ویژگی های طراحی در اقلیم معتدل و مرطوب

آب و هوای معتدل خزری

اين نوع اقليم جلگه هاي کناره دريا ی خزر تا كوهپايه هاي شمالي البرز را شامل مي شود . در اين نواحي به دليل كمي فاصله كوهستان و دريا رطوبت تجمع مي يابد كه بعنوان پيامد آن مي توان بارش هاي قابل ملاحظه و دمواي معتدل را ذكر كرد.

توزيع مكاني ميانگين بارندگي ساليانه در نوار ساحلی از غرب به شرق با كاهش همراه است در حاليكه توزيع زماني آن وضعيتي كمابيش منظم دارد حداكثر بارندگي در پائيز و حداقل آن در بهار اتفاق مي افتد.

در بررسي پارامتر درجه حرارت نيز مشاهده مي شود كه به دليل رطوبت نسبي بالا و زياد بودن تعداد روزهاي پوشيده از ابر ، دماي هوا معتدل و دامنه دمايي محدود مي باشد كه اين وضعيت منجر به تابستانهاي گرم و مرطوب و زمستانهاي معتدل با يخبندانهاي اتفاقي مي گردد.

اقليم معتدل و مرطوب مشخصات

بارش فراوان

رطوبت نسبي زياد

اختلاف درجه حرارت كم بين شب وروز

جهت گیری

عموما " شرقي - غربي با كشيدگي زياد مخصوصا" در نوارهاي ساحلي عموما" كشيدگي در مقابل جهت دريا و در مقابل نور آفتاب جنوب

مقابله با

رطوبت : افزايش كوران

باد غالب : باد غالب ا ز سوی غرب مي وزد

بازشوها

تناسبات زياد

وجود باز شوها در تمام جبهه هاي ساختمان

عدم وجود زيرزمين :به علت وجود رطوبت زياد و بالا بودن سطح آبهای زيرزمينی

پوشش سقف ها

شيرواني از جنس 1. ايرانيت 2. ساقه ي برنج 3. گالي و س 4. ورق هاي گالوانيزه

اجزای سقف شيروانی در شيوه ی سنتی آن

کرسی چينی

ايجاد كرسي براي جدا كردن ساختمان از كف.

استفاده از فنداسيون نمايان و قرار گيري اجزا ءكف روي آن ها

ارتفاع و شيب سقف

ارتفاع سقف در ساختمان هاي نزديك به دريا بيش تر از ساختمان هاي دور از درياست و به طبع آن شيب آن نيز بيشتر میباشد.

و علت واضح آن غلبه در مقابل بارانی است که با توجه به نزديکی به دريا تشديد می گردد.

بافت

پراكندگی و وجود فاصله ميان ساخته ها

پراكنده بودن بافت به منظور ايجاد كوران در فضاي ميان خانه ها و ساختمان ها است. در اين صورت هوا به راحتي در ميان خانه ها جولان می دهد و نياز به کوران را برطرف می نمايد.

بيان وجود ايوان

وجود ايوان به عنوان يک عنصر ويژه در خانه های اين اقليم جايگاهی خاص عرضه می دارد.

وجود ايوان را ميتوان ادامه ارتفاع گرفتن بنا از زمين در اين مناطق دانست که در دنباله ی مقابله با رطوبت زياد ايجاد ميگردد .

ايوان بيانی از برونگرايی خانه های ناحيه معتدل و مرطوب ايران (شمال کشور) بوده و عنصری است که مکان انجام فعاليتهای

بسياری از مردم اين اقليم ميباشد و به واسطه اينکه در زير سقف بيرون زده شيروانی واقع ميشود از نفوذ باران نيز در امان بوده

و ارتباط دهنده فضاهای داخلی چون اتاقها ست که با وجود آن نيازی به ورود به حياط و رفتن به نقطه ای ديگر از فضاهای

خانگی نميباشد . با اشاره به اين که اهميت اين موضوع در يک روز بارانی صد چندان می گردد.

بيان تلار ، بیانی از برونگرایی

تلار واژه ای است که در قاموس معماری ا ي ن اقل ي م به عنوان فضا ي ی تراس مانند وجود دارد. ا ي ن فضا در طبقه های بالا ي ی قرار داشته و چون ا ي وان مکانی برای انجام فعال ي ت های بس ي اری است که در مقا ي سه با فعال ي تها ي ی که در ا ي وان انجام می گردد در ارتباط کمتری با مح ي ط خارج و ح ي اط م ي باشد . فعال ي تها ي ی از جمله پذ ي را ي ی از مهمان (در فصولی که هوا مطبوع ي ت دارد چون تابستان و بهار) ، صرف غذا ، استراحت و خواب و به طور کل م ي توان گفت عمده فعال ي تهای خانواده در فصول بهار و تابستان که هوا سرد نم ي باشد در ا ي ن مکان رخ م ي دهدو اعضای خانه از رطوبت شد ي د به فضای ب ي رون پناه آورده و در اوج برونگرا ي ی به زندگی خو ي ش ادامه م ي دهند.

( واژه بالا خانه به اتاق و فضای پشت تلار اطلاق م ي شود..)

مصالح مصرفی

مصالح سبك با ظرفيت حرارتي پايين : چوب ، ساقه ي برنج

براي ساختمان هاي داراي سازه از مصالح بنايي با ظرفيت حرارتي پايين : بلوك سيماني ، سنگ ، ديوار چينه اي (مقاوم در برابر رانش)

کوران

مهم ترين مسئله در ساختمان هاي نواحي معتدل ومرطوب ايجاد كوران و مبارزه با رطوبت بيش از حد محيط است .

گشودگي ها به هدف ايجاد كوران تعبيه مي شوند.اين گشودگي ها به دو صورت مي توان بررسي كرد:

در دو ضلع متفاوت

در دو ضلع هم راستا

بايد در نظر داشت همانگونه که وجود گشودگی بسيار حائز اهميت است ، همواره توانايی ايجاد آن در هر ضلعی وجود نداشته و برخی مواقع امکان ايجاد مشکل در يک ضلع توسط گشودگی وجود دارد.

در نتيجه موضوع بالا طراحی نقاط قرارگيری پنجره بسيار مهم است و اهميت آن در اين مناطق صد چندان می باشد و آن به دليل صد چندانی اهميت کوران در اين اقليم است.

هرچه نحوه ی قرارگيری پنجره ها باعث گردش بیشتر هوا در يک فضای داخلی بگردد نشان از تعبيه پنجره به شيوه ی ايده آل دارد و البته اين موضوع با در نظر گرفتن سوی وزش باد در نقطه طراحی ساختمان صورت می پذيرد.

همانطور که از شکل بالا بر ميايد زمانی که جهت وزش باد و راستای قرارگيری دو پنجره منطبق باشند گردش کمتری از هوا را در فضا خواهيم داشت و حالت خلاف آن باعث گردش بهتر ميگردد.

در هنگام برخورد باد با يک کالبد دو بعد ايجاد ميگردد يکی ضلعی که در آن فضا فشار ايجاد ميشود (علامت مثبت در شکل بيان آن است) و ضلعی که مکش در آن ايجاد ميگردد (علامت منفی در شکل بيان آن است) . ضلعی که در آن مکش ايجاد ميشود ضلعی منفی بوده که در جهت دريافت باد هيچ نقشی بر عهده ندارد و در هنگام طراحی مکان پنجره ها بايد به اين نکته توجه نمود و گشودگی وسيعی در آن قرار نداد . اين ضلع تنها ميتواند در بر گيرنده پنجره ای جهت خروج هوا باشد و بدين نحو در امر کوران مشارکت نمايد.

با توجه به در نظر گرفتن جهت باد ، ميتوان کوران را با عواملی شدد بخشيد در شکل زير با قرار دادن يک تيغه در ميان دو پنجره شدت هوای ورودی را تشديد نموده و به دنبال آن کوران را تقويت مينمايد.

در این دو شکل دو پنجره در یک ضلع ساختمان در جهت کوران قرار داده شده اما يک عنصر ميانی که در شکل پايين عنصرهايی طبيعی يعنی درختان ميباشند ، به عنوان يک مانع باد ورودی را تقويت مينمايند.

ايجاد يك گشودگي بزرگ در ديوا ر ؛ ورود هواي خنك از پايين گشودگي و خروج هواي گرم ازبا لاي گشودگي

دو پنجره در راستاي عمودي يك ديوار اما از يکديگر مجزا گشته اند

دو پنجره در دو ضلع متفاوت اتاق ، ورود و خروج هوا با توجه به جهت ورود باد

داکت
داكت وظيفه ي تهويه ي هوا در ساختمان را به عهده دارد. علی الخصوص در مواقعی که توانايی ايجاد پنجره در ديوارها وجود ندارد
و يا ساختمانی چند طبقه با فضاهای بزرگ و مرکزی داشته باشيم
داکت اين وظيفه را باجمع آوري هواي گرم و مرطوب ازكل ساختمان و انتقال آن به هواي آزاد انجام مي دهد.