راهنمای اقدام پژوهی

« راهـنمـای نـگـارش اقـــــدام پــژوهــــی »

در این مطلب شما با چگونگی نگارش بخشهای مختلف اقدام پژوهی آشنا خواهید شد.هر پروژه اقدام پژوهی شامل بخش های زیر میباشد:

1- صفحه عنوان 4.تقدیم به ... 7. مقدمه 10. پیوست ها

2- صفحه به نام خدا 5.چکیده 8. متن اصلی گزارش

3- تشکر و قدردانی 6. فهرست مطالب 9.فهرست منابع ومآخذ

در ادامه به توضیح و تشریح هر یک از بخش ها خواهیم پرداخت.

* 1. صفحه عنوان:

الف. سازمان مربوطه (سازمان و ادارات نواحی و مناطق)

ب. عنوان اقدام پژوهی ( اولین جز مقاله ((عنوان)) می باشد. عنوان باید مفهوم اصلی تحقیق را نشان دهد ،کوتاه و گویا باشد و به نوعی متغیر های تحقیق را نشان دهد و بهتر است بین 10تا 15 کلمه بوده و حداکثر از 20کلمه تجاوز ننماید.)

ج‌. نام کامل اساتید راهنما یا مشاور(در صورت وجود)

د‌. نام کامل اقدام پژوه (و همکاران در صورت وجود)

هـ. تاریخ (ماه، سال)

------------------------------------------------------------------------------

* 3. تشکر و قدردانی:

اگرچه نوشتن این بخش ضروری نیست ولی یک امر پسندیده است .

می توانیم دراین قسمت از : افراد، سازمان ها یا نهاد هایی که ما را درمراحل اقدام پژوهی یاری کرده اند تقدیر وتشکر نمایید .

-------------------------------------------------------------------------------

* 4. تقدیم به ...

نوشتن این بخش نیز ضروری نیست. در صورتی که تمایل به نوشتن آن داشتید، می توانید ثواب نوشتن این تحقیق را به هر شخص یا اشخاصی که مورد نظر شما هستند هدیه کنید.

-------------------------------------------------------------------------------

* 5. چکیده:

چکیده باید به گونه ای تهیه شود که خواننده به یک شمای کلی از تحقیق دست یابد. بنابراین رعایت نکات زیر ضروری می باشد:

الف. از ذکر آنچه در متن نیامده، خود داری شود.

ب‌. از زبان خود بنویسید و نقل قول مستقیم نکنید.

ج‌. واژگان کلیدی را در پایان چکیده بیان کنید.

د‌. برای شماره ها، از ارقام به جای حروف استفاده کنید.

هـ. فقط گزارش ارایه گردد و از اظهار نظر پرهیز کنید.

و‌. افعال مورد استفاده، به صورت گذشته و مجهول باشد.

ز‌. به موضوعاتی چون مسأله پژوهش، آزمودنی ها، ابزار گردآوری دادها، در صورت استفاده از آمار، روش آن، یافته های تحقیق و کاربرد آن اشاره شود. سعی شود از نصف صفحه A4 تجاوز نکند.

* 6. فهرست مطالب:

الف. پس از اتمام کار نوشتاری این قسمت آماده می شود.

ب‌. تمامی مطالب مندرج جهت دسترسی آسان خوانندگان به صورت فهرست همراه با شماره صفحه آورده می شود.

-------------------------------------------------------------------------------

* 7. مقدمه: ( توجه داشته باشید شماره گذاری صفحات از این بخش شروع می شود.)

آنچه در بخش مقدمه باید به آن توجه داشت بدین شرح می باشد:

الف. موضوع چیست ؟

ب‌. هدف چیست ؟

ج‌. دلیل منطقی اجرای پژوهش واهمیّت آن .

د).بهتر است سوال اصلی را به طور مشخص بیان نماید.

د‌. ارتباط منطقی بین مسأله و طرح پژوهش .

هـ. دلایل نظری موجود در پژوهش .

و‌. ارتباط این پژوهش با پژوهش های قبلی .

لازم به ذکر است مقدمه نباید زیاد طولانی شود و یا اینکه مطالب پیوستگی نداشته باشد .باید از ابتدا تا انتها طوری عمل شود که چرایی تحقیق برای خواننده مشخص شود .

-------------------------------------------------------------------------------

* 8. متن اصلی گزارش:

1. بیان مسأله

2. گرد آوری داده ها (شواهد 1)

3. اهداف

4. جمع آوری اطلاعات

5. پیشینه ویافته های دیگران (ادبیات موضوع)

6. ارایه راه حل های پیشنهادی

7. انتخاب راه حل ها

8. اعتبار بخشی به راه حل های انتخابی

9. اجرای راه حل های انتخابی

10. اصلاح و تعدیل

11. نقادی و نظر همکاران

12. ارائهی اطلاعات مربوط به تغییرات ایجاد شده (شواهد 2)

13. نتیجه گیری

14. پیشنهادات

------------------------------------------------------------------------------

v نکات مورد توجه در متن اصلی گزارش

1. بیان مسأله ( مسأله شما چه بوده است ؟)

وضعیّت وشرایطی را که دارید توصیف کنید:

الف- شما کیستید؟ (نام، مدرک تحصیلی، سابقه تدریس و...)

ب- سمت شما چیست ؟(عنوان دقیق شغلی، رشته تدریس، پایه تدریس و...)

ج- محیط کاری شما چه وضعیّتی دارد؟ (مکان مدرسه، جنسیت دانش آموزان، تعداد نفرات کلاس ، وضعیت تحصیلی آنان و ...)

د- چرا به فکر این مسأله افتادید؟ (چرا این مشکل انتخاب شد؟، آیا مسأله مهم تری وجود نداشت ؟)

هـ- این مسأله برای شما چه مشکلی را ایجادکرده است ؟چرا؟ (بیان مشکل و تاثیرات آن بر شما و فرد یا افراد ومیزان اهمیّت آن )

و- چرا شما به این موضوع علاقمند شدید؟

· علایق و ارزشهای شما چیست ؟
· آیا شرایط به گونه ای هست که شما بتوانید تغییر ایجاد کنید؟
· آیا احتمال می دهید اگر وضع موجود تغییر پیداکند ، اوضاع بهتر شود؟
· وضع بهتر به نظر شما یعنی چه ؟
· سعی دارید چه رفتاری در محیط کاری رخ دهد ؟
· شاخص های مساله کدامند؟(فراوانی،شدت،مدت)

· به تعریف و بیان ابعاد مساله می پردازد . اینکه مشکل موجود در چه شرایط و محیطی نمایان شده و عمق و گستردگی آن چقدر است و آسیب های آن کدامند ؟ از کی و چگونه متوجه این مساله شده است ؟ فراوانی مساله موجود تا چه میزان است ؟،در چه شرایطی آثار مساله بیشتر می شود ؟. چه عواملی به میزان مساله تاثیر می گذارد.؟ این مساله چه مشکلاتی برای او ایجاد کرده است؟ باید تشریح شود .در این مرحله معلم پژوهنده با حدس و گمان به بیان مساله می پردازد .

-----------------------------------------------------------------------------

توصیف وضع موجود (شواهد 1)

چه شواهدی در دست داشتید که نشان دهد شما نیاز به انجام این پژوهش داشتید؟درهر اقدام پژوهی مشکلی درمیان است ، پس :

الف. مشکل خود را آن گونه که احساس می کنید با اطلاعاتی دقیق به خواننده منتقل کنید تا اوهم احساس شما را درک کند.

ب‌. از روش های علمی برای جمع آوری اطلاعات استفاده کنید.

ج‌. تأثیرات این مشکل بر بستر کاری خود و اطرافیان را نشان دهید.

د‌. از کلی گویی بپرهیزید شواهد خود را به گونه ای نشان دهید که خوانندهی گزارش، از وضعیّت پژوهش کاملاً آگاه گردد.یا به عبارتی مشکل شما را مشکل خود بپندارد.

-------------------------------------------------------------------------------

3 . اهداف :

اهداف کلی:

اهداف جزئی:

-------------------------------------------------------------------------------

4.جمع آوری اطلاعات :

از طریق : پرسش نامه ، مصاحبه ، مشاهده ، مطالعه ، اینترنت ، اسناد ومدارک و .........

-------------------------------------------------------------------------------

5. پیشینه ویافته های دیگران (مطالعات واطلاعات شما درباره موضوع تحقیقتان چیست ؟)

خلاصه ای از آنچه پیرامون موضوع از منابع گوناگون مطالعه کرده اید، بیان کنید.

منابع گوناگون شامل: پایان نامه ها، مجلات، کتب تخصصی، فصل نامه ها، روزنامه ها، سخنرانی ها، فیلم ها و... می باشد.

-----------------------------------------------------------------------------

6. ارائه راه حل های پیشنهادی:

الف. راه حل هایی را که به ذهنتان رسیده است بنویسید .

ب‌. نشان دهید که از نظرات دیگران هم برای ارائه این راه حل استفاده کرده اید.

ت : با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده و با خرد ورزی و اندیشیدن مداوم ، مطالعه منابع علمی و اقدام پژوهی سایر همکاران ، تجربیات دیگران ، مشورت با صاحب نظران، طرح موضوع در شورای معلمان ، توزیع پرسشنامه (در بین معلمان ، دانش آموزان وخانواده آنها متناسب با نوع مساله ) و سایر روشها ، مجموعه راه حل های پیشنهاد ی برای حل مساله و تغییر وضعیت موجود به وضعیت مطلوب ارائه داده می شود . در این مرحله باید منبع در یافت هرکدام از راه حل ها دقیقا بیان شود و هرکدام از راه حلها بطور مختصر توضیح داده شود .( یاد مان باشد اگر خود مان یک روش نو آورانه ارائه دادیم باید آن راه حل هم در بین سایر راه حل ها در این مرحله نوشته شود)

------------------------------------------------------------------------------

7. انتخاب راه حل ها:

الف. بنویسید که کدام راه حل را انتخاب کردید وچرا؟

ب‌. استدلال علمی و تجربی خود را برای انتخاب این راه حل ها، بنویسید.

---------------------------------------------------------------------------

8. اعتبار بخشی: ( دلایل اعتبار کار خودتان را بیان کنید و بگویید چه کسانی به کار شما اعتبار بخشیدند.)
چگونه می توانید نشان دهید که شما توجه ودقت کافی داشته اید تا داوری هایتان منطقی، عادلانه ودقیق باشد؟

------------------------------------------------------------------------------

9. اجرای راه حل های انتخابی: (چه کردید ؟)

الف. مراحل اجرای راه حل ها را به تفصیل توضیح دهید.

ب‌. مشکلات حین اجرا را بیان کنید.

د‌. چگونگی نظارت بر اجرای راه حل ها را گزارش کنید.

نکته ی مهم : نباید تصوّر کنیم آنچه ما می دانیم یا عمل کردیم را خواننده حدس می زند یا می داند لذا باید آن چه را انجام دادیم دقیق و روشن بنویسیم ، زیرا خواننده مانند نویسنده به موضوع احاطه ندارد.

-------------------------------------------------------------------------------

10. اصلاح و تعدیل بعضی از راه حل ها: (چگونه عملتان را اصلاح کردید؟)

در اجرای بعضی از راه حل ها ممکن است بنا به دلایلی نتوانید آن را اجرا کنید یا با مشکلی رو به رو شوید . در این قسمت توضیح کاملی از عدم اجرای راه حل یا نحوه تعدیل آن را می نویسید. اگر تغییر و تعدیلی در راه حل به کار گرفته شده، اعمال کردید، آن را بنویسید.

------------------------------------------------------------------------------

11. نقادی و نظر همکاران:

استاد ناظر، همکار پژوهشی، همکار دانشگاهی، همکار شغلی، دوستان منتقد، فامیل و... این افراد باید نظر خود را به صورت مستند بیان کنند .

شما هم نظرات آنان را منعکس کرده باشید.تا نظر خواننده را به کار خودتان جلب کنید.

الف. این اقدام پژوهی درکار واعمال شما چه اثری گذاشت؟

ب‌. آیا تصمیم دارید این کار را ادامه دهید ومسأله جدیدی را بررسی کنید؟

ج‌. آیا انجام این اقدام پژوهی بر سایر همکاران شما هم اثری گذاشته است؟

------------------------------------------------------------------------------

12. توصیف وضع مطلوب (شواهد 2)

ارائه ی اطلاعات مربوط به تغییرات ایجاد شده؟

الف.تاثیری که برشواهد یک گذاشتید به دقّت نشان دهید.

ب‌. مشخّص کنید پس از انجام راه حل ها چه نتیجه ای گرفتید.

ج‌. بنویسیدکه از چه روشی برای جمع آوری داده ها و اطلاعات استفاده کردید.

د‌. شواهد استفاده شده باید واقعی و قابل استناد باشند.

هـ. شواهد خود را معرفی کنید. شواهد عبارتند از: یادداشت ها وپیش نویس ها، فیلم ویدئویی، فایل صوتی، تصاویر، گزیده هایی از دادههای خام و...

-------------------------------------------------------------------------------

13. نتیجه گیری: از شواهد خود چه نتایجی به دست آوردید؟ چگونه تاثیر عمل خود را ارزیابی میکنید؟

الف. تغییراتی را که صورت پذیرفته است می نویسیم .

ب‌. هنگام کار چه اندیشه هایی از ذهن شما گذشت ؟

ج‌. خواننده اثرات این تفکرات را کجای کار شما می تواند ببیند؟ (یادداشت ها ، نامه ها ، فیلم هاو...)

د‌. آبا دلیل یا دلایلی دارید که نشان دهد وضعیّت نامطلوب را تغییر داده اید.

هـ. آیا خودتان از تغییرات حاصل شده راضی هسید؟

و‌. آیا دیگران هم ازتغییراتی که شما ایجاد کردید راضی اند؟

ز‌. دلایل خود را در این مورد بیان کنید.

-------------------------------------------------------------------------------

14نظرات و پیشنهادات:

با توجه به اجرای راه حل ها و یافته های به دست آمده از اجرای طرح، پیشنهاداتی را به مسئولین، همکاران، اولیا و حتی دانش آموزان ارائه نمایید.

----------------------------------------------------------------------------

* 9. فهرست منابع :

* به ترتیب حرف الفبا

منابع استفاده شده درمتن، درپایان، به این صورت نوشته می شوند:

نام خانوادگی، نام، نام اثر، محل نشر: ناشر، سال .

تبریزی، مصطفی، اختلالات دیکته نویسی، تهران: فراروان، 1376.

-----------------------------------------------------------------------------

* 10. پیوست ها :

شامل مدارک ومطالبی است که برای علاقمندان ارائه می شود.مانند : جداول، شکل ها وتصاویر

------------------------------------------------------------------------------

توجه نمایید، در منابع ومآخذ نویسی :

§ اگر مطلبی را عیناً نقل می کنید ، ذکر منبع الزامی است .

§ انواع روش های نگارش مأخذ نویسی:

§ 1. پا نویس 2. میان نویس 3. پی نویس

----------------------------------------------------------------------------

پا نویس:

الف. شرح اظهار نظر یا ارجاع است که درپایین صفحه می آید .

ب. می توان شماره پا نویس ها را درهرصفحه از یک شروع نمود.

نمونهی پا نویس برای اقدام پژوهی:

نام خانوادگی، نام، نام اثر، (زیرخط داریا درشت)، محل نشر: ناشر، سال، صفحه ی مورد استفاده.

تبریزی، مصطفی، اختلالات دیکته نویسی، تهران: فراروان، 1376، ص 192.

میان نویس

استفاده از ارجاع درون متنی است که معمولاً درمقاله های غربی کاربرد فراوان دارد. به شرح زیر استفاده می شود:

( نام خانوادگی ، سال انتشار، صفحه )

(سیف ، 1378، ص40 )

همکاران گرامی جهت مطالعه بیشتر در مورد انجام اقدام پژوهی می توانید از منابع زیر استفاده نمایید:

1. ایرانی، یوسف، بختیاری، ابوالفضل، روش تحقیق عملی، تهران : لوح زّین. (1382).

2. دلاور، علی، روش های تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: دانشگاه پیام نور. (1386)،چاپ سوم.

ساکی، رضا، اقدام پژوهی: راهبردی برای بهبود آموزش و تدریس. تهران: وزارت آموزش و پرورش، (1383).
طوسی، بهرام، مهارت های مطالعه و تحقیق. تهران: (13).
قاسمی پویا، اقبال،راهنمای عملی پژوهش در عمل. تهران: پژوهشگاه آموزش و پرورش،(1389).
مک نیف، جین و همکاران، اقدام پژوهی.( محمد رضا آهنچیان).تهران: رشد،(1382)، چاپ دوم.

v در مقاله به اصل موضوع توجه شودو از حاشیه روی و پرداختن به موضوعات فرعی و غیر ضروری پرهیز شود.

v از تکرار غیر ضروری مطالب مقاله خودداری گردد.

v از منابع م ماخذ به روش مورد نظر استفاده شود.

v آداب و نگارش رعایت شده و در صورت امکان ،مقاله ویرایش شود.

v از تصاویر ،جداول،نمودارها و اشکا ل و مرتبط با بحث به خوبی استفاده شود و محل مناسب درج آنها مشخص گردد.

v مقاله از نظر ظاهر فیزیکی تمیز ،شکیل و زیبا باشد.

موفق باشید

راهنمای اقدام پژوهی

مطالب مشابه :

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

راهنمای تدوین پایان نامه1

والدین ومسئولین مدارس در جهت کاهش مشکلات تربیتی واخلاقی

راهنمای نگارش پژوهش در عمل

گرامیداشت ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) و روز زن در مراکز و واحدهای دانشگاه پیام نور فارس

راهنمای اقدام پژوهی