شادگان

شهرستان شادگان يکی از شهرستان‏های استان خوزستان با مساحت 3500 کيلومتر مربع در فاصله 97 کيلومتری از اهواز، مرکز استان قرار دارد. اين شهر با جمعيتی بيش از 150.000 نفر ، 44/3 درصد جمعيت استان را شامل مي‏شود و در يکی از مناطق نفت‏خيز ايران قرار دارد که حدود 5% نفت کل کشور از مخازن اين منطقه تامين مي‏شود. اين منطقه از يک بخش، يک شهر و 6 دهستان تشکيل شده است. شايان ذکر است که عمده محصول خرمای کشور از اين منطقه تامين مي‏شود. شهرستان شادگان دارای 2 ميليون راس نخل بوده که به طور متوسط سالانه بيش از 40.000 تن محصول خرما توليد و حدود 15000 تن از آن توسط 30 کارگاه بسته‏بندی به خارج صادر مي‏شود. سابقه تاريخی اين شهر به ايلاميان مي‏رسد. درکتاب حدودالعالم از دورق (شادگان) به عنوان شهری آباد و خرم نام برده شده است. دورق درزمان خلافت عمر، در جريان فتوحات اسلامی ‏بدست ابوموسی اشعری به تصرف مسلمانان درآمد. استرنج در کتاب خود موسوم به جغرافيای تاريخی سرزمين‏های خلافت شرقی در مورد دورق مي‏نويسد: « ... دورق دارای روستايی وسيع و بازاری بزرگ است که کالاهای فراوان در آنجا انبار مي‏شود و کسانی که به قصد حج از فارس و کرمان مي‏آيند از آنجا مي‏گذرند. دورق به ساختن پرده نيز شهرت دارد، مسجد آن کنار بازار واقع است و در ساحل رودخانه آن دهات بسيار قرار دارد. اين منطقه متاسفانه بعدها دچار انحطاط گرديد تا اينکه در دوره افشاريه قبيله بنب کعب، که پس از حمله تيمور به ايران در کنار رود بهمنشير و شهر قبان اقامت داشتند، در اين منطقه ساکن شدند.
اقدامات شيخ سلمان کعبی باعث رونق مجدد در اين منطقه گرديد. قبيله کعب به جز اولاد و نواده شيخ سلمان کعبی هيچ کس ديگری را به عنوان رئيس خود نمي‏پذيرفتند به همين جهت دودمان و روسای کعب اشخاصی مورد توجه بودند. در زمان پادشاهان افشاريه زنديه و قاجاريه و در دوره امارت شيخ سلمان کعبی نام دورق به فلاحيه تبديل گرديد در سال 1304 شمسی با تصويب هيئت وزيران وقت به شادگان تغيير يافت شادگان تا سال 1358 تابع شهرستان خرمشهر بود و پس از آن تاريخ به شهرستان تبديل گرديد.

وضعيت اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی شهرستان:
حيات اقتصادی مردم شادگان بر کشاورزی استوار است. از محصولات زراعی منطقه گندم، جو، شلتوک و صيفي‏جات اهميت بيشتری دارند. علاوه بر اين محصولات بهره‏برداری از نخيلات (درختان خرما) يکی از فعاليتهای مهم مردم شادگان مي‏باشد وجود دو رودخانه کارون و جراحی و بيش از 52000 هکتار اراضی قابل کشت، شادگان را از جمله مناطق مهم اقتصادی محسوب مي‏کند در گذشته اهالی اين شهرستان با استفاده از مواد اوليه موجود صنايع دستی شامل صندلي، تخت، فرشهای حصيری و عبای نازک و ضخيم مي‏ساختند.

تالاب شادگان:
دانشمندان مي‏گويند : تالابها کيسه‏های هوايی (ريه) زمين هستند که بقای بسياری از موجودات زنده بسته به آنهاست. همانگونه که انسان برای ادامه حيات نياز به رگ‏های خونی دارد، رودها و تالاب‏ها نيز به منزله رگها و ريه‏های زمين هستند و وجود آنها برای ادامه حيات ضروری است.
تالاب شادگان از لحاظ رتبه‏های ثبت شده در يونسکو در برهه‏های مختلف متفاوت بوده است. زمانی رتبه پنجم بين‏المللي، بعد از آن رتبه هجدهم و هم اکنون رتبه بيست و دوم را دارا مي‏باشد. اين سير نزولی به دليل دخل و تصرفهای مصنوعی و بي‏رويه و ورود آلاينده‏ها، از جمله پسابهای کشاورزی توام با سموم و دفع آفات نباتی بويژه ناشی از طرح کشت نيشکر، نشت‏های لوله‏های نفت که از منطقه تالاب عبور مي‏کنند، تخليه زباله‏های شهری در حاشيه تالاب و غيره مي‏باشد. تالاب شادگان که مساحتی بالغ بر 500 هزار هکتار دارد و از رودخانه جراحی و کارون و جزر و مد خليج فارس و بارندگی سالانه تغذيه مي‏شود، از شمال به شادگان و خور دورق، ازجنوب به رودخانه بهمنشير، از غرب به جاده دارخوين و آبادان و از شرق به آبهای خورموسی محدود مي‏شود. اين تالاب مانند دلتا نقش رابط را بين رودهای وارد در آن و خليج فارس ايفا مي‏کند. اين تالاب از جنبه‏های مختلف زيست محيطي، زيبا شناختي، اجتماعي، اقتصادی و اشتغال تأثير به سزايی در زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم شادگان دارد. تالاب شادگان علاوه بر دارا بودن ارزش بين‏المللی طبق مصوبه شورای عالی حفاظت محيط زيست تحت عنوان (پناهگاه بين‏المللی حيات وحش شادگان) به سازمان محيط زيست واگذار شد. پوشش گياهی درون تالاب چراگاه و منبع مهم تأمين علوفه و غذا برای دامهاي روستاييان حاشيه تالاب تلقی مي‏شود. در ميان تالابهای کشور، تالاب شادگان از نظر شکل رويشی متنوع‏ترين تالاب به شمار مي‏رود. سطح تالاب با گياهان آبدوستی چون (لويي) و (چولان) که نوعی چگن هستند و (ني) که بعنوان مصالح ساختمانی مورد استفاده واقع مي‏شود و گياهان غوطه‏ور پوشيده، محل بسيار مناسبی برای پذيرش هزاران پرنده آبزی مهاجری است که از شمال اروپا، کانادا و سيبری در پاييز به منطقه روی مي‏آورند. در اين تالاب انواع ماهيان آب شيرين و شور مانند بني، حمري، شيربه و پرندگانی همچون فلامينگو، لک لک، غاز وحشی و از پستانداران گربه وحشي، گراز و روباه زيست مي‏کنند. در حوزه اکولوژيک تالاب 117 روستا و سه نقطه شهری يافت مي‏شود.

·        مکان های دیدنی و تاریخی
درباره مکان های تاریخی و دیدنی شهرستان شادگان اطلاعات مستندی در دست نیست.
صنایع و معادن
درباره صنایع و معادن شهرستان شادگان اطلاعات مستندی در دست نیست.

· کشاورزی و دام داری
آب و هوای گرم و مرطوب شهرستان شادگان سبب رواج محصولات گرمسیری دراین ناحیه شده است. گندم، خرما و برنج از عمده ترین محصولات کشاورزی منطقهبه شمار می روند. دامداری نیز در این شهرستان رواج داشته و انواع فرآوردههای لبنی و تولیدات دامی مانند لبنیات، پشم و پوست از محصولات دامی اینشهرستان می باشد.

· مشخصات جغرافیایی

شهرستان شادگان با 3197 کیلومتر مربع مساحت در جنوب باختری استانخوزستان واقع شده و مرکز آن شهرشادگان است. این شهرستان از شمال بهشهرستان اهواز، از خاور به شهرستان بندر ماه‌شهر، از باختر به شهرستانخرم‌شهر و از جنوب به شهرستان آبادان محدود می‌شود. شهر شادگان مرکز اینشهرستان با 9/5 کیلومتر مربع مساحت در 108 کیلومتری جنوب اهواز از نظرجغرافیایی بین 30 درجه و 39 دقیقه ی پهنای شمالی و 48 درجه و 40 دقیقه یدرازای خاوری نسبت به نصف النهار گرینویچ قرار دارد. بلندی این شهر از سطحدریا 5 متر و آب و هوای آن گرم و مرطوب است. دو راه ازشهرستان شادگان بهاطراف کشیده شده است:
1- به سوی شمال باختری به درازای 28 کیلومتر تا دارخوین ( مسیر راه اهواز- آبادان)
2- به سوی جنوب خاوری به درازای 14 کیلومتر تا خور دورق ( مسیر راه بندرماهشهر- آبادان). فاصله هوایی این شهرستان تا تهران 613 کیلومتر است.

· وجه تسمیه و پیشینه تاریخی

نام پیشین و فارسی شهرستان شادگان «دراک» بوده که اعراب آن را معربکرده و «دورق» نامیدند. که ظاهرا مرکزآن روستای کنونی مدینه بوده است. دورق یکی از شهرهای قدیم ایران، سابقه تاریخی طولانی داشته که به تدریجویران شد و از میان رفت. شادگان در دوره ای نیز به نام «فلاحیه» نامیدهشده است. دلایل انتساب این شهر به این نام متفاوت ذکر شده است. برخی اینواژه را متشکل از دو بخش «فلا» به معنی دشت و «حیه» به معنی مار دانسته وعلت آن را وجود مارهای بزرگ در این منطقه در گذشته می دانند. برخی نیز براین باورند که نام فلاحیه از کلمه« فلاح» به معنی کشاورز گرفته شده و چونزمین این منطقه آبرفتی بوده و استعداد کشاورزی آن زیاد است آن را فلاحیهمی گویند. از آن جا که ناحیه دورق (شادگان) به صورت جزیره ای است کهدور‌تا دور آن را باتلاق، نهرهای بسیار، نخلستان، پوشش گیاهی، جنگل و نیزار فرا گرفته از راهزنان و غارت گران مصون مانده و به محل امنی تبدیل شدهاست. «دورق»، «سورگ» یا «سرق» نام های قدیمی این منطقه هستند ولی نامباستانی و اولیه شهر، «شادکان» یا «شادگان» بوده که با تصویب فرهنگستانوقت، این شهرستان به نام باستانی خود یعنی «شادگان» نامیده شد.

· شادگان، غرق در تالاب محرومیت‌ها

خبرگزاری فارس: ابتدای جاده اصلی و ورودی شهر که می‌ر‌سی حس می‌کنی اینجا جای دیگری است؛ جایی متفاوت با شهر و روستاهایی که تاکنون دیده و نظاره‌گر بوده‌ای، بوی نم و رطوبت هرچه پیش‌تر می‌روی بیشتر می‌شود. از پشت درها و پنجره‌های بسته ماشین نیز می‌توانی این بوی خوشایند را با تمام تازگی و طراوت حس کنی. اینجا تا چشم کار می‌کند نیزارهای سرسبز و نخلستان‌های سربه فلک کشیده می‌بینی که با شادابی به‌رویت آغوش باز می‌کنند. مردانی سوار بر بلم‌ها و زنان ماهی‌فروش کنار تالاب، نشان از جریان زندگی است در کنار این طبیعت سبز، و کودکانی که برای مسافران پشت شیشه‌های اتوبوس دست تکان می‌دهند. شاید هم حرف‌هایی دارند که تا می‌خواهند بگویند، مسافران از آنان عبور کرده‌اند.گرما، شرجی و رطوبت هوا در خوزستان تازگی ندارد، با همه خفقانی که ایجاد می‌کند در این طبیعت مطبوع و دلپذیر می‌شود و تو باورت می‌شود اینجا دنیای دیگری است. دنیای دور از هیاهو و سرشار از آرامشی که می‌توانست ماندگار باشد اگر دست بشر به آنجا نرسیده بود.

· تالاب شادگان از مناظر طبیعی و زیبای جنوب استان خوزستان و یکی از تالاب‌های بین‌المللی ثبت شده در یونسکو، نام آشنایی است که نتیجه 5 میلیون سال دست در کار بودن طبیعت است. تالاب شادگان با بیش از 400 هزار هکتار وسعت در بین شهرهای شادگان و آبادان قرار گرفته است و از جنوب به خور موسی و خلیج فارس، از شمال به اهواز، از غرب به رودخانه کارون و از مشرق به خور موسی محدود می‌شود. حدود 300 هزار هکتار از این تالاب از ارزش اکولوژیک خاصی برخوردار است و به دلیل پوشش گیاهی، وجود پرندگان، آبزیان و پستانداران اهمیت ویژه‌ای دارد. تالاب شادگان در سال1354 از بین بیش از یک‌هزار و 300 تالاب ثبت شده در فهرست کنوانسیون حفاظت از تالاب‌ها موسوم به رامسر در ژنو، عنوان ششمین تالاب بین‌المللی را به خود اختصاص داد. یکی از شگفتی‌های این تالاب، داشتن همزمان آب شور، شیرین و لب شور است که این ویژگی، تنوع‌زیستی بی‌نظیری را موجب شده است. روستاهای محصور این تالاب اگرچه از لحاظ امکانات، فقر و محرومیت را در چشمان هر بیننده‌ای انعکاس می‌دهد اما نحوه ایجاد این روستاها و قرار گرفتن آنها در تالاب، جزیره‌هایی را در ذهن متصور می‌سازد که بی‌شباهت به شهر ونیز ایتالیا که هرساله هزاران هزار گردشگر را به سوی خود جلب می کند، نیست. با‌اینکه تالاب شادگان بالقوه از موقعیت گردشگری مناسبی برخوردار است اما سطح زندگی مردمی که در روستاهای محصور این تالاب زندگی می‌کنند بسیار پایین و زیر خط فقر است. تالاب شادگان مرکز تکثیر طبیعی بزرگی است که علاوه بر ماهیان تالاب، ماهی‌های رودخانه‌های بهمنشیر، کارون و جراحی نیز از آن به عنوان مکان مناسبی برای تخم‌ریزی استفاده می‌کنند، همچنین تاکنون154نوع پرنده از 38 خانواده در این تالاب شناسایی شده است. این تالاب دارای حدود 16 میلیون تن پوشش گیاهی است. در بعد اقتصادی نیز این تالاب حائز اهمیت است به‌طوری‌که هم‌اکنون سرانه استحصال ماهی از تالاب شادگان 15هزار تن است و همچنین واحدهای دامداری مستقر در شادگان با استفاده از منابع این تالاب، تغذیه می‌شوند. از سویی با وجود اهمیت فوق‌العاده بزرگترین تالاب ایران، ریختن مواد آلوده و سمی به داخل آن، حیات این تالاب بین‌المللی را با خطر جدی روبه‌رو کرده است. ساخت تأسیسات دولتی، تعریض جاده ارتباطی آبادان- اهواز به سمت تالاب، تخلیه آلودگی نفتی ناشی از نشتی‌های مقطعی واحدهای پتروشیمی مستقر در ماهشهر و بندر امام(ره) و ورود زه‌آب شور مزارع نیشکر از عواملی است که ادامه حیات تالاب را به خطر انداخته است. طبق گزارش‌های به‌دست‌آمده، سالانه 6 میلیون مترمکعب آب آلوده به تالاب شادگان وارد می‌شود که 40 تا 60 هزار مترمکعب آن آب آلوده صنایع فولاد و 20 تا 25 هزار مترمکعب آن پساب کشت و صنعت نیشکر است. بر اساس شواهد موجود، در سال1379 به علت نشت نفت از لوله‌های پوسیده، بیش از صد هزار هکتار از وسعت تالاب شادگان آلوده شد که این آلودگی موجب مرگ هزاران پرنده مهاجر در تالاب و حاشیه رودخانه بهمنشیر در آبادان شد و خسارت‌های زیادی نیز به گیاهان و آبزیان ساکن در آن وارد کرد. بنا براظهارات نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی، بی‌توجهی مسئولان، عدم استفاده بهینه و همچنین هدایت پساب‌های زراعی شرکت توسعه نیشکر به این تالاب باعث تخریب قسمت‌های وسیعی از این تالاب شده، به‌طوری که این روند طی 3 الی 4سال گذشته تداوم داشته است. مجید ناصری نژاد تصریح می‌کند: ماهی‌های تالاب از بین رفته، پرندگان منحصر به‌فرد مهاجر و بومی دیگر دیده نمی‌شود، انواع علوفه‌های دامی و غیر آن خشک و به طور کلی نابوده شده اما مسئولان منطقه و کشور بدون هیچگونه اقدام موثری فقط نظاره‌گر این وضعیت تاسف‌بار هستند. وی می‌افزاید: تالابی که با اندک هزینه و سر و سامان دادن مناسب می‌تواند به یکی از مناطق مهم گردشگری و تفریحی کشور تبدیل شود و تامین کننده ماهی استان خوزستان بلکه بیشتر، علوفه دامداران و صدها فایده و استفاده دیگر برای شهرستان، استان و کشور باشد، به حال خود رها شده و در حال از بین رفتن است. از سویی هم‌اکنون پدیده خشکسالی بیش از همه حیات این تالاب را به خطر انداخته به‌طوری‌که آب تالاب بر اثر این پدیده کاهش چشمگیری یافته و در صورت عدم توجه مسئولان این موضوع می‌تواند به یک بحران جدی تبدیل شود. این درحالی است که براساس مصوبات ستاد خشکسالی استانداری خوزستان، مقرر شده3 مترمکعب آب بر ثانیه وارد تالاب شادگان شود اما این تصمیم به دلیل برداشت‌های غیر مجاز در بالادست برای نخیلات و زمینهای کشاورزی محقق نشده است. به گفته فرماندار شهرستان شادگان، در حال‌حاضرتالاب بین‌المللی شادگان در وضعیت خوبی به‌سر نمی‌برد و عمده‌ترین مشکل آن، آب است، به‌طوری‌که بر اثر پدیده خشکسالی آب این تالاب بیش از 65 درصد کاهش یافته است. غلامرضا حمزه‌پور می‌گوید: در شرایط عادی ‪400هزارهکتار از مساحت تالاب با میانگین عمق یک متر دارای آب است و در شرایط خوب و سیلابی نیز حجم آب تالاب 6 میلیارد متر مکعب است اما در حال حاضر‪80تا‪100هکتار از مساحت تالاب دارای آب است و حجم فعلی آن کمتر از ‪800میلیون مترمکعب برآورد شده است. وی با‌بیان‌اینکه خشکسالی و به تبع آن خشک شدن تالاب مشکلات بسیاری را برای مردم شهرستان ایجاد کرده، می‌افزاید: طی جلسات متعدد ستاد خشکسالی مقرر شد که آب از سد مارون برای تالاب تامین شود که تاکنون سهمی‌های برای آن تعیین نشده است. حمزه‌پور تصریح می‌کند: تالاب شادگان از نظر اقتصادی برای مردم اهمیت فراوانی دارد و در شرایط عادی بیش از 5 هزار فرصت شغلی برای مردم ایجاد می‌کند.

· شادگان شهری به قدمت تاریخ

سورگ، سورق و یا دورق پایتخت پادشاهان الیمیائی خوزستان و همان سولوک قدیمی و کهن بوده است. دورق که امروز به نام شادگان نامیده شده شهری است که در طول تاریخ نام‌های مختلف داشته است. شهرستان شادگان کنونی به مساحت 35هزار و ‪884کیلومتر مترمربع و جمعیت 138 هزار و ‪915نفر در جنوب خوزستان قرار دارد که در سال 1332 هجری شمسی با تصویب وزیران آن وقت از فلاحیه به شادگان تغییر نام داد. این شهر تا سال 1358 تابع شهرستان خرمشهر بود و پس از آن به شهرستان تبدیل شده است. 89 هزار و 744 نفر این جمعیت را ساکنان روستاها و 49 هزار و 171 نفر را ساکنان شهر تشکیل میدهند. 98درصد مردم شهرستان شادگان عرب و از تیره و طوایف بنی کعب، بنی تمیم ، بنیمالک، باوی و مطور هستند. روستای قطرانی-قصر روزبه، روستای مدینه و قسمتی از تالاب در نزدیکی روستای خزعلیه منطقه‌ای به نام خساف از مهمترین آثار تاریخی شادگان هستند. حدود 5 درصد تولید نفت کل کشور از حوزه نفتی شادگان یعنی حوزه‌های منصوره و دارخوین استخراج می‌شود و2 رود مهم به‌نام کارون و جراحی نیز از شادگان می‌گذرد. اما این شهرستان با این استعداد و قابلیت‌ها یکی از محرومترین شهرستان‌های استان خوزستان بلکه کشور است. شادگان فاقد حداقل امکانات رفاهی، معیشتی و اقتصادی است و بنابراظهارنظر مسئولان محلی، نرخ بالای بیکاری، فقر و محرومیت شدید موجب افت شدید تحصیلی در این شهرستان شده به‌طوری که خانواده‌های زیادی برای گذران زندگی خود مجبورهستند فرزندان خود را از تحصیل بازداشته و به کار گمارند علاوه بر این تقریبا یک سوم جمعیت این شهرستان زیر پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند.

· خطر در کمین کشاورزی شادگان

حیات اقتصادی مردم این شهرستان بیشتر بر کشاورزی استوار است و از محصولات زراعی منطقه گندم، جو، شلتوک و صیفی‌جات اهمیت بیشتری دارند. علاوه براین محصولات، بهره‌برداری از نخیلات یکی از فعالیت‌های مهم مردم است و این شهرستان با دارا بودن بیش از 12هزار هکتار نخیلات و 2 میلیون نخل سالانه حدود ‪50هزارتن خرما تولید می‌کند که بیش از ‪ 35هزار تن از آن به خارج کشور صادر می‌شود. درحالی که نخلستان‌های شادگان در صورت توجه و سرمایه‌گذاری می‌تواند یک منبع صادراتی بسیار مهم خرما در جهان باشد و ظرفیت‌ها و استعدادهای کشاورزی شادگان در تمامی فصول سال قابل تبدیل به فعلیت و بهره‌وری است اما زمین‌های کشاورزی این شهرستان به شوره‌زار تبدیل شده، نخلستان‌ها هر سال بیشتر نابود میشود و از نخلستان‌های عظیم سه دهستان فقط اندکی مانده به طوری که هر بیننده منصفی وقتی چشمش به نخل‌های از بین رفته، درختان بدون سر و تنه‌های خشک بقایای نخلستان‌های سرسبز گذشته بیفتد، بدون شک آه حسرت بر می‌آورد. مدیر جهاد کشاورزی این شهرستان مهمترین مشکل کشاورزی این شهرستان را بالا بودن آب‌های زیر زمینی ، نبود زهکش‌های مناسب، سیلاب‌های زمستانه، خشکسالی‌های تابستانه و ضعف بنیه مالی عنوان می‌کند و می‌گوید: سالانه خسارات زیادی در این راستا به کشاورزان وارد می‌شود؛ البته سنتی و نیمه سنتی بودن کشت و زرع به دلیل کمبود امکانات کشاورزان از جمله تراکتور، کمباین و بقیه ادوات کشاورزی نیز در این امر بی‌تاثیر نیست. عبدالکریم فروزش با اشاره به پدیده خشکسالی تصریح می‌کند: در سال جاری به 30 درصد محصولات کشاورزی این شهرستان از جمله 7 هزار و 873 هکتار گندم آبی، یکهزار و 253 هکتار جو آبی و 290 هکتار کلزا آبی که زیرپوشش بیمه بوده‌اند، خسارت وارد شده که برآورد ریالی کل خسارت وارده به کشاورزان در حدود 250 میلیارد ریال است. این درحالی است که با توجه به دامدار بودن 100 درصدی کشاورزان منطقه، بحث خرید دام نیز در این شهرستان با هدف مقابله با خشکسالی و جلوگیری از خسارت به دامداران در حال انجام است.براساس آمار اعلام شده، بیش از 120 هزار راس انواع دام در این شهرستان وجود دارد که با دامداری کاملا سنتی پرورش داده می‌شوند. از مهمترین مشکلات بخش دامداری شادگان می‌توان به کمبود علوفه و خشک شدن علوفه دامی تالاب بر اثر تخلیه پساب‌های مزارع نیشکر اشاره کرد. عمده‌ترین درخواست‌های کشاورزان شادگان اجرای طرح 20 هزار هکتاری آبیاری و زهکشی، تکمیل و رفع نواقص طرح 10 هزار هکتاری آبیاری و زهکشی موجود، احداث شهرک خرما در شادگان، تامین به موقع نهاده‌های مورد نیاز، احداث سیل‌بند و لایروبی انهار، پرداخت تسهیلات کم بهره و دراز مدت و همچنین احیای تالاب به منظور استفاده از علوفه آن است.

· آب شرب، مهمترین مشکل شادگان

بنابر اظهارات اکثر شهروندان شادگانی، نبود آب شرب مناسب از مهمترین مشکلاتی است که در این شهر به وضوح وجود دارد به‌طوری‌که در حال حاضر حدود95 درصد از مردم شهر و روستاهای این شهرستان برای تامین آب شرب مورد نیاز خود از طریق پمپ آب، دستگاه‌های تصفیه آب و همچنین خرید آب‌های تصفیه شده اقدام می‌کنند. از سویی پدیده خشکسالی در سال‌جاری نیز مزید بر علت شده و کیفیت و کمیت آب این شهرستان بیش از پیش کاهش یافته است. آب شور، بد بو و کدر از جمله گلایه‌های شهروندان شادگانی است که باعث شده حتی قشر کم درآمد این شهرستان، تامین دستگاه‌های تصفیه آب را از اولویت‌های زندگی خود دانسته و در صورت عدم امکان تهیه این دستگاه، آب شرب روزانه خود را به صورت بشکه‌های بسته‌بندی شده تهیه کنند. گذشته از پایین بودن کیفیت آب آشامیدنی، بنابراظهارات شهروندان کمیت آب نیز در شهر و روستاهای شادگان بسیار نامطلوب است. به‌طوری‌که عدم داشتن پمپ آب مساوی‌است با نداشتن آب کافی در منازل و ایجاد مشکلات دیگری چون روشن نشدن آب گرمکن در فصل زمستان. بر این اساس اگرچه نصب پمپ‌های آب در منازل غیر قانونی اعلام شده اما اکثر شهروندان به منظور تامین اندک آب مورد نیاز خود مجبور به نصب این پمپ‌ها در منازل خود شده که این موضوع در کاهش بیشتر کمیت آب دیگر افرادی که توانایی تامین پمپ آب را ندارند تاثیرگذار است. نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی در این باره می‌گوید: نزدیک به30 روستای شهرستان شادگان فاقد شبکه آبرسانی بوده و آن‌هایی که اسما دارای شبکه آبرسانی هستند نیز یا اصلا آبی نمی‌بینند یا در 48 ساعت تنها 2ساعت آب غیربهداشتی به‌دست می‌آورند. مجید ناصری‌نژاد با انتقاد از عملکرد مسئولان در این راستا ادامه می‌دهد: آیا می‌توان پذیرفت که با گذشت 26 سال از عمر انقلاب اسلامی ما هنوز نتوانیم آب شرب مردم را تامین کنیم و آیا می‌توان پذیرفت که فرزندان و نونهالان این روستاییان محروم در مدارس از آب شرب محروم باشند. از سویی فرماندار این شهرستان عدم وجود آب شرب مناسب را به دلیل انجام نشدن کارهای زیربنایی و اساسی در سالهای گذشته عنوان می‌کند و میگوید: آب مصرفی شهر و روستاهای شادگان به صورت مستقیم از تاسیسات دارخوین پمپاژ می‌شود که این موضوع خود در کیفیت و فشار آب تاثیر منفی دارد. غلامرضا حمزه‌پور با تاکید بر ضرورت حل مشکل آب مردم شهر و روستاهای شادگان می‌افزاید: در این راستا جلسات متعددی با استاندار خوزستان گرفته شده و مشکلات نیز در سفر اخیر وزیر نیرو به وی گزارش شده است. که نهایتا مقرر شد وزیر نیرو شخصا موضوع مشکلات آب شهرستان را پیگیری کند. وی احداث 6 مخزن آب شرب در آینده نزدیک در 6 دهستان شادگان را با تامین اعتباری معادل 3 میلیارد تومان از سوی سازمان آب و برق از تمهیداتی می‌داند که برای تامین آب شرب مورد نیاز دهستان‌ها انجام می‌شود و می‌گوید: در راستای افزایش کیفیت آب شرب شهرستان نیز 2 دستگاه آب تصفیه‌کن با گنجایش یکهزار متر مکعب در ساعت و همچنین یک دستگاه آب شیرین کن با ظرفیت یکهزار متر مکعب در شبانه روز به‌زودی نصب و راه‌اندازی می‌شود. حمزه پور با بیان اینکه بخش زیادی از مشکلات آب این شهرستان با بهره‌برداری از پروژه‌های بخش آب تا دهه فجر رفع می‌شود، می‌افزاید: انشعابات غیر مجاز این شهرستان 860 مورد بوده که تا کنون 260 مورد جمع‌آوری و 600 مورد نیز در حال جمع‌آوری است.

· شادگان رتبه اول بیکاری در کشور

بیکاری معضلی است که در حال‌حاضر درتمام جوامع بشری به‌ویژه در کشور ما وجود دارد اما داشتن رتبه اول بیکاری در شهری که می‌تواند در زمینه‌های مختلف اشتغال ایجاد کند، کمی عجیب به نظر می‌رسد. آمارهای رسمی اعلام شده از سوی مسئولان حاکی از این است که شهرستان شادگان با نرخ بیکاری 37 درصد دارای بیشترین آمار بیکاری در کشور است.اگرچه می‌توان گفت در شهرستان شادگان، منبع و زیر ساخت‌های اشتغال وجود ندارد و فقط در فصل برداشت خرما، عده‌ای به طور موقت، به کار برداشت و بستهبندی خرما بهمنظور صادرات این محصول مشغول میشوند، اما دیگر منبع اشتغال منطقه، صید و صیادی در تالاب شادگان است که به علت آلودگی تالاب و خشکسالی، این منبع آبی امسال از نظر صید هم دچار مشکل شده و امیدی به صیادی پررونق در آن نیست. اجرایی نشدن پروژه‌های بزرگ مصوب سفر استانی دولت به خوزستان از جمله انتقاداتی است که شهروندان در این راستا از مسئولان دارند و در این میان، تسریع در عملیات پروژه پتروشیمی شادگان و احداث بندر تجاری این شهر از جمله مصوبات اجرا نشده است، در حالی که اجرای آنها می‌تواند گره از مشکل بیکاری شادگان را باز کند. درصورتی‌که زیر ساخت‌های مورد نیاز در تالاب شادگان فراهم شود می‌توان از آن در زمینه‌های گردشگری و ایجاد اشتغال بهترین استفاده را برد. اما تا کنون نه تنها این زیر ساخت‌ها به طور کامل فراهم نشده بلکه به‌دلایل متعددی حیات این تالاب در معرض خطر است. فرماندار شادگان در این رابطه می‌گوید: به استثنای کارگاه‌های بسته‌بندی خرما و کارخانه بسته‌بندی آب تصفیه شده در حال حاضر کارخانه فعال صنعتی به‌منظور جذب نیروی بیکار این شهرستان در منطقه وجود ندارد.اما مقرر شده در راستای رفع معضل بیکاری جوانان موارد اشتغال به‌کار شناسایی شود. حمزه‌پور می‌افزاید: عملیات آماده‌سازی شهرک صنعتی شادگان از سال 76آغاز و اخیرا تعداد 28 سرمایه‌گذار کوچک در این شهرک فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. وی همچنین با اشاره به مصوبات سفر ریاست جمهور در شادگان ادامه می‌دهد: راه‌اندازی کارخانه‌های فولاد، پتروشیمی و فرومنگنز از مصوبات سفر بوده که درصورت فعال شدن جمعیت زیادی از افراد بیکار شهر را جذب میکنند. اما هم‌اکنون به جز کارخانه فولاد که پیشرفت مناسبی داشته ساخت دیگر کارخانه‌های عنوان شده تامین اعتبار نشده است. این مقام مسئول عدم وجود هرگونه صنایع کوچک و بزرگ و عدم حمایت از صنایع دستی را از مهمترین مشکلات بخش صنعت در شادگان عنوان می‌کند و می‌گوید: تالابی بودن منطقه، نبود مصالح ساختمانی مورد نیاز و عدم تامین اعتبار کافی از جمله مشکلات پیشروی پروژه‌های عمرانی این شهرستان است که گاها منجر می‌شود عملیات اجرایی بعضی از پروژه‌ها سال‌ها به‌طول انجامد.

· فولاد شادگان؛ 13 ماه انتظار

12درصد پیشرفت کارخانه فولاد شادگان که پس از گذشت 13 ماه از آغاز عملیات اجرایی تنها 12 درصد پیشرفت نشان می‌دهد از جمله فعالیت‌های انجام شده در این شهر است که چشم امید بسیاری از جوانان بیکار منطقه به آن دوخته شده است. این کارخانه که تاسیس آن یکی از مصوبات سفر هیئت دولت به خوزستان بوده در40 کیلومتری جنوب شادگان و جنوب جاده آبادان- سربندر با مساحت اولیه 600 هکتار برای تهیه سالانه 800 هزار تن فولاد است که ساخت آن از 15 تیر ماه سال 86 آغاز شده است. کل اعتبار مورد نیاز ساخت این کارخانه 350 میلیارد تومان اعلام شده اما بر اساس آمار اعلام شده، اعتباری که تاکنون برای ساخت این کارخانه هزینه شده معادل 170 میلیارد تومان بوده و در سال‌جاری نیز 100 میلیارد تومان برای تکمیل این پروژه اختصاص داده شده است. گفته می‌شود در حال‌حاضر 400 نفر در این کارخانه مشغول به‌کار هستند که با بهره‌برداری از آن میزان اشتغالزایی به 871 نفر افزایش می‌یابد. کمبود نیروی متخصص، عدم صدور مجوز تملک زمین توسط سازمان آب و برق، مخالفت‌های محیط زیست برای ادامه کار و افزایش قیمت آهن‌الات از جمله مشکلات احداث کارخانه فولاد شادگان است.

· شادگان رتبه اول بیسوادی در خوزستان

بر اساس آمار رسمی، شهرستان شادگان از لحاظ رتبه بیسوادی با 23 درصد بیسواد در استان رتبه اول را دارد که از این آمار، 20 درصد را مردان و 26 درصد را زنان تشکیل می‌دهند. در این شهرستان 37هزار و 550 نفر دانش آموز در 300واحد آموزشی شهری و روستایی مشغول به تحصیل هستند که بر اساس اطلاعات موجود 40 واحد از این فضای آموزشی فرسوده بوده و برای تامین فضای آموزشی مناسب ساخت 40 باب واحد آموزشی دیگر دراین شهرستان ضروری است. دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه پیام نور دو مرکز آموزش عالی هستند که در این شهرستان فعال بوده که این مراکز از لحاظ ساختمان دارای مشکلاتی هستند.

· شادگان، محروم از پزشک متخصص در بخش بهداشت و درمان،

نبود پزشکان متخصص یکی از مهمترین مشکلات مردم این شهر است که آنان را مجبور می‌کند برای درمان به شهرهای اطراف از جمله اهواز، ماهشهر و آبادان مراجعه کنند. به گفته مسئولان مربوطه در شادگان، چند پزشک متخصص هفتهای یک تا 2 بار به این شهرستان برای درمان بیماران سفر میکنند که با توجه به نیاز، این تعداد جوابگو نیست. بیشتر پزشکان به علت غیر بومی بودن، تمایل کمتری به خدمت در این منطقه دارند، ضمن اینکه بالا بودن هزینه معالجه به‌ویژه برای افراد کم درآمد مشکلاتی را فراهم کرده است. بیمارستان شهید معرفی‌زاده تنها بیمارستان شهرستان شادگان با120 تخت علاوه بر نبود پزشکان متخصص، با مشکلاتی چون نبود دستگاه‌هایی نظیر سی تی اسکن، ام آر آی، سونوگرافی، ماموگرافی و اکوکاردیوگرافی روبه‌رو است

مکان های دیدنی و تاریخی

درباره مكان هاي تاريخي و ديدني شهرستان شادگان اطلاعات مستندي در دست نيست.

صنايع و معادن

درباره صنايع و معادن شهرستان شادگان اطلاعات مستندي در دست نيست.

کشاورزی و دام داری

آب و هوای گرم و مرطوب شهرستان شادگان سبب رواج محصولات گرمسيری در اين ناحيه شده است. گندم، خرما و برنج از عمده ترين محصولات كشاورزی منطقه به شمار می روند. دامداری نيز در اين شهرستان رواج داشته و انواع فرآورده های لبنی و توليدات دامی مانند لبنيات، پشم و پوست از محصولات دامی اين شهرستان می باشد.

مشخصات جغرافيايي

شهرستان شادگان با 3197 كيلومتر مربع مساحت در جنوب باختری استان خوزستان واقع شده و مركز آن شهرشادگان است. اين شهرستان از شمال به شهرستان اهواز، از خاور به شهرستان بندر ماه‌شهر، از باختر به شهرستان خرم‌شهر و از جنوب به شهرستان آبادان محدود می‌شود. شهر شادگان مركز اين شهرستان با 9/5 كيلومتر مربع مساحت در 108 كيلومتری جنوب اهواز از نظر جغرافيايی بين 30 درجه و 39 دقيقه ی پهنای شمالی و 48 درجه و 40 دقيقه ی درازای خاوری نسبت به نصف النهار گرينويچ قرار دارد. بلندی اين شهر از سطح دريا 5 متر و آب و هوای آن گرم و مرطوب است. دو راه ازشهرستان شادگان به اطراف كشيده شده است:
1- به سوی شمال باختری به درازای 28 كيلومتر تا دارخوين ( مسير راه اهواز- آبادان)
2- به سوی جنوب خاوری به درازای 14 كيلومتر تا خور دورق ( مسير راه بندر ماهشهر- آبادان). فاصله هوايی اين شهرستان تا تهران 613 كيلومتر است.

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

نام پيشين و فارسی شهرستان شادگان «دراك» بوده كه اعراب آن را معرب كرده و «دورق» ناميدند. که ظاهرا مركزآن روستای كنونی مدينه بوده است. دورق يکی از شهرهای قديم ايران، سابقه تاريخی طولانی داشته که به تدريج ويران شد و از ميان رفت. شادگان در دوره ای نيز به نام «فلاحيه» ناميده شده است. دلايل انتساب اين شهر به اين نام متفاوت ذکر شده است. برخی اين واژه را متشکل از دو بخش «فلا» به معنی دشت و «حيه» به معنی مار دانسته و علت آن را وجود مارهای بزرگ در اين منطقه در گذشته می دانند. برخی نيز بر اين باورند كه نام فلاحيه از کلمه« فلاح» به معنی كشاورز گرفته شده و چون زمين اين منطقه آبرفتی بوده و استعداد كشاورزی آن زياد است آن را فلاحيه می گويند. از آن جا که ناحيه دورق (شادگان) به صورت جزيره ای است كه دور‌تا دور آن را باتلاق، نهرهای بسيار، نخلستان، پوشش گياهی، جنگل و نی زار فرا گرفته از راهزنان و غارت گران مصون مانده و به محل امنی تبديل شده است. «دورق»، «سورگ» يا «سرق» نام های قديمی اين منطقه هستند ولی نام باستانی و اوليه شهر، «شادكان» يا «شادگان» بوده که با تصويب فرهنگستان وقت، اين شهرستان به نام باستانی خود يعنی «شادگان» ناميده شد.

ادامه مطلب

شادگان

مطالب مشابه :

فهرست شهرهای استان کرمان بر پایه مساحت

مساحت اراضي كشاورزي بهره‌برداري‌هاي با زمين برحسب وسعت: ١٣٨٢ (هكتار)

استانداردهای شهری

فهرست دریاهای جهان

شادگان

موقعيت جغرافيايي ووضعیت انسانی استان زنجان

اهواز يكي از شهرهاي بزرگ ايران