چک، سرزمین قلعه ها و قصرها *

جمهوری چک کشوری کوچک است با جمعیتی در حدود 10,674,947 (در سال 2010 م.) که در مرکز اروپا واقع شده است. این کشور با لهستان، اسلواکی، اتریش و آلمان مرز مشترک دارد، اما به هیچ دریا یا اقیانوسی راه ندارد. از سال 2004 به اتحادیه اروپا پیوسته است، با این حال هنوز واحد پول آن به یورو تغییر نیافته و "کرون چک" است، که با حروف اختصاری CZK نشان داده می شود. جمهوری چک در حال حاضر 30 شهر دارد و پایتخت آن، شهر "پراگ" است. این کشور 12 اثر ثبت شده در فهرست میراث جهانی و یک اثر در فهرست میراث معنوی یونسکو دارد.

چک از دیرباز مرز شرق و غرب بوده است و گهگاه به میدان جدال این دو نیز تبدیل شده است. در صفحات تاریخ می خوانیم که امپراتوری روم و بیزانس بر سر تصاحب چک با هم جنگیده اند. اولین کشور مستقل و قدرتمندی که در چک امروزی وجود داشته، کشوری به نام "بوهم" بوده است که از قرن نهم میلادی تا سال 1918 به همین نام نامیده می شده. اوج شکوه بوهم بین قرون 13 و 14 میلادی بوده است. در این قرون، بوهم تحت سلطنت سلسله های پرمیسلید Premyslidو لوکزامبورگ Luxembourg به بزرگترین محدوده جغرافیایی اش می رسد. در سال 1526 م. توسط خاندان هابسپورک تصرف می شود و همراه با اتریش و مجارستان، امپراتوری هابسبورگ را تشکیل می دهد. پس از جنگ جهانی اول و با از بین رفتن این امپراتوری، در سال 1918 کشور مستقل چکسلواکی به وجود می آید.

در سال 1948 م. حزب کمونیست از طریق یک کودتا، قدرت را در چکسلواکی در دست می گیرد. در 1966 م. نارضایتی عمومی از سخت گیری های حکومت کمونیستی باعث ایجاد تغییراتی در قوانین داخلی چکسلواگی می گردد. این قوانین بیشتر به منظور انسانی تر کردن چهره سوسیالیسم صورت می گرفتند و آزادی بیشتری به مردم می دادند. اما متحدین بلوک شرق که احساس خطر می کنند، در سال 1968 م. چکسلواکی را اشغال می کنند و به "بهار پراگ" خاتمه می بخشند. اشغالگران تا سال 1989 م. که کمونیسم سقوط می کند، در کشور باقی می مانند. بالآخره چکسلواکی در اول ژانویه 1993 م. به صورت مسالمت آمیز، به دو کشور مستقل "چک" و "اسلواکی" تبدیل می شود.

جغرافیا

چک از نظر جغرافیایی به دو منطقه "بوهمیا"Bohemia و "موراویا"Moravia تقسیم می شود. بوهمیا منطقه غربی کشور است که رود آلب در آن جریان دارد. منطقه غربی یا همان موراویا، پوشیده از تپه های نه چندان بلند است. جمهوری چک کشور مرتفعی نیست به طوری که بلندترین نقطه آن، قله ای است به ارتفاع 1602 متر. این کشور 4 پارک ملی دارد.

موسیقی و ادبیات

موسیقی چک بیش از هزار سال سابقه دارد. این موسیقی شامل موسیقی بومی چک و موسیقی کلاسیک است. معروفترین جشنواره موسیقی چک "بهار پراگ" نام دارد که از سال 1946 م. تاکنون هر ساله در این کشور برگزار می شود.

ادبیات چک به آن دسته از آثار ادبی اتلاق می شود که توسط نویسندگانی که متولد یا ساکن چک بوده اند و عموماً به زبان چک یا زبان های اسلاوی و لاتین نوشته شده باشد. بنابراین نویسندگانی مانند فرانتس کافکا که آثارشان را به زبان آلمانی نوشته اند، جزء نویسندگان چک محسوب نمی شوند. آثار نویسندگان چک اعتبار جهانی دارند و تعداد زیادی از آنها به فارسی برگردانده شده اند. قطعاً مطالعه آثار این نویسندگان، پیش از سفر به این کشور، مسافران را به فرهنگ مردم، نزدیک تر می کند.

گردشگری

جمهوری چک کشوری است که گردشگران زیادی از آن دیدن می کنند. حدود 1% از نیروی کار کشور در زمینه گردشگری فعال هستند. چک کشوری است که حتی در فصول سرد سال هم گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.

هر چند در بعضی از کتب مربوط به گردشگری، پراگ شهری ناامن از نظر جیب بری معرفی شده است، اما به طور کلی جمهوری چک از نظر وقوع جرم، کشور امنی به حساب می آید. جالب اینکه شهردار پراگ اقدامات متعددی انجام داده تا بدنامی این شهر را از ذهن گردشگران پاک کند.

چک به داشتن قلعه ها و قصرهای متعدد معروف است. در این کشور، حدود 2000 قلعه و قصر وجود دارد. در بعضی از این قلعه ها و قصرها، هنوز مراسم شمشیربازی به سبک قدیمی برای گردشگران اجرا می شود. از دیگر ابتکارات مدیران گردشگری چک، برگزاری جشنواره ها و مراکز خرید قرون وسطایی در این قلاع و قصرهاست. برگزاری چنین جشنواره هایی در ساختمان های قدیمی، علاوه بر روح بخشی به آنها، گردشگران را به خرید صنایع دستی تشویق می کنند.

خیمه شب بازی نیز یکی دیگر از مختصات گردشگری چک محسوب می شود . فستیوال های مختلف خیمه شب بازی در نقاط مختلف کشور برپاست و حتی عروسک های این نمایش ها به یکی از سوغاتی های محبوب این کشور تبدیل شده است.

در سفر به جمهوری چک، از موزه ها نباید غافل شد. صدها موزه در این کشور وجود دارد. به جز موزه های تاریخی، در چک از موزه ی اسباب بازی و عروسک گرفته تا موزه ی موسیقی به گردشگران خوش آمد می گویند.

و در پایان، بهره مندی از مراکز آرامش بخشی، ماساژ و آب گرم ها نیز در سفر به چک پیشنهاد می شوند.

پراگ

پراگ، که به پاریس شرق معروف است، شهری است با یک میلیون و سیصدهزار شهروند که سنگفرش های معروف آن، سالانه شاهد چهار میلیون و صدهزار گردشگر هستند. پراگ پس از شهرهای لندن، پاریس، رم، مادرید و برلین، ششمین شهر پرگردشگر اروپاست. این شهر یکی از معدود شهرهای اروپایی است که در جنگهای جهانی، بمباران هوایی جدی نداشته و تا حد زیادی سالم باقی مانده، بنابراین در میان بناهای آن، می شود آثار مختلفی به سبک های نئوکلاسیک، گوتیک، رنسانس، باروک و آرنوو دید. بافت قدیمی شهر که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است، بیش از هزار سال قدمت دارد. برای دیدن پراگ، بهترین روش، پیاده روی در کوچه های قدیمی این شهر است.

قلعه پراگ

این قلعه بزرگترین قلعه جهان است که به همین دلیل در کتاب رکوردهای گینس ثبت شده است. به علاوه زیباترین و پربازدیدکننده ترین جاذبه گردشگری کشور چک نیز هست. این قلعه، محل اقامت خانواده سلطنتی چک بوده است و اکنون کاخ ریاست جمهوری است. چک ها بازدید از قلعه پراگ را "وظیفه" هر توریست می دانند.

این قلعه در سال 870 میلادی توسط شاهزاده بُریوژ Borivoj از خاندان پرمیسلید بنیان گذاری شده است و در زمان چارلز چهارم گسترش یافته و کلیسای جامع سنت ویتوس St. Vitus به آن اضافه شده است. کلیسای سنت ویتوس جایی است که مراسم تاجگذاری شاهان چک در آن صورت می گرفته. قلعه آنقدر بزرگ است که به جز این کلیسا، سه کلیسای دیگر در آن وجود دارد. مهمترین این کلیساها، کلیسای سنت جورج است که در سال 920 میلادی ساخته شده است. چیزی که در بازدید از قلعه پراگ نباید از دست داد، دیدن انواع مختلف معماری در هزار سالی است که قلعه در طول آن بنا شده است.

جالب است بدانید قدیس محافظ شهر پراگ، "سنت ونسسلاس" St. Wenceslas است. مقبره او در نمازخانه ای به نام نمازخانه سنت ونسسلاس داخل قلعه قرار دارد.

قصر تابستانی ملکه "آنه" در بخش شرقی باغ سلطنتی یکی از زیباترین قصرهای سبک رنساس در اروپای مرکزی است که فردیناند اول به افتخار ملکه آنه آن را در قرن شانزدهم ساخته است. هرچند دیدن قلعه پراگ در عرض یک روز امکان پذیر نیست، اما تورهایی وجود دارد که بخش هایی از قلعه را به گردشگران نشان می دهند.

در حال حاضر اصطبل های سلطنتی قلعه به گالری های هنری تبدیل شده اند و نمایشگاه های هنری در آنها برگزار می شود. در گالری تصاویر قلعه، نقاشی هایی که رودولف دوم، جمع آوری کرده، به نمایش گذاشته شده اند. در میان این نقاشی ها، به آثاری از روبنس و تی سین برمی خوریم. در بخشی از قلعه نیز تاریخ چک و قلعه پراگ به تصویر کشیده شده است.

یکی از جالب ترین نقاط قلعه و شاید پراگ، "خیابان طلایی"Golden Lane است که در زمان رودولف دوم، محله طلاسازها بوده و به همین خاطر، این نام را برای آن برگزیده اند. فرانتس کافکا، نویسنده معروف چک در زمان حیاتش، مدتی در خانه شماره 22 این خیابان زندگی می کرده است. در حال حاضر این خیابان محلی است که تولیدکنندگان صنایع دستی و دیگر هنرمندان، آثارشان را آنجا به فروش می رسانند.

مراسم تعویض نگهبان ها هم یکی دیگر از جاذبه های قلعه است. نگهبانان قلعه، رأس هر ساعت با مراسم خاصی تعویض می شوند که در ساعت 12 ظهر، تعویض نگهبانان با رژه همراه است.

پل چارلز

رود "ولتاوا" Vltava از میان شهر پراگ عبور می کند، 18 پل بر روی این رود ساخته شده است که معروفترین آنها پل چارلز است. این پل یکی از زیباترین پل های جهان و قدیمی ترین پل شهر پراگ است. 10 متر عرض، 516 متر طول و 16 دهانه دارد. این پل با 30 مجسمه به سبک باروک که قدیسان مسیحی، شخصیت های تاریخی و انجیلی را نشان می دهد، یادگاری است از معماری قرن هجدهم اروپا.

پل چارلز محل تجمع هنرمندان خیابانی است، از نقاشان گرفته تا نوازندگان و بازیگران تئاتر خیابانی در اطراف این پل دیده می شود. جالب اینکه این هنرمندان انجمنی به نام "انجمن هنرمندان پل چارلز" نیز تشکیل داده اند.

روز و ساعتی که برای بنیان گذاری پل انتخاب شده، داستان جالبی دارد. سنگ بنای این پل در سال 1357 ماه 9 روز 7 و ساعت 5:31 گذاشته شده است. که می توان آن را اینطور نوشت: 1357-9-7531

از اتفاقات خبرساز این پل می توان به قتل نپموک اشاره کرد. در سال 1393 میلادی فردی به نام "جان نپموک" که حاضر نشد راز ملکه را به شاه بگوید، به دستور شاه از روی این پل به رودخانه انداخته شد. این شخص در قرن 18 به عنوان یکی از قدیسان مسیحیت شناخته شد و در جایی که به رودخانه انداخته شده بود، یک صلیب و 5 ستاره به یاد او قرار داده شد. مردم معتقدند کسی که دستش را روی صلیب بگذارد و انگشتانش را روی 5 ستاره آن، یکی از آرزوهای پنهانی اش برآورده می شود.

ساعت آفتابی

این ساعت که بر روی برج ساختمان شهرداری قدیم نصب شده است، نشان دهنده تکنولوژی پیشرفته چک و به کارگیری آن در هنر گوتیک است. آنچه گردشگران را جذب این ساعت می کند، اتفاقی است که بین ساعت های 9 و 21 ، رأس هر ساعت می افتد. در این ساعت ها، مجسمه یکی از دوازده حواریون مسیح بر پنجره بالای ساعت نمایان می شود. به علاوه ،این ساعت، زمان را بر اساس چهار تقویم مختلف نشان می دهد. مرکز اطلاعات گردشگری شهر پراگ نیز در ساختمان شهرداری قدیم واقع است.

آثار به جا مانده از یهودیان

جمعیت زیادی از یهودیان از قرون وسطی تا پس از جنگ جهانی دوم، در چک زندگی می کرده اند و مهمترین مرکز تجمع آنان، شهر پراگ بوده است. هر چند فرهنگ یهودی در حال حاضر در پراگ قابل دیدن نیست، اما بازمانده های آن را می شود در مکان های مختلف دید. موزه ها، کنیسه ها، قبرستان های عجیب یهودیان، محله های یهودی نشین و یادمانهای آنها یادآور این قوم است.

بُرنو

دومین شهر بزرگ چک و پایتخت سنتی منطقه موراویا است. این شهر اقامتگاه سلطنتی خاندان پرمیسلد بوده است. جالب اینکه تفنگ هایی به نام برنو که سال ها در ایران استفاده می شدند، بین سالهای 1924 و 1930 در کارخانه ای در برنو ساخته می شده اند. این تفنگ ها بیشتر در چکسلواکی، ترکیه، کردستان و چین استفاده می شده. شماره حک شده اغلب این تفنگ ها به ترکی یا فارسی است.

قلعه اسپیلبرک

این قلعه که بر فراز شهر برنو خودنمایی می کند، در قرن سیزدهم میلادی ساخته شده و در قرون هجده و نوزده به سبک باروک بازسازی و تبدیل به زندان شده است. زندانی که بعدها به "زندان ملت" مشهور می شود و از آن به عنوان مخوف ترین زندان سلسله هابسبورگ، نام برده می شود. قلعه در حال حاضر تبدیل به موزه شده و تاریخ قلعه و شهر برنو را می شود در آن دید. به علاوه می توان از اتاق هایی که به عنوان سلول های زندان از آنها استفاده می شده، نیز بازدید کرد. قلعه با پارکی زیبا که منظره خوبی از شهر دارد احاطه شده است.

منابع :

پورتال رسمی گردشگری جمهوری چک به آدرس http://www.czechtourism.com
سایت http://www.surplusrifle.com
سایت ویکی پدیا – انگلیسی
سایت ویکی تراول - انگلیسی

* این مطلب در روزنامه "جام جم" امروز چاپ شده است.

چک، سرزمین قلعه ها و قصرها *

جغرافیا

موسیقی و ادبیات

گردشگری

پراگ

قلعه پراگ

آثار به جا مانده از یهودیان

بُرنو

قلعه اسپیلبرک

مطالب مشابه :

معرفی آثار کالاتراوا (موزه ی هنری میلواکی )

تاریخ هنر ایران دوره ایلخانی

تاریخ هنر ایران دوره ساسانی 1

پلان ویلای شیک

موزه سكه مجموعه گنجعليخان

چک، سرزمین قلعه ها و قصرها *

هنر و تمدن دوره مادی

موزه هایی که روح دارند

فلیپ جانسون ومهمترین آثار وی

پل مدرسه زیاشی،برنده جایزه آقاخان