تشخیص پیش از تولد برای بیماری های ژنتیک

از آنجا که ارتباط بین سن بالای مادر و خطر سندرم داون از پیش به خوبی مشخص بود ، گزارش آنها مستقیما به پیدایش تشخیص پیش از تولد به عنوان یکی از خدمات پزشکی منجر شد . این حوزه نیاز به همکاری تعدادی از واحدها دارد : مامایی ، سونوگرافی ، ژنتیک بالینی مشاوره ژنتیکی و خدمات آزمایشگاهی ، به علت پیچیدگی انسجام دادن این اعمال ، تشخیص پیش از تولد معمولا با رجوع به برنامه های چند جانبی مرتبط می شود که در ان بسیاری از اختلالات ژنتیکی نقشی ضروری ایفا می کند . قبلا در زمینه ای از اختلالات ژنتیکی خاص به تشخیص پیش از تولد ، صرفا شناسایی اختلالات ، بلکه اهداف تشخیص پیش از تولد عبارتند از :

1 – فراهم کردن محدوده ای از انتخاب های آگاهانه برای زوج های در معرض خطر به دنیا آوردن کودکی دچار نوعی اختلال ژنتیکی .

2 – اطمینان دادن و کاستن اضطراب ،خصوصا در بین گروه های پر خطر .

3- اجازه آغاز بارداری برای زوج های در معرض خطر به دنیا آوردن کودکی دچار نوعی نقص مادر زادی که در غیر این صورت ممکن است از بچه دار شدن صرف نظر کنند ، با علم به اینکه وجود یا فقدان اختلال در جنین را میتوان با آزمایش تایید کرد . اختلال ژنتیکی شدید ، به علت فراهم بودن تشخیص پیش از تولد ، قادر به داشتن فرزندان سالم می باشند .

4- آماده ساختن زوجین جهت اداره مناسب تولد در شرف وقوع که کودک مبتلا به نوعی اختلال ژنتیکی است تا از نظر آمادگی روانی ، اداره بارداری / زایمان و مراقبت پس از تولد .

5 - مقدور ساختن درمان جنین های مبتلا پیش از تولد . این امر امروزه برای تعداد بسیار کم ( اما در در حال افزایشی) از اختلالات مادر زادی امکان پذیر است . به عنوان مثال ، انسداد شدید مثانه جنین را می توان با سونوگرافی تشخیص داد . در صورت عدم درمان ، کاهش در تولید ادرار موجب الیگوهیدرامنیوس شدید و در نتیجه تکامل ضعیف ریه ( سندرم پاتر ) خواهد شد . رفع انسداد مثانه از طریق شانت گذاری در رحم ممکن است جلوی صدمه برگشت ناپذیر به ریه های در حال تکامل را بگیرد و نیز اختلالات کلیوی را کاهش دهد . بسیاری از روش های تشخیص پیش از تولد در کشور ماهم قابل اجرا است .در کل تشخیص قبل از تولد ..... به توانایی های گفته می شود که به وسیله آنها میتوان بیماریها و نا هنجاریها را در جنین را در جنین متولد نشده تشخیص داد . به نظر می رسد که در 7 الی 8 درصد حاملگی ها میتوان از این روشها سود برد . امروزه در بیشتر کشورهای جهان تشخیص بیماریها قبل از تولد و پایان دادن به حاملگیها در بسیاری از حاملگیهای پر خطر یکی از راه های پذیرفته شده است .

موارد لزوم انجام تشخیص پیش از تولد :

الف ) مواردی که خطر بروز اختلالات کروموزومی در جنین بالاست ، مثل : سن بالای مادر هنگام حاملگی ، جابجایی کروموزومی متعادل در یکی از والدین ، سابقه ابتلای فرزند قبلی به یکی از ناهنجار های کروموزومی ، وجود نقائص ساختمانی کروموزومی در یکی از والدین ( موزاییسم ، سندرم ایکس شکننده ) .

ب ) خانواده دارای فرزندی است که مبتلا به یک بیماری تک ژنی می باشند ( مغلوب، غالب و یا وابسته به جنس ) مثل اختلالات ارثی متابولیسمی ( فنیل کتونوری ، گالاکتوزمی و ... ) بیماری های با زمینه ی نژادی ( تای ساکس ، تالاسمی ) .

ج ) سابقه ابتلا به نقائص لوله ی عصبی در فرزند قبلی .

د ) سابقه ی سقط های مکرر در سه ماه اول بارداری .

ه ) سابقه ابتلا به ناهنجاریها و بد شکلیهای متعدد در فرزند قبلی .

کاربرد های تشخیص پیش از تولد :

کاربرد اصلی تشخیص پیش از تولد ، سن بالای مادر است . در امریکای شمالی و اروپای غربی طبق داده های آماری برای سن مادر هنگام زایمان در مقایسه با تعداد تشخیص های پیش از تولد حداقل نیمی از تمام بانوان باردار بالای 35 سال برای آمینو سنتز مراجعه می کنند . در ایالات متحده اگر پزشکی با خانم هایی که در سن بالا باردار می شوند ، پیشنهاد تشخیص پیش از تولد ندهد از نظر دادگاه ، سهل انگاری و غفلت محسوب می شود . بیماری اصلی که فرزندان خانمهای باردار با سن بالا در معرض آن هستند سندرم داون است . در مادران زیر 35 سال ، آزمایش غیر تهاجمی جدید ممکن است به شناسایی درصد بیشتری از جنینهای در معرض خطر کمک می کند . این آزمایشهای غیر تهاجمی شامل آزمایش سرم مادرهمراه با سونوگرافی برای غربالگری جنینهای مبتلا به سندرم داون و اختلالات دیگر است ، این آزمایشها را بعدا توضیح خواهیم داد . از تشخیص پیش از تولد نمیتوان برای رد کردن تمام اختلالات احتمالی جنینی استفاده کرد بلکه محدود به تعیین این موضوع است که آیا جنین بیماری مشخصی دارد( یا احتمال دارد ) به واسطه ی سن مادر ، سابقه ی خانوادگی و یا سایر عوامل خطر ساز شناخته شده خطر آن افزایش یابد . اگر به هر دلیلی آمینوسنتز انجام شود سطح آلفافتوپروتئین مایع آمنیوتیک و نیز کاریوتایپ را به ترتیب برای غربالگری نقایص لوله عصبی باز و اختلال های کروموزومی تعیین می کنند . سایر آزمایشها صرفا برای کاربردهای خاص انجام می شود .

مشاورهای ژنتیکی برای تشخیص پیش از تولد :

والدینی که تشخیص پیش از تولد را مدنظر دارند ، نیازمند اطلاعاتی هستند تا درک شرایط را برایشان مقدور می سازد و بتواند برای آن روش رضایت بدهند یا ندهد . علاوه ، پرسنل برنامه تشخیص پیش از تولد ( پزشک ، پرستار و مشاور ژنتیک ) باید وضعیت را ارزیابی کنند و خطر را تعیین نمایند .دورنمای نژادی یا سابقه خانوادگی ممکن است نیاز به آزمایشات والدین از نظر حامل بودن را از نظر قبل از آزمایش های تشخیص پیش از تولد ضروری سازد . به عنوان مثال در جنین یک زوج یهودی که به هر دلیلی ارجاع داده شده اند باید خطر بیماری تای ساکس را در نظر بگیریم . مشاوره ژنتیکی مقدماتی افراد نامزد برای تشخیص پیش از تولد معمولا با موارد زیر سروکار دارد :

1- خطر مبتلا بودن جنین ها

2- ماهیت و پیامدهای احتمالی مشکلی خاص

3- مخاطرات و محدودیتهای اقدامات انجام شده

4 - زمان لازم برای آزمایش

5- نیاز احتمالی به تکرار آزمایش در صورت ناموفق بودن تلاش .

به علاوه به زوجین توصیه می شود که تفسیر نتیجه ممکن است دشوار باشد امکان دارد نیاز به آزمایشهای اضافی و مشاوره باشد ، حتی در این صورت هم ممکن است نتایج آزمایشات لزوما قطعی نباشد . سرانجام اینکه اگر چه اکثریت موارد تشخیص پیش از تولد به اطمینان دهی به والدین ختم می شود راه چاره های موجود برای والدین در صورت وجود نوعی اختلال ( که ختم بارداری فقط یکی از آنها است ) باید مورد بحث قرار بگیرد . بالاتر از همه اینکه والدین باید درک کنند که در انجام تشخیص پیش از تولد ، آنها هیچ اجباری در صورت تشخیص اختلال ندارند . هدف تشخیص پیش از تولد ، تعیین تشخیص اختلال مورد نظر در جنین است . تشخیص جنین مبتلا حداقل به والدین اجازه می دهد برای ادراه نوزادی دچارز اختلال از نظر عاطفی و روانی آماده شوند . بیماری های بسیاری وجود دارد که هنوز نمی توان آنها را پیش از تولد تشخیص داد اما هر روز به بیماری هایی که پیش از تولد تشخیصشان امکان پذیر است افزوده میشود .

شیوه های تشخیص پیش از تولد :

این شیوه ها به دو صورت : تهاجمی و غیر تهاجمی تقسیم می شود : آمینو سنتز و .... اقداماتتهاجمی ( با خطر کم ) از دست رفتن جنین می باشند ، بنابراین آمینوسنتز و لایه برداری از پرزهای کوریونی ( تهاجمی ) صرفا برای درصد کمی از بانوان باردار که معیارهای ذکر شده تشخیص پیش از تولد را دارند لازم است . در مقابل ترکیبی از غربالگری سه تایی و سونوگرافی ( غیر تهاجمی ) را میتوان برای ارزیابی جنین در بارداری های کم خطر و نیز برخی از بارداری های پر خطر به کار می رود زیرا هر دوی آنها غیر تهاجمی و بدون خطر برای جنین می باشند . ..... میتواند به شناسایی جنینهای در معرض افزایش خطر ابتلا به نقایص لوله ی عصبی باز ، برخی از اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون و اختلالات دیگری کمک کند. سونوگرافی علاوه بر عملکرد آن در ارزیابی سن بارداری و رشد جنین ، تشخیص تعدادی از اختلالات شکل ظاهری را که برخی منشاء ژنتیکی دارند در اوایل بارداری مقدور می سازد .

کاربرد اصلی تشخیص پیش از تولد با آزمایشات تهاجمی :

اصول راهنمای پذیرفته شده برای اینکه خانمهای باردار واجد صلاحیت تشخیص پیش از تولد به روش آمینوسنتز و یا .... باشند بر پایه ی این شواهد است که خطر اختلال جنینی حداقل به اندازه سقط حاصل از خود روش تشخیصی باشد . در حال حاضر بیش از 200 اختلال ژنتیکی را میتوان پیش از تولد با استفاده از آمینوسنتز یا آنالیز دی ان ای تشخیص داد . با گسترش دامنه ی تشخیص پیش از تولد و بهبود یافتن فناوری ، این اصول راهنما مطمئنا تغییر می کنند ، اما در حال حاضر ، کاربردهای اصلی تشخیص پیش از تولد عبارتند از :

سن بالای مادر :

تعریف سن بالای مادر در بین مراکز ژنتیک پیش از تولد با هم متفاوت است ، اما معمولا حداقل سن 35 سالگی در زمان مورد انتظار زایمان است . این سن بدان سبب انتخاب شده است که در 35 سالگی ، خطر وجود اختلال در جنین تقریبا برابر با خطر سقط مرتبط با آمینوسنتز است .

فرزند قبلی دچار نوعی اختلال کروموزومی جدید :

اگرچه والدین یک کودک دچار اختلال ژنتیکی خود ممکن است کروموزوم های طبیعی داشته باشند در برخی شرایط خطر ابتلای کودک بعدی به اختلال کروموزومی زیاد باشد . به عنوان مثال اگر خانمی 30 ساله فرزندی مبتلا به سندرم داون داشته باشد ، خطر عود هرگونه اختلال کروموزومی حدود 100/1 است در حالیکه خطر مرتبط با سن در جمعیت حدود 390/1 است . موزاییسم والدین یک توجیه احتمالی خطر افزایش یافته است ، اما در اکثر موارد مکانیسم افزایش خطر ناشناخته است .

وجود اختلال ساختمان کروموزومی در یکی از والدین :

در اینجا خطر نوعی اختلال کروموزومی در کودک بسته به نوع اختلال تغییر می کند . بیشترین خطر یعنی 100 در صد برای سندرم داون صرفا در صورتی بروز می کند که یکی از والدین نوعی جابه جایی رابرستونی 21q21q یا ایزوکروموزوم 21 داشته باشد .

سابقه خانوادگی یک اختلال ژنتیکی که با تجزیه و تحلیل بیوشیمیایی یا بررسی دی ان ای ممکن است تشخیص داده شود یا رد شود :

اکثر اختلالات این گروه ناشی از نقایص تک ژنی است و لذا خطر عود آنها 25 یا 50 درصد است . مواردی که پس از آزمایش غربالگری جمعیتی ، والدین به عنوان حامل تشخیص داده شده اند ( نه بعد از تولد یک کودک مبتلا ) نیز در این گروه قرار می گیرند . حتی پیش از مقدور شدن تجزیه تحلیل ... ، اختلالات بیوشیمیایی زیادی قابل تشخیص بودند و تجزیه تحلیل دی ان ای این تعداد را به وضوح افزایش داده است .

سابقه خانوادگی نوعی اختلال وابسته به جنس که هیچ آزمایش تشخیصی اختصاصی پیش از تولد برای آن وجود ندارد :

وقتی هیچ روش جایگزینی وجود نداشته باشد ، والدین یک پسر بچه ی مبتلا به اختلال وابسته به ایکس ممکن است از تعیین جنسیت جنین برای کمک به تصمیم گیری پیرامون ادامه یا ختم بارداری بعدی کمک بگیرند زیرا خطر عود ممکن است تا 25 درصد باشد . به هر حال در مورد اختلالات وابسته به ایکس مانند دیستروفی عضلانی دوشن و هموفیلی که برای آنها تشخیص پیش از تولد به کمک تجزیه وتحلیل دی ان ای موجود است ابتدا سن جنین را تعیین می کنند و سپس در صورت پسر بودن آن ، تجزیه وتحلیل دی ان ای انجام شود . در هر یک از حالات ذکر شده تشخیص ژنتیکی پیش از لانه گزینی ممکن است روشی برای انتقال صرفا آن جنین هایی که عدم ابتلای آنها به بیماری مورد نظر تعیین شده است باشد .

خطر نقص لوله ی عصبی :

بستگان درجه اول ( و درجه دوم در برخی مراکز ) بیماران دچار نقص لوله ی عصبی ، واجد صلاحیت انجام آمینوسنتز می باشند زیرا خطر داشتن فرزندی مبتلا به نقص لوله ی عصبی در آنها بیشتر است . به هر حال بسیاری از نقص لوله ی عصبی باز را می توان با آزمایش های غیر تهاجمی شناسایی کرد .

غربالگری سرم مادر و سونوگرافی :

ارزیابی ژنتیکی و آزمایش های بیشتر وقتی توصیه می شوند که با غربالگری معمول بارداری های کم خطر از طریق غربالگری سرم مادر و سونوگرافی جنین ، اختلالات جنین شناسایی شده باشند .

آزمایشات تهاجمی :

آمینو سنتز :

آمینوسنتز آزمون های تخصصی است که شامل گرفتن نمونه از مایع آمنیون رحم جهت بررسی آن در آزمایشگاه برای کشف اختلالات جدی کودک است . در این تست جنسیت جنین را نیز بدون خطا میتوان تشخیص داد . این آزمون تشخیصی ، تقریبا با اطمینان کامل ، وضعیت خاص ژنتیکی کودک را مشخص میکند .

آمینو سنتز یکی از قابل توجه ترین پیشرفت های تکنولوژی پزشکی در کنترل داشتن فرزند سالم می باشد . این تست علاوه بر تشخیص اختلالات کروموزومی ، می تواند در مورد ریه های کودک نیز اطلاعاتی در اختیار والدین قرار دهد .

چه نوع اختلالاتی را میتوان در این تست تشخیص داد ؟

تست می تواند صدها اختلال ژنتیکیراشناساییکندکهمهمترینآنهاشاملمواردذیلاست : اختلالاتکروموزومیمانندسندرمداون،تریزومی۱۸ (trisomy 18) ، سندرم ادوارد(Edward’s syndrome ) ، نقص لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا (spina bifida ) و آنسفالی (anencephaly) .

آمینوسنتز همچنین می تواند ارهاش (RH) منفی مادر یا کودک را آشکارکند ، اما در تست آمینوسنتز هر نوع ناهنجاری قابل تشخیص نیست ، برای مثال ، نمی تواند شکاف در لب یا کام کودک را تشخیص دهد .

آمینوسنتز به خارج کردن نمونه ای از مایع آمنیوتیک از راه شکم از طریق سرنگ اطلاق می شود ، مایع آمنیوتیکحاوی سلول هایی از منشاء جنینی است که می توان آنها را برای آزمایشات تشخیصی کشت داد .

بیش از آمینوسنتز به طور معمول از سونوگرافی برای تایید قابلیت حیات جنین ، سن بارداری ( با اندازه گیری طول استخوان ران ) ، تعداد جنین ها ، طبیعی بودن ساختمان بدن و محل بهینه وارد کردن سوزن و تبیین مکان جنین و جفت استفاده می شود .

آمینیوسنتز به صورت سرپایی و عموما در هفته ی 15 تا 16 پس از اولین روز آخرین دوره ی قاعدگی انجام می گردد ، به هرحال این روش در مراحل به مراتب زودرس تر بارداری یعنی هفته های 10 تا 14 در برخی مراکز نیز انجام می شود .

آیا تست آمینوسنتز الزامی است ؟

فقط والدین می توانند در این مورد تصمیم بگیرند . بعضی از والدین می خواهند در مورد نوزاد خود قبل از تولد آگاهی لازمه را داشته باشند ودیگرانترجیحمیدهندکهتازمانتولدنوزادخودصبرکنند . اگروالدینبدانندکهکودکشاندارایچهنقصیاست ، آنها می توانند فرصتی برای یادگیری بیماری کودک و کمک آتی را داشته باشند .

برخی از بیمارستان ها تست آمینوسنتز رابههمهزنانبارداربالای ۳۵ سال پیشنهاد میدهند ، چرا که این زنان در معرض خطر داشتن نوزاد با اختلال کروموزومی مانند سندرم داون هستند . همچنین اگر تستهای دیگری نشان دهد که نوزاد در معرض خطر بالاتر از حد معمول در داشتن مشکلات کروموزومی است ، در آن صورت نیز ممکن است آمینوسنتز در مد نظر گرفته شود . همچنین بانوانی که سابقه خانوادگی در تولد کودک با اختلالات ژنتیکی هستند نیز تست فوق پیشنهاد داده میشود .

زمان تست آمینوسنتز معمولا بین هفته های ۱۵ و ۱۸بارداری انجام می شود . با این حال ، می توان آن را در هفته ۱۲ یا ۲۰ بارداری نیز انجام داد . آمینوسنتز قبل از هفته ۱۴ میتواند خطر بالاتری در وقوع سقط جنین را داشته باشد . در سه ماهه دوم بارداری ، به اندازه کافی مایع آمنیون اطراف کودک وجود دارد و دکتر راحت تر میتواند نمونه مناسب را دریافت نماید ، بدون آنکه نوزاد در معرض خطر بالا باشد .

علاوه بر تجزیه تحلیل کروموزوم های جنینی ، می توان غلظت آلفافیتپروتین در مایع آمنیوتیک را جهت شناسایینقایص لوله ی عصبی باز ارزیابی کرد . آلفافیتپروتین نوعی گلیکوپروتئین جنینی است که عمدتا در کبد تولید می شود ، به داخل جریان خون ترشح می شود و توسط کلیه ها از راه ادرار به داخل مایع آمنیوتیک دفع میشود . آلفافیتپروتین از طریق جفت ، پرده های آمنیوتیک و گردش خون مادری – جنینی وارد جریان خون مادر می شود . بنابراین می توان آن را در مایع آمنیوتیک یا سرم مادر سنجید .

هر دو بخش در تشخیص پیش از تولد و عمدتا برای ارزیابی خطر نوعی نقص لوله ی عصبی باز و نیز به علل دیگر بسیار مفید می باشند .

در این روش بر روی نمونه به دست آمده می توانتست های بیوشیمیایی ، هورمونی و کشت آمنیوسیت ها برای انجام کاریوتایپ کروموزومی را انجام داد و بعضا استفاده از آن را برای تجزیه تحلیلدی ان ای و آزمایش های لینکایج صورت می گیرد .

آزمایشات بیوشیمیای که بر روی مایع آمنیوتیک انجام می شوند عبارتند از : اندازه گیری سطح آلفافتوپروتئین ، استریول ، استیل کولین استراز و همچنین اندازه گیری سطح مقدار سورفاکتانت و بیلی روبین . از کشت سلول های مایع آمنیون برای بررسی های کروموزومی و اندازه گیری فعالیت آنزیم های مورد نظر استفاده می شود . اگر آمینیوسنتز را فرد ماهر و با تجربه ای انجام دهد حداکثر ریسک خطر آن 5/ تا 1 در صد می باشد که قابل چشم پوشی است .

نمونه برداری از پرز های کوریونی اولتراسونوگرافی:

در این روش که اولین ابر در جمهوری خلق چین انجام شد به روش آسپیراسیون با هدایت التراسوند ، از راه گرده رحم یا جدار شکم از پرز های جفتی نمونه برداری می کنند . با استفاده از این روش بیماری معمولا در سه ماهه اول بارداری تشخیص داده می شود . زمان انجام تست معمولا هفته ی 8 تاسنتز و حداکثر 5 درصد می باشد .10 حاملگی می باشد . ریسک خطر و احتمال بروز عوارض انجام تست کمی بیشتر از روش آمینیوسنتز و حداکثر 5 درصد می باشد .

سونوگرافی :

یکی از روشهای بسیار ارزشمند یرای تشخیص قبل از تولد می باشد ، از این روش علاوه بر تشخیص مشکلات زایمانی مانند تعیین محل جفت ، چند قلویی ، پلی هیدراآمینوس و ارزیابی شرایط جنینی در تشخیص برخی بیماری ها و ناهنجاریها که منشاء کروموزومی و بیوشیمیایی مشخصی ندارند و با آمینیوسنتز و نمونه برداری از پرزهای کوریونی قابل تشخیص نیستند نیز استفاده می شود این روش غیر تهاجمی است و برای مادر و کودک خطری ندارد .

مشاهده ی مستقیم کودک ( فتوسکوپی ) :

در این روش با استفاده از آندوسکوپ مستقما جنین را می بینند . زمان مناسب برای این کار سه ماهه دوم حاملگی است . کاربرد این روش در مواردی است که عیوب کروموزومی و بیوشیمیایی شناخته شده ای وجود ندارد اما علائم ظاهری مشخصی در بیمار دیده می شود . با این روش می توان نسوج لازم را نیز از جنین تهیه کرد . مثل بیوپسی پوست ، برای تشخیص بیماری های جلدی به ویژه اپیدرمولیزبولسا ، بیوپسی کبد و تهیه ی نمونه ی خونی جنینی ، برای مطالعه ی هموگلوبینوپاتی ها و هموفیلی . خطر این آزمایش برای جنین 3 تا 5 درصد است .

رادیوگرافی :

تعدادی از اختلالات اسکلتی استخوانی ارثی ( دیس پلازی ها ) با رادیوگرافی قابل تشخیص است که معمولا در سه ماهه ی دوم حاملگی صورت می گیرد ، با توجه به خطر اشعه برای جنین به تدریج سونوگرافی جایگزین رادیوگرافی شد .

تشخیص قبل از کاشته شدن سلول تخم ( پی جی دی ) :

از شیو های جدید و بسیار موثر برای تشخیص قبل از تولد تشخیص قبل از لقاح وکاشته شدن سلول تخم در رحم است که از ابداع آن حدود 20 سال می گذرد و پیشرفت قابل توجهی در این زمینه حاصل شده است . در این روش تخمک رسیده از تخمدان جدا و در آزمایشگاه به روش ای وی اف با اسپرم شوهر آمیزش داده می شود و در محیط کشت سلولی تا 8 سلولی کشت داده می شود ، سپس یکی از سلول ها ( بلاستومر ) به دقت با روش جراحی میکروسکوپی از بقیه سلول ها جدا می شود . جدا شدن این سلول در رشد بعدی سلول ها اشکالی ایجاد نمی کند . توالی خاص و مورد نظر از دی ان ای با روش پی سی آر تکثیر و ظرف چند ساعت میلیون ها نسخه از آن تولید می شود سپس با استفاده از پروبهایی از پیش طراحی شده می توان مشخص نمود که آیا این جنین ناقل آن بیماری ارثی ژنتیکی هست یا نه ؟ اگر جنین سالم بود به رحم مادر انتقال و کشت داده می شود و اجازه داده می شود که حاملگی ادامه داده شود .

آزآنجا که که حدود 95 درصد از نوزادان مبتلا به نقایص لوله عصبی در خانواده های بدون سابقه شناخته شده این ناهنجاری ها متولد می شوند ،آزمایش نسبتا ساده ای که می توان آزمایشات اختصاصی تر متعاقب داده آن انجام داد ابزار غربالگری مهمی را تشکیل داده است .

استفاده از غربالگری سرم مادر برای آلفاپروتئین و سونوگرافی :

استفاده همزمان از سنجشMSAFP همراه با سونوگرافی تشخیص جزئی برای شناسایی نقص لوله ی عصبی باز ، از نظر دقت تشخیصی مشابه MSAFP همراه با سونوگرافی است . از آنجا که سنجش MSAFPتهاجمی نیست ، اندازه گیری آن همرا با سونوگرافی برای تشخیص نقص لوله ی عصبی باز در بسیاری از مراکز ارجح است . بنابراین در بسیاری از برنامه های تشخیص قبل از تولد بیماران درجه اول یا دوم و یا دورتر بیماران مبتلا به نقص لوله ی عصبی باز را می توان تحت سنجش MSAFP ( هفته ی16 ) و سپس سونوگرافی جزئی ( هفته ی18 )قرار داد . نشان داده شده است که مصرف مکمل اسید فولیک حول وحوش زمان باردارشدن ( حداقل یک ماه قبل از بارداری و ادامه یآن سرتاسر سه ماهه ی اول بارداری ) بروز نقص لوله ی عصبی باز را تا 75 درصد کاهش می دهد، کاهش بروز سایر نقایص مادرزادی نیز نشان داده شده است . به تمام بانوان باردار باید این اطلاعات داده شود . مقدار توصیه شده اسید فولیک با افزایش خطر تخمینی نقص لوله ی عصبی باز زیاد می شود ( یعنی به بانوانی که بر حسب سابقه ی خانوادگی مثبت در معرض خطر بیشتری هستند مقدار بیشتری اسید فولیک داده می شود .

غربالگری سرم مادر ( سه تایی ) :

MSSکه گاهی غربالگری سه تایی نامیده می شود سه شاخص خونی را اندازه گیری می کند و در هفته های 15 تا 20 برای اکثر خانم های باردار انجام می شود تا آنهایی که در معرض افزایش خطر سندرم داون ، تری زومی 18 و نقص لوله ی عصبی هستند شناسایی شوند . سه جزء سرمی اندازه گیری شده در این آزمایش غربالگری عبارتند از : AFT ، استریول غیر کونژوگه و هورمون گونادوتروپین کوریونی.

در بارداری همراه با سندرم داون سطح آلفافیتوپروتین و استریول غیر کونژوگه در سرم مادر کاهش می یابد . غلظت استریول غیر کونژوگه در بانوان سیگاری و به طور کلی موارد نارسی جنین نیز کاهش می یابد ، مقادیر بسیار کم ممکن است نشان دهنده ی کمبود استروئید سولفاتاز یا سندرم اسمیت – لمی اوپیتس باشند . وقتی جنین سندرم داون دارد هورمون گونادوتروپین کوریونی در سرم مادر به میزان قابل توجهی بیشتر از حد معمول است و مقدار میانه آن دو برابر گروه شاهد است . غربالگری تنها با استفاده از سن مادر ، تقریبا 30 درصد بارداری های همراه با سن سندرم داون را نشان می دهد در حالی که با ارزیابی هر سه شاخص بیوشیمیایی و نیز در نظر گرفتن سن مادر به حدود 60 درصد افزایش چشمگیر نشان می یابد .در واقع میزان تشخیص تری زومی 18 با این روش بیش از 80 درصد است .

اطلاع دهی به خانمها و همسرانشان در مورد اینکه غربالگری سه تایی سرم تایی در سه ماهه اول یا دوم صرفا یک آزمایش غربالگری است نه یک ابزار تشخیصی اهمیت دارد . آزمایش غربالگری سه تایی سرم تایی را وقتی برای سندرم داون مثبت تلقی می کنند که سونوگرافی سن جنین را تایید کرده است و خطر تخمینی معادل یا بیشتر از خطر برای یک خانم 35 ساله است . به خانم هایی که نتیجه غربالگری سرم مادر در آنها مثبت است باید مشاوره و آزمایش های تشخیصی بیشتری مانند آمینیوسنتز را پیشنهاد کرد . بانوانی که نتیجه ی آزمایش انها منفی تلقی می شود باید آگاه باشند که احتمال فرزند آنها به سندرم داون ، تری زومی 18 و نقص لوله عصبی گرچه واضحا کاهش می یابد اما صفر نیست . در بسیاری از کارهای بالینی ، غربالگری سه تایی سرم تایی به آزمایشات استانداردی تبدیل شده است که به تمام بانوان باردار پیشنهاد می شود لذا این آزمایش در مقایسه با اختلالات نادر یا حتی بیماریهای ژنتیک شایعی که بخش اعظم موضوعات ژنتیک پزشکی را تشکیل می دهند ارتباط نزدیک تری با نگرانی های هر روزه پزشکان دارد .

سونوگرافی پیش از تولد برای تعیین اختلالات جنینی :

تعدادی از اختلالات جنینی که با سونوگرافی قابل تشخیص می باشند با اختلالات کروموزومی همراه اند . امروزه در بسیاری از مراکز درمانی از اکوکاردیوگرافی جنین برای ارزیابی جزئیات بارداری های در معرض خطر نقایص مادر زادی قلب استفاده می شود .

تعیین جنسیت جنین :

سونوگرافی را می توان از هفته ی 15 بارداری برای تععن جنسیت جنین بکار برد ، این تعیین جنس می تواند سر آغاز مهمی برای تشخیص اختلالات وابسته به جنس ( مانند هموفیلی ) برای آن گروه از خانم های باشد که در معرض افزایش خطر تشخیص داده شده اند ، باشد . در صورت شناسایی مونث بودن و در نتیجه غیر مبتلا بودن جنین به هموفیلی زوجین ممکن است تصمیم به توقف آزمایشات تهاجمی بگیرند . امروزه، ابزارها و فنون مورد استفاده توسط افراد سونوگرافی کننده ، شناسایی بسیاری از ناهنجاریها را با سونوگرافی را مقدور می سازد، پس از شناسایی نوع ناهنجاری یا شک به وجود آن در سونوگرافی معمول ، باید سونوگرافی جزئی برای ارزیابی بیشتر سازمان داده شود . به علاوه ، باید مشاوره با یک واحد ژنتیک بالینی برای بررسی های بیشتر انجام شود .

اثر تشخیصی پیش از تولد در پیشگیری و اداره بیماری های ژنتیکی :

در اکثریت موارد یافته ها در تشخیص پیش از تولد طبیعی اند و به والدین اطمینان داده می شود که کودک مبتلا به بیماری موردنظر نیست . در مواردی مشخص می شود که جنین نقص ژنتیکی جدی دارد ،آز آنجا که درمان موثر پیش از تولد اکثر اختلالات وجود ندارد ، والدین ممکن است تصمیم به ختم بارداری بگیرند . برخی بانوان باردار که ختم بارداری را مدنظر ندارند نیز درخواست تشخیص پیش از تولد برای کاهش اضطراب یا آمادگی جهت تولد فرزندی مبتلا به نوعی اختلال ژنتیکی دراند . مزیت اصلی تشخیص پیش از تولد برای جمعیت نیست بلکه برای خانواده بیمار است . والدین در معرض خطر داشتن فرزندی مبتلا به اختلال جدی ، با آگاهی از این موضوع که می توانند در اوایل بارداری ابتلا یا عدم ابتلای جنین خود مطلع می شوند ، قادرند بارداری هایی داشته باشند که در غیر این صورت زیر بار آن نمی رفتند .

تشخیص پیش از تولد برای بیماری های ژنتیک

مطالب مشابه :

زمان آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی 92

جزئیات آزمون کارشناسی ارشد علوم پزشکی ۹۲ اعلام شد

برگزاری آزمون ارشد پزشکی در 22 و 23 خرداد/ اعلام شرایط انتخاب محل تحصیل

ضوابط شرکت در آزمون کارشناسی ارشد پزشکی ۹۳ اعلام شد

ثبت نام آزمون کارشناسی ارشد پرستاری 93

کاربرد ‌ هورمون‌ رشد در دامپروری:

سرفصلها و ضرایب رشته مهندسی علوم دامی پرورش طیور سرفصلهای ارشد علوم دامی

خواص و عملکردهای پپتید های زیست فعال:

قسمت اول مقاله زیتون چیست:

تشخیص پیش از تولد برای بیماری های ژنتیک