کاربرد آمار در جغرافیای انسانی 5 - تعیین حجم نمونه آماری

تعیین حجم نمونه : ( معرفی دو روش سریع برای تعیین حجم نمونه )

تعیین حجم نمونه در رشته های مختلف علمی غالباً از مهمترین چالشهایی است که در ابتدای تحقیق با آن روبرو است. اگرچه این کار می تواند در حیطه فعالیتهای کاملاً تخصصی رشته آمار در نظر گرفته شود و با تقسیم کار به بهترین وجهی محققان می توانند در صورت انجام یک کار گروهی از تخصص آماردانان در تعیین حجم نمونه نیز بهره ببرند، اما به دلایل عدیده ای ( که جای بحث آن در اینجا نیست) معمولاً محققان ناچار می شوند خود به تعیین حجم نمونه مورد نیازشان بپردازند. در تحقیقات اجتماعی و در تحقیقاتی که در حیطه جغرافیای انسانی انجام می گیرد نمونه گیری حجم قابل توجهی از بودجه مالی و زمانی تحقیق را به خود اختصاص می دهد ، بنابر این از ابتدایی ترین مسائلی که می باید برای انتخاب موضوع تحقیق و روش تحقیق متناسب با بودجه ای که در اختیار قرار داریم توجه به حجم نمونه و مشکلاتی است که در بررسی این حجم نمونه با آن مواجهیم. حجم نمونه به تنهایی بازگو کننده میزان مشکلاتی که در بررسی نمونه ها ( مثلاً انجام مصاحبه با آنها یا تکمیل پرسشنامه از آنها) وجود دارد نیست. گاه پیدا کردن نمونه های تعیین شده بسیار راحت و گاه بسیار دشوار است. به عنوان نمونه زمانی که قصد داریم با افرادی را که به تخریب منابع طبیعی اقدام کرده اند، مثلاً مرتع را شخم کرده اند، مصاحبه کنیم یا از آنها پرسشنامه پر کنیم متوجه می شویم که انجام مصاحبه بسیار دشوارتر از تعیین حجم نمونه می شود. یا زمانی که برای تکمیل پرسشنامه می باید با مدیر واحدهای دامداری صنعتی مصاحبه کنید متوجه می شوید که پیدا کردن این نمونه ها برای انجام مصاحبه چقدر دشوار است ، درحالی که اگر شما قصد مصاحبه با زارعیینی که مثلاً در سال جاری دچار خسارت در اثر تگرگی که باریده باشید می بینید که کارتان راحت است و حتی خود بهره برداران به سراغ شما می آیند!

تعیین تعداد نمونه می باید با توجه به در نظر گرفتن مشکلات از یکسو و رعایت استانداردهای آماری تعیین شده برای حجم نمونه از سوی دیگر باشد و در هر حال میزان بودجه ای که رای این کار می توانیم در اختیار گیریم تعیین کننده است.

 

با ذکر مقدمه ای که در بالا آمد و با تذکر اینکه آنچه در اینجا به عنوان روشی سریع برای تعیین حجم نمونه می آید نباید به سهل انگاری یا ساده انگاری در مورد روشهای تعیین حجم نمونه منجر شود، جدول حجم نمونه مورگان و روش کوکران برای تعیین حجم نمونه در اینجا ارائه می شود. / حمیدرضا وجدانی

تعیین حجم نمونه با بهره گیری از جدول آماده مورگان:

در مواردی که واریانس جامعه یا در صد مورد نیاز در اختیار نداشته باشید می توان از این جدول برای برآورد حجم نمونه استفاده کرد( این جدول حداکثر تعداد نمونه را می دهد) .

TABLE FOR DETERMINING SAMPLE SIZE FROM A GIVEN POPULATION

 N

S

N

S

N

S

N

S

N

S

10

10

100

80

280

162

800

260

2800

338

15

14

110

86

290

165

850

265

3000

341

20

19

120

92

300

169

900

269

3500

246

25

24

130

97

320

175

950

274

4000

351

30

28

140

103

340

181

1000

278

4500

351

35

32

150

108

360

186

1100

285

5000

357

40

36

160

113

380

181

1200

291

6000

361

45

40

180

118

400

196

1300

297

7000

364

50

44

190

123

420

201

1400

302

8000

367

55

48

200

127

440

205

1500

306

9000

368

60

52

210

132

460

210

1600

310

10000

373

65

56

220

136

480

214

1700

313

15000

375

70

59

230

140

500

217

1800

317

20000

377

75

63

240

144

550

225

1900

320

30000

379

80

66

250

148

600

234

2000

322

40000

380

85

70

260

152

650

242

2200

327

50000

381

90

73

270

155

700

248

2400

331

75000

382

95

76

270

159

750

256

2600

335

100000

384

در جدول فوق مقادیر ستون N تعداد اعضای جامعه و S تعداد نمونه است.

Krejcie, Robert V., Morgan, Daryle W., “Determining Sample Size for Research Activities”, Educational and Psychological Measurement, 1970.

در جدول فوق مشاهده می کنید که هرچه تعداد جامعه شما بیشتر شده نسبت نمونه ها کاهش یافته است. برای جامعه 10 نفری 10 نمونه، جامعه 15 عضوی 14 نمونه ... جامعه 50000عضوی 381 نمونه و جامعه 100000عضوی 384 نمونه لازم است. می بینیم که در تفاوت 50 هزار به 100 هزار عضو تعداد نمونه تنها 3 نمونه بیشتر شده است. (در ادامه مطلب می بینیم که در فرمول کوکران برای جامعه بزرگ یا برای جامعه ای که اطلاعی از تعداد آن نداریم نیز برای سطح اطمینان 95% همین تعداد 384 نمونه به دست می آید  ) /حمیدرضا وجدانی

 

استفاده از فرمول کوکران در تعیین حجم نمونه:

 

در تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران اطلاع از صفت مورد بررسی در جامعه در تعیین حجم نمونه مؤثر است ( با مقادیر p و q  در فرمول مربوطه) چنانچه از این صفت اطلاعی نداشته باشیم  می توانیم مقادیر p و q  را مساوی در نظر بگیریم و اقدام به تعیین حجم نمونه کنیم.

( معرفی نرم افزاری راحت برای این کار) :

 با این وصف« شركت داده پردازي آماري اطمينان شرق» نرم افزاری ساده را ارائه داده(با استفاده از برنامه اکسل) که شما می توانید با رفتن به سایت مذکور و دانلود نمودن برنامه کوچکی که ارائه می دهد حجم نمونه خود را تعیین کنید. پس از دانلود کردن برنامه مذکور و ذخیره کردن آن در کامپیوترتان می توانید همیشه از آن استفاده کنید. کافی است که در صفحه اکسلی که دانلود کرده اید برروی خانه حجم جامعه بروید و در آنجا عدد حجم جامعه تان را وارد کنید و در خانه ای که رای مقدار خطا در نظر گرفته شده است میزان خطای مورد قبولتان را وارد کنید. توجه داشته باشید که میزان خطا بحثی در مقابل میزان اطمینان است. زمانی که شما می خواهید حجم نمونه ای را انتخاب کنید که به احتمال 95% بازگو کننده شرایط جامعه باشد ، ضریب خطایی که برای این کار در نظر گرفته می شود 5% است. در تحقیقات اجتماعی غالباً اطمینان از 95 تا 99 درصد مورد نظر است اما گاه برای بعضی موضوعات اطمینان کمتری نیز مثلاً 90 درصد نیز در نظر گرفته شده است. در این نرم افزار چنانچه قصد داریدخطای مورد پذیرشتان را 5% در نظر بگیرید در خانه « مقدار خطا» عدد 0.05 را وارد می کنید. ( به عنوان مثال با حجم جامعه 1000 و  مقدار خطای  0.05 حجم نمونه ای که نشان داده می شود 278 است ، امتحان کنید) در این نرم افزار ملاحظه می کنید که تعداد نمونه به دو شکل ارائه می گردد: یکبار برای زمانی که حجم جامعه شما معلوم است و یکبار برای زمانی که حجم جامعه تان معلوم نیست.( به عنوان مثال وقتی شما می خواهید تحقیقی در مورد اعتیاد انجام دهید و اطلاعی از تعداد جامعه مورد نظر ندارید در نرم افزار مذکور ، یا اصولاً در فرمول کوکران عددی برای قرار دادن در محل تعداد جامعه ندارید در اینجا کوکران موضوعی را که ارائه می کند به عنوان « فرمول جامعه بزرگ کوکران » موسوم است این فرمول برای جامعه ای که اطلاعی از تعداد آن نداریم نیز به کار می رود) برای گرفتن نرم افزار مذکور برای تعیین حجم نمونه به نشانی :

 http://www.spss-iran.com/index_files/Sampling.htm

بروید و پس از دانلود نرم افزار می توانید از آن در سیستم خود استفاده کنید.

در زمان استفاده از نرم افزار متوجه می شوید که تنها در دو خانه از صفحه برنامه ای که باز می شود شما می توانید عددی را وارد کنید و یا تغییر دهید و نتیجه نیز در دو خانه زرد رنگ به شما نشان داده می شود. یکی از این دو خانه برای حالتی است که تعداد جامعه تان مشخص است و خانه دیگر برای حالتی که تعداد جامعه تان نامشخص است. برای حالتی که تعداد جامعه مشخص است شما یکبار در خانه تعداد جامعه عدد جامعه تان را وارد می کنید و یکبار هم در خانه مربوط به مقدار خطا سطح مورد نظرتان را (همانطور که در بالا توضیح داده شد ) وارد می کنید. اما خانه ای که تعداد نمونه برای حجم جامعه نامعلوم را به شما می دهد تنها به یک عددی که شما در خانه سطح خطا وارد می کنید حساس است. وقتی شما عدد 0.05 را وارد می کنید به شما در این خانه عدد 384 را می دهد. ( به این معنی که برای رسیدن به سطح اطمینان 95% و خطای 5% شما باید 384 نمونه بگیرید) ، در این حالت توجه کنید که هر عددی هم که در خانه تعداد جامعه باشد اثری بر روی این تعداد 384 نمونه شما ندارد، اما وقتی که مثلاً عدد 0.01 را در خانه« مقدار خطا» وارد می کنید ، تعداد نمونه های شما به 9604 نمونه افزایش پیدا می کند.  سایت توسعة پايدار و جغرافیا - حمیدرضا وجدانی

 

مقایسه اطلاعات حاصل از کار برروی این نرم افزار با سطح اطمینان 95% نتایجی که به عنوان تعداد نمونه می دهد با مقادیری که جدول مورگان در قسمت بالا آورده شد در اغلب اعداد جدول یکی است و یا اختلاف کمی دارد بنابر این چنانچه سطح اطمینان 95% مورد نظر باشد می توان از جدول مذکور استفاده کرد و نیازی به مراجعه به نرم افزار اشاره شده نیست. عدد 384 نمونه که  برای 100 هزار عضو در جدول مورگان آمده همان عددی است که نرم افزار مذکور برای جامعه بزرگ برای سطح اطمینان 95% می دهد ، بنابر این عدد 384 را می توان برای جامعه ای بزرگتر نیز در نظر گرفت.  /حمیدرضا وجدانی


مطالب مشابه :


آموزش تعیین حجم نمونه و روش های نمونه گیری احتمالی و غیراحتمالی

برای تعیین حجم نمونه ساده نمونه گیری خوشه ای با احتمال متناسب با حجم : در این روش



محاسبه حجم نمونه با فرمول کوکران

محاسبه حجم نمونه با فرمول کوکران. تعیین حجم نمونه برای تعیین حجم نمونه ساده ترين روش



تعيين نمونه با فرمول كوكران

تعيين نمونه با رای تعیین حجم نمونه ساده ترين روش شود و گستره ای از روش های کیفی



تعیین حجم نمونه : ( معرفی دو روش سریع برای تعیین حجم نمونه)

تعیین حجم نمونه و اجرای روش کوکران در تعیین حجم نمونه: در تعیین حجم نمونه با



تعیین حجم نمونه با جدول کرجسی و مورگان

تعیین حجم نمونه با جدول روش تحقیق. سخنان استفاده کرد آگر با فرمول کوکران نيز محاسبه



کاربرد آمار در جغرافیای انسانی 5 - تعیین حجم نمونه آماری

مورگان و روش کوکران برای تعیین حجم تعیین حجم نمونه با کوکران در تعیین حجم



فرمول کوکران

فرمول کوکران يکي از پرکاربردترين روش‌ها براي محاسبه حجم حجم نمونه با تعیین حجم نمونه



دانلود فایل آماده اکسل روش کوکران و جدول دمورگان. منبع:سایت رستنگاه جغرافیا

دانلود فایل آماده اکسل روش کوکران و آشنایی با به منظور تعیین حجم نمونه ساده



برچسب :