نقدی بر نوشته ی «ماجرای جزایر سه گانه از کی شروع شد؟»

چرا که مسئله جزایر پیش از این نیز بعد از اعتراض چهار کشور عربی عراق، لیبی، یمن و الجزایر در سال 1971 به ایرن – امارت در آن زمان هیچ ادعایی نداشت[1]- در شورای امنیت مطرح و رای به نفع ایران صادر شد و شکایت مختومه اعلام گردید. و وقتی مسئله ای یک بار خاتمه اعلام گردید دیگر قابلیت مطرح شدن در شورای امنیت سازمان ملل را ندارد و زمانی می تواند موضوع را به دیوان داوری لاهه ارجاع بدهد و در آن دادگاه مطرح شود که شرط ارجاع شکایت به این نهاد وجود داشته باشد که آن «اجماع طرفین دعوت در طرح شکایت است که ایران هیچ‌گاه به چنین اجماعی با مدعی آب و خاکش نخواهد رسید چون . . . . این جزایر جزو لایتجزای خاکش است و با کسی در این مورد اختلافی ندارد که بر سر آن اختلاف بخواهد به مرجعی مراجعه کند»[2] و از سوی دیگر ایجاد کرسی های علمی در دانشگاه را نیز کارامد و مفید نمی دانم چرا که علوم انسانی در ایران در حال حاضر از چنان پایگاهی در جهان برخوردار نیست که مرجع و منبع قرار گیرد! بلکه راهکار دوم و اتخاذ یک دپلماسی فعال از سوی ایران را در همه ی مسائل از جمله سیاست خارجی مناسب تر و در اولویت می دانم.

راهکار سوم یعنی کاهش و یا قطع روابط تجاری با امارت نیز نیاز به تامل دارد. چرا که اولا به اذعان رئیس اتاق بازرگانی ایران «در چند سال گذشته روابط ایران و امارات شاهد رشد قابل ملا حظه ای بوده و این رشد ادامه دارد زیرا حفظ و ادامه این روابط نیاز مشترك دوكشور است. در پنج سال گذشته حجم روابط دو كشور پنج میلیارد دلار بوده ولی امروز به پانزده میلیارد دلار رسیده است.»[3] همچنین معاون امور گمرکی گمرک ایران، آقای محمدرضا نادری، در گفتگو با خبرگزاری مهر بیان کرده اند که «امارت شریک اول تجاری ایران است و حدود 32 درصد ارزش تجارت ایران با کشور امارت متحده عربی انجام می شود»[4]. لذا با پذیرش این که سهم امارات از این میزان بیشتر است اما نمی توان به سادگی روابط تجاری را کاهش و یا قطع کرد، این تکنیک زمانی استفاده می شود که به نفع کشوری باشد، نه این که به صورت بازنده- بازنده عمل کند!

راهکار دیگری که در این مقاله ارائه شده است تدوین قوانین و مقرراتی است برای تبدیل سه قطب تجاری، گردشگری، تفریحی در این جزایر و همچنین ایجاد شهرک های ایرانی است. این راهکار به نظر می رسد از دیگر راهکاری ارائه شده کارایی بیشتری داشته باشد و در دراز مدت به نفع کشور ایران باشد. کما این که اگر بخواهیم از تاریخ درس بگیرم، بسیاری از حاکمان بزرگ کشور از جابجایی های جمعیتی در قلمرو سرزمینی خود استفاده کردند و مفید و کارامد بوده است. اما باید به تجربه ی تبدیل کیش و قشم به منطقه آزاد هم نگاهی داشته باشیم و اگر در این مورد هم با همان نگاه و عملکرد پیش برویم مسلما نتیجه ی مورد نظر حاصل نخواهد شد. باید نگاه خویش را تغییر دهیم و به سمت هدف مورد نظر هدایت کنیم. و نگذاریم اهداف سیاسی و ایدئولوژیک اقتصاد کشور را تحت شعاع خویش قرار دهند! امروز اکثر مناسبات سیاسی بر محور اقتصاد می چرخند اما اگر بخواهیم به گونه ای خلاف این عمل کنیم نتیجه ی بدست آمده می تواند بسی ناخوشایند تر باشد.

راهکار آخری که آقای علایی مطرح می کنند راهکاری است که باید مردم آن را عملی کنند و از امکانات تفریحی و تجاری امارت استفاده نکنند. این راهکار گرچه خوب است و ما به آن نیاز داریم، اما زمانی عملی می شود که شرایطی فراهم شود مردم بتوانند به طور رضایت بخشی از امکانات و توانایی های کشور خود در امر سرمایه گذاری و گردشگری بهره ببرند. توقع خوشایندی نیست که همیشه از مردم بخواهیم تاوان سیاست های غلط دپلماسی کشور خود را بپردازند. مردم کشور ایران سالهاست که از تحریم ها رنج می برند و تحت فشارهای اقتصادی اند و از طرفی با محدودیت های تفریحی در کشور خویش مواجه اند. در چنین شرایطی آیا این امر به سادگی تحقق می گیرد؟!

در پایان می توانم اضافه کنم که یک مسئله را تا زمانی که تک بعدی بنگریم و یک دید همه جانبه و کلی در مورد آن، چه از لحاظ تاریخی، سیاسی و فرهنگی و چه از لحاظ دیپلماتیک، منطقه ای و جهانی اعمال نشود شناخت درستی به آن پیدا نخواهیم کرد و لذا راهکار ارائه شده برای آن، چنان که باید کارایی لازم را نخواهد داشت.

[1] . امارات متحده عربی برای اولین بار در سال 1992 این ادعا را مطرح کرد.

[2] . مصاحبه روزنامه همشهری آن لاین با دکتر پیروز مجتهدزاده: http://www.hamshahrionline.ir/print-160569.aspx

[3] . « رشد روابط تجاری ایران و امارات». شبکه خبر. بازبینی‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۱.

[4] . http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=1489094

نقدی بر نوشته ی «ماجرای جزایر سه گانه از کی شروع شد؟»

مطالب مشابه :

نقدی بر نوشته ی «ماجرای جزایر سه گانه از کی شروع شد؟»

گزارش دور به دور مسابقات المپیاد جهانی-

سرگیجه!

انیمیشن مشاهده و محاسبه ی سقوط آزاد free fall

جهات سقوط دعاوي عمومي

تاریخچه قانون فعلی مجازات اسلامی

گرانش زمین

نقد کتاب دکتر سریع القلم