اصول بهداشتی سگ

رسیدگی به وضعیت موها

تمامی سگها نیازبه شانه کردن روزانه دارند. این امرموجب بهبود ظاهرحیوان درنژادهای موکوتاه می گردد اما درنژادهای موبلند یک امرکاملا ضروری است. یکی ازعمده شکایات صاحبان سگ درمورد ریختن موروی مبل. فرش واسباب خانه می باشد. لذا با شانه کردن منظم می توانید این مشکل را تا حدی برطرف کنید. اگرشما توله خود را ازروزهای اول به شانه زدن روزانه عادت دهید درآینده این کارحیوان را مضطرب نکرده بلکه ازآن لذت می برد. برای سگهای موکوتاه معمولا استفاده ازیک برس یا پرزهای نسبتا محکم کفایت می کند. برس زدن موهای مرده را حذف پوشش بدن رادرخشنده وبراق می کند. فصل موریزی معمولا دربهارو پائیزمی باشد وبمدت 4 تا 6 هفته به طول می انجامد که درآن موهای قدیمی می ریزد وپوشش جدید درعرض 4 تا 6 ماه جای آن را می گیرد. وقتی سگها درفصل موریزی هستند بطورروزانه آنها را شانه کنید. وجود کمی شوره درپوست طبیعی است اما اگرزیاد بود نشانگرشستشوی بیش ازحد وخشکی پوست حیوان است . درموقع شانه کردن سعی کنید که حیوان را بخوبی تیمارکنید نه اینکه تنها با کشیدن شانه وبرس برروی موهای سطحی حیوان خود را فریب دهید. شانه کردن گاهی تا یک ساعت وقت شما را بخود اختصاص می دهد. لذا قبل ازخرید سگ به این مسئله توجه نمایید. با شانه کردن منظم می توانید مانع ازتشکیل گره موی حیوان شوید ولی درصورت تشکیل گره باید آنها را قیچی که نوک آن تیزنباشد بردارید. اگرچه محل برداشتن گره ممکن است کم موتربنظرآید اما نگران این امرنباشید چون بزودی بوسیله رشد موجبران می گردد. گاهی مواقع برداشتن گره ها خیلی خطرناک می شود لذا سعی کنید با دامپزشک مشورت نمایید زیرا احتمال دارد نیازبه بیهوشی حیوان باشد. درصورتی که شما گره ها رابکشید برای حیوان دردناک بوده لذا ممکن است درمواقع شانه زدن بعدی حیوان ازاین کارامتناع نماید. علاوه براین دربرخی ازنژادها بسته به سرعت رشد موها موهای بدن باید یک یا چندباردرطول سال کوتاه شود واین امرمی تواند بوسیله صاحب حیوان یا مراکزمربوطه انجام شود. بلند بودن موها بخصوص درفصل تابستان باعث احساس گرمای بیش ازحد درحیوان شده وحیوان کلافه وناآرام می گردد ضمنا احتمال گرمازدگی نیزدرحیوان افزایش می یابد. علاوه براین درحین شانه کردن باید پوست حیوان را نیزازنظر وجود زخم یا انگل های خارجی مثل کک وشپش وکنه وجرب مورد بازرسی قراردهید. ضمنا باید بذرگیاهان را نیزاز داخل موها وبخصوص بین پنجه ها دربیاورید زیرا وارد شدن آنها به داخل پوست می تواند برای حیوان دردناک باشد. لذا شانه کردن روزانه موها برای شما این فرصت را فراهم می کند که پوست حیوان را ازنظروجود شوره وزخم که گاهی مواقع نیازبه توجه بیشتردارد مورد معاینه قراردهید. درحین شانه کردن بخصوص درنژادهای موبلند مثل اسپانیل. کف پاهای حیوان را نیزمورد معاینه وبارزسی قراردهید زیرا واردشدن خاربه پاها می تواند بسیاردردناک باشد. بهتراست که موهای بین پنجه ها وزیرکف پاکوتاه شوند. ودرمواقعی که هوابارانی است درصورت کثیف شدن پاها آنها را بشوئید. زیرا تجمع سنگریزه یا گل سفت شده درزیرکف پا ممکن است باعث ایجاد کیست بین انگشتی یا دمل روی پاها گردد. این حالت بخصوص درسگهایی که درکف پاهایشان فرورفتگی دارند دیده می شود.

روش شانه کردن

درسگها پنج نوع پوشش بدنی وجود دارد. بعضی ازآنها دارای موهای بلند بعضی موهای ابریشمی برخی مجعد غیرافشان بعضی ها صاف وبالاخره نوع سیمی می باشد. بنابراین هریک ازاین نوع پوشش ها نیازبه رسیدگی کردن خاص خود را دارند ولی اصول شانه کردن درتمام این انواع یکی است وهدف اصلی ازشانه کردن رفع موهای مرده وزائد وتمیزی مو وحفظ جلای مناسب آنهاست. درجدول زیرانواع پوشش ها به همراه نوع رسیدگی که برای آنها لازم است ذکرمی گردد.

دراینجا یک برنامه کلی برای شانه زدن انواع سگها آورده می شود. اگرچه شما ملزم به انجام تمامی مراحل درهرمرحله شانه زدن نیستید اما ترتیب درست برای کسب بهترین نتیجه را به شما آموزش می دهد.

1- ازیک شانه دندانه بازبرای جداکردن موها وازبین بردن گره ها استفاده کنید.2- ازیک شانه نرم برای شانه کردن موهای زیرچانه. دم وپشت گوشها استفاده کنید.3- به میزان لازم موها را درجهت خواب آنها برس بزنید.4- موهای اضافی را با قیچی کوتاه کنید.5- موهای اطراف چشم . اندام تناسلی ومقعد را نیزکوتاه کنید.6- سگ را به روش صحیح بشوئید.7- به منظورصاف کردن موها تمام بدن را بخوبی برس بزنید.

ابزارلازم جهت شانه کردن

حداقل هرسگ به شانه وبرس مخصوص به خود نیازدارد. برس ها به انواع مویی Carder , hound gloves تقسیم می شوند. همچنین شما جهت کوتاه کردن موهای سگ به قیچی نیازدارید. ماشین های برقی نیزجهت کوتاه کردن موها مورد استفاده قرارمی گیرند که البته باید این کارتوسط افراد با تجربه باشد. جهت جلوگیری اززنگ زدن این ابزارآنها را دورازرطوبت نگهداری نمایید. بعد ازاتمام هرجلسه ابزارمزبوررا تمیزکنید وپس ازروغن کاری درجای خود قراردهید.

استفاده ازشانه

شانه ها شامل انواع فلزی وپلاستیکی می باشد. دندانه شانه پلاستیکی اغلب شکسته می شود یا اینکه حیوان آن را می جود. درهردو مورد نوک وکناره دندانه ها باید گرد باشد تا به مویا پوست آسیبی نزند. تمامی سگها به شانه های دندانه بازکه فاصله دندانه های آن حدود 2میلی مترباشد نیازدارند. سگهایی که موهای نرم دارند یا نژادهایی که موهایشان مستعد توده شدن می باشند نیزباید شانه دندانه نزدیک داشته باشند.روش استفاده ازشانه 1- شانه دندانه بازرا به عمق موها وارد کنید وسعی کنید بوسیله آن گره ها وتوده های تشکیل شده بخصوص درپوشش خارجی را ازبین ببرید.2- ازیک شانه دندانه نزدیک جهت جدا کردن موهای پوشش زیرین وخارج کردن موهای مرده ای که اتصال محکمی ندارند استفاده کنید. هرگزخیلی محکم شانه را نکشید زیرا باعث ناراحتی سگ می گردد.3- اگرشما با هرگونه گره ای درموها مواجه شدید شانه را دربیاورید وبا استفاده ازشانه دندانه بازیا انگشنانتان گره را بازکنید.

استفاده ازبرس مویی

برس مویی وسیله ای است که جهت تیمارکردن روتین حیوان مورد استفاده قرارمی گیرد. پس ازشانه کردن بخصوص درنژادهای موبلند جهت تیمارنهایی بسیارمفید می باشد. همچنین پس ازورزش ودویدن حیوان جهت تیمارسریع حیوان قابل استفاده است. همیشه دندانه ها باید به اندازه کافی بلند باشند تا ازمیان موها به پوست حیوان برسند. برس هایی که دارای موهای کوتاه ومتراکم هستند برای نژادهای موکوتاه بسیارمناسب می باشند. جهت برس زدن سگهایی که دارای موهای صاف می باشند سعی کنید که موها را درجهت خواب آنها ازسربه طرف دم برس بزنید. اگرسگ دارای موهای بلند است شما به برسی که دندانه های بلند وبا فاصله ای دارد نیازدارید. آرایشگرهای حرفه ای دراستفاده ازبرس هایی که موهای آنها مصنوعی (سنتتیک) است با احتیاط رفتارمی نمایند زیرا عقیده دارند که آنها الکتریسته ساکن بیشتری تولید می کنند وباعث شکستگی موها می گردند. لذا تا حدامکان ازبرس های مویی طبیعی استفاده کنید. درسگهای موبلند ونژادهایی که موی آنها ازبدنشان آویزان است برس را وارد موها کنید وکمی آنرا درخلاف جهت رشد موها بچرخانید. درحین این کارتکانهای کوچکی نیزبه برس بدهید. بخاطرداشته باشید که هرگزکل موها را درخلاف جهت خواب آنها برس نزنید زیرا باعث ضعیف شدن یا شکستگی موها می گردد.

برس زدن سگهایی که موهای متوسط دارند

درسگهایی که موهای متوسط دارند(مثل لابرادر) توجه خاصی به اندام های خلفی بکنید زیرا دراین سگها موهای محافظ درپوشش بدن به اندازه ای بلند ومحکم است که پس ازمرگ هم باقی می مانند.لذا حرک سگ یا لیس زدن باعث حرکت این موها بطرف اندام های خلفی وتشکیل توده های متراکم می گردد.

استفاده ازCarder

نوعی برس سیمی است که درآن برروی صفحه ای مستطیلی دندانه های سیمی کوتاه وخمیده ای وجود دارد. عمل Carder خارج کردن موهای پوشش زیرین درنژادهای موکوتاه می باشد. روش استفاده ازآن مانند سگهای موبلند است. دندانه ها با به آرامی به طرف پوست وارد کنید وسپس Carder را بطرف سطح حرکت دهید.

استفاده ازhound glove

Hound glove

جهت تیمارکردن سگهای موکوتاه بخصوص سگهای شکاری جهت جلادادن به پوشش خارجی وخارج کردن موهای مرده بسیارمفید می باشد. اینها دارای برجستگی های سیمی یا پلاستیکی می باشند وشما می توانید مثل دستکش آنها را بپوشید. این دستکش ها درسگهایی که پوشش بدن آنها بلندترازسگهای لابرادوراست موثرنمی باشد. باید دانست که سگها دارای ریزش موی فصلی نیزهستند که دراین ایام ریختن موها شدت می گیرد. به طوری که بادست کشیدن به بدن حیوان تعداد بی شماری موجدا شده وبه سطوح مختلف ازجمله دست. لباس. اشیاء داخل منزل می چسبند واین همان شکایت قدیمی مراجعه کنندگان ودارندگان سگ است. ولی بدن این حیوانات هیچگاه بی مویی را نشان نمی دهد. پس این پدیده یک بیماری نیست بلکه یک حالت فیزیولوژیک است که البته تحت شرایطی ازقبیل سوء تغذیه. استرس. کمبود ویتامینها و000 تشدید می شود. وتنها راه علاج آن برس وشانه زدنهای مکررو روزانه می باشد. غیرازایام موریزی سگهای خارج ازخانه اغلب نیازی به آرایش ندارند. زیرا درمقابله با شرایط جوی لازم است که روغنهای طبیعی را درموهای خود داشته باشند. حتی به سگهایی که پوست خیلی خشک وپوسته پوسته دارند می توان روغن کبد ماهی داد وازمکملهای مشابه استفاده کرد. آرایش سگها به منظورنمایش ومسابقه می تواند جنبه جدی تری پیدا کند ودرکشورهایی که این مسائل مطرح می باشد بسیاری ازافراد ترجیح می دهند که حیوان خود را برای آرایش وشستشو به سالنهای مخصوص اینکارارجاع دهند. دراین سالنها حیوان به نحو حرفه ای مورد آرایش قرارمی گیرد. حتی آرایش نمودن برخی ازسگها نظیرOld English Sheepdog به وسائل اختصاصی احتیاج دارد.

چنانچه برس زدن موهای سگ به طورمنظم صورت پذیرد معمولا نیازچندانی به شستن حیوان نمی باشد. اما درمواردی که آلودگی پوست وموها با شانه زدن رفع نمی شود ویا حیوان دارای موهای سفیدی است که به شستن احتیاج دارد می توان اقدام به شستشو وحمام دادن حیوان کرد. با این وجود شستشوهای مکرر وزود به زود به دلیل نرم شدن موها وازبین رفتن چربیهای طبیعی پوست به هیچوجه توصیه نمی شود.

گاهی اوقات وابسته به شرایط جغرافیایی ممکن است موها به وسیله موادی ازقبیل نمک. قیر. لجن. رنگ. صمغ درختان وامثال آن آغشته وآلوده گردد. دراین موارد برای پاک کردن مووپوست به هیچوجه ازموادی نظیربنزین. نفت. تورپنتین ومواد شیمیائی مشابه استفاده نکنید. زیرااین مواد باعث خشکی پوست وتخریب آن می گردند. چنانچه این آلودگیها مختصروسطحی باشند می توان با قیچی موهای آلوده را قیچی کرد. درغیراین صورت بهتراست که منطقه آلوده را به وسیله روغنهای گیاهی یا معدنی به مدت 24ساعت چرب نگه داشت وبعد ازآن به وسیله صابون وآب بدن را شستشو داد.درمناطقی که گیاهان تیغ داررویش زیادی دارند. صاحبان سگها می بایست به طورمکررنواحی مختلف بدن حیوان نظیربین پنجه ها. زیرپاها. اطراف گوشها ودستگاه تناسلی را بازرسی نموده واین خارهای خطرناک را ازبدن جدا سازند.

گل ولای ولجن وتوده های سفت اغلب دراطراف گوش وزیرپاها یافت می شوند وباعث آلودگی محیط وگرفتاریهای زیادی می گردند. دربعضی موارد حیوان با توسل به دندانهایش سعی به کندن ودفع آنها می کند. این توده ها را به راحتی می توانید ازسطح موقیچی کرده وجدا سازید. درانجام این کارباید به دونکته توجه کرد. اولامو را نباید آنچنان قیچی کرد که کم پشتی آن بارزگردد. دیگراینکه به پوست نیزآسیبی وارد نگردد. البته توده های کوچک را بهتراست که با شانه کردن ازسطح وموازی با پوست ازروی موها جدا نمود. اقدامات آرایشی وبهداشتی تنها محدود به موها نمی شود بلکه چشم ها. دندانها. ناخنها وگوش ها نیزباید مورد مراقبتهای خاص قرارگیرند.

حمام کردن سگ

شستن بدن

برای شستن بدن سگها بهتراست که ازشامپو استفاده گردد ودراین رابطه می توان ازانواع شامپوهای بچه بهره گرفت. مشروط برآنکه نهایتا بدن حیوان را به خوبی آب کشیده ودرضمن طی چند روزبعد موها وپوست را ازلحاظ وجود شوره مورد بررسی قرارداد. چنانچه بعد ازشستشو بدن حیوان شوره بزند به دوموضوع باید مشکوک شد. اول آنکه به آن شامپو حساسیت وآلرژی وجود دارد. دوم آنکه عمل آب کشیدن به طورمناسب صورت نگرفته است. درهردوصورت بدن حیوان خارش می گیرد واین مسئله می تواند صاحب دام را سریعا متوجه موضوع نماید. درهرصورت بهتراست که درمواجه شدن با چنین مواردی با یک دامپزشک آگاه مشورت شود ویا درشستشوی بعدی ازشامپوی دیگری استفاده گردد. برای شستن دام بهتراست که ازآب ولرم مایل به سرد بهره گرفته شود زیرا دراحساس سگها حرارت گرم 27 درجه وحرارت داغ معادل 38 درجه می باشد.

درزمان حمام دادن یا شامپو زدن باید دقت کرد که شامپو وآب وارد چشمها وگوشهای حیوان نشود. استفاده ازوانهای کوچک ویا تشت برای شستشوی حیوانات مناسب است. بدین ترتیب می توان سگ را به طورکامل درآب شناورساخت وبه خوبی شست. بسیاری ازحیوانات چنانچه ازاوان زندگی به حمام کردن عادت داده شوند ازاین عمل لذت می برند اما شستن سگهای بزرگی که ازحمام خوششان نمی آید کارمشکلی است واغلب به کمک فرد دیگری نیزنیازدارد. پس ازاتمام شستشو وبخصوص درایام سرد باید بدن حیوان را خشک کرد. بهتراست تا چند ساعت ازبرخورد هوای سرد با سگ جلوگیری کرد. این نکته بخصوص درسگهای نژاد کوچک ازاهمیت بیشتری برخورداراست.

نحوه خشک کردن حیوان نیزبه حوصله وزمان وامکانات صاحب آن بستگی دارد. می توان سگ را به وسیله یک پارچه جاذب الرطوبه مثل لنگ یا حوله خشک کرد. برخی ازافراد ترجیح می دهند که سگ خود را به وسیله موخشک کن های برقی خشک کنند

سگها تا 3 الی چهار ماهه گی نباید حمام کرد مگر در شرایط خاص که آنهم باید بادقت کامل انجام گیرد بعد از این زمان هر وقط که سگ بوی مخصوص خود را پیدا کرد یک ظرف آب ولرم حدود 38 درجه درست کنید در آن شامپو مخصوص سگها یا شامپو بچه به مقدار 2 قاشق غذا خوری براي هر 5 لیتر آب ریخته .در گوشهای سگ پنبه کنید. و در گوشهای سگ کنید آب نباید بالاتر از پوزه سگ بیاید . سر سگ را در آب فرو نکنید .فقط مقداری از مخلوط آب و شامپو را بروی سر حیوان بریزید . بعد بدنش را با برس نرم مالش دهید آنهم بر خلاف رویش موهایش . بعد که از تمیزی او اطمینان حاصل کردید ظرف را خالی کنید و دقیقا دو برابر زمانی که او در کف بوده است ×اوره ابکشی کنید و باز هم او را برس بکشید . بعد از صرف این زمان او را به رو زمین چند ثانیه رها کنید او خودش را تکان خواهد داد تا ۀبهای اضافی از بدنش برود بعد اورا با حوله مخصوصش کاملا خشک کنید

پاسخ مشخصی درمورد این سوال که چندوقت یکبارباید یک سگ را حمام کرد وجود ندارد. سگی که کثیف است وبومی دهد نیازبه حمام دارد ولی کثیفی جزئی را می توان پس ازخشک شدن بوسیله برس زدن برطرف کرد. اکثرسگها به حمام بیشتری درفصل تابستان نیازدارند. برخی ازسگها نیازبه حمام ماهانه وبعضی بیشترازاین نیازدارند اما شستشوی بیش ازحد باعث کم شدن چربی های طبیعی سطح پوست شده وپوست حالت خشکی وخشنی بخود می گیرد وشفافیت ودرخشندگی موها کمترمی شود.همیشه قبل ازحمام کردن سگ آنرا بخوبی تیمارنمایید وگرنه باعث تشکیل توده ها وگره های بیشتری خواهید شد. هرگزازپاک کننده های قوی یا صابون های قلیایی قوی استفاده نکنید زیرا پوست سگها حساس است. شما می توانید ازشامپوهای مخصوص سگ یا شامپوی بچه استفاده کنید. آب مورد استفاده باید ولرم باشد. شما می توانید ازوان حمام خود نیزاستفاده کنید ولی باید آنرا بخوبی بشویید. وان حمام بچه برای شستشوی سگهای کوچک مفید می باشد. می توان ازشامپوی خشک نیزجهت تمیزکردن سریع سگها استفاده کرد اما جهت استفاده درسگهای کثیف مناسب نمی باشد.

روش حمام کردن

1- فردی را به عنوان کمک انتخاب کنید وازاو بخواهید تا حیوان را موقع شستشو محکم نگه دارد. قلاده حیوان را بازکنید وآنرا درداخل وان قراردهید. ازیک دوش دستی جهت پاشیدن آب روی پشت واطراف بدن حیوان استفاده کنید.2- مقداری شامپو روی پشت حیوان بریزید وآنرا به همه جای بدن حیوان تا پائین پاها بمالید سپس سرحیوان را بشوئید. مراقب باشید که شامپو به داخل چشم سگ نرود. درهنگام شستشو سعی کنید ازپنبه یا پارچه کتانی که آن را بوسیله روغن های معدنی نظیرپارافین یا گلیسیرین آغشته گردیده درگوش استفاده کنید وآن را قبل ازاستحمام درداخل مجرای گوش حیوان قراردهید تا ازنفوذ آب به داخل مجرای گوش جلوگیری شود. وقتی سرسگ خیس می شود اغلب سگ سرخود را به اطراف تکان می دهد وآب را به اطراف پخش می کند.3- حال حیوان را بطورکامل با آب بشوئید. ازسرشروع کنید به سمت عقب ادامه دهید. آب بدن حیوان را بخوبی خشک کنید. درتابستان دویدن حیوان درهوای آزاد وسپس برس زدن آن برای بسیاری ازسگها کفایت می کند اما سگهای موبلند باید با حوله خشک شوند.4- درزمستان حیوان را باحوله بخوبی خشک کنید ودرجای گرم نگه دارید وگرنه حیوان سرما می خورد. می توانید ازسشوارهم برای خشک کردن حیوان استفاده کنید اما باید ابتدا حیوان را عادت دهید تا ازصدا وگرمای آن نترسد. سشواررا خیلی نزدیک بدن حیوان نگیرید.

طرزبرخورد با گره ها وتوده های مو گره های کوچک را می توان با استفاده ازشانه دندانه بازازبین برد. درابتدا باید با استفاده ازشاه دندانه بازوسپس با شانه نرم آنها راشانه کرد. گره های بزرگ را به این طریق نمی توان ازبین برد بلکه ابتدا باید یک شانه را به زیرگره وارد کنید وسپس موی بالای شانه را بالاگرفته بوسیله قیچی کوتاه نمایید.

مراقبت خاص ازسگهای موبلند اگرشما Carder , hound gloves وبرسهای موکوتاه درسگهای موبلند استفاده کنید قادربه تیمارکردن مناسب حیوان نیستید. اگرچه ظاهرحیوان بسیارمناسب بوده وپوشش خارجی آن صاف است ولی بدلیل نرسیدن نوک دندانه های برس به لایه زیرین گره های متراکمی درآن ایجاد می شود که تنها راه چاره کوتاه کردن مو وقیچی کردن گره هاست که هم برای شما دربرگیرنده صرف وقت وهزینه است وهم حیوان را ناراحت می کند. زیرا گاهی مواقع لازم است که زیربیهوشی این کارانجام شود. خصوصا درسگی مثل سگ افغان که 18 ماه طول می کشد تا ظاهرحیوان به حالت اولش برگردد این امربسیارناراحت کننده می باشد. لذا هرگزتیمارکردن سگ موبلند خود را فراموش نکنید ومطمئن شوید که ازتکنیک وابزارمناسب استفاده می کنید.

کوتاه کردن ناخن ها

سگهایی که درمحیط روستایی ودرفضای باززندگی می کنند بدلیل حرکت برروی زمین سخت نیازبه کوتاه کردن ناخن ندارند زیرا بطورطبیعی ناخن آنها درتماس با زمین سائیده می شود. ولی سگهایی که درخانه زندگی می کنند باید بطورمرتب ناخن هایشان کوتاه شود زیرا درغیراینصورت ممکن است ناخن آنها وارد گوشت شده وبسیاردردناک شود. لازم است به خاطرداشته باشید که بافت زیرناخن سگها بسیارحساس است لذا تنها بافت شاخی ناخن باید کوتاه شود. جهت این کارتنها ازناخنگیرهای مخصوص استفاده کنید که متداولترین آنها ناخن گیرگیوتینی است. هرگزازقیچی وامثال آن استفاده نکنید زیرا این کارباعث رشته رشته شدن بقیه ناخن ودردناکی آن می گردد. درسگهایی که ناخنشان سفید رنگ است محل برش جلوی بافت صورتی زیرناخن است. درسگهایی که ناخنهای تیره رنگ دارند تشخیص این محل مشکل است لذا تنها قسمت جلوی ناخن که به عقب انحناء دارد را کوتاه کنید. کوتاه کردن بیش ازحد موجب درد وخونریزی قابل توجهی خواهد شد.وقتی ناخنها را کوتاه می کنید ازکوتاه کردن ناخن انگشت پنجم نباید غفلت کنید. این انگشت درسطح داخل پا قراردارد. گاهی این انگشت تنها درپاهای جلو وجود دارد اما دربعضی موارد درپاهای عقب هم دیده می شود. برخی ازپرورش دهندگان سگ درهمان روزهای اول این انگشت را قطع می کنند زیرا این انگشت اغلب بزرگ شده ومستعد شکستگی می باشد که بسیاردردناک خواهد بود.

مراقبت ازگوش ها

قسمتی ازبرنامه بهداشتی روزانه حیوان باید معاینه منظم گوش ها باشد. نژادهایی که گوش های بلند وافتاده دارند مثل اسپانیل وپودل نسبت به نژادهایی که گوش های ایستاده دارند بدلیل اینکه لاله گوش آنها مانع جریان منظم هوا به داخل کانال گوش می شود بیشترمستعد عفونت های گوش می باشند. درصورت لزوم باید گوش ها را جهت خارج کردن توده های موم پاک کرد. بهترین روش استفاده ازتکه کوچکی پارچه کتانی است که چند قطره پارافین یا روغن زیتون روی آن ریخته شده باشد. برای افراد بی تجربه استفاده ازگوش پاک کن به هیچ وجه توصیه نمی شود زیرا سطح داخلی گوش بسیارظریف بوده وحرکت ناگهانی حیوان ممکن است منجربه جراحت آن شود. برای این کارهمچنین می توانید انگشت خود را درحالی که یک پارچه نرم مرطوب یا پنبه مرطوبی به دورآن پیچیده شده وارد گوش نمایید وبا چرخاندن آن داخل گوش را تمیزکنید. تنها تمیزنمودن قسمت هایی ازداخل گوش که قابل دیدن می باشد کافی است. ضرورتی ندارد که تمام موم داخل گوش خارج شود زیرا این مومها به طورطبیعی دارای عملکرد محافظت کننده ای نیزهستند. گوش برخی ازسگها دارای دسته موهای زیادی است که مانع جریان هوا به داخل گوش شده وزمینه سازعفونت های گوش می شوند. دراین حال با نظردامپزشک به وسیله انگشت یا موچین های زنانه تنها موهایی که به راحتی کنده می شوند را ازداخل گوش خارج سازید. اگرسگ شما علائم گوش درد مثل کج کردن سر. خارش گوش بوسیله پنجه ها ناله یا تکان سررا نشان می دهد بخصوص بعد ازقدم زدن درمزرعه یا محیط پرگیاه ممکن است بذرگیاهان وارد گوش آن شده باشد لذا بهتراست با دامپزشک تماس بگیرید. تکان مداوم سرمی تواند نشانه آلودگی سگ به جرب گوش باشد. هرگونه بوی نامطبوع یا ترشحات ازگوش می تواند نشاندهنده عفونت باشد که باید با دامپزشک تماس بگیرید.

مراقبت ازچشم ها

همواره درموقع شستشو واصلاح بدن سگ باید مراقب باشید که هیچ نوع اجسام تحریک کننده ای وارد چشمهای حیوان نشود. همچنین درنژادهایی که چشم های بزرگ وبیرون زده ای دارند باید دقت نمود که موهای بلند اطراف چشم ها باعث تخریش وآسیب دیدگی چشم ها نشوند. تحریکات مداومی که ازسوی این موها برسطح چشم وارد می شود می تواند باعث عفونت های مزمن گردد. این قبیل سگها اغلب دارای چشم هایی قرمز وترشح مختصری درگوشه آن هستند. برای رفع ترشحات می توان چشم را به آرامی به وسیله یک تکه پنبه آغشته به آب جوشیده سرد شده ویا چای کمرنگ سرد شده شستشوداد. درسگهای شکاری هم که اغلب با گرد وغباردرتماس می باشند نیزتمیزکردن چشمها ضروری است. برای اینکارمی توانید ازمحلولهای رقیق اسید بوریک ویا محلول های مشابه استفاده کنید. درموارد شدید که می تواند ناشی ازورود اجسام خارجی. برگشتگی پلکها وسایربیماریها باشد با دامپزشک مشورت نمایید.

مراقبت ازدندان ها

دندانهای سگ بطورمداوم باید مورد معاینه قرارگیرند. درصورتی که سگ اجازه می دهد باید دندان های حیوان را تمیزکرد. اگرحیوان علاقه به گاززدن استخوان یا چوب داشته باشد گاهی مواقع درهنگام معاینه تکه هایی ازآنها لای دندان حیوان دیده می شود. درسگها پوسیدگی دندان به خاطرمصرف کمترکربوهیدرات وph قلیایی بزاق کمتررخ می دهد. دربیش تراوقات خصوصا درسنین بالا ودرسگهایی که ازجیره غذایی نرم مثل گوشت یا غذاهای کنسروی استفاده می کنند سطح داخلی وخارجی دندان جرم می گیرد که باید درصورت نیازجرم گیری شود. درصورتی که سگ آرام باشد بصورت روزانه ذرات مواد غذایی باقی مانده را با مسواک پاک نمایید ولی درغیراین صورت با دامپزشک مشورت نمایید. اگراین ذرات پاک نشود تشکیل پلاکهای دندانی را می دهد که خود موجب بیماری لثه می شود. این بیماری خطرناک است وباعث لق شدن وافتادن دندان می گردد. جرم دندانی به صورت رسوبات نرم یا سفت به رنگ زرد مایل به قهوه ای یا خاکستری کمرنگ برروی دندان دیده می شود وآنها را نمی توان با مسواک کردن یا ناخن کشیدن ازسطح دندان جدا ساخت. درواقع باید توسط دامپزشک ازسطح دندان پاک شوند. بهتراست هر3 تا 6 ماه یک باردندان های سگ توسط دامپزشک جرم گیری شوند وگرنه تجمع جرم درسطح خارجی دندان محیط را برای ایجاد عفونت دهان ولثه آماده می نماید واغلب دراین گونه سگها بوی بدی دهان بعلت نفوذ عفونت درلثه های سگ ازدوراستشمام می شود. جرم دندان درابتدا به صورت پلاک ظاهرمی شود ودرعرض 7-2 روزسنگها یا جرم های دندانی را تشکیل می دهند. پلاکها درواقع اجسام نرم سفیدرنگ یا زردی هستند که به راحتی با اقدامات داخل منزل برطرف می شوند. جهت تمیزکردن مداوم دندانها می توانید ازتکه ای پارچه کتانی که درپودرهای مخصوص جرم گیری( درطب انسانی جهت افراد سیگاری پودرهای جرم گیری مخصوصی وجود دارد که برای حیوان نیزقابل استفاده است) دندان خیس خورده یا با کمی جوش شیرین آغشته شده استفاده کنید. ابتدا سطح دندان ها را بوسیله آنها بمالید سپس با آب بخوبی شستشودهید. سگها درابتدا کمی مخالفت می کنند اما بعد ازمدتی به آن عادت خواهند کرد. پاداش شما هم ازاین کارداشتن سگی با دندان های تمیزو دهانی خوشبواست. هرگزازمسواک سخت برای تمیزکردن دندان حیوان استفاده نکنید زیرا درصورت حرکت ناگهانی حیوان باعث جراحت لثه آن می گردد. جهت تمیزشدن دندان های سگ می توانید ازقلم گوسفند یا گوساله بصورت خام یا استخوان های مصنوعی استفاده کنید. این گونه اجسام غذایی درجلوگیری ازبروز رسوب یا جرم دندانی موثرمی باشند ضمنا احتیاجات حیوان را ازنظرکلسیم وفسفرکه درتحکیم اسکلت بدن حیوان موثراست تامین می نمایند.

کیسه های مقعدی

کیسه های مقعدی بصورت یک جفت غده دردوطرف مقعد قراردارند. ترشحات این غدد اغلب بد بو بوده ومعمولا قهوه ای وآبکی می باشند ولی ممکن است درصورت تجمع بیش ازحد بصورت خمیری درآیند. گاهی مواقع تجمع ترشحات این غدد موجب درد وخارش درناحیه مقعد می گردد که بصورت گازگرفتن یا لیس زدن مقعد یا کشیدن آن برروی زمین تظاهرمی یابد. دراین صورت باید ترشحات داخل کیسه را تخلیه نمود. بهتراست اینکارتوسط دامپزشک انجام شود.

مشکل دفع مدفوع

دربسیاری ازسگها بخصوص سگهای کوچک وآپارتمانی بعلت عدم رعایت رژیم غذایی مناسب اختلال دردفع مدفوع اتفاق می افتد. علت اصلی این مشکل تورم کیسه های مقعدی است که قبلا توضیح داده شد. ترشح طبیعی این غدد باعث تسهیل درعمل دفع می گردد. درمواردی که حیوان بعلت خوردن استخوان بیش ازحد مواد نشاسته ای ویا مواد یبوست زا دچاراختلال گوارشی شود. عمل دفع با مشکل مواجه خواهد شد. درضمن مواد فیبری واجسام غیرقابل هضم موجود درمدفوع گاهی مواقع باعث انسداد مجرای غدد مقعدی می گردد که این امرنتنها ازترشح مواد لغزنده جلوگیری می کند بلکه انسداد مجرای غدد مقعدی محیط سربسته ای را ایجاد می کند که موجب فعالیت میکروارگانیسم های ساپروفیت درآن می گردد. فعالیت این اجرام موجب التهاب وتورم غدد مقعدی می گردد که درنتیجه آن حیوان درهنگام دفع مدفوع با درد ومشکل روبرو شده واغلب سعی می کند ازتخلیه ودفع مدفوع صرفه نظرکند. درچنین شرایطی حیوان سعی می کند برای رهایی ازدرد والتهاب مقعد خود را با جاهای سفت وسخت اصطحکاک دهد ویا ناحیه پشت خود را روی زمین بکشد ویا آن ناحیه را گازبگیرد تا بلکه بصورتی ازاین درد والتهاب رهایی یابد. زمانی این التهاب وتورم بقدری پیشرفت خواهد کرد که حالت عفونی وچرکی بخود گرفته وبصورت یک آبسه چرکی دراطراف مقعد ظاهرشده وگاهی سربازکرده وحالت فیستول چرکی را بخود می گیرد. دراین موارد حیوان برای اینکه احساس آرامش کند با زبان خود ناحیه مزبوررا لیس می زند وهمین مسئله باعث انتقال عفونت ازناحیه رکتوم به محوطه دهان وحلق ودرنهایت لوزه ها خواهد شد. عفونت والتهاب لوزه ها موجب استفراغ متناوب درحیوان خواهد شد که ارتباطی با خوردن غذا ندارد. درادامه حیوان اشتهای خود را ازدست داده ونسبت به غذا بی میل می شود. درنهایت حیوان بتدریج نشاط . شادابی. تحرک وسرحالی وچالاکی خود راازدست خواهد داد وحتی نسبت به صاحب خود نیزبی اعتنا می شود. درسگهای بزرگ جثه نظیرنژاد ژرمن شپهرد. دوبرمن وغیره این گونه مشکلات کمتربوجود می آید زیرا بدلیل تحرک وجست وخیرحیوان عضلات اطراف ناحیه رکتوم مرتب بازوبسته شده که اگرگیری هم درمجرا وجود داشته باشد خودبخود رفع می گردد ولی درسگهای تزئینی وآپارتمانی به علت تحرک کمتراین مشکل شایع ترمی باشد. لذا باید به این سگها دقت بیشتری مبذول داشت .

اقدامات بهداشتی وآرایشی روزانه درسگ حائزاهمیت خاصی است. این کارنه تنها باعث درخشندگی وبراقی موها می گردد بلکه به کشف وشناسائی جراحتهای پوستی. انگلها وپوسته پوسته شدن کمک می نماید. برای نگهداری سگ دریک وضعیت خوب ضرورت دارد که پوشش خارجی وموهای حیوان تمیزوبراق بماند. وسائل مورد

نیازبرای آرایش روزانه فقط شامل یک برس یا شانه ای است که دارای دندانه های نوک تیزنباشد. سگهایی که دارای موهای نرم هستند را بهترمی توان آرایش نمود. زیرا کثافات ومواد زائد جذب آنها نمی شود وازسوی دیگرموهای آنها حالت کرکی پیدا نمی کند ولی سگهایی که دارای موهای سیم مانند هستند می بایست موهایشان 2 الی 4 باردرطول سال کوتاه شود. ودراین فواصل برس زدن منظم می تواند مورا دروضعیت مناسبی قراردهد. سگهای موبلند نیزنیازدارند که مرتبا شانه وحمام داده شوند. این امرازژولیدگی موها جلوگیری می کند.

آرایش منظم حیوان چندان کارسخت وطاقت فرسائی نیست. این عمل نه تنها باعث تمیزی مو می گردد بلکه باعث عکس العمل نشان دادن پوست وعضلات می شود. قبل ازبرس یا شانه زدن بهتراست که پوست را به خوبی وتوسط هردودست ماساژداد. این امرباعث بهبود گردش خون درپوست گشته وازسوی دیگربه جداشدن موهای مرده ازسطح بدن نیزکمک می کند. بعدازاین کارباید موهای حیوان را به خوبی برس زد یا شانه کشید تا موهای مرده ازبدن زدوده شود. سگهایی که دچارریزش موهستند به آرایش بیشتری نیازدارند. بخصوص اگردرداخل خانه نگهداری می شوند. این کاررشد موهای جدید را تشویق می کند وزمان موریزی را کاهش می دهد. درمورد نژادهای کوچک خانگی چنانچه این عمل برروی یک ورق کاغذی بزرگ نظیرروزنامه انجام گیرد می توان پس ازاتمام برس زدن به راحتی این کاغذ که حاوی موهای ریخته شده است را جمع کرد ودورانداخت. وبه این ترتیب می توان ازآلوده شدن لباسها ووسائل منزل با موهای سگ پیشگیری نمود. درواقع یکی ازمعضلات صاحبان سگهای خانگی ریزش موی حیوان آنها است وبه گمان وقوع یک بیماری پوستی به دامپزشک مراجعه می کنند. درتوضیح این مطلب باید گفت که موها نیزمانند سایرسلولهای بدن دارای زندگی محدودی هستند وپس ازطی این دوره می میرند وازبدن جدا می شوند. درک صحیح این مطلب وقتی کسب می گردد که شما به برس خانوادگی خود نظری بیاندازید. قطعا دربرس تارهایی ازموهای خود را خواهید یافت. این موها چیست وازکجا آمده است؟ این موها درواقع همان موهای مرده هستند که چون اتصال ریشه آنها سست شده است هنگام برس زدن کنده شده ودرلابلای دانه های برس قرارگرفته اند. مثال دیگرزمانی است که صبح ازرختخواب برمی خیزید اگربه دقت برروی بالش خود بنگرید چند عدد ازتارهای موی خود را خواهید دید که دراثراصطکاک سربا آن جدا شده است. ولی نکته مهمتراین است که درشرایط طبیعی با مرگ هرمویک رشته دیگربه وجود می آید ورشد می کند واین همان عاملی است که سرافراد را همیشه پرازمونگه می دارد. ولی اگرسرعت مردن وریزش موها ازسرعت خلق ورشد آنها بیشترگردد موها کم پشت شده وبه تدریج پوست آن ناحیه قابل رویت می گردد. پدیده ای که آن را تحت عنوان بی مویی نامگذاری کرده اند. درایجاد بی مویی عوامل بسیارزیادی دخالت دارند که می توانند منجربه بیماری پوست وموگردند وباعث ریزش موها شوند. دراینجاست که لفظ بیماری را به کارمی برند.

بعد از خشک کردن با سشوار آن هم فاصله بسیار دور که صدایش کوچولوی ما را آزار ندهد . برس را باز هم بجهت عکس بر روی حیوان بکشید .دقت کنید در این زمان دو خطر در کمین است 1: ادرار کردن حیوان 2:حیوان بعد از شستشو علاقه عجیبی به دویدن دارد پیشنهاد میکنم وسایل شکستنی را از جلو او بر دارید !!زمان حمام را زودتر از بیست روز يک بار نکنید .اگر در این زمان نیاز مبرم به شست و شوی حیوان بود فقط با حوله مرطوب تن او را بشویید .اگر مجبور بودید که اورا بشویید از آب خالی استفاده کنید در غیر این صورت باید منتظر ریزش بیش از حد مو سگتان باشید .برس كشيدن روزانه و دیگر مسایل بهداشتی روانه :اگر سگ شما از نژاد سگهای مو بلند چون تریر و پودل یا دیگر سگهای موبلند میباشد گرفتاری های شما بسیار بیشتر از دیگر صاحبان سگ های موکوتاه میباشد به این جهت که شما روزانه 5تا 10 دقیقه باید موهايیش سگتان را برس بكشيد و اگر سگ شما موهایش بلند است حتی مجبورید روزانه دو بار به مدت 5تا 10 بدن سگتان را با برس پلاستیکی برس بکشید .البته در نگاه اول کار مشکی به نظر نمیرسد و ولی هم دقت میخواهد و هم حوصله تميز كردن چشمها :بعضي از نژادهاي سگ بخصوص آنها مه موهاي بلند دارند به علت ترشع غدد اشكي همواره گوشه هاي چشمشان كثيف است براي اين مسئله دو كار را بايد انجام داد .1:كوتاه كردن موهاي اطراف چشم (ترجيحا توسط دامپزشك )2:شست شوي روزانه با پنبه استريل كه به سرم فيزيولوژي(سرم شست و شو آغشته باشد )روي پلكها و و اطراف چشم را از سمت بيني به طرف خارج بصورت كاملا ملايم تميز كنيد .دقت كنيد مخصوصا در مورد سگهاي پكينيز كه به هيچ عنوان سطح قرنيه و اساسا خود كاسه چشم را با پنبه و هيچ چیز ديگر تميز نكنيد و اگر هم ترشحات چشمي وجود داشت هرگز با دستمال و يا اين قبيل اشيا تميز نكنيد . اگر هم جسم خارجي در چشم سگتان قرار گرفت فقط با دامپزشك مربوطه تماس بگيريد.

كوتاه كردن ناخنها :تا قبل از سه ماهگي هيچ نيازي به كوتاه كردن ناخنهاي سگ وجود ندارد فقط مراقب انگشت بالايي دست و پاي سگتان باشيد كه هيچ ارتباطی با زمين ندارد و مواظب باشيد كه به صورت حلقوي در نيايد و دور خودش نپيچد كه مطمئنا تا سه ماهگي چنين اتفاقي نخواهد افتاد .بعد از آن زمان هم باز شما بايد به دامپزشك سگتان مراجعه كنيد . او خودش ناخنهاي سگ را باز بيني خواهد كرد ولي اين نكته را ذكر ميكنم كه اصلا خود شما اقدام به كوتاه كردن ناخن سگ نكنيد چون در قسمت ابتدايي ناخن سگها كالا زنده و نسج زنده قرار دارد و اين مسئله باعث ميشود كه اگر فقط يك بار به اشتباه ناخن سگ خون بيايد ديگر سگ با شما همكاري در اين مورد نخواهد كرد .و دیگر اینکه برای کوتاه کردن ناخن سگ از ناخنگیر های مخصوص استفاده میشود نه ناخنگیر مخصوص انسانها . ولي بطور كلي ناخن سگها نبايد از سطح بالشتك هاي دست و پايش بلند تر باشد و اگر اين چنين بود او را به نزد دامپزشكش ببريد . و يا فقط با سوهان هاي مخصوص ناخن سگ نوك ناخنها را سوهان بكشيد .

پيرايش سگها : اين قسمت هم يكي از آن مواردي است كه از من بسيار سوال ميشود اگر واقعا دقت مورد احتياج اين بخش را داريد يك قيچي كه سر آن گرد باشد در اختيار داشته باشيد مي توانيد موهاي انتهایی و خصوصا نزديك مخرجي سگ را كوتاه كنيد اگر توله سگ مدفوعش در آن قسمت جمع شده بود ابتدا اورا در اب ولرم قرار داده با دستكش ابتدا كثافات را پاك كنيد .بعد قسمتها انتهايي دم را كوتاه كنيد براي اينكه زياد هم شكل ظاهري سگتان خراب نشود ميتوانيد در شعاع هاي دور تر موهای موضع را با قيچي هاي شانه اي كوتاه كنيد يكي ديگر از قسمتهاي سگ كه ايجاد مشكل ميكند حوالي و پشت گوشهايش ميباشد در در اين مورد هم من پیشنهاد ميكنم اولا خوب سگتان را برس بكشيد و دوم اينكه در صورت بروز مشكل به يك متخصص كوتاه كردن موهای سگ مراجعه كنيد . و يا اگر مايليد شخصا اقدام كنيد بسيار مواظب باشد كه گوش سگتان را نبريد .

گوشها

گوشهای هرسگی را می بایست به طورماهیانه تمیزکرد وچنانچه سگ مستعد به بیماریهای گوش باشد این عمل می بایست درفواصل کمتری صورت پذیرد. برای این کارانگشت خود را درحالی که یک پارچه نرم مرطوب یا پنبه مرطوبی به دورآن پیچیده شده وارد گوش نموده وبا چرخاندن آن درداخل گوش را تمیزنمائید. تنها تمیزنمودن قسمتهایی ازداخل گوش که قابل دیدن می باشد کافی است. همچنین برای این کارمی توان ازگوش پاکن های اطفال نیزبهره گرفت. ضرورتی ندارد که تمام اجسام مومی داخل گوش خارج شوند. زیرا این اجسام به طورطبیعی دارای عملکرد محافظت کننده ای نیزهستند. دربرخورد با گوش درد ویا چرکی شدن گوش بهتراست که با دامپزشک خود مشورت نمائید. چرا که دراین حال بیماربه مداوا ودرمان نیازدارد. گوش برخی ازسگها دارای دسته موهای زیادی است که مانع جریان هوا به داخل گوش شده وزمینه سازعفونتهای گوش می شوند. دراین حال با نظرخواهی ازدامپزشک به وسیله انگشت یا موچینهای زنانه تنها موهایی که به راحتی کنده می شوند را ازداخل گوش خارج سازید.

زخمهایی که درنوک گوش دیده می شوند ناشی ازگزش حشرات بخصوص مگسها هستند. دراین صورت ابتدا آنها را با آب وصابون شسته وسپس با کمی پماد محافظت کننده وباند تمیزپانسمان نمائید. با سمپاشی جایگاه یا به روش مقتضی باید جمعیت حشرات را به حداقل کاهش داد.

ساختمان دندان (طرح الف

با آنکه شیرینی ازاجزاء غذائی سگها به حساب نمی آید اما بدین معنا نیست که سگها ازمشکلات دندان درامان هستند. سگها دقیقا نظیرانسان به پلاک وجرم دندان مبتلا می گردند. این اجرام باعث بیماری پریودونتال(یعنی بیماری لثه) می شوند. این بیماری دردناک است وباعث افتادن دندان می گردد. جرم دندانی به صورت رسوبات نرم یا سفت به رنگ زرد مایل به قهوه ای یا خاکستری کمرنگ برروی دندان دیده می شوند وآنها را نمی توان با مسواک کردن یا ناخن کشیدن ازسطح دندان جدا ساخت. ودرواقع می بایست توسط یک دامپزشک وابزارهای خاص ازروی دندانها برداشته شوند. جرم دندانی درابتدا به صورت پلاک ظاهرمی شود. پلاکها درواقع اجسام نرم سفیدرنگ یا زردی هستند که به راحتی وبا اقدامات داخل منزل برطرف می شوند. این اقدام ازبسیاری مشکلات خطرناک پیشگیری می نماید. شاید عملی ترین روشی که درکشورما کاربرد داشته باشد وبه وسیله بسیاری ازدامپزشکان توصیه می گردد این است که درتغذیه سگ ازغذاهای خشک واستخوان بهره گرفته شود که درحین جویدن آنها دندانها نیزتمیزگردند. البته درخارج ازکشوربیسکویت های مخصوصی ساخته شده که همین عمل را انجام می دهد. همچنین بهره گیری ازمسواک وخمیردندانهای مخصوص نیزتوصیه شده است که کاربرد آن به ارتباط نزدیک ودوطرفه صاحب سگ وسگ وهمچنین تحمل وهمکاری حیوان بستگی دارد.تمامی سگها به جویدن نیازمندندتوله ها وسگهای جوان درمدتی که دندانها وفکهای آنها درحال توسعه هستند به چیزهای مقاوم وسختی برای جویدن نیازدارند. این تکامل وتوسعه شامل افتادن دندانهای شیری وتحریک رشد دندانهای اصلی که درزیردندانهای شیری قرارگرفته اند کمک به خارج شدن دندان اصلی ازلثه تکامل فکها ومحکم قرارگرفتن دندان اصلی درفکها می شود.سگهای بالغ نیزبه جویدن تمایل دارند که علل آن شامل تمیزساختن دندانها. ماساژدادن لثه. فعال نگه داشتن فکها وهمچنین نیازبه تخلیه شرارت وخشونتهای داخلی می باشد. پوسیدگی های دندان آنچنان که دندانهای انسان را مبتلا می سازد درسگها شایع نیست. اما تشکیل جرمهای دندانی که برروی دندان سگها بخصوص درمرزبین دندان با لثه تجمع می یابد ازسرعت بیشتری نسبت به انسان برخورداراست. این رسوبها چنانچه برداشته نشوند شروع به تحریک نموده ومتعاقبا عفونی می گردند. درپی آن مینای دندان دستخوش فرسایش وتضعیف گشته ونهایتا تخریب ریشه دندان را به دنبال خواهد داشت. لذا توجه به این امربسیارحائز اهمیت است که جهت حفظ بهداشت دهان ودندان به صورت دوره ای به دامپزشک مراجعه شود.

تکامل دندان وفک به طورنرمال یک سال ویا بیشترادامه می یابد. این امربه نژاد سگ فعالیتهای جوشی آن. میزان مصرف کلسیم وسایرفاکتورهای شناخته شده یا شناخته نشده ارتباط دارد. وقوع بیماریها نظیردیستمپرمی توانند دربعضی موارد رشد دندان وفک را متوقف سازند.حال روشن شد که چرا سگها بخصوص توله ها وسگهای جوان زمانیکه وسایل جویدنی مورد نیازشان ازسوی صاحبانشان تامین نمی شود وسایل(احتمالا) با ارزش داخل خانه را با جویدنهای خود خراب ومستهلک می سازند. بنابراین با قراردادن یک وسیله جویدنی برای سگ وسایل خانه را ازتخریب حفظ کنید وازسوی دیگرتکامل مناسب دندانها وفکها را بیمه نمائید. به عبارت دیگرزمانیکه غریزه به اومی گوید "بجو" واقعا چیزمناسبی برای جویدن دراختیارداشته باشد. ازسوی دیگرآن چیزی که شما برای جویدن سگ درنظرمی گیرید باید ازدیدگاه وی نیزقابل قبول باشد.

نکته بسیارحائزاهمیت دیگراین است که سگها را باید ازجویدن هرچیزی منع کرد. زیراآنها می توانند اجسام را خردکنند ویا اشیاء غیرقابل هضم را ببلعند. تکه های تیزنظیرقطعاتی ازاستخوان که توسط سگ خورده شده وبلعیده شده باشد ممکن است باعث سوراخ شدگی دستگاه گوارش وتلف شدن دام گردد. اشیاء غیرقابل هضمی که می توانند به صورت قطعه قطعه درآیند نظیراسباب بازیهای کائوچویی یا پلاستیکهای ظریف اغلب به دندان گرفته شده وبلعیده می گردند. این اجسام اگربا استفراغ خارج نشوند می توانند باعث انسداد دستگاه گوارش گردند. که دراین حال باعث مرگ دلخراشی خواهد شد مگرآنکه یک جراحی سریع برروی دام صورت پذیردهردندان دارای بخشی است که با مینا پوشیده شده است."تاج" قسمتی که با سیمان پوشیده شده است – "ریشه" وخطی که محل اتصال بین این دوقسمت است و تحت عنوان "طوقه" شناخته می شود. دندان دارای چهاربافت است : درمرکز آن " مغزدندان" قراردارد که " حفره مغزی" را فراگرفته است . این بافت نرم است ورگهای خونی ورشته های عصبی زیادی دارد. کارآن تغذیه دندان وتشکیل "عاج دندان" است . قسمت اعظم دندان را " عاج دندان" نشکن می دهد. این بافت سخت وبه رنگ متمایل به زرد است. درقسمت تاج دندان توسط " مینا" ودرریشه با سیمان پوشیده شده است . ریشه دندان درحفره ای به نام " حفره دندانی" درون استخوان فک فرو رفته است . ازآنجا که سگها حیوانات گوشتخواری هستند دندانهای آنها برای شکارسازگاری یافته است. آنها غذا را به مدت طولانی دردهان خود نگه می دارند. دندانهای آسیاب بزرگ وقلاب مانند آنها برای گرفتن وسوراخ کردن طعمه مورد استفاده قرار می گیرد. دندانهای جانبی وپسین آنها بیشتربرای قطعه قطعه کردن و آسیاب غذا مناسب است.ازآنجا که مشکلات دندانی درسگهای اهلی بسیارمتداول است

علت بدرنگی دندانها چیست؟ته نشین شدن رسوبات نرمی که به نام "پلاک" شناخته می شوند وروی سطح مینای دندان بویژه در" طوقه" تاکنار لثه تشکیل می شوند باعث این عارضه می گردد. پلاک محصولی ازفعالیت مشترک باکتریها. بزاق مواد غذایی فاصد وآنزیمهای ویژه می باشد.دلیل ایجاد جرم دندان چیست؟به محض ایجاد پلاک نمکهای معدنی بزاق روی آن رسوب می کنند وعارضه ای را باعث می شوند که عموم مردم آن را به عنوان "جرم دندان" می شناسند- نام علمی آن " سنگ دندان" است.طبیعتا هرچقدرعارضه به مدت طولانی تری بدون درمان رها گردد "سنگ" ضخیم تروزننده می شود.

آیا بوی بد دهان مضراست ؟چنانچه ناشی ازپلاک یا جرم دندانی باشد هردوی اینها باعث جدایی دندان ازلثه ها وسرانجام پوسیدگی دندان می شوند. اگرناشی ازاختلالات گوارشی باشد تنها صورت آن این است که بوی بدی ازدهان حیوان به مشام می رسد.چه می توان کرد؟پاسخ بدیهی به این پرسش مراجعه منظم به دکتردامپزشک شما است. درمورد انسان هرشش ماه یک بارمراجعه به دکتردندانپزشک توصیه شده است. من هردوازده ماه یک بارمعاینه دندانها را درمورد سگها پیشنهاد می کنم. پلاک وجرم را می توان براحتی درمان کرد. البته ممکن است درهردو مورد نیازبه بیهوشی باشد .

دندان گوشتخواری

تنها دندان سگ که مشکل ویژه ا

اصول بهداشتی سگ

مطالب مشابه :

بیشتر وسایل نگه داری سگ

نکات کلیدی قبل از اوردن سگ به خانه

مطالبی در باره ی سگ ژرمن شیپرد

فروش سگ حیوانات خانگی شناسنامه دار

اصول بهداشتی سگ

چگونه یک سگ را تربیت کنیم!