جواب اندیشه وتخقیق دینی اول دبیرستان

پاسخ به سوالات انديشه وتحقيق سال اول متوسطه :

درس اول انديشه وتحقيق ندارد .

درس دوم انديشه وتحقيق ندارد .

انديشه و تحقيق :درس سوم ص33

1-پيام هاي اصلي درس را در چند بند به ترتيب بنويسيد
؟

- موجودات عالم در مسيررهائي از نقص بسوي کمال در حرکتند
.

- منظور از رسيدن به کمال عبارتست از شکوفائي استعدادها
.

- انسان موجود جوياي کمال است .

- لحظهء زيبا براي انسان لحظه اي است که انسان به کمالي برسد
.

- گياهان و حيوانات استعدادهاي محدود دارند .

- يکي از استعدادهاي انسان بي نهايت طلبي اوست .

- بي نهايت ( کمال مطلق) کسي جز خدا نيست .

- انسان با تفکر و انتخاب خود راه کمال را مي پيمايد
.

2-تنوع و گستردگي استعدادها مفيد است يا مضر ؟ چرا ؟

اصل تنوع مفيد است زيرا نشانه گستردگي وجود انسان است و آدمي مي
تواند به همه ي اين کمال ها برسد ، اما براي کسي که آگاهانه به سراغ اين استعدادها
نمي رود مي تواند مضر باشد . و زيبايي وجود انسان به شکوفائي هم? استعدادهاي او
بستگي دارد.

3- چگونه مي توان هدف زندگي را از امور اخروي قرار داد ، ولي در
دنيا زندگي کرد وبراي پيشرفت زندگي مادي ورسيدن به رفاه وآسايش کوشش نمود
؟

اگر کسي به هدف هاي اخروي باور قلبي داشته باشد ومتناسب با آن
هدف ها تلاش کند وتلاش او براي آخرت همراه با تلاش براي زندگي خوب در دنيا باشد
وعلاقه ي او به اهداف دنيوي نبايد به گونه اي باشد که مانع حرکت به هدف هاي اخروي
شود ، دراين صورت مي تواند زندگي دنيا خوب وشيرين داشته باشد .

4- چرا انسان مسئول سرنوشت خويش است ؟

چون فعاليت هاي انسان بر اساس عقل و انتخاب است وقدرت تفکر
واختيار دارد.،بنابراين مسئول سرنوشت خويش مي باشد .

5-   به نظر شما انسان سعادتمند کيست ؟

کسي که توانسته باشد هدف زندگي را به درستي انتخاب کرده باشد
وراه رفتن به سوي آن را پيش گرفته باشد ، همه ي استعدادهايش را بطور متعادل شکوفا
کند . انساني که همهء استعدادهاي او بطور متوازن رشد کرده و به کمال رسيده خوشبخت
است .

انديشه و تحقيق :درس چهارم ص 42

1-پيام هاي اصلي را به ترتيب در جدول زير تنظيم
نماييد

شماره


پيام هاي اصلي

1.


هدف هاي جامع به گونه اي هستند که رسيدن به آن ها مساوي با
رسيدن به هدف هاي ديگر است
.

2.


هر چه هدف ما جامع تر باشد وجود ما پربارتر و زيباتر رشد خواهد
کرد .

3.


خداوند مبدأ همه خوبي هاست زيرا هر خوبي که در اين جهان باشد از
اوست .

4.


انسان در ذات و سرشت خود به دنبال مبدأ خوبي ها و کمال ها است و
تا به آن نرسد آرامش نخواهد
يافت .

5.


مبدأ همه ي کمال ها و خوبي ها خداست و بنابراين انسان موجود
خداجوست .

6.


تقرب به برترين محبوب و مقصود سهم بلند همتان
کوشاست
.

2- بزرگي انسان ها و عظمت زندگي آن ها به چه چيزي بستگي دارد ؟
چرا ؟

بزرگي انسانها به هدف ها و دل بستگي هاي آنها بستگي دارد .
انسانهاي بزرگ مقاصد بزرگ دارند . زيرا آنا با انديشه خود دريافته اند که امور
دنيايي چون زود گذر و فاني هستند قابل دل بستن نيستند بنابراين بدنبال هدف باقي و
ابدي که منشأ همه کمال ها و زيبايي هاست رفته اند .

3- عبارت هاي زير را تکميل کنيد.

الف ) اگر دل بستگي هايم را درست انتخاب کنم و هر يک را از امور
برتر قرار دهم . درخت وجود من پربارتر و متناسب تر و زيباتر رشد خواهد کرد
.

ب) برترين محبوب ذات مقدس خداوند است زيرا او مبدأ هستي ئ
سرچشمه ي همه ي خوبي هاست .

4-چه ارتباطي کيان درس اول و درس چهارم برقرار است
؟

در درس اول در مورد حضرت ابراهيم (ع) ديدم که او از معبودي که
غروب و افول مي کند بيزاري مي جويد و رو به سوي خالق آسمانها و زمين مي آورد . در
درس چهارم همين مطلب تحليل شده است . انسان ذاتاموجود کمال جوست و تا به کمال مطلق
نرسد آرام نمي گيرد و خداوند مبدأ و سرچشمه ي همه ي خوبي هاست چون آن ها را خلق
کرده است . پس مقصود و مطلوب انسان خداست .

انديشه و تحقيق :درس پنجم ص53

1-اسماء و صفات خدا را که در سوره دي توحيد ، سوره ي حمد ،آيات
255 و 256 سوره ي بقره وآيه ي چهارم سوره ي آل عمران آمده است در جدولي مانند جدول
زير بنويسيد .

رديف


سوره


اسم وصفت

1


توحيد


الله –
احد –
الصمد

2


حمد


الله –
رب –
رحمن –
رحيم –
مالک

3


255 بقره


الله –
الحي –
القيوم –
العلي –
العظيم
-

4


256 بقره


الله –
سميع –
عليم

5


4 آل
عمران


الله –
عزيز –
ذوانتقام

4- در جدول زير در يک طرف آياتي از قرآن کريم و در طرف ديگر
عبارت هايي از درس نوشنه شده است مشخص کنيد که مضمون هر عبارت با کدام آيه مناسبت
دارد ؟

1. وخلق کل شي فقدره تقديرا


چگونه از تو غافل باشم ؟ وقتي که با مني           4

2. اياک نستعين


به درگاه چه کسي جز تو پناه برم ؟                  3

3. قل اعوذبرب الفلق


از چه کسي جز تو مدد طلبم ؟                        2

4. نحن اقرب اليه من حبل الوريد


بي تو هيچ اند فقيرند بي تو بانيستي قرينند          6

5. قل ان صلاتي و نسکي و محياي و مماتي لله رب العالمين


حيات طيبه اي به ما کرامت فرما که با ياد تو و به سوي تو زندگي
کنيم                                  5

6. کل من عليها فان و يبقي وجه ربک ذوالجلال والاکرام


اندازه ها را تو مقدر داشته اي و بهره ي هر موجودي را تو معين کرده
اي                       1

انديشه و تحقيق :درس ششم ص63

الف)

1-ملاک و معيار توصيف خداوند به بعضي از صفات چيست
؟

هر صفتي که نشانه کمال به خوبي باشد مي توانيم خداوند را به آن
توصيف کنيم مانند علم و قدرت زيرا هر کمالي که در عالم باشد منبع و مبدأ آن خداست
.

2-چرا نمي توانيم بعضي از صفات را به خدا نسبت دهيم
؟

صفاتي که نشانه نقص و نياز باشد نمي توانيم بخدا نسبت دهيم چون
خداوند آنها را ندارد مانند جهل ، زيرا جهل يعني نداشتن علم و حال آنکه خدا عالم
مطلق است .

3-چه تفاوتي ميان صفات خدا و صفات انسان ها وجود دارد
؟

در انسان دوگونه صفت است برخي نشانه کمال و نيکويي هستند و برخي
حکايت از نقص و کمبود مي کنند . خداوند آن دسته از صفات انسان را که نشانه نقص و
کمبود است را ندارد تنها صفات کمالي انسان را آن هم در حد کمال و اعلاء داراست
.

ب )چهار جمله به صورت مناجات بنويسيد که در آن خداوند حمد شده
باشد چهار جمله هم به صورت تسبيح بنويسيد که بيانگر تنزيه خدا باشد .

1-حمد : خدايا تو مهرباني ، رحمتت همه را فرا گرفته است
.

2-حمد : خدايا تو بر پنهان و آشکار علم داري .

3-حمد : خدايا تو با قدرت بي انتهايت آسمانها را برافراشتي
.

4-حمد : خدايا تو با لطف گسترده ات همه موجودات را به کمال
شايسته خود مي رساني .

1-تسبيح : پروردگار من اگر همه موجودات از خود استقلالي ندارند
تو قائم بخود و برپادارنده ديگراني .

2-تسبيح : پروردگار من اگر همه عاجز و ناتوانند تو قدرتمند و
توانا هستي .

3-تسبيح : پروردگار من اگر همه زوال پذير و فاني اند تو باقي و
ابدي هستي .

4-تسبيح : پروردگار من اگر همه موجودات روزي خور خوان نعمت تو
هستند تو روزي بخش ديگران هستي

انديشه و تحقيق: درس هفتم ص72

الف)

1- چگونه ايمان ميان شناخت و عمل پيوند ايجاد مي کند
؟

براي اينکه شناخت از يک کار خوب به عمل منجر شود بايد از مرحله
عقل و ذهن عبور کند و به قلب برسد به گونه اي که قلب آن را باور کند قلب مرکز محبت
و شوق است وقتي حقيقتي را باور کرد بدان حقيقت شوق پيدا مي کند و همت انسان را به
سوي آن بر مي انگيزد و بدنبالش به آن عمل اقدام مي کند .

2-بعد ازاين که زيان يک کار را فهميديم قلب ما چه نقشي در ترک
آن دارد ؟ مثال بزنيد .

بايد اين شناخت به قلب برسد بطوري که قلب زيان آن را باور کند و
بدنبالش نفرت به آن کار در آن ابه آن کار در آن ايجاد شود و بدينوسيله تصميم بر ترک
آن بگيرد . به عنوان مثال شناخت زيان سيگار به تنهايي براي ترک آن کافي نيست زيرا
بسياري از افار که زيان آن را مي دانند باز آنرا استعمال مي کنند بلکه بايد اين
شناخت به يک باور قلبي تبديل شود که سيگار زيان دارد آنگاه نسبت به آن نفرت ايجاد
شود و بعد عزم بر ترک در انسان ايجاد شود .

ب – استاد شهيد مرتضي مطهري در کتاب انسان و ايمان تفاوت هاي
علم و ايمان را بيان کرده است براساس آن کتاب ،تفاوت هاي گفته شده را در مقابل
يکديگر در جدولي مانند جدول زير بنويسيد .

علم


ايمان

توانستن

عشق و اميد و گرمي بخشيدن

مقصد دادن

جهت د ادن

الهام بخشيدن که چه بايد کرد

انقلاب درون

روان را روان آدميت ساختن

ساختن انسان

زبايي روح

دادن امنيت دروني



خوب خواستن

روشنايي و توانايي بخشيدن

ابزار ساختن

سرعت بخشيدن

نماياندن آنچه هست

انقلاب بردن

جهان را جهان آدمي کردن

ساختن طبيعت

زيبايي عقل

دادن امنيت بيروني

انديشه و تحقيق : درس هشتم ص86

1-چرا حرکت به سوي خدا و کسب سعادت الهي در جواني و نوجواني
آسان تر از بزرگسالي است ؟

زيرا در سنين بزرگسالي ريشه هاي اخلاق فاسد در انسان زيادتر مي
شود و جهاد مشکل تر است ولي در سن جواني و نوجواني بواسطه پاکي خود به ملکوت نزديک
تر است و بنابراين تلاش براي اصلاح و خودسازي آسانتر است .

2-به نظر شما مهم ترين نکته در توصيه امام خميني «ره» به جوانان
چيست ؟ چرا ؟

مهم ترين توصيه امام به جوانان اين است که : « نگذاريد در اصلاح
حال خودتان زمان جواني به زمان پيري بيفتد » زيرا تا قواي جواني هست تا روح لطيف
جواني هست تا ريشه هاي فساد در اوو کم است مي تواند خودش را اصلاح کند
.

3-به نظر شما مهم ترين عامل در تقويت ايمان کدام است ؟ چرا
؟

انجام نيکي ها ، زيرا هر عمل نيک دل را نوراني تر مي کند و دل
پاک و نوراني به ملکوت خدا نزديک تر است .

4-به نظر شما چه عاملي در تضعيف ايمان بيشتر موثر است ؟ چرا
؟

انجام گناه مهم ترين عامل تضعيف ايمان است . هر گناه چون غباري
صفحه دل را مي پوشاند و به اندازه خود مانع رسيدن نور در حقيقت مي گردد
.

5-چگونه مي توان دل را حرم هميشگي خدا کرد ؟

توجه دائمي به خدا و رعايت پاکي چشم و زبان و فکر و خيال و قلب
و ...

انديشه و تحقيق :درس نهم ص 98

الف)

1-عزم چه رابطه اي با اختيار دارد ؟

انسان با عزم و اراده ي خود آن چه را در اختيار و انتخاب کرده
است عملي مي سازد . به همين جهت عزم ظهور گوهر انسانيت يعني اختيار است
.

2-چرا انسان هاي با اراده و مصمم را دوست داريم و از انسان هاي
بي اراده خوشمان نمي آيد ؟

انسان هر صفتي را که نشانه کمال باشد دوست دارد . انسانهاي با
اراده و مصمم داراي کمالاتي از قبيل ثبات قدم و اعتماد به نفس و صبر و ... هستند از
اين جهت دوست داشتني هستند ولي انسانهاي بي اراده از اين کمالات برخوردار نيستند و
ناقصند بنابراين دوست داشتني نيستند .

ب)

در آيات مبارکه 130 طه ، 17 لقمان ، 60 و 61يس تدبر نموده و
بيان کنيد هر آيه ناظر کدام يک از مراحل يه گانه عهد است ؟

آيه 130 طه : پس در برابر آنچه مي گويند صبر کن و پيش از طلوع
آفتاب و قبل از غروب تسبيح و حمد پروردگارت را به جا آور ...

آيه 17 لقمان : پسرم نماز را برپا دار و امر به معروف و نهي از
منکر کن و در برابر مصائبي که به تو مي رسد شکيبا باش که اين از کارهاي مهم است
.

جواب : مرحله اول

آيه 60 -61 يس : آيا با شما عهد نکردم اي فرزندان آدم که شيطان
را نپرستيد که او براي شما دشمن آشکاري است !؟ و اينکه مرا بپرستيد که راه مستقيم
اين است .

جواب : مرحله اول

انديشه و تحقيق :درس دهم ص107

1-آياعلاوه بر عوامل ذکر شده در کتاب عامل يا عوامل ديگري براي
تقويت عزم مي شناسيد ؟ آنها را بيان کنيد .

توجه به اين مطلب که ما موجودي ابدي هستيم و ما با اعمال نيک
خود داريم ابد خود را مي سازيم .

توجه به اين مطلب که مصايب و مشکلات دنيا زوال پذير و فاني است
و پاداش نيکو در انتظار صابران است

توجه به عزمت(لقاء الله) عزم انسان را جزم مي کند
.

2-به نظر شما چه عاملي ممکن است تصميم هاي زير را تهديد کند ؟
هر يک را جداگانه بنويسيد .

الف ) خواندن نماز هاي روزانه در اول وقت

ب( مطالعه کتاب هاي مفيد در هرهفته به ميزان ساعت

ج ( کمک به نيازمندان از طريق همکاري باموسسات خيريه

الف( بي توجهي به فضيلت نماز اول وقت ، سرگرمي و بازي هاي
بازدارنده ، کاهلي .

ب ( اشتغالات وقت گير مانند نگاه به فيلم ها ، تنبلي ، عدم عادت
به مطالعه .

ج ( صفت رذيله بخل ، قساوت قلب و ترساندن شيطان انسان را از
فقر

3-چرا امام صادق(ع) مي فرمايد : « سزاوار است کسي که همت بر کار
خيري کرده و در عمل به آن تسريع کند و آن رابه تأخير نيندازد ؟ »

زيرا شيطان منتظر همين تأخيرها ست تا در اين فاصله زماني انسان
را وسوسه کند و به تنبلي کشاند .

انديشه و تحقيق : درس يازدهم ص 119

1-چرا مراقبت در ابتداي اجراي هر برنامه ضروري تراست
؟

براي اينکه اطمينان پيدا کنيم که برنامه ما به درستي شروع شده و
اجرا مي گردد بايد با مراقبت تمام کارها را زير نظر و توجه قرار دهيم . اگر از
ابتدا بدون مراقبت انجام شود منجر به انحرافات بزرگ مي گردد .

2- بعضي از افراد مي گويند : ما اعمال و عباداتي را انجام مي
دهيم ولي تاثير آن ها را در خود احساس نمي کنيم . فکر مي کنيد اشکال کار اين افراد
در کجاست ؟

بايد توجه داشت که هر عمل سه جنبه دارد : 1. اصل عمل 2. کيفيت
عمل 3. نيت شخص عامل . گاهي اصل عمل درست انجام شده است اما به کيفيت و نيت عمل
توجه نشده است لذا اثر مطلوب را در خود نمي بيند .

3- چه رابطه اي ميان مراقبت و محاسبه برقرار است ؟ آيا به
يکديگر وابسته اند ؟

کسي که بخواهد خود را اصلاح کند هر دو را بايد رعايت کند ابتدا
مراقبت مي کند اعمالش مورد رضايت خدا باشد و بعد در آخر روز خود را محاسبه مب کند
که آيا به وظيفه عمل کرد يا نه . پس در واقع محاسبه ، آن مراقبت را تکميل مي کند
.

4-چرا بايد از نيت و قصد خود در هنگام عمل مراقبت کنيم ؟ آيا
اين موضوع با اين سخن پيامبر (ص( ارتباط دارد که مي فرمايند «انما الاعمال بالنيات
» ؟

تاثير يک عمل در تکامل معنوي انسان وابسته به قصد و نيت عمل
کننده است . بايد از نيت خود در اعمال مراقبت نماييم و نگذاريم کارهاي بلند و
متعالي آلوده به هدف هاي پست گردد . بله ، زيرا نيت هر عملي باطن آن عمل است و باطن
بسيار مهم تر از ظاهر است . باطن عمل است که براي ما مي ماند و در روح مانقش مي
بندد . از اين جهت پيامبر اکرم)ص ( فرمود : ارزش اعمال انسان به نيات آنها بستگي
دارد .

.

5- آسان گرفتن و گذشت چه موقع پسنديده است و در چه صورتي ناپسند
است ؟

آسان گيري و گذشت نسبت به خطاهاي ديگران پسنديده است و نشانه
کرامت و بزرگواري است اما آسان گيري نسبت به اشتباهات خود ، نشانه حقارت و زبوني در
مقابل گناه است .

انديشه و تحقيق :درس دوازدهم ص 137

1- چرا در ميان موجودات فقط انسان است که ممکن است زمان هرز
رفته و تلف شده داشته باشد ؟

موجودات ديگر با هدايت غريزي به سوي رفع نياز خود حرکت مي کنند
اما انسان بايد با فکر و انتخاب خود به رفع نيازهاي خود بکوشد که گاهي عواملي مانع
مي شود و بنابراين امکان دارد عمر تلف شده داشته باشد .

2- مقصوداز اين که رسول خدا ( ص) براي مسلمانان اسوه است چيست
؟

يعني از آنان پيروي کنيم و در اين راه هر چه موفق تر باشيم به
آن ها نزديک تر شده و از نور وجودشان بيشتر بهره مند مي شويم.

3- داشتن برنامه ونقشه براي زندگي چه فوايدي دارد
؟

انسان در انتخاب مسيرچون از طرح والگو استفاده مي کند گمراه
نمي شود . زمان را ازدست نمي دهد . از هدف دور نمي شود و درسريعترين زمان ممکن به
هدفش مي رسد .

انديشه و تحقيق :درس سيزدهم ص 149

1-توضيح المسائل)) يا ((رساله عمليه چيست و ما چه نيازي به آن
داريم ؟

توضيح المسائل کتابي است که در آن فتاوي و نظرات مرجع تقليد جمع
آوري شده است و چون در طول روز ممکن است سوالاتي براي ما پيش آيد که جواب آنها را
نمي دانيم و از طرفي دسترسي به مرجع تقليد نيز مشکل است پس ضروري است که توضيح
المسائل در دسترس باشد .

2- وضوي جبيره در چه مواردي و چگونه انجام مي گيرد
؟

اگر جايي از محل وضو زخم باشد و روي آن بسته باشد و امکان بر
داشتن آن در هنگام وضو نباشد بايد با دست تر به هنگام وضو روي آن چسب يا باند کشيد
.

3- عوامل مختلفي در علاقه ما به نماز و نيايش در مقابل پروردگار
دخالت دارند.آن عوامل را مشخص کنيد و درباره هر يک توضيح دهيد .

1 -از نظر قرآن عالم وجود يکسره درحال تسبيح و نماز پروردگار
است نماز خواندن انسان هماهنگي با همه هستي است . دانستن اين مطلب شوق انسان را به
نماز زياد مي کند .

2-وجود ما و استعداد هاي ما ، نعمتهايي است که خدا بما داده است
و تماز تشکر از خدا در مقابل اين نعمت هاست توجه به اين مطلب در علاقه انسان به
نماز موثر است .

3- يکي از فوايد بزرگ نماز اين است که انسان را از زشتي ها باز
مي دارد اگر زندگي مجرمين و جنايتکاران را بررسي کنيم خواهيم ديد که اهل نماز نبوده
اند . توجه به اين اثر نيز در علاقه ما به نماز موثر است .

4-اگر انسان شيريني و لذت مناجات با خدا را بچشد به نماز علاقه
مند مي شود درک اين شيريني به واسطه حضور قلب در نماز است . عوامل حضور قلب عبارتند
از : خواندن نماز دز اول وقت ، شرکت در مسجد و جماعت ، پرهيز از خواندن در جاهاي
شلوغ و نامناسب ، توجه به اذکار و عبارات نماز .

در س چهاردهم انديشه وتحقيق ندارد

درس پانزدهم ص 167

انديشه و تحقيق :

آيا شناخت خانواده دوست تاثيري در انتخاب او دارد ؟ چرا
؟

آري معمولا تربيت خانوادگي در شخصيت انسان موثر است و افراد پاک
و لايق در خانواده هاي پاک تربيت مي شوند . لذا شناخت خانواده دوست براي انتخاب او
مفيد است .

منبع:

جواب اندیشه وتخقیق دینی اول دبیرستان

مطالب مشابه :

پاسخ تمارین عربی اول دبیرستان

الغات عربی اول دبیرستان

جواب تمام تمرین ها و حل مسائل ریاضی2 دوم دبیرستان

پاسخ فکر کنید های شیمی اول دبیرستان

جواب اندیشه وتخقیق دینی اول دبیرستان

پاسخ خودآزمایی های ادبیات فارسی سال اول دبیرستان