گزارش حسابرسی مالیاتی

اجزای گزارش حسابرس مالیاتی عبارتند از:

الف- اظهارنظر نسبت به کفایت اسناد و مدارک حسابداری برای امر حسابرسی طبق مفاد قانون و مقررات مربوط به رعایت اصول و ضوابط و استانداردهای حسابداری.

ب- تعیین درآمد مشمول مالیات براساس مفاد قانون مالیات های مستقیم و مقررات مربوط.

ج- اظهارنظر نسبت به مالیات های تکلیفی که مودی به موجب قانون مکلف به کسر و پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی بوده است.

د- سایر مواردی که در نمونه ی گزارش حسابرسی مالیاتی مورد نظر سازمان امور مالیاتی کشور تعیین خواهد شد.

فرم گزارش حسابرسی مالیاتی

فرم گزارش حسابرسی مالیاتی براساس ماده‌ی مزبور در 14 فصل به شرح زیر توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و به حسابداران رسمی ابلاغ شده است:

قسمت اول: توضیحات مربوط به شخص حقوقی

قسمت دوم: اطلاعات مربوط به اظهارنامه و سوابق مالیاتی.

قسمت سوم: توضیحات مربوط به دفاتر و اسناد و مدارک و مندرجات آنها شامل اظهارنظر نسبت به کفایت اسناد و مدارک حسابداری.

قسمت چهارم:

- اظهارنظر نسبت به صحت مانده حساب ها و اسناد دریافتنی و پرداختنی.

- اظهارنظر نسبت به صورت مغایرت بانکی.

- اظهارنظر راجع به صورت جریان وجوه نقد.

- اظهارنظر نسبت به بهای تمام شده کالای فروش رفته و تاثیر آن بر درآمد مشمول مالیات.

- اظهارنظر نسبت به ماخذ محاسبه هزینه استهلاک.

- اظهارنظر راجع به تغییرات ایجاد شده در اقلام دارایی ها نسبت به سال قبل. سایر موارد مندرج در قسمت چهارم.

قسمت پنجم: اظهارنظر نسبت به ارسال خلاصه اطلاعات معاملات به عملکرد سال مورد رسیدگی.

قسمت ششم: اطلاعات مربوط به مالیات های تکلیفی

قسمت هفتم: رسیدگی به هزینه و مالیات حقوق و دستمزد

قسمت هشتم: ذکر انواع فعالیت های شخص حقوقی طبق دفاتر ارائه شده و اظهارنظر نسبت به کلیه منابع درآمد که مبالغ آن باید به حساب دوره عمل منظور گردد.

قسمت نهم: معافیت های مالیاتی

قسمت دهم: رسیدگی به حساب هزینه ها و تعیین اقلام غیر قابل قبول

قسمت یازدهم: تعیین میزان درآمد مشمول مالیات

قسمت دوازدهم: اظهارنظر راجع به مالیات های متعلقه

قسمت سیزدهم: سایر توضیحات

قسمت چهاردهم: اظهارنظر نسسبت به:

الف: کفایت اسناد و مدارک حسابداری

ب: درآمد مشمول مالیات

ج: مالیات های تکلیفی

توصیف اظهارنظر گزارش حسابرسی مالیاتی

در گزارش حسابرسی مالیاتی اظهارنظر حسابرس به شرح زیر است:

1- اظهارنامه‌ی مالیاتی، ترازنامه، صورت سود و زیان و یادداشت های توضیحی پیوست آن ، مربوط به شرکت.........برای سال مالی منتهی به ...............13 و اطلاعات تکمیلی آن که توسط هیات مدیره‌ی شرکت تهیه و تایید شده مورد حسابرسی مالیاتی این موسسه قرار گرفته است. مسئولیت این موسسه اظهارنامه نسبت به چگونگی روش های رسیدگی، کفایت اسناد مدارک حسابداری شرکت برای امر حسابرسی مالیاتی، تعیین درآمد مشمول مالیاتی و اظهارنظر نسبت به کسر و پرداخت مالیات های تکلیفی و هم چنین مالیات ‌های مقطوع قابل احتساب در منبع طبق مقررات مربوط، به اتکای رسیدگی های انجام شده جهت تهیه‌ی گزارش حسابرسی مالی مورخ ...... این موسسه و نیز براساس حسابرسی مالیاتی انجام شده، نسبت به اسناد و مدارک و دفاتر قانونی مودی است.

2- حسابرسی این موسسه، براساس مفاد قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1366 و اصلاحیه های بعدی و هم چنین اصلاحیه‌ی مصوب 27/11/1380 و رویه ها و مقررات مربوط و مراجعه به مصوبات سازمان امور مالیاتی کشور و دستورالعمل حسابرسی مالیاتی انجام شده است. مفاد قانون فوق الذکر و دستورالعمل مزبور ایجاب می‌کند که این موسسه حسابرسی را چنان برنامه‌ریزی و اجرا کند که اطمینانی معقول در نیل به اهداف حسابرسی مالیاتی در اجرای ماده 272 قانون مالیاتهای مستقیم به شرح بند یک فوق به دست آید. این حسابرسی از جمله شامل رسیدگی به شواهد و مدارک پشتوانه‌ی مبالغ و اطلاعات مندرج د ر مستندات مزبور و در انطباق با مفاد قانون فوق الذکر است، به گونه ای که همراه با سایر رسیدگی ها، مبنایی معقول برای اظهارنظر فراهم آورد.

3- با توجه به رسیدگی های مالیاتی به عمل آمده:

الف: به نظر این موسسه، اسناد و مدارک حسابداری برای امر حسابرسی مالیاتی طبق مفاد قانون مالیات های مستقیم و با رعایت اصول و ضوابط حسابداری کفایت داشته است.

ب: به نظر این موسسه، درآمد مشمول مالیات ( زیان) ابراز شده در اظهارنامه‌ی مالیاتی سال مالی منتهی به ........شرکت به مبلغ .........ریال صحیح بوده و تایید می‌شود.

ج: به نظر این موسسه، با توجه به آثار مندرج در فرم گزارش حسابرسی، درآمد مشمول مالیات ( زیان) ابراز شده در اظهارنامه مالیاتی سال مالی منتهی به ....... از مبلغ .....ریال به مبلغ ...... ریال تغییر و تعیین می‌گردد.

د: این موسسه، به شواهدی که نشان دهد مالیات های تکلیفی و هم چنین مالیات های مقطوع قابل وضع در منبع که طبق مفاد مواد قانونی مربوط کسر و پرداخت نشده، برخورد نکرده است.

ه: به نظر این موسسه، به دلیل نامشخص بودن پیامدهای ناشی از رفع ابهام اساسی مندرج در بندهای .......گزارش حسابرسی و در نتیجه عدم امکان تعیین آثار آن، تعیین درآمد مشمول مالیات شرکت......برای سال مالی منتهی به .....امکان پذیر نبوده و مطابق مقررات موضوعه منوط به اعلام نظر سازمان امور مالیاتی کشور است.

و: به نظر این موسسه، به دلیل اهمیت موارد مندرج در بندهای ..... گزارش حسابرسی، قوانین و مقررات مالیاتی در خصوص کسر و پرداخت تمام یا قسمتی از مالیات های تکلیفی کسر و پرداخت نشده و جرائم متعلق به شرح جداول گزارش مزبور است.

ایرادات گزارش حسابرسی مالیاتی

فرم گزارش حسابرسی مالیاتی دارلی ایرادات شکلی و محتوایی عدیده ای است که برخی از آن ها عبارتند از:

1- گزارش مزبور ظاهراً باید بر مبنای بخش 80 استانداردهای حسابرسی گزارش حسابرس در حسابرسی موارد خاص تنظیم می‌شد، در صورتی که این گزارش با هیچ یک از انواع گزارش های بخش 80 مطابقت ندارد.

2- شاید اولین بار در تاریخ گزارش نویسی حسابرسی باشد که بدون وجود هر گونه بند مقدمه و دامنه‌ی حسابرسی ( رسیدگی) و قبل از شروع گزارش حسابرسی ( فصل چهاردهم) درباره‌ی صورت جریان وجوه نقد و چهار قلم از صورت های مالی به شرح فصل چهارهم اظهارنظر می‌شود.

3- در بند مقدمه‌ی گزارش حسابرسی مالیاتی از اظهارنامه مالیاتی، ترازنامه، صورت سود و زیان و یادداشت های توضیحی پیوست آن به عنوان اطلاعات مالی مورد حسابرسی نام برده شده است، در صورتی که در ادامه‌ی همان بند، مسئولیت حسابرس، اظهارنظر نسبت به چگونگی روش های رسیدگی، کفایت اسناد و مدارک حسابداری شرکت برای حسابرسی مالیاتی، تعیین درآمد مشمول مالیات و اظهارنظر نسبت به کسر و پرداخت مالیات های تکلیفی،توصیف می‌شود. بر این اساس در بند اظهارنظر نسبت به چگونگی روش های رسیدگی از قلم افتاده است. اساساً پرسش این است که چگونه امکان دارد مسئولیت حسابرسی نسبت به روش های رسیدگی خودش باشد.

4- مسئولیت حسابرس باید با عناوین اطلاعات مالی مورد رسیدگی مطابقت داشته باشد، این موضوع در همه‌ی انواع گزارش حسابرسی اعم از گزارش حسابرسی صورت های مالی، گزارش بررسی اجمالی و گزارش حسابرس در موارد خاص رعایت می‌شود. در صورتی که در فرم گزارش حسابرسی مالیاتی مغایرت بین عناوین اطلاعات مالی و مسئولیت حسابرس به وضوح مشهود است. در فرم مزبور مشخص نیست که مسئولیت حسابرس اظهارنظر نسبت به درآمد مشمول مالیات است یا تعیین درآمد مشمول مالیات، چرا که اظهارنظر نسبت به تعیین درآمد مشمول مالیات، بی معنی است و تعیین درآمد مشمول مالیات از طریق حسابرسی امکان پذیر نیست و نتیجه‌ی هر حسابرسی اظهارنظر نسبت به ادعای شخص دیگری است نه تعیین آن.

5- در بند مقدمه اشاره شود که اظهارنامه، ترازنامه و .....مورد حسابرسی مالیاتی قرار گرفته است. تا کنون استانداردی به نام استاندارد حسابرسی مالیاتی تدوین نشده است و اگر منظور از استاندارد حسابرسی در گزارش حسابرسی مالیاتی همان استاندارد های حسابرسی سازمان حسابرسی است باید اذعان داشت که آن استانداردهای مربوط به اهمیت، برآورد خطر، روش های تحلیلی و نمونه‌گیری با اهداف و نوع گزارشگری حسابرسی مالیاتی تفاوت های فاحش دارد. آیا حسابرس در حسابرسی مالیاتی می‌تواند میزان قابل قبولی از اهمیت ( کف یا سطح حداقل اهمیت) را مشخص کند؟ آیا در حسابرسی مالیاتی می‌توان از آزمون های تحلیلی در مرحله ی برنامه ریزی یا به عنوان نوعی آزمون محتوا مثلاً در خصوص ارتباط بین درآمدها و هزینه ها استفاده کرد؟ آیا حسابرس در حسابرسی مالیاتی حق دارد خطر نمونه گیری، تحریف تحمل پذیر و تحریف مورد انتظار را ارزیابی کند؟

6- هدف از هر حسابرسی، اظهارنظر نسبت به مطابقت یک ادعا با معیارهای ازپیش تعیین شده است. در حسابرسی صورت های مالی این ادعا عبارت از صورت های مالی است که توسط مدیریت تهیه می‌شود و معیارهای از پیش تعیین شده عبارت از استانداردهای حسابداری است. از طرف دیگر استانداردهای حسابرسی اصول بنیادی و روش های ضروری را توام با راهنمایی‌های لازم برای حسابرسی صورت های مالی به دست می‌دهد بنابراین قانون مالیات های مستقیم و دستورالعمل حسابرسی چنان که در بند دامنه‌ی رسیدگی ذکر شده، اساس حسابرسی نیست، بلکه معیار هایی است که ادعا ( اظهارنامه) باید با آن مطابقت شود. این گونه نگارش درست مثل آن است که در بند دامنه‌ی حسابرسی گزارش حسابرسی صورت های مالی بنویسیم (( حسابرسی مزبور براساس استانداردهای حسابداری ( معیارها) انجام شده است.))

حسابرسی فقط می‌تواند براساس استانداردهای حسابرسی انجام شود که در مورد حسابرسی مالیاتی فعلاً‌ چنین استانداردهایی تدوین نشده است. اگر منظور از مبانی اشاره شده رعایت قانون مالیاتهای مستقیم و دستورالعمل حسابرسی باشد، نوع گزارشگری می‌بایست به گزار ش یافته های عینی براساس اجرای روش های توافقی موضوع بخش 92 تغییر می‌یافت. در همه انواع گزارش های حسابرسی اعم از گزارش حسابرسی صورت های مالی و گزارش حسابرس در موارد خاص با صراحت قید شده که حسابرسی از جمله شامل رسیدگی نمونه ای به شواهد و مدارک پشتوانه مبالغ و اطلاعات مندرج در صورت های مالی و یا اطلاعات مورد رسیدگی است. در بند دامنه‌ی رسیدگی گزارش حسابرسی مالیاتی به رغم این که به حصول اطمینان معقول در نیل به اهداف حسابرسی مالیاتی اشاره شده است، عملاً یا سهواً هیچ اشاره ای به رسیدگی نمونه ای نمی‌شود. اطمینان معقول مفهومی است که از جمله استفاده از روش های نمونه گیری را توجیه می‌کند. زیرا اطمینان مطلق مستلزم رسیدگی صد در صد تمام و کمال اسناد و مدارک حسابداری و شواهد پشتوانه شان است. بنابراین به موضوع رسیدگی نمونه ای باید به صراحت در گزارش حسابرسی مالیاتی اشاره می‌شد، چنانچه هدف اطمینان قطعی باشد در آن صورت اولاً باید اطمینان قطعی جایگزین اطمینان معقول شود و ثانیاً تکلیف حسابرس نیز در پذیرش مسئولیت برنامه ریزی و اجرای روش های حسابرسی صراحتاً مشخص شود.

7- همان طور که قبلاً اشاره شد در فصل چهارم نسبت به صورت جریان وجوه نقد و چهار قلم از صورت های مالی اظهارنظر می‌شود. گزارش درباره‌ی اقلام صورت های مالی باید منطبق با الزامات گزارشگری اقلام صورت های مالی در بخش 80 استانداردهای حسابرسی باشد. شاید استدلال تهیه کنندگان فرم گزارش حسابرسی مالیاتی این باشد که چون حسابرس قبلاً صورت های مالی واحد حسابرسی شونده را حسابرسی کرده است بنابراین باید بتواند نسبت به تک تک اقلام صورت های مالی نیز اظهارنظر کند. به نظر می‌رسد چنین استدلالی پذیرفتنی نیست،چرا که اظهارنظر نسبت به صورت‌های مالی به عنوان یک مجموعه به هیچ وجه به مفهوم اظهارنظر نسبت به تک تک اقلام صورت های مالی نیست. حسابرس به منظور اظهارنظر نسبت به اجزای صورت های مالی باید مبنای کوچک تری از سطح اهمیت را نسبت به سطحی که برای اظهارنظر نسبت به صورت های مالی تعریف کرده است مشخص کند. بنابراین حدود رسیدگی در خصوص این اقلام بسیار گسترده تر از حدود رسیدگی به منظور اظهارنظر نسبت به مجموعه‌ی صورت های مالی است و کاربرگهای تهیه شده در حسابرسی صورتهای مالی نمی‌تواند در حسابرسی مالیاتی مورد استفاده قرار گیرد و این مسئله هزینه‌ی حسابرسی مالیاتی وحق الزحمه‌ی آن را به نحو قابل ملاحظه ای افزایش خواهد داد.

سخن آخر

گزارش حسابرسی مالیاتی نه یک گواهی نامه، نه گزارشی درباره‌ی اقلام صورت های مالی و نه گزارشی از یافته های عینی براساس اجرای روش های توافقی است. صدور چنین گزارشی قطعاً اعتبار حرفه را در داخل کشور و در سطح بین المللی خدشه دار خواهد کرد. اگر چه در حال حاضر حسابداران رسمی به ویژه در بخش خصوصی مظلوم واقع می شوند و برای بقا به ناچار این شرایط تحمیلی را می‌‌پذیرند اما باید نسبت به چنین شرایطی واکنش نشان داده و از صدور هر نوع گزارشی، با حق الزحمه های ناچیز و بدون درنظر گرفتن مسئولیت های حرفه ای و قانونی آن پرهیز کرد.

گزارش حسابرسی مالیاتی

مطالب مشابه :

دانستنی مالیات بر وسائط نقلیه ( تاکسی ، وانت بارها ، مینی بوس ، اتوبوس ها و ... )

آموزش تصویری نحوه تنظیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده

جدول مزد سال 92-91

دانلود نرم افزارهای پركاربرد حسابداری

تهیه اظهارنامه مالیاتی بصورت رایگان(تحت اکسل)

اظهارنامه های مالیاتی عملکرد ۱۳۹۰ آماده ارائه به مودیان شد

نتایج آزمون استخدامی سازمان امور مالیاتی سال 91-92

اموزش مربوط به پر کردن فرم اظهارنامه مالیاتی

گزارش حسابرسی مالیاتی