بهداشت فردی
بهداشت فردی و عمومی
|
بهداشت پوست، مو، ناخن |
|
وظایف پوست : |
بهداشت مو: | |
|
بهداشت ناخن : |
|
بهداشت دست و پا : |
|
بهداشت پا : در پاهای انسان ، غده های عرق زای زیادی وجود دارد. این غده ها در پاها ایجاد رطوبت و عرق می کند. وجود توأم با رطوبت در پاها، باعث بروز قارچ های خاصی در آنها می شود. این قارچ ها در لای انگشتان پا به خوبی رشد می کنند. برای جلوگیری از بروز این قارچ ها، باید پاها روزانه چندین بار شسته، لای انگشتان پا را خشک و جوراب های خود را به طور مرتب عوض کرده و آنها را به خوبی شست. |
|
استحمام – پوشاک : |
|
الف – استحمام: استحمام از مهمترین نکاتی است که در بهداشت فردی باید رعایت شود. رابطه کمتر بین دو استحمام، رابطه مستقیمی با سلامتی دارد. |
|
ب – پوشاک : لباس همیشه تمیز باشد. لباس های زیر در هفته چند بار عوض شود. از پوشیدن لباس های مرطوب باید خودداری کرد. |
|
بهداشت استراحت ، خواب، ورزش : |
|
بهداشت قامت: |
|
ب – اختلالات وضعیتی در اندام ها: ستون مهره ها از 33 مهره تشکیل شده است. دارای سه خمیدگی به شرح زیر است : |
|
ج – عوامل زیر در بدشکلی اندام مؤثر هستند: |
|
د – انواع خمیدگی غیرطبیعی : شایع ترین انواع خمیدگی غیرطبیعی ستون مهره ای عبارت از کیفوزیس، دوردوزیس، اسکولیوزیس است. |
|
1 – کیفوزیس: خمیدگی غیرطبیعی بیش از اندازه ستون مهرای را به طرف عقب که در اثر خستگی عضلات ایجاد می شود، «کیفوزیس» می گویند. |
|
3-اسکولیوزیس : انحنای طرفی ستون مهره ها به طور موقت یا دائمی را که به علت یکسان نبودن کار عضلات دو طرف مهره ها به وجود می آید «اسکولیوزیس» می گویند. از علل به وجود آورنده اسکولیوزیس می توان از راشیتیسم، نامساوی بودن طول پاها به علت بیماری های استخوان یامفاصل، فلج اطفال و گاهی دررفتگی مادرزادی ران را نام برد.
|
اسلام و بهداشت فرد
رفتارهاي سالم از زمان پيدايش انسان و بر اثر تجربياتي كه كسب كرده است فكر او را مشغول ساخته تا براي تامين امنيت جسمي و روحي خويش آئيني را گرد آوري و از آن بهره جويد و در هر زمان اين تندرستي معني و مفهوم خاصي را براي خود داشته ولي از زمان پيدايش دين كه مفهوم سلامتي را در خود جاي داده پايه و اساس محكمي را براي خود به پا داشته است . بطوريكه در آئين حيات بخش اسلام كه اهميت زيستن در محيط سالم را سر لوحه تمام احكام زندگي بشر قرار داده كه آنهم بدليل ارزش سلامتي جسم در پيشبرد اهداف اسلامي نظير عبادت در محيط سالم و آرام براي پروردگار يكتا ي عالم و غلبه بر خباثت ها بحث هايي انجام گرفته و توجه خاصي را به آن معطوف داشته اند. در قسمتي از سوره بقره براي هدايت انسان در رعايت راههاي سلامت اشاراتي شده است.
اجراي دستورات حيات بخش اسلام- راههاي پيشرفت انسان در بر آورد نيازهاي جسمي را توانا تر مي سازد تا مسلمانان براي اثبات موضوع در سلامت پيشتاز و الگوي جوامع ديگر باشند و اين را ثابت نمايند كه جنبه هاي رفتار صحيح و آسايش جسمي و رواني و اجتماعي هر فرد شايستگي هاي معنوي به دنبال دارد . و ما در مقابل اين شايستگي ها با ملائكه همتراز شده و رضايت الهي را جلب خواهيم كرد . زيرا مصداق آن روشني اعمال صالحه و عبادات ثمربخش است كه مايه خوشنودي پروردگار مي گردد.
براي پيشگيري از رفتارهاي پر مخاطره در سلامت انسان الهام گرفتن از تعاليم اطباء اسلامي ، پيامبران و پيشوايان اسلامي چراغ هدايتي خواهند بود تامين بهداشت فردي و مبارزه آلودگي ها و تامين نيازهاي دنيوي و اخروي قابل توجه مسلمانان در هر زمان مي باشد و در مناجات نعز حضرت امام علي بن الحسين (ع) سلامت دنيا و آخرت درخواستي شايسته از پروردگار است كه براي آن تلاش آگاهانه نياز است.
براي انسان مسلم ابتدا رعايت دستورات خاص بهداشت فرد در سلامت جسم و عبادت به پروردگار يكتا نياز مي باشد و براي تامين آن نيز مثل مسائل وحدت اسلامي همكاري يكايك مسلمانان ضرورت دارد لذا لازم است بدانيم كه سلامت هر كدام از افراد بر سلامت جمع و سلامت جامعه و محيط هم بر امنيت بهداشت فردي لازم و تاثير پذير بوده و بهداشت فردي رعايت گروهي از آداب و دستوراتي است كه به انسان براي تامين و نگهداري سلامتي نياز است تا بتواند كارهاي روزانه خويش را براحتي و با اصول صحيح انجام داده و جامعه خويش را ترقي دهد.
انساني كه به اهميت بهداشت فردي خويش واقف است در پي اين است كه آگاهي هاي خويش را در ارتباط با زندگي اجتماعي و تماس با محيط طوري تنظيم نمايد كه اين رفتار هاي صيحيح بهداشتي اثرات مثبتي را در جامعه بجاي گذارد. محيط سالم پرورش دهنده انسان سالم و او نيز در نگهداري از محيط خويش موظف به اجراي قوانين حفاظت از آن مي باشد اساس تامين بهداشت فردي ، تغذيه صحيح ، نظافت بدن و لباس ، داشتن فعاليت هاي ورزشي خواب كافي ، استراحت و پيش گيري از بيماريهاي واگيردار و آگاهي از راههاي كنترل بيماريهاي عير واگير و سالم سازي روح و روان مي باشد . رعايت موازين بهداشتي هميشه تامين كننده سلامتي انسان هاست و بايد با آگاهي كامل و با دقت بيشتر به پا بر جايي آن تلاش نمايد . عكس موارد گفته شده مثل عدم رعايت نظافت فردي . عصبانيت .پرخوري ، تنبلي ، عدم استراحت و افكار ناسالم سلامتي عموم مردم را به مخاطره مي اندازد بطوريكه در نهج البلاغه حفظ جان و سلامت از حقوقي است كه بر عهده انسانها گذاشته شده است . در بهداشت فردي بيشتر بحث از نظافت و تميزي اعضا ي بدن از جمله پاها و دستها و استفاده از صابون براي نظافت و تميزي و نيز بوبري سخن به ميان مي آيد كه البته موضوع فراتر از آن است كه ميتوان آن را به كنترل بيماريها پوستي و قلبي وتنفسي و تقويت اعصاب و روان گسترش دارد.
پوست مهمترين عضو بدن بوده كه در صورت عدم تامين سلامتي آن اولين سد دفاعي بدن از بين رفته و صدمات جبران ناپذير را براي خود وارد نموده ايم كه عوامل گوناگوني از جمله برخورد با وسايل تيز وبرنده و گرما و سرما به آن آسيب رسانده و مي تواند بيماريهاي گوناگوني از جمله ايدز و هپاتيت و بيماريهايي عفوني ديگر را به انسان انتقال دهد . و يا عدم درك لمس و حس و يا از بين رفتن غدد عرق و عدم دفع مواد زايد و چربي ها مشكلات خاصي را بر انسان بوجود آورد .
تميز نگه نداشتن پوست و آلودگي آن با گردو غبار باعث عدم ترميم پوست و جايگزيني سلولهاي جديد مي گردد لذا نظافت وشستشوي پوست حداقل هفته اي دوبار آن را تميز و شاداب و روحيه را زنده و رابطه انسانها را تداوم مي بخشد. شعار النظافت من الايمان براي پاگيزگي مسلمانان توصيه شده است و در قرآن كريم نيز بعنوان ثمرۀ ايمان و پاگيزگي بر آن تاكيد مي كنند لذا يك مومن نمي تواند به نظافت وپاگيزگي بي اعتنا باشد و چهره ژوليده و كثيف داشته باشد. خداوند پاكيزه است ، پاكيزه را دوست دارد و نظيف است و نظافت را دوست دارد . يا اينكه خداوند از چركين بودن و ژوليدگي متنفر است (نهج الفصاحه) .
انسانها با كوچكترين غفلت خويش مي تواند اين مهمترين نعمت الهي را از دست دهد حتي گزش حيوانات موذي و پارگي قسمتي از سطح آن بشدت عوامل عفونت زا را انتقال مي دهد مثل بيماري كزاز ، هاري ، سياه زخم، و يا جذب مواد شيميايي كه هر كدام مي تواند خطر بزرگي را براي سلامتي بجاي گذارد .
يا بيماريهاي مثل چرب پا گال و آلودگي به شپش يا بيماري سالك (كه توسط پشه خاكي انتقال پيدا كرده ) و يا سياه زخم كه از حيوان آلوده به پوست ضيف انتقال پيدا مي كند.
بيماريهاي و عواملي كه مي تواند بهداشت فردي را مورد تهديد قرار دهد تعدادي از اين بيماريها بقرار زير است.
1- آكنه يا جوش جواني كه بصورت كيست هاي چركي درزير پوست ظاهر ميشود.
2-عرق سوز و حساسيت هاي پوستي در اثر تميز نگه نداشتن بين پاها و عدم تعويض كنه كودكان و يا مواد شيميائي مثل صابون و شامپو يا مواد آرايشي و الياف هاي مصنوعي ايجاد حساسيت ميكند.
3- عرق كردن و بوي نا مطبوع آن : عرق كردن خود نعمت الهي است و تميز ننمودن مواد زايد آن باعث بوهاي نا خوشايندي را سبب مي شود.
4- زگيل و بيماريهاي قارجي : مهمترين آزار دهنده انسان و مناظر بدي را روي پوست ايجاد مي نمايد.
ناخن هاي دراز محل تجمع كثافات، باكتريها و حتي انگلها و قارچها مي باشد كه حدالامكان نسبت به
كوتا نمودن ناخنهاي انگشتان پا و دست هفته اي يكبار اقدام نماييم.
5-موهاي ژوليده و چركي : كوتاه نمودن موها و شانه كردن مرتب و شستشوي بموقع آن و نيز كوتاه نگه داشتن سبيل چهره خوبي را براي انسان نمايان مي سازد
6- عدم شستشوي پاها و كم توجهي به بهداشت پا كه كثيف بودن جوراب از نتايج آن مي باشد موجب آزار ديگران ميگردد .
7- عدم مراقبت هاي بهداشتي چشم ( توليد بيماريها ي تراخم – كنژنكتيويت)
8- پوسيدگي دندانهاي و رعايت نكردن بهداشت دهان و دندان : در اين صورت بيماريها ي شبيه خرابي دندانهاي و چركي آن حتي باعث ايجاد بيماري قلبي و كليوي و سلامت عمومي انسان را به مخاطره مي اندازد
9- محافظت ننمودن از گوش ( قسمتهاي خارجي و مياني و داخلي آن را گرفتار )پارگي پرده شنوايي ايجاد كري ميشود و اجتناب از آلودگي هاي صوتي براي پيشگيري از عوارض سوء آن توصيه شده است .
10- عوامل ايجاد كننده بيماريهاي قلبي و عروقي مثل بد ي تغذيه ، دخانيات ، پر فشاري خون ، فشارهاي رواني، بيماري ديابت ، بيماريهاي غير واگير و واگيردار – فعاليتهاي جسمي كم
11- نظافت نا مناسب لباس و بي دقتي در انتخاب نوع لباس : بطوريكه امام صادق عليه السلام فرمود هر كس لباس تهيه مي كند بايد آن را پاكيزه واز مجراي حلال تهيه نمايند يا پيامبر اكرم فرموده اند از عومل گرامي داشتن مومن نزد خدا اين است كه لباسش را پاكيزه كند و آنچه خدا بر او ارزاني داشته راضي باشد . و در كافي جلد 6 صفحه 439 آن حضرت در باره كسي كه لباس كثيفي پوسيده بود فرمود آيا اين شخص آب پيدا نكرده كه لباسش را بشويد.
12- آب آلوده : استفاده از آب سالم و روان در اسلام نيز دائما توصيه شده است . در زمان شيوع بيماريهاي مثل وبا ضد عفوني با پر كلرين و يا جوشاندن آن براي مصارف در بهداشت فردي توصيه ميگردد و استحمام با آبي كه آفتاب خرده و يا استفاده از اين آبها مورد توصيه قرار نگرفته است از پيامبراكرم روايت مي كنند كه فرمود از آبي كه در آفتاب داغ شده وضو نگيريد و غسل نكنيد و با آن خمير تهيه نكنيد كه زمينه ساز ابتلا به برص است.دانش پزشكي امروزي پيدايش راديكالهاي آزاد مثبت را دليل زيانبخش بودن آن دانسته است از كتاب آئين تندرستي مساله راديكالهاي آزاد منفي در هوا (اكسيژن منفي) و نقش آن در نشاط و شادابي انسان وفور اين راديكالهاي آزاد سودمند در هواي كوهستانهاي بخصوص در اوايل صبح نيز مسئله جالبي است بعكس در جاهايي كه وسايل فلزي فراواني وجود دارند ويا منابع ايجاد راديكالهاي مثبت فعاليت زيادي دارند ( مثل شهرهاي شلوغ ) بدليل كاهش نسبت راديكالهاي منفي به راديكالهاي مثبت افراد عصباني ،بي حوصله، بد خلق و بي نشاط مي شوند(فلزات راديكالهاي منفي را به خود جذب مي كنند)شنيده شده است كه در برخي بيمارستانهاي رواني در روسيه از طريق سيستم تهويه مطبوع يونهاي منفي وارد فضا مي كنند تا در بهبودي بيماران تسريع شود.
استحمام و غسلهاي واجب در اسلام نيز يكي از منابع تامين كننده بهداشت فردي بخصوص تميزي پوست و شادابي آن محسوب مي گردد
13 - افسردگي در بهداشت فرد صدمات زيادي بر روحيه انسان زده و نشاط او را از بين مي برد و خود يكي از عوامل بزرگ اختلالات رفتار و عقب افتادن اقدامات به موقع مي شود . انسان بخاطر تامين سلامتي خويش بايستي راههاي غلبه بر آن را فرا گرفته و بيشتر برنامه هاي شاد را جايگزين نمايد.
14 - خواب ناكافي و عدم استراحت براي ادامه فعاليتها تاثير منفي دارد خواب و استراحت بمدت 8 ساعت در روز براي هر انسان نياز است كه در صورت عدم تامين آن كسالت روحي و جسمي انسان را آزار مي دهد. در آيات قرآني بر خواب شبانه و فعاليتهاي هنگام روز تاكيد شده است. مثلا الله الذي جعل لكم اليل لسكنوا فيه يعني پروردگاري كه براي شما شب قرار داد تا در آن آرام بگيريد. موضوع خواب در بهداشت فردي استراحت براي تامين هورمون رشد براي بازسازي و سازندگي در بدن نقش اساسي دارد.
نتيجه گرفته مي شود در تامين بهداشت فردي انسان كليه نيازهاي سلامتي خويش را مد نظر قرار مي دهد و اين مسئله از زمان پيدايش انسان رو به ترقي گذاشته و از پيامبران تا به امروز نتايج مثبتي را براي ترقي انسانها و پيشرفت آنها نقش اساسي را بازي كرده است. زيرا اين جسم سالم است كه مي تواند فعاليت كافي را داشته باشد
كشورهاي غربي و اروپائيان براي پيشرفت امورات تندرستي از تمدن اسلامي و طب سنتي ما بهره بسياري را جسته اند و ما مسلمانان با الگوبرداري از كتابهاي مقدس و پيشوايان گرانقدر خويش اين رفتارهاي صحيح بهداشتي را در رفتارهاي فردي خويش مستحكم نموده جان خويش و سلامتي آن را در زندگي بر همه چيز مقدم شماريم.
دستشویی کردن به حال ایستاده که یکی از فرهنگ های منسوخ غرب است و گاه بعضی از مسلمانها نیز بدون اطلاع از عوارض و حکم شرعی آن این کار را انجام می دهند امری است که در اسلام مکروه است به دلایل پزشکی نباید این کار انجام شود. توالتهایی به سبک غرب ساخته شده که افراد به صورت سرپا و بدتر از آن در ملا عام این کار را انجام می دهند. در اسلام ایستاده ادرار کردن جایز نیست حتی اگر کسی زانو درد دارد باید از توالتهای فرنگی یا صندلی های مخصوص استفاده کند و بعد از آن حتما با آب خودش را بشورد چرا که نجاست ادرار با دستمال کاغذی از بین نمی رو و اما ضرر ایستاده ادرار کردن این است که وقتی کسی این کار را انجام می دهدمثانه ی او به طور کامل تخلیه نشده و مقداری از ادرار باقی می ماند ، این ادرار ته نشین شده و پس از گذشت مدتی فرد را دچار سنگ مثانه خواهد کرد هم چنین این کار باعث بروز بیماری بزرگ شدن پروستات در مردان می شود.
مطالب مشابه :
اخبارمعاونت سوادآموزی فارس در مردادماه93
معاون سوادآموزی آموزش و پرورش فارس در معاون سوادآموزی فارس در دیدار با مدیران ناحیه 4شیراز:
بهداشت فردی
ورزشی، باید یادآوری کرد که تربیت جسم یکی از برنامه های اصلی آموزش ناحیه گردن 2. به
برچسب :
آموزش پرورش ناحیه 4شیراز