الگوهای معماری ایرانی - الگوی حیاط
در هر حیاط، حداقل یک حوض وجود دارد. به همراه تبخیر تدریجی آب از سطح حوض، فضای داخل حیاط و خانه از رطوبت برخوردار می‌شوند. در اطراف هر حوض معمولا به صورت متقارن چهار باغچه قرار دارد (چهارباغ) که از بوته‌ها، گل‌ها، سبزیجات و درخت‌های بومی مملو هستند و بدین وسیله رطوبت، سبزی، طراوت و رنگ آمیزی حیاط را در فصول مختلف تامین می‌کنند. رویت این گیاه‌ها و درخت‌ها از درون تمامی پنجره‌هایی که رو به حیاط باز می‌شوند، میسر است. آدمی می‌تواند رشد و نمو گیاهان را در هر فصل نظاره‌گر باشد.
بدنه‌های حیاط، کاملا تعریف شده‌اند. جبهه‌های حیاط را جبهه‌های بنا و فضاهای پوشیده تشکیل می‌دهند و در سمت‌هایی که بنا وجود ندارد، دیوار، نقش فعال در تعریف حیاط ایفا می‌کند. ارتفاع دیوار به اندازه‌ایست که حس در برگرفتگی را در حیاط ایجاد می‌کند. علاوه بر این، دیوارها با برخورداری از جلوه‌های معمارانه به خاطر حضور طاقی‌ها، هلالی‌ها، نقش‌ها و رنگ‌ها، بدنه حیاط را کامل می‌کنند. تقریبا همه راه‌ها، پله‌ها و پاگردها، اتاق‌ها و سرداب‌ها به حیاط متصل هستند و متقابلا حیاط نیز چشم‌انداز طراحی شده و آراسته‌ای است برای تمام اتاق‌ها و فضاهای خرد و کلان خانه. به این ترتیب، در اغلب فصول سال و اغلب ساعت‌های روز و شب، حیاط‌های خانه‌ها، قابل استفاده هستند. در تمامی فضای اطراف حوض و باغچه‌ها، امکان توقف و فعالیت وجود دارد. با تخت‌هایی که برای نشستن، معاشرت کردن و خوابیدن طراحی شده است. با این تخت‌ها از روی حوض نیز به عنوان فضایی مطلوب و محصور بین درختان و بناهای اطراف، استفاده می‌شود.
حیاط فضای آزادی است. کار کردن توام با آزادی، بازی کردن توام با آزادی، خلوت کردن در فضای باز توام با آزادی و حشر و نشر و گفت و گو. اتاقی دلباز که سقف ندارد و به آسودگی می‌توان در آن تنفس نمود. از آنجا که چهار سمت حیاط خانه‌های ایرانی همواره به وسیله فضاهای پوشیده اتاق‌ها و دیواره‌های طراحی شده محصور است، از هر طرف حوض که نگاه کنیم، طرف دیگر خانه در آینه آب دیده می‌شود و بدین ترتیب تصویری تماشایی از فضاهای واقعی و مجازی پدید می‌آید. سطح سیقلی و سبز رنگ آب با ماهی‌های سرخ کوچک و بزرگ، همواره بخشی از آرایش فضای حیاط به حساب می‌آید.
در برخی از خانه‌ها، بیش از یک حیاط وجود دارد. معمولا یک حیاط بزرگ و یک یا چند حیاط کوچک که یکی از آنها در اختیار قلمرو عمومی است و بقیه به قلمرو خصوصی یا فعالیت‌های تخصصی‌تر مانند آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی تخصیص داده شده‌اند. در اصطلاح رایج، حیاط بزرگتر را "اندرونی"و حیاط کوچکتر را که به قلمرو عمومی اختصاص دارد،"بیرونی" می‌گویند. حیاط بیرونی با ارتباط مستقیم با هشتی یا دالون ورودی و اتاق‌های پیرامون آن، برای پذیرایی مهمانان و اهل بیرون در نظر گرفته می‌شده است. ارتباط بیرونی و اندرونی در این خانه‌ها به شیوه‌ای است که در صورت نیاز می‌توان این دو فضا را در هم ادغام نمود و توان فضایی خانه را برای جشن‌ها و مهمانی‌ها و سوگواری‌ها افزایش داد.
مطالب مشابه :
نقش حیاط در معماری پایدار دیروز
باردو - نقش حیاط در معماری پایدار دیروز - آتلیه معماری و معماری داخلی مائده ضیاپور و پرهام
الگوهای معماری ایرانی - الگوی حیاط
تخصصی معماری - الگوهای معماری ایرانی - الگوی حیاط در هر حیاط، حداقل یک حوض وجود دارد.
حياط مساجد: بررسی تاريخی و سير تحول 2
صحن مرکزی گسترد: آنچه که باعث تغییری اساسی در کیفیت فضایی حیاط در معماری اسلامی شد.
حیاط مسجد: بررسی تاریخی و سیر تحول 2
معماری مساجد. قسمت دوم. سنت پیشینه: استفاده از حیاط مرکزی در بین النهرین به زمان اوروک (2500
درس تنظیم شرایط محیطی - خانم گردان پودمان دوم
معماری - درس تنظیم لذا ابعاد حیاط ها در این مناطق قدری کوچکتر از نواحی فلات مرکزی ایران است .
حياط مساجد: بررسی تاريخی و سير تحول 1
حیاط مرکزی گر چه در فرهنگ معماری قبل از اسلام می شده فضای باز حیاط مسجد که در واقع مکان
حیاط نارنجستان--
حیاط نارنجستان یکپارچه رشته کوههای البرز در شمال ورشته کوههای البرز در در معماری
برچسب :
حیاط در معماری