید براساس معیارهای مطلوب جلو برود نه معیارهای حداقلی.
الان طبق آمار به طور میانگین حدود 28 تا 30 هزار بازنشسته در هر سال در آموزش و پرورش داریم؛ یعنی امسال آموزش و پرورش 30 هزار بازنشسته دارد که باید 30 هزار نفر جایگزین کنیم که با توجه به مازاد نیروها، باید 20 هزار نفر جایگزین شوند؛ خب چرا دانشگاه فرهنگیان نباید بتواند بیش از هشت تا 10 هزار تا دانشجو بگیرد؟! چون امکانات ندارد! صحبت سر همین است.
نسیم: آقای دکتر! رهبر انقلاب خیلی تأکید کرده اند که همه دستگاه ها به کمک دانشگاه فرهنگیان بیایند؛ بالاخره برای سر خط آوردن آموزش عالی و ستاد وزارت آموزش و پرورش و دیگر بخش ها، چه کارهایی کرده اید؟ چون خیلی انتقاد می شود که چرا تا الان هیچ ساختمانی به دانشگاه اضافه نشده است!
تاجیک اسماعیلی: آموزش و پرورش نهایت همراهی را با ما کرده است؛ یعنی قاطبه مدیران کل استان ها همراهی می کنند، البته خب در جاهای اختلاف نظر هم هست که آن هم طبیعی است. آموزش عالی هم در بحث استانداردها خیلی با ما راه می آید؛ مثلاً ما امسال رشته های کارشناسی ارشدی که گرفتیم، با اغماض همراه ما جلو آمدند، کار دیگری هم که با ما ندارند جز همین استانداردها و ضوابط. در رابطه با مسائلی مثل "تطبیق وضعیت" هنوز ما وارد نشده ایم [که میزان همراهی و کمک را ببینیم].
نسیم: الان مشکل اصلی، فضاهای فیزیکی و کالبدی هست و به قول شما الان همین مانع جذب بالای دانشجو شده است؛ چه برنامه ریزی برای رفع این مشکل دارید؟
تاجیک اسماعیلی: ما "برنامه احداث" داریم؛ هدفگذاری دانشگاه این است که تا سال 95 در کلیه استانهایی که نیاز به احداث ساختمان ها یا پردیس های جدید دارند، بتوانیم مجوز احداث را از هیأت دولت بگیریم و منابعش را هم از منابع بودجه تأمین کنیم. در سال 93 اجازه احداث 10 پردیس را تا پایان سال به ما داده اند که در 10 استان انجام می شود؛ استان هایی که پردیس مناسبی ندارند مثل سمنان، گلستان، همدان و خراسان جنوبی. فرض ما بر این است که در سال 94 بتوانم تعداد "یک سوم" استان ها را به این پروژه ها اضافه کنیم تا به سال 95 برسیم.
* هدفگذاری مسئولان قبلی برای "آمار پذیرش دانشجو" واقع بینانه نبوده است
نسیم: بد نیست به موضوع پذیرش سالانه دانشجو و انتقادات مطرح هم بپردازیم؛ آقای دکتر! در برنامه پنجم توسعه هدفگذاری شده بود که از سال اول فعالیت دانشگاه (سال تحصیلی 92 – 91) به مدت چهار سال، سالانه 25 هزار دانشجو پذیرش شوند؛ با مسئولین قبلی که صحبت می کردیم، می گفتند این هدفگذاری با پیش بینی خروجی های آموزش و پرورش و نیاز به تخصص های مختلف انجام شده؛ با این حساب چرا سال قبل 17 هزار نفر پذیرش شدند و امسال هم 10 هزار نفر؟! آیا این کاهش پذیرش، فقط به خاطر کمبود امکانات بوده است؟!
تاجیک اسماعیلی: بله! فقط به خاطر امکانات است.
نسیم: یعنی کمبود امکانات اینقدر در پذیرش اختلاف آماری پیش می آورد؟! از قبلی ها نپرسیدید که با چه محاسبه و مبنایی این عدد را هدفگذاری کرده بودند؟
تاجیک اسماعیلی: بله، اتفاقاً مدتی آقای اسدی گرمارودی (اولین سرپرست دانشگاه) که برنامه راهبردی دانشگاه را تدوین کرده بودند، در جلسات دانشگاه می آمدند، اما معتقدیم این هدفگذاری واقع بینانه نبوده است.
نسیم: خب این را که هدفگذاری واقع بینانه نبوده، به مسئولان قبلی گفته بودید؟
تاجیک اسماعیلی: بله.
نسیم: چه جوابی می دادند؟
تاجیک اسماعیلی: [می گفتند] سعی می کردیم این کار را بکنیم؛ البته بحث ها بیشتر شفاهی بوده است.
یک مثال بزنم؛ شما الان بروید سراغ ورودی های 91 ترجیع بند حرفشان این است که وزیر وقت گفته که "یک قران پول هم از شما نمی گیریم" در مصاحبه ای وزیر وقت اعلام کرده که آن پول را هم نمی خواهیم بگیریم! یعنی این بخشش را از کجا می خواهید تأمین کنید؟! بودجه سال 91 دانشگاه را هیأت دولت وقت 87 میلیارد تومان بسته بود؛ دانشگاه در این تغییر و تحولات بودجه برده در مجلس وقت به 164 میلیارد تومان رسانده است، اما چطوری؟! به این صورت که مازاد رقم اولیه از محل درآمدهای متفرقه پرداخت شود؛ یعنی درآمد مازاد فروش نفت و این قبیل اقلام که البته این بودجه درآمد متفرقه هم هیچ وقت تحقق پیدا نکرد اما ما با رایزنی و فشار و با این اهمیتی که دانشگاه فرهنگیان در نزد مقام عالی کشور داشته، توانستیم 142 میلیارد تومان بگیریم، اما 121 میلیارد تومان از آن بودجه رفت برای حقوق مدرسان و کارمندان؛ یعنی 85 درصد بودجه رفت برای حقوق. در سال 92 هم بودجه شد 154 میلیارد تومان که از این مبلغ هم 85 درصد رفت برای حقوق؛ یعنی می خواهم وضعیت بودجه دانشگاه را بگویم چطور است.
در این وضعیت بودجه ای، دانشگاه شبانه روزی هم است؛ ما مکاتبه ای کردیم با اداره کل حقوقی شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر اینکه طبق اساسنامه تعریف کنید دانشگاه فرهنگیان شبانه روزی است یا نه؟ چون در اساسنامه تصریح نشده، اما آنچه ما از دانشگاه فرهنگیان به عنوان تربیت معلم انتظار داریم، اقتضای شبانه روزی بودن دارد. دایره حقوقی شورا هم آمده استدلال هایی کرده که این دانشگاه مشمول تعریف شبانه روزی می شود. بر این اساس امسال چانه زنی کرده ایم یک مقدار به عنوان شبانه روزی بودن، سعی کرده ایم بودجه را اضافه کنیم؛ بنابراین اگر بودجه را اضافه کنیم، یعنی بتوانیم زیرساخت هایی مانند ساختمان ها، تأسیسات و امکانات را فراهم کنیم، قطعاً دانشگاه ارتقای کیفیت پیدا می کند.
* 170 میلیارد تومان؛ حداقل بودجه 94 دانشگاه/ با وضعیت فعلی ظرفیت سالی 15 هزار نفر را هم نداریم
نسیم: برای سال آینده چه بودجه ای پیش بینی شده؟
تاجیک اسماعیلی: با توجه به نوسانات قیمت نفت (بشکه ای 65 تا 80 دلار) دولت در بودجه بندی احتیاط کرده است؛ مخصوصاً با تأکیداتی که مقام معظم رهبری داشته اند، ما هم براساس رویکرد "اقتصاد مقاومتی" بودجه بندی می کنیم؛ یعنی بدترین شرایط و بهترین شرایط را در کشور درنظر می گیریم که اگر با شیطنت های جهانی نفت شد 65 دلار، حواسمان باشد و اگر هم بیشتر شد که آنجا دیگر یک مقدار دستمان بازتر می شود. در مجموع برای دانشگاه در سال آینده حداقل 170 میلیارد و حداکثر 250 میلیارد تومان را پیش بینی کرده ایم؛ البته الان برنامه دقیق هنوز معاونت به ما نداده، اما قطعاً از 170 میلیارد تومان کمتر نخواهد بود.
فرض ما بر این است که با سیاست های مانند چابک سازی، ایجاد مدیریت واحد استانی، ادغام ساختارها در یکدیگر و حذف ساختارهای موازی، بتوانیم درصد بودجه بیشتری را آزاد کنیم برای بخش های فرهنگی، دانشجویی و فعالیت های ارزشی اعتقادی و کیفیت بخشی؛ اما بضاعت دانشگاه با شرایط فعلی، اصلاً ظرفیت سالی 25 هزار دانشجو یا حتی 15 هزار دانشجو نیست.
نسیم: آقای دکتر! تیم فعلی که از شهریور ماه سال قبل مسئولیت را به عهده گرفت، می توانست از همان موقع، هم از طریق گفتگو با مدیران قبلی و هم با بررسی نیازها، برای امسال پیش بینی امکانات کند تا به آمار هشت تا 10 هزار دانشجو برای سال 93 نرسیم؛ اما شاهد بودیم که حتی در دفترچه شماره یک کنکور 93 هم هیچ جای برای اعلام علاقه مندی داوطلبان به رشته های دانشگاه فرهنگیان وجود نداشت!
تاجیک اسماعیلی: آن مسأله، علت دیگری داشت؛ علت مشکل این بود که معاونت برنامه ریزی وقت وزارتخانه، به موقع جواب نامه وزارت علوم را نرسانده بود. اما به هرحال در دفترچه دوم اعلام شد و خیلی مسأله مشکل داری نبود. اما صرفنظر از این مسائل و پیش بینی امکانات، ما یک سری گرفتاری های فوریتی هم داریم؛ مثلاً مدیرکل آموزش و پرورش یک استان قول داده که ساختمان پردیس یا خوابگاه را تأمین می کند، اما موقع پذیرش دانشجو به دلیل مشکلات خودش می گوید نداریم! به همین خاطر ما با سیاست احتیاطی پیش می رویم، چون نمی توانیم دانشجو را بگیریم بعد بدون خوابگاه رها کنیم در خیابان! این بحران ایجاد می کند. ما واقعا ظرفیت نداریم و تعارف هم نمی کنیم؛ یعنی یک جاهایی به آموزش و پرورش هم نمی توانیم فشار بیاوریم، مثلا در بندرعباس چه ساختمانی می توانیم از آموزش و پرورش بگیریم، وقتی خودش مشکل فضای آموزشی دارد!
* پذیرش 10 هزار "دانشجومعلم" در سال 94
نسیم: با همه این مسائل، سال بعد چقدر دانشجو می توانید بگیرید؟ برای پذیرش 25 هزار نفر در سال آینده برنامه ریزی کرده اید؟
تاجیک اسماعیلی: ما تا سال 94 خیلی خوشبین نیستیم برای افزایش ظرفیت؛ چون دانشگاه هنوز خروجی ندارد، یعنی در سال 91 که دانشجوها وارد شدند، فضای خالی بود و گنجایش 60 تا 70 هزار نفر را داشتند و کلا 23 هزار نفر پذیرش شدند. در سال دوم (سال تحصیلی 93 – 92 ) هم 17 هزار نفر وارد شدند و امسال هم 10 هزار نفر می آیند؛ یعنی هنوز کسی فارغ التحصیل نشده، بنابراین اولین خروجی های ما در اواسط سال 95 خواهد بود
مطالب مشابه :
اسامی تعدادی از معرفی شدگان تکمیل ظرفیت برای مصاحبه
معرفی پردیس رسول اکرم(ص) اهواز; » چک لیست رشته های تربیت بدنی و علوم معلم, آموزش و
فهرست دانشگاه‌های ایران
مرکز تربیت معلم رسول اکرم اهواز. مرکز تربیت معلم زینب کبری
آدرس مرکز تربیت معلم
مرکز تربیت معلم علامه طباطبایی مرکز تربیت معلم رسول اکرم اهواز: تاريخ :
چگونه می‌توان معلم شد؟
معرفی پردیس رسول اکرم(ص) اهواز; معرفی دانشگاه دیگری مسئولیت تربیت معلم را برای
تدبیر رییس دانشگاه فرهنگیان خوزستان برای پذیرفته‌شدگان
معرفی پردیس رسول اکرم(ص) اهواز; معرفی پردیس مسافت محل سکونت بین مراکز تربیت معلم
تاجیک : مثلا از الان برای بنده حکم استخدام می زنید، معلوم است که دیگر نمی توانید تکانم دهید!
داستان مشکلات "تربیت معلم" در کشور ما تمامی ندارد بسیج پردیس رسول اکرم اهواز بسیج
جریاناتی فعال شده‌اند که به‌دنبال تعطیلی تربیت معلم و حذف دانشگاه فرهنگیان هستند
پردیس حضرت رسول اکرم خوزستان-اهواز. پردیس های فشرده یک‌ساله نمی‌توان معلم تربیت
کارشناسی‌ارشد از مهر امسال در دانشگاه فرهنگیان اهواز
معرفی پردیس رسول اکرم(ص) اهواز; فرهنگیان تربیت‌محوری است، سند حضرت رسول اکرم
برچسب :
تربیت معلم رسول اکرم اهواز