مجسمه سازی چیست؟
اصطلاح مجسمه سازی (پیکره سازی) را نمی توان یک اصطلاح ثابت برای اطلاق به اشیاء یا فعالیتهای معین دانست. با این حال هنر مجسمه سازی دارای یک خصلت اصلی و همیشگی است که آن را از سایر هنرهای بصری متمایز می کند و آن آفرینش شکل سه بعدی می باشد.
حجم مهمترین عنصر در طرح یک مجسمه محسوب می شود. مجسمه ممکن است بصورت همه جانبی یا بصورت نقش برجسته باشد. مجسمه همه جانبی شيئي است مستقل و جدا که فضایی را اشغال می کند، ولی نقش برجسته به زمینه ای متصل شده و یا کمابیش از آن بیرون آمده است.
مراحل کار:
اجرای تندیس فلزی
ابتدا از ایده مورد نظر چند طرح زده و مناسب ترین آن را برای اجرا آماده می کنیم. در صورت لزوم ابتدا با گل یا گچ یا خمیر مجسمه سازی ماکت کوچکی درست می کنیم و با مقیاس مناسب از فلز اجرا می کنیم. در این روش فلزات را به قطعات دلخواه بریده و کنار هم قرار می دهیم و آنها را بوسیله دستگاه جوش به هم جوش می دهیم تا طرح کامل شود.
اجرای تندیس چوبی و سنگي
در این روش ابتدا طرح و ماکت اجرا می شود و به تناسب ماکت و مقیاس مورد نظر سنگ مناسب یا چوب تهیه می کنیم و طرح را روی چوب یا سنگ بوسیله ماژیک انتقال می دهیم و حجم های اضافی را از آن جدا می کنیم تا به مراحل ریزه کاری برسد. در این مرحله با ابزار ریز و متناسب در محل اجرا شروع به کنده کاری می کنیم و در پایان از سوهان و سنباده برای صاف کردن سطح کار استفاده می کنیم.
اجرای مجسمه های بِتُنی و فایبرگلاس
ابتدا ماکت کوچکی از طرح مورد نظر را اجرا می کنیم. ماکت را می توان با گل، گچ، . یا خمیر مجسمه سازی اجرا کرد. بعد از پایان ماکت و رفع معایب کار، شروع به ساخت مجسمه بزرگ و اصلی می نمایند. برای اجرای کارهای بزرگ اسکلت بندی لازم است که معمولاً با میلگرد و توری اجرا می شود و روی آن را گل یا گچ (بستگی به نوع کار) اضافه می کنند تا کلیت کار انجام گیرد. بعد از اجرای فرمهای مناسب و ریزه کاریها از مدل قاب گیری می شود. در صورتی که مدل اصلی با گچ اجرا شده باشد بهتر است از فایبر گلاس برای قالب گیری استفاده نماییم و اگر با گِل یا خمیر مجسمه سازی باشد قالب گیری با گچ مناسبتر است. بعد از قالب گیری قالب را از مجسمه جدا کرده و داخل آن را تمیز کرده و با مواد روغنی عایق کا ری می کنیم. تکه های قالب را به هم وصل کرده و مواد مورد نظر را داخل قالب می ریزیم تا سفت شود، بعد از سفت شدن مواد، قالب را جدا کرده و اصلاحات مورد نیاز را انجام می دهند. در نهایت رنگ مورد نظر را روی کار می آورند.
اجرای مجسمه برنزي
برای اجرای یک مجسمه برنزی ابتدا مدل اصلی با گچ ساخته می شود و از مواد سیلیکنی قالب گیری می شود. بعد موم زنبور عسل را آب کرده و داخل قالب می ریزند تا ضخامت مناسب خود را بگیرد و مابقی را از آن خارج می کنند و از مجسمه مومی قالب دولایه گچی می گیرند و آن را در کنار حرارت مناسب قرار می دهند تا موم از داخل لایه های قالب جدا شده و مواد مذاب را داخل قالب در شرایط خاص می ریزند. بعد از سرد شدن مواد قالب را شکسته و مجسمه را بیرون می آورند و پرداخت کاری های لازم و در نهایت با اسید آن را پتینه کاری می کنند تا حالت زیبایی به خود بگیرد.
روش ها و اسلوب مجسمه سازی:
١. کنده کاری (حجاری): در این روش مجسمه ساز کار خود را با توده ای از ماده جامد (یک
قطعه سنگ یا چوب) آغاز می کند و در روند کاستن از توده مزبور به شکل مورد نظر می رسد.
٢. جفتکاری: در این روش مجسمه ساز قطعات پیش ساخته و یا اشیای بافته را به مدد جوشکاری،
لحیم کاری، پرچ کردن، میخ زدن، چسبانیدن و غیره به هم متصل می کند تا طرح مورد نظر خود را تحقق بخشد. بنابراین این گونه مجسمه لزوماً از یک ماده همگن ساخته نمی شود. مجسمه های ساخته شده به روشهای شکل دهی و جفتکاری را می توان با اسلوب های قالبگیری و ریخته گری به مجسمه های مقاوم و ماندنی بدل کرد.
جهت تمایز دادن مجسمه سازی پیکرنما و مجسمه سازی انتزاعی مورد اخیر را به اصطلاح حجم سازی می نامند.
مواد مورد استفاده در مجسمه سازي:
گل، گچ، چوب، سنگ، فلز (به خصوص مفرغ)، فایبرگلاس، عاج، صدف، کاغذ، موم، کاغذ و ...
منابع:
مجسمه سازی، طاهر شیخ الحکمایی (مجله هنرهای تجسمی)
فرهنگ اصطلاحات هنری
دائره المعارف هنر
مطالب مشابه :
آموزش مجسمه سازی (جلسه 7 -مجسمه سازی با برنز به روش قالب بسته گچی)
آموزش مجسمه سازی (جلسه 7 -مجسمه سازی با برنز به روش قالب بسته گچی) موم قالب های درون
آموزش مجسمه سازی جلسه 20: ابزار و مواد در مجسمه سازی
آموزش مجسمه سازی جلسه 20: جهت جداسازی قالب گچی و دانشکده های مجسمه سازی
ساخت ماسک گلی به طول 2 متر
سپس از این کار یک قالب گچی 6 تکه تهیه نمودم تا با آن یک مدل گالری عکس های مجسمه سازی و
جگونه یک توپ پلاستیکی بزرگ بسازیم
مجسمه ، آموزش مجسمه سازی کار که تموم شد از مدل گچی یه قالب دانشکده های مجسمه سازی
آموزش مجسمه سازی جلسه 11 (فایل pdf آموزش طراحی سر انسان توسط Burne Hogarth
آموزش طراحی گوشه ها ، ابزار و وسایل ، کار با میله های مجسمه سازی قالب بسته گچی)
اموزش مجسمه سازی
جهت کار بر روی خمیر مجسمه سازی و گل جهت جداسازی قالب گچی و رنگ کردن مجسمه های پلی
مجسمه سازی چیست؟
اصطلاح مجسمه سازی های قالب را به هم وصل از مجسمه مومی قالب دولایه گچی می گیرند و آن
برچسب :
قالب های گچی مجسمه سازی