سیستم اعلام و اطفاء حریق

چکیده : برای پیاده سازی ونصب موفق سیستمهای خودکاراعلام واطفاء حریق رعایت اصول واستانداردهای بروز در این زمینه از اهمیت خاصی بر خوردار است. در این تحقیق سعی شده است تا با استفاده از تکنیکهای طراحی و تلفیق آن با کاربرد در صنایع گوناگون به یک دید عمیق تری از این گونه سیستمها پرداخته شود، منافع ناشی از سیستمهای خودکار اعلام و اطفاء حریق علی رغم هزینه بر بودن آنها، بسیار زیاد بوده به نحویکه اکثر صنایع خواهان بهترین نوع اینگونه سیستمها میباشند. این بررسی برای کمک به مدیرانی است که درصدد خرید و پیاده سازی اینگونه سیستم ها طبق استانداردهای موجود هستند. معیار های انتخاب در این بررسی بر اساس مزایا و معایب هر یک از سیستمها استوار است.

کلمات کلیدی : سیستم های خودکار اعلام و اطفاء حریق - Detectors – فتوالکتریک – اسپرینکلر – N.F.P.A – فرایند طراحی و نصب سیستم ها- جریان سرد

مقدمه : اغلب آتش سوزیهای بزرگ از یک حریق کوچک شروع میشود و به تدریج گسترش می یابد، زندگی انسان و محیط او را خطرات بسیاری تهدید میکند این خطرات گاه بطور مستقیم ازناحیه خود انسان بروز میکندوگاه بصورت غیره مستقیم در اثرساخته ها ومصنوعات فکر و دست بشر تجلی میکند،گاه در اثر فعل و انفعالات طبیعی بر زندگی او تأثیر مخرب میگذارد، تکنولوژی گر چه تسلط بر طبیعت را برای انسان میسر میسازد اما چون با آزمندی و زیاده خواهی وی همراه گشته او و زیستگاهش را در معرض خطر قرار داده است ، آتش سوزی یکی از خطرناکترین پدیده هایی است که خسارت جانی و مالی فراوانی ببار میاورد. قریب به 75% الی 80% آتش سوزی ها قابل پیشگیری و پیش بینی اندوچنانچه اقدامات لازم صورت پذیرد 4/3 ازخسارات سالیانه ناشی از حریق کاسته خواهد شد.در دنیای شتابناک صنعتی امروز روشهای محافظت از دستاورد ها و محصولات و جان انسانها از اهمیت ویژه ای برخوردار است لذا وجود سیستم هایی که فاجعه را در ابتدای وقوع شناسایی کرده و عکس العمل مناسب و سریع از خود نشان دهد ضروری بنظر میرسد.پس استفاده از سیستمی که در همان لحظات اولیه وقوع حریق را شناسایی نماید در اطفاء آن موثر خواهد بود ،سیستمهای اعلام و اطفاء حریق وسیله ای مناسب جهت رسیدن به این هدف میباشند حتی در زمانی که یک مکان مورد بهره برداری قرار میگیرد باز هم در محلهایی که دور یا محفوظ بوده ویا در مکانهایی که بندرت مورد باز بینی قرار میگیرند و نیز در محلهایی که آتش میتواند پیش از کشف شدن آغاز گشته، گسترش یافته و خسارت وارد کند سیستمهای کاشف و اطفاء حریق اتوماتیک نسبت به سیستمهای دستی بسیار مزیت دارند نیز در زمانهایی که مکان در اشغال نیست مزایای تشخیص زود هنگام آشکار و واضح است. استفاده از سیستمی که در همان لحظات اولیه حریق را شناسایی نماید در اطفاء آن بسیار موثر خواهد بود، سیستمهای اعلام و اطفاء حریق وسیله ای مناسب جهت رسیدن به این هدف میباشند. سیستم های خودکار اعلام حریق . در مراحل اولیه وقوع حریق(آتش ناخواسته.غیر دوستانه)تغییرات فیزیکی مختلفی در محیط اطراف حریق رخ می دهد که از این تغییرات می توان در ردیابی حریق و جلوگیری از گسترش آن استفاده شود. انسان را می توان یکی از بهترین کاشف ها بر شمرد زیرا دارای حواس پنجگانه است. در مورد کشف حریق حواس بویائی بینائی ولامسه نقش اساسی دارند وعلاوه بر آن انسان مالک خدادادی دستگاه کامپیوتری پیچیده و بسیار قوی وعظیمی است که قادر به تجزیه وتحلیل سریع فرمان های فرستاده شده ومقایسه این فرامین با یکدیگر و تصمیم گیری سریع وبه موقع می باشد. از آن جائیکه انسان بر اساس احتیاج نیاز به استراحت دارد لذا حواس فوق الذکردر بعضی اوقات غیر قابل اعتماد میباشد لذا جهت اطمینان بیشتر دستگاههای کاشف که از یکسری قطعات مکانیکی الکتریکی و الکترونیکی تشکیل شده جهت تقلید حس بویائی انسان در ردیابی و جلوگیری از گسترش حریق بوجود آمده اند . معمول ترین عناصری(مواد حاصله) که قبل از وقوع حریق قابل ردیابی اند عبارتند از . 1- گرما 2- نور (Aerosol 3- دود (ذرات انواع کاشف های موجود بر اساس کشف هر کدام از مواد نامبرده شده فوق الذکر ساخته شده اند باید توجه نمود که مواد نامبرده فوق در بعضی از حریق های بخصوص بوجود نمی ایند، تا بتوان حریق را قبل از گسترش کشف نمود و از این گذشته باید تشخیص داده شود که کدامیک از مواد نامبرده شده زودتر از دیگری بوجود می اید که تشخیص این مسایل از وظایف کار شناسایی حریق می باشد. منظور از سیستم اعلام حریق آن است که در لحظات شروع آتش سوزی و پیش از گسترش آن دستگاههایی وجود داشته باشند که خطر قریب الوقوع حریق را اعلام کنند مطالعات انجام شده در ایالت متحده نشان داده اند که اعلام سریع حریق اثری مهم بر کاهش عواقب ناشی از آتش سوزی دارد. هر قدر اعلام حریق سریعتر انجام شود احتمال زنده ماندن افراد بیشتر است. اجزا اصلی سیستم خودکار اعلام حریق عبارت است از:

1- آشکار ساز. یک سنسورکه به یکی از باز تابهای حریق (شعله،گازبعدازحریق دود،حرارت و....)

حساس بوده و هرگاه در معرض یکی از اینها قرار گیرد بر یک مدار الکتریکی اثر می گذارد.

2- آژیر (یا هر علامت هشدار دهنده دیگر) که بر اثر فرمانی که در مدار الکتریکی به وسیله ی آشکار ساز کنترل می شود به کار می افتد.

۳- بخش کنترل مرکزی

4- باطری و تجهیزات تامین نیرو .

آشکارسازها انواعی گوناگون دارند و انتخاب هر یک از آنها بستگی به شرایط و نخستین محصول حریق در ماده مورد نظر دارد. زیرا هدف از کاربرد این وسایل اطلاع سریع از وقوع آتش سوزی است. بنابر این باید در انتخاب آشکار ساز به اولین محصول حریق هر ماده توجه داشت. البته پیشنهاد شده است از انواع مختلف آشکارسازها در هر محیط استفاده شود .

انواع آشکارسازها عبارتند از:

1-آشکارسازهای شعله ای (Flame Detector ) این نوع کاشفها در برابر ظهور انرژی تشعشعی قابل رویت توسط چشم انسان (7700-4000 آنگسترم) یا غیر قابل رویت توسط چشم انسان عکس العمل نشان میدهد.همچنین انرژی متصاعد از ذغال سرخ شده یا شعله آتش با شدت کافی سبب فعال شدن آنها میشود. معمولا آنها را بخاطر قدرت عکس العمل سریعشان در نقاطی مانند سکو های بارگیری و تخلیه مواد نفتی نقاط خطرناک در کارخانجات و مکانهائی که امکان سریع انفجار میرود نصب مینمایند.این وسایل می توانند نسبت به نور مرئی پرتوهای فرو سرخ (IR ) و فرا بنفش (UV ) حساس باشند. کاربرد نور مرئی به عنوان عامل تحریک آشکار ساز مشکل است. زیرا برای یک آشکار ساز نور طبیعی و نور حاصل از آتش سوزی تفاوتی نمی کند.آشکار سازها ی IR برای انبارهای مسقف وباز و نیز تعمیرات هواپیما در مناطق رو باز مناسب هستند. آشکارسازهای UV برای مخازن نگهداری سوخت چاههای حفاری نفت انبارهها و اتاقک اسپری رنگ مناسب است. هرگاه امکان رسوخ دود وجود داشته باشد آشکارسازها ی UV برآشکارسازهای IR برتری دارند.

2- آشکارسازهای گازی این وسایل نسبت به گازهای حاصله از شروع سوختن مواد و یا نسبت به نشت برخی گازها حساس هستند چنانچه مورد اخیر باشد یک وسیله پیشگیری کننده از حریق خواهد بود.

3-آشکارسازهای حرارتی این نوع کاشف ها درسال 1860 همراه با آب پاشهای خود کار ابداع شده ودر حقیقت می توان گفت آبپاشهای خودکار یک نوع کاشف های گرمایی است که گذشته از به صدا در آوردن سیستم زنگ خبر دهنده همزمان با آن سر آب پاش ها بطور اتوماتیک به پاشیدن آب اقدام می نمایند. کاشف های حرارتی ارزان ترین ا نواع کاشف هاست و کمتر از آنها استفاده می شود. برای محیط های کوچک سر بسته که امکان وقوع سریع حریق وجود دارد مناسب می باشند. نزدیک سقفها و روی سقف نصب می شوند.بطور کلی کاشفهای حرارتی بر دو نوع اند. Fixed Temperature Detectors -1 Rate Of Rise Detectors -2 کاشف حرارتی نوع fixed این نوع کاشفها طوری طراحی شده اند که وقتی المنت های عمل کننده در آن به درجه حرارت بخصوص و ثا بتی برسد بصدا در آمده و اعلام خطر می نماید.

(Derectore) ثابتی می رسد کاشف در هنگام عمل درجه حرارت هوای محیط می باید از درجه حرارتی که المنت عمل کننده کاشف را تحریک می نماید بیشتر باشد. حد فعالیت آنها از 130 درجه فارنهایت به بالا می باشد. المنت های عمل کننده در این نوع کاشف ها ممکن است بصورت فیوزی ساخته شود که این فیوز آلیاژی است از جنس بیسموت سرب قلع وکادمیم که بسرعت در درجه حرارتی که از قبل معین و تنظیم می نمایند ذوب شود.

سیستم اعلام و اطفاء حریق

مطالب مشابه :

ساخت سیستم اطفاء حریق تمام هوشمند خودرو در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کهنوج

ایمنی و اطفا حریق در ساختمان

سیستم اعلام و اطفاء حریق

آموزش سیستمهای اعلام و اطفاءحریق اتوماتیک

طراحی ساختمان

پروژه اموزش و نصب سیستم های اعلام حریق

اطلاعات و تصاویر کامل تر از برج مانیا

سیستمهای اعلان حریق

آدرس شرکتها در زمینه ایمنی

آشنایی با انواع سیستمهای اعلام حریق