کلمه در دستور زبان فارسی :

* کلمه در دستور زبان فارسی به هفت قسمت تقسیم می شود:

 1- اسم       2- صفت       3- ضمیر       4- فعل        5- قید     6-   حرف       7- صوت

* اسم :  تارا ، امیر ، درخت ، پنجره ، قلم ، کتاب و ...

 * صفت :  داننده ، نالان ،  توانا ، خوب ، بد ، بزرگ و ...

* ضمیر :  من ، تو ،او ، ما ، شما ، خود و ...

 * فعل :  خواهد خورد ، می نویسد ، برده بود ، شنیده ام و ...

* قید :  ناگهان ؛ هرگز ، کم کم ، اندک اندک ، همیشه  و ...

 * صوت :  آه ، دریغا ، آخ ، حیف ، پیف و ...

* حرف :  اگر ، ولی ، امّا ، از ، به ، برای ، را ،  در و ...

 * تعریف اسم :  اسم کلمه ای است که برای نامیدن کسی ،چیزی یا حیوانی دلالت می کند و زمان و  شخص ندارد.

مثال :  

 مریم ، پدر ، مادر ، استاد ، خواهر ، مادر بزرگ و ... ( نامی برای انسان )

 چوب ، میز، شیشه ، فرش ، کتاب ، دفتر ، لباس و ... ( نامی برا ی اشیاء )

 شیر ، مار ، سگ ، گوسفند ، مرغابی ، گربه ، روباه  و ... ( نامی برای حیوان )

نکات مهم :

1-  بعضی از اسم ها بین اسم انسان و اسم بعضی از حیوا نات مشترک هستند.

مانند : پروانه ، کبوتر ، غزال ، آهو ، شاهین و ...

 2-  بعضی از اسم ها بین اسم انسان و عناصر طبیعت مشترک هستند.

  مانند :   ژاله ، شبنم ، ستاره ، باران ، خورشید و ...

 3- بعضی از اسم ها بین اسم انسان و اسم بعضی از گل ها مشترک هستند.

  مانند :   شقایق ،  نیلوفر ،   نسترن ، یاسمن ، یاس و ...

 *  اسم از چند نظر مورد بررسی قرار می گیرد:

 1- بررسی اسم از نظر عدد    2- بررسی اسم عام و اسم خاص  3-  بررسی اسم از نظر سا ختار

 *  اسم از نظر عدد بر سه قسمت تقسیم می شود :  1- مفرد       2- جمع      3- اسم جمع

 * مفرد : مفرد اسمی است که بر یک نفر ، یک چیز یا یک حیوان دلالت کند. این اسم هیچ نشانه ای ندارد.

  مانند : خانه ، استاد ، مادر ، گل ، پرده ، کلاغ و ...

 * جمع : اسمی است که بر بیش یک نفر ، یا یک چیز یا یک حیوان دلالت کند.

مانند : مردان ، کتاب ها ، مدرّسین ، اطّلاعات ، شهدا و ...

نکات مهم :  جمع دارای نشانه هایی است. نشانه های جمع عبارتند از :

۱-  ها : کتاب ، میز ها ، درخت ها ، مرد ها و

2-  ان :    مردان ، معلّمان ، شیران ،کبوتران و

3- ات : اختراعات ، اکتشافات ،  تحقیقات ، تعلیمات و

 4- ین :   مدرّسین ، معلّمین و

 5- ون : انقلابیون ، روحانیون  و    

* نکته ی 1 : نشانه های جمع ( ین ، ون ، ات ) از عربی وارد زبان فارسی شده اند.

* نکته ی2: جاندا ران را هم بانشانه ی ( ها ) و هم نشانه ی جمع ( ان ) جمع می بندند.

 مثال : ، مادر ها ، مادران، پدر ها ، پدران ، معلّم ها ، معلّمان

* نکته ی3 : اشیاء  را  فقط با نشانه ی  جمع ( ها ) جمع می بندند.

 مثال :  تابلوها ، شیشه ها ، کاسه ها ، روپوش ها و

 *  نکته ی 4: بهتر است جانداران را با نشانه ی جمع ( ان ) جمع ببندیم  زیرا به واژه شکل ادبی می

بخشد. مثال : استادان ، مادران ، پدران ، شاعران  و           استادان وارد کلاس شدند.

* نکته ی 5:  هر گاه واژه ای در آخر به ( ه ) ختم شود، به هنگام جمع بستن با ( ان )  نشانه ی ( ه )حذف می شود و تبدیل به ( گ ) می شود. مثال :   خسته + ان = خستگان    آزاده + ان = آزادگان

* نکته 6 : بعضی از اسم ها در فارسی در ظاهر نشانه ی جمع ندارند ولی در معنا  جمع هستند که  به آن  " اسم جمع " گویند.  قوم ، مردم ، ملّت ، خانواده ، گروه ، سپاه ، لشکر ، ایل و ...

 * نکته 7 : نوعی از جمع وجود دارد که از هیچ قا نونی پیروی نمی کندو هیچ علامتی ندارد. این نوع جمع ها از عربی وارد زبان فارسی شده اند که به آن  " جمع مُکسّر" گویند.    

مثال :  شهید ( شهدا )    مدرسه ( مدارس )  علم ( علوم )   عالم ( علما )   شاعر ( شعرا )  زمان ( ازمنه )کتاب ( کتب ) شاهد ( شهود )  مکتب ( مکاتب ) منبع ( منابع ) جنس ( اجناس ) خبر ( اخبار )  فن ( فنون ) حرف ( حروف )  طعام ( اطعمه )  ذخیره ( ذخایر )  دقیقه ( دقایق ) فاضل ( فضلا ) معبر ( معابر ) معدن ( معادن ) رسول ( رُسُل ) غُدّه ( غُدَد ) تصویر ( تصاویر ) عید ( اعیاد ) و ... 



مطالب مشابه :


دستور زبان فارسی(قید)

دستور زبان فارسی هست همگی در زبان فارسی ها وعبارت های عربی نیز در فارسی به




کلمه در دستور زبان فارسی :

* کلمه در دستور زبان فارسی به هفت دلالت می کند و زمان ها در فارسی در ظاهر نشانه




مصدر ها ی رایج در زبان فارسی

ولی در اصطلاح دستور زبان فارسی، کلمه فعل در زمان های مختلف ها ی رایج در زبان فارسی.




دستور زبان فارسی ششم

دستور زبان فارسی ششم آزمون ها و نمونه سوالات در فعلی که زمان گذشته را نشان می




کاربردهای نادرست دستور زبان عربی در فارسی

کاربردهای نادرست دستور زبان عربی در فارسی. کردها- زمانها در زبان عربی علامت‌های جمع




معرفي و بررسي كتاب ِ «درسنامه دستور» (تحقيق در مباحث دستور زبان فارسي)

ویژه دستور زبان فارسی فعل زمان آينده در زبان فارسیِ كتاب­ها در اين بخش




برچسب :