پیمایش دره گهر رود، 2- الیگودرز به دریاچه گهر

گروه ما هر سال در هفته اول تير از طريق دورود به درياچه گهر و يا دره ني‌گا ميرفت. البته هر بار كه درياچه ميرفتيم سري هم به دره زده و از آن مسير باز ميگشتيم. سال ۱۳۸۱ شنيديم كه از جاده اليگودرز به شول آباد، جاده اي خاكي تا نزديكي هاي درياچه گهر كوچك كشيده شده و مسير ساده و كوتاهي را براي رفتن به كنار درياچه گهر بوجود آورده است. از آن موقع تصميم گرفتيم تا يك بار هم آن مسير را امتحان كرده و از كم و كيف آن با خبر شويم. در نهايت امسال قرار شد كه از آن مسير به درياچه گهر رفته و در ادامه با پيمودن كل دره ني‌گا، از انتهاي آن خارج شويم.

طبق قرار هاي گذاشته شده قرار بود در اين برنامه ۹ نفر شركت داشته باشند كه ۲ نفر به علت مشغله كاري و ۲ نفر ديگر هم به علت مشكلات جسمي از حضور در اين برنامه بازمانده و در نهايت گروه ما با ۵ نفر به اين سفر عازم شد. قرار بر اين بود كه اعضاي گروه در صبح روز جمعه ۵ تير در اليگودرز جمع شده و با كرايه يك وانت به سمت مقصد به راه افتيم.

تحقيقات و شنيده هاي ما حكايت از مسيري ۴۰ كيلومتري داشت كه ۲۷ كيلومتر آن در جاده آسفالته اليگودرز به شول آباد و ۱۳ كيلومتر باقيمانده به صورت خاكي و به موازات رودخانه دره دزدان بود. با مراجعه به وانت داران به منظور كرايه ماشين با ارقام عجيبي براي طي اين مسير مواجه شديم:

اكثر آنها براي طي اين مسير ۱۸۰ هزار تومان كرايه مطالبه ميكردند.!!!

چانه زني هاي ما هم خيلي در اين مورد كارساز نبوده و هيچ يك در نهايت از رقم ۱۰۰ هزار تومان پايين نيامدند. از كرايه وانت منصرف شده و براي كرايه ميني بوس به ترمينال رفتيم ولي آنجا هم نتيجه اي نگرفتيم. به ناچار شروع به گردش در سطح شهر به منظور پيدا كردن وانت يا جيپ كه ما را با قيمت كمتري به مقصد برساند گشتيم و در نهايت با يك راننده وانت بر سر قيمت ۵۰ هزار تومان توافق كرديم. بلافاصله ماشين هاي خودمان را در يك پاركينگ عمومي پارك كرده و سوار بر وانت نيسان عازم مقصد گشتيم.

در ابتداي مسير و در زمان خروج از شهر اليگودرز (ابتداي جاده اليگودرز به اصفهان - جاده اليگودرز به شول آباد از كيلومتر ۲ اين جاده منشعب ميگردد) براي سوختگيري توقفي داشتيم كه من با صفر كردن اطلاعات دستگاه GPS آن مكان را به عنوان مبدا سفر در نظر گرفته و كليه اطلاعات ارائه شده بعدي بر اين مبنا خواهد بود. بر اين اساس سفر ما از پمپ بنزين ابتداي جاده اليگودرز به اصفهان به ارتفاع ۲۰۵۲ متر و در ساعت ۸.۵۶ صبح روز ۵ تير ۱۳۸۸ آغاز گرديده و پس از طي كمي بيش از ۶۰۰ متر وارد جاده شول‌آباد در سمت راست شديم.

بر خلاف شنيده هاي ما اين قسمت از راه به جاي ۲۷ كيلومتر، ۴۴ كيلومتر (۴۴.۲ كيلومتر از پمپ بنزين) طول داشته و حدود نيمي از آن هم شوسه شني بود. در اين مسير به غير جاده هاي فرعي منشعب از جاده اصلي جمعا سه واحد سه راهي با مختصات كيلومتر ۱۹ با ادامه مسير در سمت راست، كيلومتر ۱۹.۵ با ادامه مسير در سمت چپ و كيلومتر ۴۰.۷ با ادامه مسير در سمت راست وجود داشت و در نهايت با رسيدن به رودخانه دره دزدان و ۵۰۰ متر پس از گذر از مجتمع پرورش ماهي در سمت چپ جاده، به جاده خاكي به موازات دره دزدان در سمت راست وارد شديم.

جاده خاكي دره دزدان نيز به جاي ۱۳ كيلومتر شنيده شده، ۱۹.۱ كيلومتر طول داشته و بسيار باريك و در اكثر نقاط تنها به اندازه عبور يك ماشين عرض داشت. در طول اين قسمت از مسير رودخانه زيباي جاري در كف دره به همراه سياه چادرهاي متعدد عشاير مستقر در منطقه مناظر چشم نوازي را شكل ميداد ولي حركات زياد و شديد وانت نيسان در دست اندازها و چاله چوله هاي پر شمار اين مسير اجازه هرگونه تحرك اضافي و تفكر عكاسي را از ما صلب كرده و مجبور بوديم به قول معروف تنها قاپ زين را بچسبيم. نهايتا با عبور از گردنه اي ما بين دره دزدان و گهر رود با ارتفاع ۲۶۴۴ متر، در ساعت ۱۱.۲۳ و پس از حدود ۲.۲۷ ساعت با بدنهايي خرد و خمير به انتهاي مسير ۶۳.۳۳ كيلومتري خود در ابتداي تنگ تاپله يا دره گهر رود واقع در ارتفاع ۲۶۳۸ متر رسيديم.

مسير ماشين رو پيموده شده از اليگودرز تا ابتداي تنگ تاپله

مسير پياده روي از ابتداي تنگ تاپله تا درياچه گهر

چوپان عشاير بر بلنداي گردنه دره دزدان

نكته جالب توجه در آن محل وجود تعدادي قبر با تاريخ بيش از ۴۰ سال پيش (۱۳۴۴ تا ۱۳۵۳) بود كه برايمان خيلي جالب بود. حقيقتا محل دفنشان چشم انداز زيبايي داشت.!!!

آرامگاهي در ابتداي تنگ تاپله

به محض رسيدن به اين نقطه توسط تعدادي از كودكان و جوانان عشاير براي كرايه چهارپا و حمل بارهايمان احاطه شديم ولي طبق معمول حمل بار توسط خودمان را ترجيح داده و ضمن رد درخواستشان، پس از استراحتي كوتاه در ساعت ۱۱.۳۲ برنامه اصلي خود را با تكيه بر پاهايمان آغاز كرديم.

آغاز مسير پياده روي به سمت درياچه گهر

پس از طي تنها ۴۰۰ متر و در ارتفاع ۲۵۹۸ متري اولين چشمه مسير در سمت چپ چشمانمان را نوازش داده و مجددا با طي همين ميزان راه و در ارتفاع ۲۵۵۵ متري ورود اولين ريزابه از سمت راست، جويبار همراهمان را به رودي كوچك بدل ساخت. از اين نقطه درختان بيد به صورت منفرد در كنار رودخانه روئيده بودند ولي پس از اضافه شدن ريزابه ديگري در ارتفاع ۲۴۸۴ متري، رودخانه از هر دو سمت در احاطه درختان قرار گرفت تا آنكه در ساعت ۱۳.۱۱ و در ارتفاع ۲۴۳۳ متري، پس از ۴۱۰۰ متر پياده روي به ورودي درياچه گهر كوچك رسيديم.

اولين چشمه مسير

همانگونه که سال قبل در پست ماهیگیری در دریاچه گهر نوشتم، دریاچه گهر بالا یا گهر کوچک، مجموعه ای از تعدادی برکه های کم عمق به طول تقريبي ۹۰۰ و بيشينه عرض ۱۴۰ متر است که بوسیله جویبارهایی به هم متصل شده اند. تراکم درختان و شاخ و برگ آنها در اطراف این برکه ها و جویبارها بگونه ای است که در بسیاری از نقاط حتی امکان رسیدن به کنار آب وجود نداشته و عبور از عرض این محوطه، حتی از جویبارهای آن غیر ممکن است. چنین شرایطی سبب ایجاد محیطی مناسب برای زندگی و رشد ماهی فراهم آورده و با کمی دقت میتوان از ارتفاعات مشرف به دریاچه، تعداد زیادی از ماهیهای آنرا که نمونه های درشت نیز در بین آنها کم نمیباشند مشاهده کرد.

پس از استراحتی مناسب در سایه درختان و کمی تمرین لانسه و پشه کشی در اين دریاچه، در ساعت ۱۷.۲۴ به سمت دریاچه اصلی به راه افتادیم. این قسمت از مسیر بیشتر در یک بستر شنی بوده و راه پیمایی در آن انرژی بیشتری طلب میکند. در این قسمت و همچنین در فاصله بین گردنه های گله چیر و پنبه کار در این موقع سال (اواخر خرداد و اوایل تیر) گلهای ختمی (Althea Officinalis) زیبایی به رنگ سفید که بعضا رنگهای دیگری مانند صورتی نیز در بین آنها مشاهده میشود، زیبایی خاصی به مسیر میبخشد. این گیاه از مدتها پیش جایگاهی ویژه در طب سنتی داشته و هم اکنون قرص مکیدنی تهیه شده از پودر برگهای این گیاه با نام آلتادین، جهت تسکین التهابات گلو در زمان سرماخوردگی در داروخانه ها به فروش میرسد.

گل ختمي (Althea Officinalis)

در فاصله کوتاهی از دریاچه بالا، در جویباری که از سمت شمال و دامنه های اشتران کوه سرازیر است دست و صورت را شسته و مجددا به سمت پایین سرازیر میگردیم. نمای دریاچه و انعکاس تصویر آسمان در آن خیلی زود در برابرمان قرار گرفته و ناخودآگاه بر سرعت قدمهایمان می افزاید. اندكي بعد در ساعت ۱۸.۳۱ به جنگل بید واقع در انتهای دریاچه گهر وارد شده و ۹ دقیقه بعد در کنار زلال آب دریاچه و پس از ۷۱۰۰ متر پیاده روی از ابتداي مسير، کوله هایمان را بر زمین میگزاریم.

اولين نماي مشاهده شده از درياچه گهر

انعكاس آفتاب بر آب درياچه گهر

در حين استراحت در اين مكان، كامران پيشنهاد ميدهد كه با توجه به حضور و اطراق گروه ديگري در آن منطقه، ما هم شب را در آنجا اطراق كنيم كه من با عنوان كردن ممنوعيت اقامت شبانه در آن منطقه از طرف سازمان محيط زيست و همچنين سوابق نا امني در سالهاي گذشته با آن مخالفت كردم. با وجود تمايل قلبي اكثر اعضاي گروه به پيشنهاد كامران و اقامت شبانه در جنگل انتهاي درياچه، در نهايت با اصرار من به سمت ديگر درياچه به راه افتاده و در ساعت ۱۹.۳۸ به سمت ديگر درياچه رسيديم.

كل مسير پياده روي تا اين نقطه ۹۲۰۰ متر و حدود ۴ كيلومتر از مسير دورود كمتر بود، ضمن آنكه مسير هم داراي شيبي ملايم و بدون سربالايي بود. البته عذاب ۲.۳۰ ساعته رسيدن تا ابتداي مسير هم با توجه به تكانهاي شديد ماشين غير قابل گذشت ميباشد. همچنين در اين مسير بر خلاف مسير درود - پنبه كار - درياچه آب روان و درختان سايه دار در قسمت اعظم مسير در كنار راه موجود است.

طبق برنامه قبلي در محل تعيين شده توسط سازمان محيط زيست چادرهايمان را بر پا داشته و روز بعد را هم به استراحت و ماهيگيري گذرانديم تا صبح روز يكشنبه، سر حال و قبراق به سمت دره ني‌گا حركت كنيم.

لازم به ذكر است صبح روز شنبه خبر رسيد كه شب قبل اموال گروه اطراق كرده در جنگل بالادست درياچه مورد دستبرد قرار گرفته است كه كليه دوستان تازه متوجه علت اصلي ممنوعيت و مخالفت من با اطراق در آن منطقه شدند.