استانداردسازی منابع انسانی در آموزش وپرورش

چکيده:

انسان، موجود آراسته به خرد،توانمنداست تامرزهای انديشه رادرنوردد،جهانی رابه خدمت خويش گمارد وبه مرتبه خليفه اللهی راه يابد.دراين ميان رسالت کسانی که وظيفه تعليم وتربيت اورابر عهده دارند تا به سرچشمه فضيلت رهنمون گردد بسيارسنگين است. نهادآموزش و پرورش باسرمايه های بی بديل که دراختياردارد،بازتابان علم،اخلاق و ارزش برای افراد است.بنابراين لازم است که تمامی تلاشهابه اصلاح ماهيت ونحوه عملکرداين سازمان به منظوردستيابی به شيوه های مطلوب فراگيری معطوف گردد.

استاندارد سازی نيروی انسانی درآموزش وپرورش گامی موثروارزشمنددرراه رسيدن به اين هدف می باشدوکارآمدترين روش دستيابی به استانداردها،بهره مندی ازراهکاريي است که دين مقدس اسلام ارائه می نمايد.

واژگان کليدی:

منابع انسانی،مديريت منابع انسانی،کارمندان،تعليم وتربيت،انسان،آموزش و پرورش، اسلام، استاندارد.

سخن آغازين:

انسان يگانه وجودقابل درهستی(1) وصاحب مقام عقل،خاسته ازوجودواجب وبازرونده به سوی اوست.(2) احدی الثقلين وسرچشمه علم ومعرفت ازاوتجلی می يابد(3) ونمايشگربرترين و کاملترين وجودهستی است.تحقق بخش فلسفه آفرينش(4) ،زبده وعصاره عالم ودرخوددارنده جهان ماده ومعنی است،خزانه علوم ومظهرتام«علم آدم الأسماءکلها»(5) ودارای مقام جانشينی الهی.(6)

واين انسان کمال خواه است وکمال دوست،پاک نهادوگريزان ازآلودگی ها،ضابطه پذيرو قانونمند،يادگيرنده وتربيت پذير،راه جوی،راه رو وراهبرخواه،جويای معرفت وپويای راه فلاح ورستگاری.

اونفخه ای ازروح خداونداست(7) بااستعدادی وافروتوانمندی های گوناگون که بارسنگين امانت پروردگاررابردوش دارد.(8)

انسان دارای مشخصه اراده واختيار(9) است که ازجانب خداوندسبحان به اوافاضه شده ودر پرتواين اين موهبت الهی بابهره مندی ازنيروی انديشه درمسيرترقی وتکامل قدم نهاده وبا اراده قوی نيروهای خدادادی راکه دروجودش خفته ونهفته است به خيزش وا می دارد.اودراين جهان برای به بارنشاندن استعدادبی پايان خودزمان چندانی دراختيار ندارد. بنابراين توجه به اووآنکه اورامی پرواندبسيارضرورمی نمايد.

هيچ بخردی برخودروانمی داردکه دراين مهم به ديده ترديدبنگرد،همگی مامعترفيم که افراد بشربسيارتواناتروکاراترازآنندکه رخ می نمايانند.

هرانسانی درگذران عمرخودپاره قابل توجهی ازآن رادرمدرسه به سرمی بردونهادی مقدس ووالابه نام آموزش وپرورش عهده دارتعليم وتربيت اومی باشدتادرجه درجه پلکان معرفت رادرنوردد؛ به رشدوبالندگی دست يافته ونهال آدميتش برومندگردد.اين نهاد با طيف وسيعی ازانسانها درقالب کودک،نوجوان وجوان با استعدادهای وافر وسرشارمواجه است که توانمندنددرپرتوتعاليم معلمان وادب پروران شايسته وفرهيخته سرنوشت جديدی را برای جامعه وتاريخ خودرقم زنند.

مسئوليت نظام آموزش اسلامی آن است که نيروهای لازم رابه منظوررساندن جامعه به هدف انبياء تربيت نمايد.مسلماً برای رسيدن به اين هدف بايستی دستورالعملهايی ارائه شود که برپايه ديدگاه مکتب وحی وآموزه های پيامبراکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) وسخنان گوهرمندمعصومين(علیه السلام) باشد که به انسان به عنوان موجودی الهی نظرمی افکنند.

درباره استانداردمنابع انسانی به ويژه درنظام تربيتی جمهوری اسلامی ايران سخن بسيار است.اين نوشتارمی کوشدتاباتأکيدبرنگرش انسان شناختی اسلام ضرورتهايی راکه در تدوين استانداردهای منابع انسانی کشوربايسته توجه است خاطرنشان کند.

به نظرنگارنده اصول استانداردهای آموزشی وپرورشی رامی توان ازدرون متون دينی به دست آورد.استانداردهايی که قلمرووکاربردی بسيارگسترده دارند،نيازبه تصحيح وبازنگری ندارند،زيراکه مصون ازخطاواشتباه اند.البته نيازمندشکوفايی وزنده گردانيدن می باشندو اگرتلاش دست اندرکاران تعليم وتربيت چون نهادآموزش وپرورش، خانواده، حکومت و جامعه درقالب همين اصول باشدارائه استانداردمناسب برای هرمنطقه ازکشور اسلامی با تنوع زيست محيطی وفرهنگهاوتنوع نيازهاوتهيه ابعادکميتی واستانداردهای کالبدیدرهرمکان کاردشواری نخواهدبود.

درپايان به برخی ازاين اصول استانداردی اشاره خواهدشد.

استانداردهای منابع انسانی:

استاندارد(10) به مفهوم معيار،مقياس،قاعده،ابزاريامدل سنجش واستانداردسازی به معنای سنجش وقياس،به صورت اسم وصفت استفاده می شود.(11)

همچنين به معانی:سطح کيفيت،سطح ويژه کيفيت،وسيله ای که برای تست کردن واندازه گرفتن به کارمی رود،آنچه که به صورت يک قاعده صحيح ازطرف عموم پذيرفته شده و همه چيزمی بايست مانندآن شود،می آيد. (12)

منابع انسانی رادرساده ترين بيان می توان باشاخص هايی چون:سرمايه انسانی،مهارتها، عملکرد،تخصص،فکروانديشه کارکنان واعتبارهرسازمان تعبيرکرد.

استانداردمنابع انسانی درواقع به مفهوم الگوومنش برگزيده برای انديشه،رفتاروعملکرد انسان درسازمان وروش صحيح تعامل وبرخورداودرمناسبات وروابط انسانی است که در قالب مجموعه ای ازبايدهاونبايدها،همسووهماهنگ بااهداف وارج نهاده های هرجامعه ونظام طرح ريزی می شود.

هرنظام وسازمانی برپايه مبانی،سياستهاوديدگاههای خودوباتوجه به سرمايه انسانی که دراختياردارداستانداردهايی رابرای نيروهاوکارکنان خوددرنظرمی گيردکه افراد می بايست آنرابه مثابه مدل ونمونه ای سرمشق خودقراردهند.

دررويکرداسلامی هدف ازارائه وتدوين استانداردهای منابع انسانی رسيدن ورساندن انسان به اوج معرفت ونيک سرشتی است که تمامی اهداف وآرمانهاوعملکردهابدان سو بازگشت می کند.

درلسان اهل بيت(علیه السلام) الگوی انسان استاندارديااستانداردانسانی چنين بيان می شود:«انسان کامل وخوب کسی است که هوای نفس خودراتابع امرخداوندقراردهدونيروهايش را درراه رضايت خداصرف کند.ذلت وخواری همراه باحق راازعزت درراه باطل نزديکتربه عزت ابدی بداند،چنين انسانی بهترين انسان است پس به اوتمسک جوييدوبه راه وروش او اقتدا کنيد.»(13)

انسان شناسی پيش نيازاستانداردسازی منابع انسانی:

انسان وابعادوتجليات وجودی او،هويت واقعی ورازهای نهفته دراوبه عنوان محوری ترين بحث درمباحث منابع انسانی بايسته واکاوی وبررسی است: «کوشش اساسی وتمرکزقوای دماغی يک محقق درتحليل وبررسی انسان درهرقلمروزندگی که باشدمتوجه خود «من» آن انسان است که موردتحقيق قرارگرفته است.اگرمحقق توانست وضع وموقعيت واقعی انسان موردبررسی خودراکشف کند، نود درصدکارخودراانجام داده است.ده درصدديگررامی تواندبدون زحمت زياددرک و دريافت نمايدوبالعکس.مادامی که محقق ازکشف جوهروپديده های بنيادين«من»انسان ناتوان بوده باشدهراندازه هم که معلومات اودرباره بيرون از«من»مفروض فراوان بوده باشد نخواهد توانست نظرقاطعانه ای رادرباره اوابرازنمايد.»(14)

هرگونه تصميم گيری درباره انسان،شناخت عوامل موثردرتوانمندسازی،همچنين موانع توسعه وی،مستلزم تحصيل شناخت کامل ازاوست وبدون درک ابعادوجودی انسان هرگز نمی توان برنامه ای منظم برای استانداردسازی سرمايه انسانی درسازمانهامدون نمود.

مفاهيمی چون توسعه منابع انسانی،رهبری،وجدان کاری،کنترل ونظارت نيروی کار،افزايش بهره وری،افزايش خلاقيت وابتکار،بهبودمداوم،افزايش تعهدکارکنان،دخيل بودن افراد،همه و همه بدون درنظرگرفتن شخص انسانی ونيازهای اساسی اوقابل فهم نخواهدبود.

منابع انسانی آموزش وپرورش:

منابع انسانی درهرسازمان ونهادی ازجايگاه ويژه ای برخورداراست وبه عنوان بارزترين و اصلی ترين عامل موثردرکارآيی واثربخشی فرآيندهاودرنهايت رشدوتوسعه سازمانی موردتوجه است.به ويژه سازمان آموزش وپرورش که به عنوان بخش اساسی ميراث فرهنگی کشور،ارتباط مستقيم باتعقل وانديشه انسانهاداشته ووظيفه انتقال آموزه های تربيتی،ارزشهاوهنجارهای اجتماعی وارتقاء سطح مهارتهاودانش مردم رابه عهده دارد.

نيروی انسانی آموزش ديده درآموزش وپرورش هم نهاده ای درجريان تعليم وتربيت وهم ستانده اين جريان برای سايرعملکردهای توليدی وخدماتی جامعه است،کمبودنيروی کار ماهرومتخصص ازموانع مهم رشدوتوسعه اقتصادی درکشورهای درحال توسعه است که می توان بابرنامه ريزی صحيح آموزشی اين کمبودراپيش بينی کرده واقدامات لازم به منظوررفع آنراتدارک ديد.(15)

سرمايه انسانی محوربسياری ازتحقيقات دراقتصادآموزش وپرورش است.اين مفهوم در سايرشاخه های اقتصادنيزکه درمواردی بااقتصادآموزش وپرورش وجه اشتراک دارند مطرح بوده ودرتحليل سياستهای بازاروبه کارگيری شاخصهای اکتساب وتوزيع درآمد مورداستفاده قرارمی گيرد.(16)

مطالعات تطبيقی:ضرورتها وچالشها:

درمطالعات وبررسی های تطبيقی که به منظوردستيابی به استانداردهاصورت می گيرد سزامندآنکه الگوهای ارائه شده ازسوی ديگران رامحک زده وباشناسايی نقطه های جدايی وپيوندبرخوردفعالانه وگزينشی داشته باشيم،زيرااگرچه برخی ازاستانداردهابراساس نيازهای مشترک تمامی انسانها بوجودآمده امابسياری ازآنهاوابسته به تعاريف خاص آنها درهرکشورمی باشد که با تعريف آن درکشورديگرمتفاوت است.(17)

مهمترآنکه بسياری ازشاخص هايی که ديگران درنظرداشته انددرراستای نيازهای ويژه فرهنگ ونظام اقتصادی وسياسی حاکم برآن کشورهاست وچه بساالگوگيری ازآن مارا گامهابه قهقرابرگرداند.

مثلاً: نظامی که انسان راموجودی مادی می پنداردوصرفاً وی رابه عنوان ابزاری در خدمت سازمان می شناسدوهيچ توجهی به نيازهاوآرمان های معنوی وباورهای وی ندارد،تنها دربستراجتماعی وفرهنگی خاص خودمفهوم می يابدونمی تواندمدلی کارآمد برای تدوين استاندارددرنظام آموزش اسلامی باشد.مسلماً همخوانی باچنين نظامی در تدوين استانداردهای منابع انسانی چالش برانگيزخواهدبود.(18)

به منظوردرک بهتراين مطلب مقايسه ای مفهوم شناختی ميان دونظام آموزشی اسلام و غرب داشته ونقطه های جدايي آن دورابرجسته می نماييم.

نظام آموزشی اسلام:

نظام تربيتی اسلام نظامی مستقل است وبخش عمده فلسفه اسلام رافلسفه آموزش و پرورش تشکيل می دهد.تکنيکهای تعليم وتربيت اسلام درکليه معارف اسلامی پراکنده است. آموزش وپرورش اسلامی دارای اصول،مبانی ومتدمشخص ومخصوص به خوداست وبر اساس متافيزيک واعتقادبه اصول دين وپايه های انسانيت استواراست.توحيدونزديکی به خداوجلب رضايت او،رعايت وجدان ورعايت حقوق سايرافرادوعشق وعلاقه به ديگران پايه های اصول معنوی سيستم آموزش دراسلام می باشدکه منطق وتعقل،احساس وتجربه ازمشخصات آن است.(19)

درنظام آموزش اسلام مقصودازتعليم وتربيت آن است که زمينه ای مناسب برای رشد جسمی،روحی وعقلی کودکان فراهم آيد ومهمترين وظيفه سازمان آموزش وپرورش به عنوان متولی تعليم وتربيت،پرورش بنده صالح است.

دانش آموزدرمدرسه اسرارورموزحاکم برجهان رامی آموزد تا نيک وبد راازهم باز شناسد،غرايزوقوای درونی خودراتعديل کند.شخصيت خودرادرابعادروحی،عقلی واجتماعی رشد داده وهويت واستقلال فرهنگی خودرابازيابد.

نظام آموزشی غرب:

نظام آموزشی غرب برپايه اقتصاداستواراست وهرگونه تصميم گيری نظامهای آموزشی زيرنظردنيای اقتصادمی باشدوآموزش درخدمت پيشبرداهداف سرمايه داری است.

دنيای غرب اززمان افول حاکيت کليسا،نظام آموزش وپرورش خودرابرپايه های سکولاريزم واومانيسم بنانهادودرنتيجه هدف ازمطالعه وتحقيق درجهان آفرينش وکشف رموزوقوانين علمی آن صرفاً تسلط واستفاده هرچه بهتروبيشترمادی قرارداده شد و محتوای آموزشی وتربيتی به کلی ازمعنويات،ارتباط باخداوتعاليم انبيای الهی تهی گشت و انسان باتکيه برقدرت علمی وفکری اش عملاً خودراازوحی وارتباط باعالم بالاوعبوديت و بندگی حق تعالی بی نيازدانست.(20)

درغرب تغذيه فکری وتربيتی دانش آموزان به گونه ای است که به راحتی بتوانندتحت هدايت متخصصانی درآيندکه ازنقطه نظردولت وبنگاههای اقتصادی بی خطروسودمند به حال توليدوتجارت می باشند.هرگونه اظهارنظرازسوی معلمان ياديگران ممکن است به قيمت ازدست دادن جانشان تمام شود.(21)

ريچاردويلی وزيرآموزش وپرورش ايالات متحده آمريکانخستين برنامه فناوری آموزشی اين کشوررادرسال1996باعنوان«دانش آموزان آمريکايی رابرای قرن بيست ويکم آماده سازيم»ارائه نمود.هدف ازاين برنامه که برای کودکان واجب التعليم ترسيم شده،آن است که کودکان باآموزش وآمادگی بهترپاسخگوی تقاضای روزافزون اقتصادنوين آمريکاباشند.(22)

ادواردراس(23) درکتاب خودبه نام«کنترل اجتماعی»(24) می گويد: «نقشه هايی دردست تهيه است تاتبليغات وآموزش رسانه های جمعی جايگزين جامعه، خانواده وکليساشوند.مردم چيزی جزتکه های خميرکوچک وشکل پذيرنيستند.»(25)

مدارس درهرسطحی فشارفراوانی راتحمل می کنندکه بتوانندبه تقاضاهای فزاينده مربوط به توسعه سرمايه انسانی که تأمين کننده خواسته های اقتصادهای درگيرودرحال رقابت به قيمت واکنش دربرابرمسائل آموزشی وروان شناختی است پاسخ گويند.(26)

جان تيلورگاتو (27)معلم نمونه سالهای1991تا1989نيويورک که بيش ازسی سال درمدارس عمومی نيويورک به تدريس اشتغال داشته است نظام آموزش وپرورش آمريکاراارزيابی نموده وانتقادات اساسی رامتوجه اين نظام می سازد.

وی براين باوراست که درغرب زندگی نوجوانان ازهرگونه تجربه معناداری خالی است، مطالب درسی کنونی حتی درسطح متون ومطالب بحث برانگيزی که درکلاس چهارم يا پنجم برای دانش آموزان بااستعداددراواسط قرن19ارائه می شدنيزنيستندکسانی که الان در دبيرستان هستنددرواقع کارکلاس هشتم ياهفتم طبق استانداردهای يک قرن پيش راانجام می دهند.(28)

جامعه اسلامی واستانداردهای ارزش مدار:

الگوی اسلامی استانداردمنابع انسانی درآموزش وپرورش که هم معلم وهم پذيرنده تعليم انسان اند،دارای اصول وقواعدثابت وخطاناپذيرومنبعث ازفرهنگ وحی می باشداين اصول مبتنی برارزشهای عملی است وهدف آن بوجودآوردن عواملی است که شخص رابه رسالت انسانی خودنزديک می سازد.درجامعه ای که داعيه برپايی احکام وقوانين الهی واسلامی را داردچاره ای جزکنارگذاردن ارزشهای تصنعی وابتنای ساختارآموزش برارزشهای اخلاقی ومعنوی واجرای عملی آن ارزشهانمی باشد.

برطبق يک نظرسنجی ازنگرشهاورفتارهای فرهنگی اجتماعی درايران متأسفانه به نظرمی رسدکه جامعه مادرمسيرحرکت به طرف ارزشهای مادیگرايانه است وحداقل زمينه تظاهراين ارزشهادرنيمرخ فرهنگی جامعه شهری قوی است،جوانان درمعرض تغييرارزشها قراردارندوآن هم نه حرکت به سوی ارزشهای متعالی،بلکه مسيربيشترارزشهای مادی گرايانه است.

پاره ای ازصفات مانند:دورويی،تقلب وبی اعتنايي به ضوابط ازاهميت ويژه ای درجامعه برخورداراست.سوادودرآمدکه ازعوامل بسيارتعيين کننده درنگرشهاورفتارهاست به نظر نمی رسدکه هميشه درجهت متعادل سازی ارزشهاوهدايت معنوی حرکت کند.(29)

باتوجه به مواردذکرشده،تربيت افرادسازگارباارزشهاکه تنهاباشناخت ويژگيهای روح انسان امکان پذيرمی باشداهميت خودرانشان می دهد.امروزه بيش ازهرزمان ديگرضرورت بکارگيری عملی ارزشهای بشری که درقرآن کريم وسنت معصومين(علیه السلام)به عنوان قانون ثابت مطرح شده وهرگزجنبه ذهنی واتوپيايی ندارندنمودارمی گرددوانسانهادرعمل می توانندوبايدکه رفتارمطابق بانظام ارزشی اسلام که به آن باورقلبی دارندازخودنشان دهند.

اهميت ارزشهازمانی پديدارمی شودکه بتوان جامعه ای راتهی ازهرگونه ارزشی درخيال آورد،(30) حتی درجوامع غربی نيزکه ايمان به خدادرعرصه عمل ناديده گرفته شده ودين ودنيا به کلی ازهم تفکيک شده انداحساس نيازبه ارزشهای اخلاقی وجودداردتاآنجاکه استانداردهايي رانيزدراين خصوص تدوين نموده اند.(31)

استانداردهای منابع انسانی آموزش وپرورش:

به منظوردستيابی به اصول فراگيراستانداردهادراسلام،مطالعه وتحقيق درآن ويافتن معيار صحيح چه درحوزه آموزش وپرورش،چه غيرآن می بايست علاوه برقرآن وسنت که منابع گفتاری دراسلام اند،رفتاروتقرير(32) معصومين(علیه السلام) رانيزازنظرگذراند.

درآموزش وپرورش استانداردهارادرچندشاخه زيرمی توان موردبررسی قرارداد.

1.فرآيندآموزش:چيستی،الگوونحوه صحيح آن

2.معلمان

3.مديران واستانداردهای مديريتی

4.کارمندان

5.علم آموزان

6.خانواده،جامعه وحکومت وهرنهادی که ارتباط مستقيم باامرتعليم وتعلم دارد.

بيان چيستی استانداردهادرباره هريک ازمواردذکرشده بالافرصتی ديگرمی طلبد،اين مختصربه برخی استانداردهاکه ازمتون اسلامی به دست می آيداشاره می نمايد.

يادگيری مستمر:

«أطلب العلم من المهد إلی اللحد.»

ازمنظراسلام،آموزش فرآيندی زنده وپويااست ودرهيچ دورانی ازحيات انسان ازحرکت باز نمی ايستد.هيچ گونه محدوديتی ازلحاظ زمان،مکان ونوع دانش درنظام آموزشی اسلام وجودندارد.

باورمندی به اين حديث شريف به اين مفهوم است که به آموزش به عنوان نيازاساسی انسان که آغازش گاهواره است وپايانی برای آن منظورنشده،نگريسته شود.بايدآموزش را ازکلاس درس ومدرسه ودانشگاه به خانه وکارخانه واجتماع کشانيدکه البته رسيدن به چنين آرمانی نيازمنداراده ملی وتحقق نهضتی عظيم درآحادمردم بوده وهمياری وهمکاری تمامی نهادهای دست اندرکاررامی طلبد.

تفکردرمطالب درسی وتحليل آن:

قال أميرالمومنين(علیه السلام) :

«أعقلواالخبرإذاسمعتموه عقل رعايه لاعقل روايه فإن رواه العلم کثيرورعاته قليل.»(33)

مطلبی راکه می شنويدآن راموردتحليل وبررسی قراردهيد،نه اينکه فقط به ذهن بسپاريد. کسانی که مطالب رادرحافظه انبارمی کنند زيادند،اماافرادی که مطلب رابررسی وتحليل می کنندکم اند.

آموزش بايد به گونه ای باشدکه باتحريک مغزدانش آموز،وی رابه انديشيدن وادارکند تابا تحليل محتوای مطالب به مفهوم رهنمون گردد.

حفظ کردن وبه خاطرسپردن مطالب باتوجه به تنوع وتوسعه وسايل يادگيری کار دشواری نيست.علاوه براين که اين شيوه آموزش روحيه تخيل وخلاقيت دانش آموزراازبين برده و منجربه پذيرش کورکورانه گزاره هامی گردد.معلم حرفه ای آن است که تنهادرانديشه انتقال اطلاعات خودنباشد،بلکه دانش آموزرابه گونه ای آموزش دهدکه بتواندآنچه می شنود،مورد تحليل قراردهدوآموزشی ارائه دهدکه سوال برانگيزبوده وکلاس درس رابه فضايی برای پرسش وپرسش گری تبديل نمايد.

کاربردی بودن آموزه ها:

قال أميرالمومنين(علیه السلام) :

«العلم مقرون بالعمل فمن علم عمل.»(34)

دانش بايدکاربردی وبرمحورسودمندی استوارباشد.اگردانش،دانش حقيقی باشدعمل رادر پی دارد.(کارمفيدازناحيه علم کاربردی ناشی می شود)

فراگيربايددانشی رابياموزدکه کارآيی لازم راداشته وبرای آينده اوسودمندباشدوبتواند پاسخگوی نيازهای اخلاقی،روانی،معنوی،اقتصادی واجتماعی اوباشد.يعنی نظام آموزش و پرورش نظام اقتضايی باشد.

مشارکت دانش آموزان درفرآيندآموزش:

«أدع إلی سبيل ربک بالحکمه والموعظه الحسنه وجادلهم باللتی هی أحسن.»(35)

«باحکمت واندرزنيکوبه راه پروردگارت دعوت کن وبه نيکوترين وجه باآنان مناظره کن.»

مشارکت دانش آموزان درامرآموزش که درمکتب تعليم وتربيت اسلامی ازآن به مناظره ومباحثه تعبيرمی شودباعث می شودکه ذهن هردوطرف بويژه شاگرددرگيرمطلب شده و شاگردفرصت ابرازعقيده پيداکرده،ايده هاوافکارخودراارائه نمايد.

درنظام آموزش تک محوری که معلم دررأس برنامه آموزش قرارداردودانش آموزملزم به پذيرش بی چون وچرای سخنان معلم است،روحيه تخيل وانديشه وری روبه جمود نهاده و انگيزه های نوآوری فروکش می کند.

بهتراست معلمان به جای متکلم وحده شدن ولذت بردن ازشنيدن سخنان خويش روش مکالمه وگفتگورادرکلاس ايجادنمايند.کلاس درس بايدمجموعه ای ازسوال وجواب باشد. همانطورکه معلم ازشاگردان خودسوال می کندبايداجازه دهدشاگردان هم متقابلاً ازمعلم و ياازيکديگرسوال کنند.(36)

احترام به معلم:

« حق سائسک بالعلم فالتعظيم له» (37)

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند: «حق سرپرست علمی آن است که ویرا بزرگ شماری واحترام کنی.»

معلم که آموزش نسلی نوپابه عهده اوست بايدموردتکريم قرارگيرد،تجربيات وتخصص او درامرآموزش احترام گذارده شودودرتصميم گيريهاوبرنامه ريزيهامشارکت داده شودو امکانات ارتقاء وپيشرفت اوفراهم آيد.دراين صورت است که زمينه بهره برداری بی پايان از علم استادفراهم می آيد.

تعهدمعلمان، مديران وکارکنان:

اصل تعهدازجمله بديهی ترين اصول استانداردمنابع انسانی است که هم درحيطه مديريت و هم درحيطه کارمعلمان وديگرکارکنان وهمچنين علم آموزان کاربرددارد.

«واوفوابالعهد إن العهدکان مسوولا.»(38)

«به پيمان خود پايداربمانيد،زيراازپيمانهاحتماًپرسش خواهدشد.»

اصل تعهددراشکال مختلفش اصلی است که اگرازقاموس زندگی بشری حذف شوداز موجوديت انسانی چيزی باقی نمی ماندکه حتی يک لحظه انديشيدن درباره اوبيارزد.انسان بی تعهدپست ترازجماداست،وقتی که پديده مقدس تعهدازانسان سلب می شودطبيعت پيچيده بشری چهره منفورخودرامی نماياند.(39)

الزامات اصل تعهد:

1. به مجردی که تعهد بسته می شود می بايست تصميم جدی بروفای به آن گرفته شود.

2. لوازم عالی عمل به تعهد درتعهدی است که براساس انگيزه الهی باشدکه داخل درارزشهای والا می گردد،نه درتعهدی که برپايه ضرورتهاواطمينان درزندگی اجتماعی باشد.

امنيت ورضايت شغلی:

امام علی(علیه السلام) درنامه خودبه مالک اشترسفارش می کند:

«أسبغ عليهم الأرزاق وإن ذلک قوه لهم علی استصلاح أنفسهم.»(41)

« بايد مخارج آنان راتأمين کنی،زيرابی نيازبودن آنان موجب می شودکه خودرااصلاح کنند.»

امام به مالک فرمان می دهدکه برای کارکنان خودزندگی شايسته ای فراهم نمايد تا نيازشان برطرف گردد وبه مردم کمترنيازپيداکنند.

ازبين بردن مشکلات مادی ورفاهی ارتباط مستقيمی باکيفيت کارمعلمان دارد ومشکلات باعث می شودکه معلمان ازحرفه خودناراضی باشندونسبت به آينده بی اطمينان گردندکه دراين صورت هرگزنمی توانندازخلاقيت واستعدادهای خوددرراه سازندگی وپيشرفت علم آموزان بهره برندوممکن است به سوی کاردوم روی آورندکه دراين صورت خواه ناخواه توان فکری آنان برای حرفه معلمی متمرکزنخواهدشد.

نتيجه:

برپايه آنچه تاکنون گفته شدمی توان نتيجه گرفت:

← ازآنجاکه محوراساسی بحث دراستانداردسازی منابع انسانی آموزش وپرورش،انسان می باشد؛بايسته است که ازويژگيهاونيازهای واقعی اوشناخت دقيق پيداکردتابتوان استعدادهای اصيل فراگيران رابه فعليت رسانيد.

← دين مقدس اسلام دين کاملی است که بخش عمده فلسفه آنرافلسفه آموزش وپرورش تشکيل می دهد.اسلام درفرآيندتعليم وتربيت معيارهای ارزش آفرين فرامادی خودرابيان می کند.می توان اصول ومبانی استانداردهاراازمتون اسلامی فراچنگ آورد.برخی ازاين اصول عبارتنداز: تعهد،مشارکت فراگيران درآموزش،تفکردرمطالب درسی وتحليل آن، آموزش مستمر،کاربردی بودن آموزه ها،امنيت ورضايت شغلی و...

← دربررسی های تطبيقی نظامهای آموزشی جهان بايدتوجه داشت که بسياری ازنظام هادر بستراجتماعی،سياسی وفرهنگی خاص خودمفهوم می يابد.البته لزوم بهره مندی ازفناوری جديددرفرآيندآموزش امری بديهی است.

استانداردسازی منابع انسانی در آموزش وپرورش

مطالب مشابه :

بروجرد، الشتر و ناحيه2 برترين‌هاي آمادگي‌جسماني پسران

آدرس وشماره تماس وزارت آموزش وپرورش

سند ملی توسعه آموزش وپرورش

الشتر قهرمان هندبال متوسطه لرستان

مسابقات واليبال دانش‌آموزان پسر استان با قهرماني كوهدشت و الشتر به پايان رسيد

مشکلات مدیران دوره متوسطه اول

استانداردسازی منابع انسانی در آموزش وپرورش

زاغه قهرمان كوه‌پيمايي دانش‌آموزان استان

آموزش و پرورش

اولویتهای پژوهشی اداره کل آموزش و پرورش استان لرستان