روشهای کاربردی مبارزه با حشرات

الف : مگس خانگي <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

مطالعات تجربي و اپيدميولوژيک نشان داده است که اين مگسها به علت عادات رشد در محيط هاي کثيف و تغذيه از مواد آلوده و فضولات مي توانند طيف وسيعي از عوامل بيماريزا از قبيل ويروسها ، باکتريها ، پروتوزوآ و تخم نماتدها و کرمهاي انگل را بطور مکانيکي و توسط پاها ، خرطوم و موهاي موجود برروي بدن منتقل نمايند.

اين حشره بيشتر در جاهايي كه اصول بهداشت محيط رعايت نشده و در اماكني كه زباله ها را دير به دير دفع مي كنند و يا در نزديكي آنها دامداري ، مرغداري و يا كود حيواني براي فضاي سبز انباشته شده و يا مواد آلي در حال پوسيدن وجود داشته، فعاليت دارند

سموم مورد مصرف

بهداشت محيط بهترين روش کنترل مگس هاست و در اين راستا به منظور حذف محلهاي نشو نماي مگسها عمليات بهسازي و بهينه سازي محيط، روشهاي جمع آوري و از بين بردن زباله کود و کمپوست از اهميت ويژه اي برخوردار است، پخش كردن كودها در لايه هايي كمتر از 10 سانتي متر ‏، جمع آوري و دفع بهداشتي زباله ها ، دفع بهداشتي فضولات انساني و ... مي باشد.

استفاده از حشره کشها به عنوان مکمل عمليات مبارزه در جهت ريشه کني يا کنترل مطلوب مگس بکار مي رود.

کنترل از طريق سمپاشي ابقايي:

اماکن مورد سمپاشي :

سطوح داخلي و خارجي و اطراف مناطق نگهداري دام و حيوانات ، سمپاشي مناطق جمع آوري و دفن زباله

سموم مورد استفاده در مبارزه با مگسهاي بالغ

پريمفوس متيل 2-1 گرم در متر مربع ، پرمترين05/0-025/0 گرم متر مربع ، ديازينون 8/0-4/0 گرم در مترمربع سيپرمترين 1/0 – 025/0 گرم بر متر مربع ، دلتامترين 15/0 – 0075/0 گرم بر متر مربع

در هنگام استفاده از سموم ذکر شده بايستي دقت نمود که از آلودگي مواد غذايي و آب آشاميدني با سموم خودداري شود و سمپاشي مستقيم بر روي حيوانات و يا سطوحي که ممکن است توسط آنها ليسيده شود ممنوع است به منظور مبارزه با مراحل لاروهاي مگس هاي مي توان از پودر سوين به صورت پودر پاشي محل دفن زباله و نگهداري کود و ديگر اماکن مشابه استفاده نمود . لاکن به علت امکان وجود مقاومت نسبت به حشره کش مورد اشاره در برخي از جمعيتهاي مگسها مي توان از حشره کشهاي ديگر نظير فنيتروتيون ، فنيتون ، مالاتيون ، پريمفوس متيل به ميزان 5/2 تا 25 گرم ماده موثر در ليتر بر چسب حجم و ضخامت مواد آلي در حال پوسيدن در 28 تا 56 ليتر آب براي هر 100 متر مربع استفاده نمود.

ساير سموم مورد مصرف و جديد عبارتند از:

1- آلفا كرون :

اين سم يك نوع اختصاصي بر عليه مگس خانگي بوده كه از دسته سموم پايروتيروئيدي مي باشد.

اين سم به صورت پودر بوده و معمولا بايستي آن را با 400 سي سي آب مخلوط كرد و با قلم مو به سطوح و لبه هاي تيز وسايل ماليد. ( كارايي به صورت طعمه مسموم )تجربه شخصي نشان داد بهتر است از اين سم به ميزان هر بسته نيم كيلويي در 10 ليتر آب همراه با 5/0 كيلو شكر حل شده، استفاده كرد و در تمام جاهايي كه مگس فعاليت دارد و بويژه بر روي لبه هاي اشيائ و اجناس ، سيم هاي برق ، طناب و وسايل آويزان سمپاشي نمود.

2- اسنيپ :

اين سم نيز يك نوع اختصاصي بر عليه مگس خانگي بوده كه از سته سموم پايروتيروئيدي مي باشد. به صورت گرانول بوده اين سم را با چيزي مخلوط نكرده بلكه با دستگاه گرانول پاش و يا دستي آن را در جاهايي كه به صورت طبيعي خيس يا مرطوب بوده و يا توسط خودمان خيس شده مي پاشند.

2- ديازينون ‏، مالاتيون ، دورسبان :

اين سموم كه از دسته سموم فسفره بوده به صورت محلول 5/2% (250 سي سي در 10 ليتر آب ) همراه با نيم كيلو شكر حل شده و يا بر روي زباله ها بدون شكر استفاده كرد.

ب: پشه ها:

از آنجاييكه پشه ها داراي دگرديسي كامل بوده لذا سه مرحله از 4 مرحله زندگي خود يعني ( تخم ،لارو و پوپ ) را در آب زندگي كرده تنها مرحله بلوغ خود را در محيط بيرون از آب زندگي كرده و تنها در اين مرحله است كه جنس ماده آن براي تخمگذاري نياز به خونخواري دارد لذا مبارزه اصلي بر روي پشه ها بر روي مبارزه با مراحل لاروي مي باشد كه براي اين كار بايستي يا با استفاده از سمومي مانند ابيت ، مواد نفتي لاروكشي كرد و يا با پركردن لانه هاي لاروي ، جمع آوري و دفع زباله ها ، نخاله هاي ساختماني ، جمع آوري و دفع لاستيكهاي ماشين قوطي هاي مانند قوطي كنسرو و هر آن چيزي كه در آن آب جمع شود از جمله كارهايي است كه در كاهش وفور پشه ها موثر است.

بهترين راه براي مبارزه با پشه هاي بالغ البته بسته به اينكه پشه ها اندوفيل ، اگزو فيل و يا آندوفاز ويا اگزو فاژ باشند، سمپاشي ابقايي است

مهمترين سمومي كه در حال حاضر بر عليه پشه هاي بالغ بكار مي رود سم آيكون بوده كه به ميزان يك بسته 5/62 گرمي در 10 ليتر آب و يا سم دلتامترين به ميزان يك بسته 100 گرمي در 10 ليتر آب است كه به صورت سمپاشي ابقايي بر رو.ي كليه سطوع بطور دقيق انجام مي گيرد.

سوسريها:

بسته به اينكه نوع سوسري (ريز يا درشت ) باشد نوع سمپاشي فرق دارد. سوسريها بطور كلي در اماكني زندگي مي كنند كه گرم ، مرطوب ، تاريك و داراي مواد آلي در حال فساد باشند .

براي مبارزه با سوسريهاي نوع آمريكايي (درشت ) بيشتر راه آبها ، سرويسهاي بهداشتي ، تاسيسات ، انباري ، موتورخانه ، فاضلاب ، و هر آن چيزي كه با فاضلاب سر و كار دارد بايستي به دقت سمپاشي شود.

در مورد سوسريهاي آلماني (ريز ) بايستي تاكيد سمپاشي را بيشتر بر روي آشپزخانه و آبدارخانه ها انجام داد و لذا پشت و داخل كابينت ها ، پشت كليد و پريز شل ، سوراخ رول پلاگ ، زير سينك دستشويي ، اتصال لوله ها و سيم ها ، مل ورود و خروج انواع لوله ها و .... را سمپاشي كرد.

سموم مورد استفاده:

براي سوسريهاي درشت بهتر است از دسته سموم پايروتيروئيدي استفاده كرد و مقدار مصرف آنها را با توجه به توصيه كارخانه سازنده تا 5/1 برابر استفاده نمود.

براي سوسريهاي ريز بهتر است در درجه اول از سموم پايروتيروئيدي و در صورت بروز مقاومت از سموم تركيبي فسفره و پايروتيروئيد به ميزان 50% از مقدار دوز توصيه شده براي هر كدام از سمها استفاده كرد . براي مثال اگر قرار است كه در يك پمپ 10 ليتري 250 سي سي از سم دورسبان و يا150 سي سي سم سيپرمترين به تنهايي استفاده شود مقدار 125 سي سي از سم دورسبان را با 75 سي سي سم سيپرمترين در 10 ليتر آب مخلوط مي كنند.

براي سمپاشي آشپزخانه كه بطور مرتب در معرض شستشو قرار دارد بهتر است از سم اكتيليك به ميزان500 سي سي در 10 ليتر آب استفاده كرد.

در حال حاضر علاوه بر سموم گفته شده مي توان در بخشهاي مثل محل زندگي مريض هاي آسمي ، بخش نوزادان و ... از طعمه هاي مسموم كه در بازار سم وجود داشته و بي بو بوده و هيچ خطري براي انسان ندارد مانند ماكس فورث استفاده كرد.

ساس ها

بطور کلي ساس ها موجودات مزاحمي بوده که از نظر انتقال بيماري داراي اهميت نيستند . هر دو جنس نر و ماده آن در تمام مراحل نمفي و بالغ خونخوار بوده و در شب فعالند. و چون در هنگام خونخواري بزاق ترشح كرده ايجاد تحريك و خارش شديد مي كنند .

در طي روز در زمانيكه خونخواري صورت نمي گيرد نمفها و بالغين بي حركت در محلهاي تاريك و خشك مانند شكاف ها و درز لوازم چوبي منزل ، ديوارها ، سقف ها ، لابلاي كفپوشهاي چوبي، زير درز كاغذ ديواري ، بين تشك و تختخواب مخفي مي شوند .

ساسها هيچ بيماري را به انسان منتقل نمي كنند ولي گزش آنها ممكن است ايجاد كم خوني و آلرژي نمايد كه بستگي به حساسيت افراد و تعداد گزشهاي وارده دارد.

نقل و انتقال : ساسها توسط اجناس دست دوم خريداري شده و يا وسايل چوبي كرايه اي مثل ميز و صندلي مجالس صورت مي گيرد . يك ساس بالغ مي تواند يك كلني ساس بوجود بيايد ساسها داراي بوي خاصي هستند كه نتيجه ترشح غدد موجود در بند سوم سينه آنها مي باشد

روش مبارزه

اساس مبارزه با اين حشرات انجام سمپاشي ابقايي در داخل اماکن بوده وبايستي عمل سمپاشي را صبح زود انجام داد

مناطق مورد سمپاشي شامل قسمتهاي مختلف تختخواب ، تشکها ، وسايل چوبي ، پشتي ها و کليه درزها و شکافهاي موجود در کف اتاق و ديوارها مي باشد.

سموم مورد مصرف

گامگسان 5/0% و در صورت بروز مقاومت مالاتيون 2-1% ، ديازينون 5/0% ، دي كلرووس 5/0% ، پريمفوس متيل به ميزان 10 گرم ماده موثر در ليتر ، دلتامترين به ميزان 05/0 گرم در ليتر استفاده از تركيبات پيروتروئيدي مانند بيورزمترين Bioresmetrin، پرمترين يا سيپرمترين به مقدار 2-1 گرم درليتر به فرمولاسيون حشره کش هاي فوق به دليل تحريک اين حشرات و خارج کردن آنها از محلهاي اختفاء و در نتيجه تماس با حشره کش بسيار مفيد خواهد بود

ملخ :

اصولا ملخها يا بومي يك منطقه بوده و يا به صورت مهاجرند . براي مبارزه با ملخهاي بومي بهتر است از سمومي مانند ليندين و يا سوين را به ميزان يك كيلو در 10 كيلو سبوس برنج و ياسبوس گندم و ترجيحا همراه با ملاس چغندر كه به خوبي مخلوط شده باشد به صورت طعمه مسموم استفاده كرد.

در مورد ملخهاي مهاجر يا بايستي به آنها كاري نداشت ، چرا كه خود به خود بعد از يك يا چند روز از منطقه عبور كرده و يا با استفاده از طعمه هاي مسموم ذكر شده و يا در موارد حاد و بارز به صورت سمپاشي مستقيم با سموم و غلظت هاي ذكر شده در مورد ساير حشرات و بعضا غيظ تر مبارزه را انجام داد.

عقربها و رتيل

عقربهاو عنکبوتها (رتيل ) ناقل بيماري نيستند ولي ممکن است در اثر نيش زدن به انسان و سمومي که به بدن تزريق مي نمايند باعث ناراحتي هاي شديد و جدي و گاها مرگ شوند.

عقربها

عقربها جانوراني شب فعال بوده که در هنگام روز در زير سنگها ، کلوخ ، بقاياي انباشته شده گياهان ، لابه لاي شکاف ديوارها و در گونه هاي حفار عقرب در سوراخهايي که در زمين کنده مي شود استراحت مي نمايند . سميت عقربها به اندازه و رنگ آنها بستگي ندارد و بعضي از عقربهاي بزرگ بدون خطر بوده در حالي که گزش انواعي از عقربها که از جثه کوچکتري برخوردار مي باشد که به علت وجود فاکتورهاي سمي خطرناک مي تواند مرگ آخرين باشد. خطرناکترين عقرب ايران يک عقرب زرد رنگ با طول 7 سانتي متر با نام محلي گاديم مي باشد.

روشهاي مبارزه

استفاده از حشره کشها بايد در داخل اماکن و محلهايي که عقرب ها تمايلي به ورود يا مخفي شدن دارند مانند زير وسايل منزل ، زير زمينها ، زير شيرواني ، کنار اتاقها، داخل کمدها انجام گيرد و در فضاي باز خارج از منازل بايد حشره کشهايي را در قسمتهايي بکار برد که ساختمان با خاک تماس دارد از جمله اين مناطق مي توان به پي و پايه ساختمان ، ستونها و راهروها و ايوانها و رواقها اشاره کرد ارتفاع سمپاشي در اين مناطق تا 60 سانتي متر از سطع زمين مي باشد و سمپاشي توده هاي سنگ و چوب و الوار انباشته شده دراطراف ساختمان نيز ضروري است.

حشره کشهاي مورد استفاده

مالاتيون بي بو به ميزان 50 گرم ماده موثر در ليتر

ليندين به ميزان 5 گرم ماده موثر در ليتر

پروپوکسور به ميزان 20 گرم در ليتر به تنهايي يا به همراه ديکلرووس به ميزان 5 گرم در ليتر استفاده نمود.

رتيلها يا عنکبوتهاي سمي

تمام عنکبوتها که در لفظ عامه به رتيل شناخته شده اند داراي سم مي باشند ، لاکن فقط تعداد محدودي از آنها براي انسان خطرناک هستند .عنکبوتهاي بيوه سياه و قهو هاي از جنس لاترودکتوس ، عنکبوتهاي نسبتا کوچکي هستند که براي انسان بسيار خطرناک تر از عنکبوتهاي بزرگ به ظاهر خطرناک به نام تارانتولا مي باشد.

روشهاي مبارزه

سمپاشي عنکبوتها و توده هاي تخم و تارهاي آنها با حشره کشها بهترين روش براي مبارزه است در اين راستا بايد ديوارها ، زواياي اماکن ، شکافها ، فضاهاي زير لوازم منزل منزل و توده هاي آشغال و مواد زائد و تودهاي چوپ و الوار و ساير مواد زائد را سمپاشي کرد.

احتياط:

در مواقعي که سمپاشي در سقف اتاقها و اماکن انجام مي شود که بايد دقت نمود که عنکبوتها خصوصا بيوه هاي سياه ممکن است تحريک شده و از بالا به پايين افتاده و موجبات گزش فرد را فراهم نمايند.

اين دو موجود كه از دسته موجودات كليسر دار بوده خود شكارچي بسياري از حشرات و موجودات كوچك ديگر بوده ولي در اين بين رتيل به دليل نداشتن غده سمي و نيز زائده اي براي تزريق سم خطري ندارد لذا داراي اهميتي از نظر پزشکي نيست . عقربها به دليل داشتن نيش هاي خطرناك و سمي داراي اهميت مي باشند كه در اين حال خطرناكترين عقربها نوع زرد با دمي باريك و دراز شبيه دم گاو با پديپالپاي برجسته و نيش كوتاه مي باشد كه سم آن نوروتوكسيك مي باشد.

براي مبارزه با اين موجودات ضمن انجام آموزش به پرسنل در معرض خطر ، انجام ملاحظات احتياطي مثل بازرسي كفش و لباس در آماكن آلوده ، ايجاد يك كمربند آبي (در صورت مقدور بودن ) در اطراف چادريا محل سكونت ايجاد كرده و يا با نگهداري و پرورش چند مرغ و خروس آنها را كنترل نمود.

سموم مورد استفاده:

براي سمپاشي بر عليه عقرب به ويژه در اماكن نزديك به محل سكونت افراد بايستي عمليات سمپاشي در ابتداي صبح انجام داد تا در اثر تحريك عقربها توسط سم افراد در معرض گزش آن قرار نگيرند.

سموم مورد استفاده عبارتند از : ديازينون به ميزان 10 گرم در ليتر ، ليندين به ميزان 5 گرم در ليتر ، مالاتيون به ميزان 30 گرم در ليتر ، بنديوکارپ به ميزان 4/2 تا 8/4 گرم در ليتر و سموم پايروئروئيدي و يا سمومي كه داراي خاصيت ابقايي بالا و نيز خاصيت تاثير تدخيني دارند طبق دوزهاي اعلام شده استفاده نمود.

روشهای کاربردی مبارزه با حشرات

مطالب مشابه :

مبارزه با حشرات و جوندگان موذي

مبارزه با حشرات خانگی

مبارزه با حشرات و جوندگان موذی

روشهای کاربردی مبارزه با حشرات

راههای مبارزه با کک

مبارزه با حشرات و جوندگان و جانوران موذی در مواقع بروز حوادث

ساس تختخواب و روشهاي مبارزه

کنترل حشرات و جوندگان

روشهای کاربردی و سنتی مبارزه با حشرات خانگی

موریانه (شناسایی و راههای مبارزه با آن )