دانستنی های جالب درباره کره زمین

خورشيد را 9 سياره احاطه كرده‌اند كه در بين آنها كره زمين از نظر فاصله با خورشيد، سومين كره است و از چهار سياره داخلي بزرگ‌تر است.

از پنج سياره بيروني، چهار تاي آنها از كره زمين بزرگ‌تر هستند. زمين در مداري گردش مي‌كند كه هيچ وقت از 5/91 ميليون مايل به خورشيد نزديك‌تر نمي‌شود و از 5/94 ميليون مايل دورتر نمي‌شود.

جالب‌تر اينجا است كه اين مدار تقريباً دايره مانند است و اگر غير از اين بود زندگي روي كره زمين غير ممكن مي‌شد زيرا حيوانات و گياهان در زمستان از سرما يخ مي‌زنند و در تابستان از گرما كباب مي‌شدند. ‏

زمين در مقايسه با كائنات يك كره جوان و جديد است با اين حال زمين حدود 5/4 هزار ميليون سال عمر دارد. كشف اين موضوع از بررسي‌هاي انجام شده توسط راديواكتيو كه در تعيين عمر سنگ‌ها از آن استفاده مي‌شود، به دست آمده است.

تمامي عناصر راديواكتيو همانند اورانيوم كه براي عكس العمل تعيين شده به كار مي‌رود، به عناصر مختلف در ميزان ثابتي، تغيير شكل مي‌دهند.

به وسيله اندازه گرفتن اين دو، يعني مقدار عنصر راديواكتيو اصلي و عنصر راديواكتيو تغيير شكل يافته، مي‌توان عمر تشكيل سنگ را حساب كرد. قديمي‌ترين سنگ‌هايي كه تا كنون به دست آمده‌اند حدود 3 هزار ميليون سال عمر داشته‌اند ولي به طور يقين زمين سال‌هاي طولاني قبل از اين كه سطح سنگ‌ها شروع به تشكيل يافتن كنند، وجود داشته است. ‏

اگر چه ستاره شناسان و سياره شناسان چندين تئوري درباره چگونگي بوجود آمدن زمين و بقيه سيارات منظومه شمسي ارائه داده‌اند ولي هنوز شك و ترديد فراواني در رابطه با مبدأ تشكيل زمين وجود دارد.

هر كدام از اين تئوري‌ها بايد شامل اين واقعيت باشد كه تمامي سياره‌هاي بزرگ‌تر در مدار دايره مانندي در اطراف خورشيد گردش مي‌كنند و اين مدارها تقريباً در يك سطح نزديك هم قرار مي‌گيرند. حقيقت ديگري كه بايد توضيح داده شود اين است كه تمامي كرات در يك جهت به دور خورشيد مي‌چرخند و آن در جهتي است كه خورشيد به تناوب دور مي‌زند.

حتي عجيب‌تر اين كه فاصله كرات مختلف از خورشيد از نظر رياضي به وسيله يك معادله ساده با هم نسبت دارند و به نام قانون «باد» ناميده مي‌شود. البته ممكن است اين فقط يك تصادف و اتفاق باشد يا احتمال دارد رابطه با مبدأ اصلي منظومه شمسي داشته باشد. ‏

در اينجا دو تئوري اصلي به وجود مي‌آيد يكي اين كه يك رشته طولاني از بخار داغ به وسيله نيروي جاذبه سياره ديگري كه از نزديكي خورشيد مي‌گذشته از خورشيد جدا شده و پايين افتاده است سپس به تدريج بخار داغ، خنك و منقبض شده و تبديل به گلوله‌هاي جامدي شده است كه همان كرات هستند.

تئوري ديگر كه احتمال بيشتري دارد عبارت است از اين كه در اصل يك توده بخار و غبار وجود داشته كه در حال چرخش دايره مانند بوده است.

چرخش‌ها و گردبادهاي اين توده تكامل حاصل كرده و هسته‌هاي مركزي كرات ايجاد شده است. هر كدام از اين هسته‌ها به تدريج بزرگ‌تر شدند زيرا نيروي جاذبه آنها هر زمان بيشتر و بيشتر اجسامي را كه در فضاي لايتناهي اطرافشان پراكنده بودند به طرف خود جذب مي‌كردند.

خورشيد در مركز اين دايره‌اي كه بخار و غبار به صورت ابر تيره در آمده واقع شده بود، زمين يكي از گرد بادها بوده است.‏

كره زمين با سرعت 5/18 مايل در ثانيه به دور خورشيد در حال حركت است. همانند تمامي اجسام ديگري كه در مدارهاي هيأت، حركت و راهشان از قوه ميل به مركز پيروي مي‌كنند درست همانند پوست حلزون بسيار بزرگي كه روي يك نخ نامريي قرار داشته باشد.

همان طور كه كره دور مي‌شود نيروي ميل به مركز به وسيله كشش نيروي جاذبه زمين بين خورشيد و كره زمين ايجاد مي‌شود. اگر كره زمين از دور زدن باز بايستد روي خورشيد سقوط خواهد كرد. ‏

خوشبختانه در فضا بخار آن قدر وجود ندارد كه گردش زمين را آهسته كند و فقط از اندازه مدار زمين به طور بسيار ملايمي كاسته مي‌شود.‏

زمين در فضا به شكل مارپيچ در حال حركت است به علاوه اين كه كره زمين از مغرب به مشرق روي محور خودش هر بيست و چهار ساعت يك بار مي‌چرخد.‏‎ ‎اندازه گيري‌هاي جديد صورت گرفته نشان مي‌دهند كه محور شمالي جنوبي كره زمين جنبش نسبتاً مختصر و نامنظمي دارد. همچنين ساعت‌هاي بسيار دقيق نشان مي‌دهند كه طول روزها به طور بسيار ملايمي تغيير مي‌كند.

البته به عقيده بسياري از صاحب نظران اين طولاني شدن ملايم روزها به دليل زياد شدن جزر و مدهاي انرژي محرك گردش زمين است. البته اساس جزر و مدهاي دريا به واسطه كشش نيروي جاذبه ماه است.‏

خوشبختي بشري كه روي زمين زندگي مي‌كند در اين است كه زمين تندتر نمي‌چرخد وگرنه وقتي كه نيروي گريز از مركز از نيروي جاذبه بيشتر مي‌شد زمين و تمامي متعلقاتش در فضا پخش مي‌شدند. ‏

يك نكته جالب در مورد زمين اين است كسي كه روي خط استوا زندگي مي‌كند در واقع از كسي كه در هر يك از قطب‌هاي زمين است تندتر حركت مي‌كند. حركت زمين در خط استوا تندتر از دو قطب است.‏

اندازه گيري‌هايي كه روي حركت و جنبش ستاره‌هاي كوچك مصنوعي كه به وسيله راكت به فضا پرتاب شده‌اند نشان مي‌دهند كه نه فقط زمين در دو قطب كمي پهن‌تر است بلكه كمي هم به شكل گلابي است.

زمين يگانه كره‌اي است كه روي آن اقيانوس وجود دارد و داراي هوايي به نسبت چهار پنجم ازت و يك پنجم اكسيژن است. همچنين زمين شامل هسته مركزي مذابي است به قطر 3 هزار مايل و به طور قطع حرارت مركز آن چندين هزار درجه سانتي گراد است.

به احتمال زياد قسمت بزرگي از اين حرارت از راديواكتيو معادن داخل زمين حاصل مي‌شود.‏

قشر زمين يا ورقه رويي آن حدود 25 مايل ضخامت دارد. فاصله بين قله اورست تا «مارياناز ترانش» گودترين نقطه اقيانوس آرام، حدود 12 مايل است و نيز تقريباً 78 درصد سطح زمين از آب پوشيده شده است.