هیمن و هژار شاعران ملی کردستان

سید محمد امین شیخ الاسلامی متخلص به هیمن

سید محمد امین شیخ الاسلامی متخلص به« همین » فرزند سید حسن شیخ الاسلام مکری از تبار عارف و دانشمند معروف ملاجامی چوری ، در بهار سال 1300 شمسی برابر با سال 1340 قمری در یکی از روستاهای مهاباد به نام « لاچین » متولد شد . پس از یادگیری قرآن مجید و کتب مقدماتی فارسی و عربی به مهاباد رفت و مدت چهار سال در خانقاه و مدرسه جد مادریش شیخ یوسف برهان در سلک طلاب علوم دینی تحصیلات خود را ادامه داد و در همان ایام با هژار که آنجا به سر می برد همدرس و هم صحبت شد . بعدها به دستور پدرش به آبادی کولیجه راه یافت و مدت چند سالی نزد ملا احمد فوزی ، مدرس آنجا درس خواند . در سال 1317 به خانه پدری در آبادی شیلان آوی بازگشت . روزها به کار کشاورزی وزراعت می پرداخت، شب ها تا دیر وقت به مطالعه کتب ادبی – از فارسی و کردی – مشغول بود و هرساله چندین بار به شهر مهاباد آمد و شد داشت ، در این مسافرت ها با رجال شعر و ادب آشنا شد و در جلسات ادبی جوانان با ذوق آن دیار شرکت جست و اندک اندک در اثر ابراز لیاقت و استعداد مورد توجه شخصیت های معروف مهاباد قرار گرفت. هیمن دراین ایام جوانی برازنده و کارآمد و آگاه و آشنا به رموز ادبیات کردی و شعر بود که خود نیزشعر می گفت و اشعارش در میان جوانان طرفداران زیادی داشت . پدرش نیز اهل شعر و شاعر بود ولی دوست نداشت که فرزندش وقت خود را به سرودن شعر بگذراند ، اما استعداد ذاتی و قریحه خدادادی او را به راهی سوق داده بود که به سرچشمه زلال ابداع و ابتکار در فنون شعر و شاعری منتهی شود .

در سال 1323 به عضویت شورای نویسندگان نشریه نیشتمان درآمد . در سال 1344 پدرش دارفانی را وداع گفت ودو سال بعد مادرش که دختر مرحوم شیخ برهان بود بدرودحیات گفت . به سال 1347 به علت مشاهده اوضاع نامطلوب کشور و ستم هایی که از جانب رژیم شاه بر قوم کرد می رفت خانه و کاشانه خود را ترک گفت و سالها در عراق و بلاد غریب متواری و آواره بود . لطافت و زیبایی در شعر او در اوج است ، و نثر نویسی ایشان شیوه ای است منحصر به خود او . روان ، ساده ، سلیس و گیرا .
پس از انقلاب اسلامی ایران هیمن به وطن بازگشت و خدمات ادبی و اجتماعی و فرهنگی خود را از سر گرفت که از جمله آنها انتشار مجله «سروه » به زبان کردی است که در شهر ارومیه چاپ و توزیع می گردد .
استاد هیمن پس از 65 سال زندگی پر مشقت ، بر اثر سکته قلبی شب جمعه 29/1/1365 شمسی
( 18 آوریل 1986 م و هشتم شعبان 1406 ق ) در ارومیه بدرود حیات گفت .
ساعت 4 و 15 دقیقه بعدازظهر روز جمعه در گورستان بداق سلطان مهاباد به خاک سپرده شد .

آثار استاد هیمن :
1- تاریک و روون ، دیوان شعر
2- ناله ی جودایی ، شعر
3- پاشه روک ، مجموعه مقالات و اشعار
4- بازنویسی تحفه مظفریه از رسم الخط لاتینی به کردی
5- قه لای دمدم
6- شازاده وگه دا
7- هه ورای خالی

عبدالرحمن شرف کندی ملقب به هژار

نویسنده ، محقق ، مترجم و شاعر نامدار ، استادعبدالرحمن شرفکندی مشهور و متخلص به هژار به سال 1339 هـ . ق مطابق با 1300 هـ . شدر شهر مهاباد دیده به جهان گشود . پدرش مشهور به ملامحمدپور ، مردی روحانی و متدینبود که از راه کسب و کار امرار معاش می کرد و زندگی ساده و فقیرانه ای داشت . عبدالرحمن دوساله بود که دامان محبت مادرش را از دست داد و از همان کودکی سختی وتلخی زندگی را تجربه کرد . با شروع پنج سالگی نزد پدرش الفبا و قرائت قرآن را آغازکرد و سپس مدتی به مکتبخانه رفت و از آنجا رهسپار خانقاه شیخ برهان شد و پس از فراگرفتن مقدمات ، به روستاهای اطراف عزیمت کرد و کلاس درس تنی چند از مدرسین علوماسلامی آن زمان حاضر شد . او در سن هفده سالگی بار مسئولیت مراقبت از خواهران وبرادران صغیرش را بردوش نهاد . هژار ناچار درس و تحصیل را بعد از مرگ پدر ، رها کردو به کسب و کار روی آورد . و به دلیل تحصیل برادران با همه مشکلات شهر نشینی ، بهمهاباد نقل کرد . نیاز به امکانات بیشتر موجب شد که کسب و کارش را رونق بیشتری دهد . هنگام برداشت محصول ، از کشاورزان بوکان و روستاهای اطراف گندم و ... می خرید وبه تبریز می برد و می فروخت . همچنین گاو و گوسفند معامله می کرد و به کار کشاورزیشهم می رسید .ناگفته نماند که با همه گرفتاریها، علاقه شدید عبدالرحمن جوان به زبانو ادبیات کردی چنان بود که تا سالها بسیاری از دواوین شعرای مرد زبان را خوانده بودو بیشتر آنها را از حفظ داشت . او تخلص هژار به معنی بینوا و درویش را برای خودبرگزید و با خود عهد کرد که هیچگاه به خاطر مال و مقام ، دست به قلم نبرد . اشعاردل انگیز هژار به زودی به دلها راه یافت و ورد زبان خاص و عام شد. و نخستین دیواناشعارش که ئاله کوک نام داشت چاپ و منتشر گردید و به زبان آذری نیز ترجمه وانتشاریافت . هژار به دلیل مسائل سیاسی پس از دوماه حبس در سقز ، در حالیکه می خواستند اورا به مهاباد منتقل کنند در فرصتی موفق به فرار شد و پس از روزها پیاده روی در برفو سرما ، وارد خاک عراق شد . با وجود مشکلات فراوان در آنجا ، دست از مطالعه نکشیدو همواره بخشی از مختصر دستمزدش را به خرید کتاب اختصاص می داد . کار طاقت فرسا وسوء تغذیه مسمومش کرد و توسط جمعی از دوستدارانش به بیمارستانی در جبل لبنان انتقالیافت . این بیمارستان کتابخانه بزرگی داشت حاوی کتاب های ارزشمند بسیار به زبانعربی . هژار دو سال و چند ماه در آنجا بسر برد و در این مدت بیشتر اوقاتش را بهمطالعه گذراند و اطلاعاتش را در زمینه زبان و ادبیات عرب تکمیل کرد . بطوری که وقتیبه عراق بازگشت به عضویت در مجمع علمی آن کشور درآمد و مجال یافت که به مطالعه وتحقیق بیشتر بپردازد . و به علاوه برخی از اشعار و مقالاتش را منتشر نماید .
هژار سه سال نیز در سوریه اقامت گزید . سرانجام هژار بعد از 17 سال به ایرانبازگشت . دولت ایران او را در عظیمیه کرج سکنی داد و بدین ترتیب او بار دیگر چندمینبار و در سرپیری ، باز زندگی را از صفر شروع کرد . در دانشگاه تهران ترجمه قانون درطب ، تألیف ابوعلی سینا را به او پیشنهاد دادند در ازای دستمزد مختصری ، و با ترجمهاولین کتاب از این اثر ، در محافل علمی و ادبی راه پیدا کرد و به عضویت فرهنگستانزبان فارسی درآمد . بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه 1357 مجال آن را یافتکه در زمینه کار مورد علاقه اش ،کار فرهنگی بیشترین استفاده را از عمر عزیزش برد وبا تلاش سخت و خستگی ناپذیر بیشتر ساعات شبانه روز را به تحقیق و تالیف و ترجمهمشغول بود و در سایه این کار پیگیر آثار ارزشمند و کم نظیری را در زمینه های مختلفعلمی و ادبی و فرهنگی از خود به یادگار گذاشت ، که از جمله آنها شرح دیوان اشعارشیخ احمد جزیری ، ترجمه دوره کامل قانون ابن سینا در هفت جلد ، گردآوری فرهنگ جامعلغات کردی به کردی و فارسی ، زندگینامه خودش و بالاخره ترجمه کامل قرآن کریم را میتوان نام برد . سرانجام در روز پنجشنبه دوم اسفند ماه سال 1369 در تهران بر اثربیماری جان پاکش به جوار یار شتافت و بدرود حیات گفت . جنازه استاد را به مهابادمنتقل کردند و در حالیکه شهر در ماتم نشسته بود و جمعیت انبوهی از دور و نزدیک برایوداع با وی گرد آمده بودند ، با تجلیل بسیار تا گورستان بداق سلطان مشایعت شد و درکنار هیمن و ملاغفور به خاک سپرده شد . وی در سرودن شعر از سبک قادر کویی پیروی میکرد .

<?xml:namespace prefix = v /><?xml:namespace prefix = o />

آثار و تألیفاتاستاد هژار :

1- ئاله کوک ، دیوان اشعار
2- به تیی سهره مه ره لاسایی سه گ و مانگه شه و ، منظومه ای شامل طنزهای اجتماعی
3- ترجمهمنظومه مه م و زین خانی از کردی به کرمانجی به کردی سورانی
4- بوکوردستان ،دیوان اشعار
5- ترجمه رباعیات خیام به کردی با حفظ قالب عروضی رباعی
6- ترجمه شر فنامه بدلیسی به کردی با افزودن مقدمات و تعلیفات
7- هوزی له بیرکراویگاوان ، ترجمه از عربی به کوردی
8- ترجمه مجموعه قانون در طب ابوعلی سینا شامل 5 کتاب که در 7 مجله انتشار یافته است.
9- یه ک له په نای خال و سیفری بیبوانه وه ، ترجمه یک جلوش بینهات صفرها ، اثر دکتر علی شریعتی از فارسی به کردی
10- ئاری برا ، وار ا برا ، ترجمه آری این چنین بود برادر ، اثر دکتر علیشریعتی از فارسی به کردی
11- عیرفان ، به رامبه ری ، ئازادی ، ترجمه عرفان ،برابری ، آزادی ، اثر دکتر علی شریعتی
12- دایه ! باوه ! کی خراوه ؟ ترجمه پدر ! مادر ! ما متهمیم ، اثر دکتر علی شریعتی
13- شرح دیوان اشعار شیخ احمد جزیری
14- ترجمه آثار البلاد و اخبار العباد به فارسی ، اثر زکریابن محمد بن محمودالقزوینی
15- فرهنگ جامع کردی به کردی و فارسی
16- پینج ئه نگوست ده نیه یهکه مست ، ترجمه یک انگشت یک مشت است ، اثر بریژیت و نگور بورسکی از فارسی
17- چیشتی مجیور ، زندگی نامه هه ژار به قلم خودش ، کردی
18- ترجمه قرآن کریم بهکردی
19- میژوی ئه رده لان ، ترجمه تاریخ اردلان ، اثر مستوره کردستانی بااضافات و تعلیقات
20- تاریخ سلیمی نیه ، ترجمه از عربی به فارسی
21- روابطفرهنگی ایران و مصر ، ترجمه از عربی به فارسی
22- فرهنگ فارسی به کردی.

تاریخ بروز رسانی ( 15 مرداد 1388 ساعت 08:28 )

هیمن و هژار شاعران ملی کردستان

مطالب مشابه :

تعداد دانشگاه های مهاباد به پنج دانشگاه رسید

اطلا عات کامل از نقطه به نقطه ی مهاباد

ماموستا هیمن

هیمن و هژار شاعران ملی کردستان

ژیانی هیمن

مهاباد - کوردستان

بیوگرافی استاد هژار موکریانی، هیمن موکریانی،عباس حقیقی بوکانی،سواره ایلخانیزاده

مهاباد

تاریخچه شهرستان مهاباد