موانع و راهکارهای توسعه منطقه آزاد چابهار

اندیشه ایجاد منطقه آزاد چابهار برای نخستین بار توسط دفتر برنامه ریزی سازمان برنامه و بودجه استان سیستان و بلوچستان در چهار چوب نظری توسعه استان (زمینه مطالعات پایه سرزمینی در سال ۱۳۶۳) مطرح گردید و سپس در طرح پایه آمایش سرزمین جمهوری اسلامی ایران مورد اشاره قرار گرفت . اما بطور مشخص در مطالعات توسعه محور شرق (مصوب سال ۱۳۶۴هیئت دولت ) و در راستای تلقی بخش بازرگانی به عنوان محور توسعه استان بود که بطور جدی بر طرح ایجاد منطقه آزاد تجاری در چابهار تاکید شده و کلیات آن ارائه گردیده است .

سپس با همت "دفتر هماهنگی و پیگیری مصوبه و طرح های توسعه محور شرق" به انجام مطالعات راهبردی منطقه آزاد تجاری – صنعتی چابهار منجر شد. نتایج مطالعات فوق که درسال ۱۳۷۱ منتشر یافته است و مجموعه اهداف – استراتژی ها و سیاست های منطقه آزاد تجاری – صنعتی در مطالعات مذکور با توجه به چهار عامل "محیط بین المللی – محیط ملی – محیط منطقه ای و تجربه جهانی " مناطق آزاد تجاری صنعتی تعیین شد.

افتتاح این منطقه در ۲ ۲ بهمن سال ۱۳۷۱ توسط ریاست محترم جمهوری وقت و فعالیت های اجرایی آن با ارسال مصوبه ای از سوی مجلس شورای اسلامی در شهریور ۱۳۷۲ عملاً آغاز گردیده است .

● طرح جامع کالبدی منطقه آزاد تجاری – صنعتی چابهار

محدوده جغرافیایی منطقه آزاد چابهار وسعتی حدود ۱۴۰۰۰ هکتار را شامل می شود و بطور مشخص بدنه شرقی خلیج چابهار را در بر می گیرد .

برای برنامه ریزی اراضی توسعه منطقه این اراضی به ۸ پیکره تقسیم شد .

ـ پیکره یک: برای فعالیت های تجاری ، خدماتی، اداری و گردشگری به وسعت ۲۳۰ هکتار

ـ پیکره دو: برای توسعه صنایع غیر آلاینده و سردخانه به وسعت ۱۶۰ هکتار

ـ پیکره سه: برای احداث شهرک مسکونی و سایت دانشگاه بین الملی به وسعت ۳۸۰ هکتار

ـ پیکره چهار: فضای جنگلی و حیات وحش و کشاورزی به وسعت ۱۴۰۰هکتار

ـ پیکره پنج: توسعه روستای تیس و ایجاد یک دهکده توریستی و تفریحی به وسعت ۴۵۰

ـ پیکره شش: برای ایجاد شهرک های بازی و اسکله های اختصاصی ورزش های آبی به وسعت ۷۰۰ هکتار

ـ پیکره هفت: برای ایجاد صنایع کوچک و متوسط و انبارهای متوسط به وسعت ۳۰۰۰هکتار

ـ پیکره هشت: برای ایجاد صنایع بالادستی نظیر پالایشگاه ، پتروشیمی و صنایع سنگین مانند فولاد –و۰۰۰۰ و همچنین فرودگاه و غیره به وسعت ۱۰۰ هکتار .

● موانع و چالشهای توسعه منطقه آزاد چابهار

الف) موانع حوزه ترانزیت :

با تأسیس منطقه آزاد چابهار در سال ۱۳۷۲، طبق تبصره ۱۹ قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور مصوب ۱۱/۱۱/۱۳۶۸فرصت های بالقوه ای برای استفاده بهینه از تنها بندر اقیانوسی ایران فراهم شد، این منطقه در منتهی الیه جنوب شرق کشور، با بریدگی های طبیعی و استثنایی در حاشیه دریای عمان، نزدیکترین آبراه به اقیانوس هند است و به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، از نقاط استراتژیک و مؤثر جهانی برای فعالیت های اقتصادی و تجاری بشمار می رود. به طوری که کارشناسان بین المللی آن را یکی از مهم ترین نقاط ترانزیت و حمل و نقل کالا و جنوبی ترین آن در کریدور شرق غرب دانسته اند.

این منطقه کوتاه ترین مسیر را بین کشورهای آسیای میانه و آب های آزاد فراهم می آورد. علاوه بر این، مسیر ۱۸۴۰ کیلومتری چابهار به مرز ترکمنستان با صرفه ترین و کم هزینه ترین راه ترانزیتی به منظور تأمین نیازهای اقتصادی این کشورهاست. ستون فقرات سازمان فضایی منطقه برای ارتباط با کشور افغانستان از طریق طرح توسعه محور شرق که در تاریخ ۱۰/۵/۱۳۸۴به تصویب هیئت دولت رسیده است الزامی برای توسعه منطقه ای در گسترش فعالیتهای ترانزیتی کشور بشمار می رود. ضمن اینکه منطقه به لحاظ موقعیت استراتژیک خود می تواند گزینه مناسبی برای کشور هند و تسهیل دسترسی به بازارهای هدف آن باشد. چابهار بدلیل جاذبه ترانزیتی خود از طریق ترکیه می تواند، ضمن اتصال کشور هند به اروپا، منافع سرشاری نصیب دو کشور ایران و هند کند.

منطقه آزاد چابهار فراز و نشیب هایی طی دوره فعالیت خود داشته است با نگاهی به فلسفه تعریف شده برای منطقه آزاد چابهار که همانا ترانزیت است در مرحله اول می پردازیم .

گفتم که هدف و فلسفه وجودی منطقه آزاد چابهار ترانزیت ترانزیت تعریف شده است در نتیجه مولفه های اساسی ترانزیت عبارتند از :

۱) وجود بنادر و اسکله های متناسب با ماموریت تعریف شده

۲) وجود خطوط کشتی رانی بصورت لانیر

۳) وجود خطوط راه آهن در مسیرهای ترانزیتی برای انتقال کالاهای وارده از بنادر به مقصد

۴) وجود فرودگاه برای تسهیل تر نقل و انتقال کالاهای قابل حمل توسط شرکت های کارگو و همچنین ترددمسافرین بدون نیاز به اخذ ویزا به گونه ای که مقررات کالا و مسافر مناطق آزاد در فرودگاه قابل اعمال باشد . ۵ وجود جاده های مناسب در مسیرهای هدف با نگاهی اجمالی به وضع موجود تنها جاده ترانزیتی از مولفه های فوق وجود داشته و سایر موارد یا اصولاً وجود ندارد ( مانند خطوط راه آهن ) و یا خارج از محدوده منطقه آزاد بوده و سازمان نقشی در مدیریت و بهره برداری از آنها نداشته و قوانین و مقررات منطقه جاری نمی باشد.

با وجود این تضاد و تناقص فاحش در تعریف هدف و محوریت ترانزیت برای منطقه آزاد چابهار با مولفه ها و زیر ساخت های آن سازمان تلاش گسترده ای را برای جا اندازی محوریت منطقه برای ترانزیت صورت داده است .

همه تلاشها طی چند سال اخیر برای این بوده تا کشور افغانستان و سایر کشورهای همجوار محور چابهار را برای ترانزیت انتخاب نمایند ولی این سوال همچنان باقی است .

نقش منطقه آزاد چابهار بدون اسکله – بندر – راه آهن و فرودگاه در ترانزیت چیست ؟ !! و چگونه می توان با رفع این نقص جایگاه منطقه آزاد را ارتقاء بخشید ؟!

ب) توسعه صنعتی:

برای توسعه صنعتی منطقه می توان سه محور را مورد توجه قرار داد :

ـ توسعه صنایع سنگین بمنظور اشتغالزایی مانند: صنایع خودرو سازی، سیمان، فولاد و آلومنیوم

تلاش فراوان دو سال گذشته بر این امر تمرکز داشت تا با ورود صنایع سنگین به این نیاز اساسی جامعه عمل پوشانده شود ولی سرنوشت سرمایه گذاران همچون ترانزیت را در هاله ای از ابهام قرار داد.

۱) صنایع سنگین اولاً عمدتاً نیاز به سوخت گاز دارند تا زمانیکه تکلیف خط صلح و انشعاب مربوط به چابهار روشن نشود تقاضای سرمایه گذاران بدون پاسخ خواهد ماند.

۲) جانمایی صنایع سنگین از موضوعات مهم و اساسی است که برای همین منظور مشاور ما در منطقه زون

هفت و هشت را برای اینکار مد نظر قرار داده است .

رفت و آمدهای مکرر شرکت ها و سرمایه گذاران چینی از جمله شرکت kinder investments CO – سرمایه گذار مالزیایی معروف به گروه البخاری جهت احداث کارخانجات آلومنیوم و فولاد و سایر شرکتها را می توان در این راستا مورد توجه قرار داد.

گروه چینی مذکور عمده مانع حضور خود در منطقه را به شرح زیر اعلام داشته است .

در وضعیت کنونی اقتصادی ایران استفاده از منطقه آزاد چابهار برای تولید و صادرات باعث افزایش هزینه خواهد شد و به لحاظ اقتصادی غیر رقابتی خواهد بود.

در کوتاه ترین زمان ممکن باید به منظور تامین نفت از مناسب ترین مکان یک خط لوله انتقال نفت خام احداث گردد تا تحویل نفت خام به منطقه آزاد چابهار تضمین شود،به علاوه دولت باید تکمیل بهنگام خط لوله گاز از عسلویه و ایرانشهر به چابهار را ضمانت نماید،این اقدامات مشکل بی اعتمادی به تنگه هرمز را حل نموده و تامین بدون قطع منابع انرژی برای تقاضای دائماً در حال افزایش بازار چین را فراهم خواهد نمود.

تسریع در طراحی و ساخت زیربناهای لازم ، با درک این موضوع که زیربنای اولیه در ابتدا باید دارای خطوط لوله نفت و گاز بوده و سپس طرح جامع، زیرا طرح جامعی که ایجاد خطوط لوله نفت و گاز را تضمین ننماید قابل استفاده نخواهد بود با این حال هرسه کار فوق باید به صورت همزمان انجام شود.

در یک منطقه بدون فعالیت های موثر اقتصادی حتی ۱۵سال معافیت مالیاتی جاذبه ای برای سرمایه گذاران ایجاد نمی کند.

بدون وجود یک پایه مالیاتی ومنبع درآمد ، اعطای معافیت مالیاتی غیر مرتبط است.

گروه البخاری نیز به دلایل مختلف از جمله نامناسب بودن زمین در نظر گرفته شده برای پروژه ها از این امر انصراف داد.

زمین مورد نیاز البخاری باید قابلیت های زیر را دارا می بود .

۱) دارای سواحل آب مناسب به گونه ای که امکان رفت و برگشت آب مورد نیاز کارخانجات فراهم گردد.

۲) امکان ایجاد اسکله اختصاصی با حداقل ۱۷ متر عمق برای پهلو دهی کشتی های حامل مواد اولیه که از کشتی های اقیانوس پیما هستند وجود داشته باشد.

۳) تضمین های لازم برای سرمایه گذاری اعم از نرخ بازگشت سرمایه تضمین تامین برق تا زمان احداث نیروگاه – تضمین خرید برق پس از احداث نیروگاه و ... داده شود.

حاصل همه تلاشها – رفت و آمدها – مکاتبات و امثالهم در یک مورد خلاصه می گردد . " زمین پیشنهادی سازمان فاقد مولفه های مورد نظر است "

ج) توسعه صنایع مرتبط با نفت و گاز و مشتقات آن :

از جمله تلاشهای صورت گرفته توجه به این نکته مهم و حیاتی است که برای توسعه چابهار اتصال و ارتباط محوریت توسعه به موضوع نفت و گاز از اهمیت و پایداری قابل توجه ای برخوردار بوده و ارتباط اقتصاد چابهار به اقتصاد ملی می تواند آینده مطمئنی را برای توسعه منطقه آزاد ایجاد نماید.

برای این منظور زون ۷ و ۸ توسط مشاور مادر مد نظر قرار گرفته است.

برای این منظور گروه چینی Kinder شرکت پترو پاور شرکت پتروپاور شرکت سیمان تیس به منطقه وارد و بررسیها و مذاکرات متعددی با آنان صورت گرفت.

گروه چینی در گزارش خود چنین عنوان می کند .

سایر گروه ها بدلیل اهمیت موضوع عوامل مهم زیر را مد نظر قرار داده اند :

۱) امکان مشارکت خارجی بمنظور تامین منابع مالی

۲) موقعیت مکانی اجرای طرح

۳) چگونگی تامین خوراک پالایشگاهها

۴) چگونگی انتقال تولیدات و فرآورده های تولیدی

در خصوص مشارکت خارجی بدلیل فضای سیاسی حاکم بر غرب در ارتباط با موضوع ایران از سوی بحران مالی بزرگ بوجود آمده در غرب این موضوع هیچگاه شکل جدی بخود نگرفت .

در خصوص تامین خوراک صنایع بزرگ این موضوع بدلیل عدم وجود خطوط انتقال اعم از نفت و گاز نیز جامعه عمل نپوشیده است و امیدواری به انشعاب حاصل از خط صلح تنها روزنه امید برای رفت و آمد سرمایه گذاران است.

ـ در خصوص صنعت سیمان : برای این صنعت علاوه بر تاسیس شرکت سیمان کاربین بصورت مشترک شرکت توسعه سرمایه گذاری و بخش خصوصی شرکتهای سیمان تیس چابهار – شرکت سیمان خاش – شرکت المصیر عمان برای ایجاد کارخانه اعلام آمادگی نمودند مشکل صنعت سیمان برای چابهار به نبود معادن خاک برای این صنعت بر می گردد. لذا تولید سیمان از طریق واردات کلینگر از سیمان خاش و یا کشورهای هند و چین میسر است بنا بر همین موضوع شرکتهای المصیر و تیس چابهار اعلام آمادگی نموند و برای این منظور برای هر کدام ۱۵هکتار زمین جانمایی گردید مشکل اصلی در این راستا تامین برق مورد نیاز است شرکت المصیر برای این منظور ۶۰ مگاوات برق تقاضا نموده است . برابر پاسخ ارسال شرکت برق منطقه آزاد چابهار کل منطقه آزاد چابهار تنها دارای ۲۷مگاوات برق بوده و تامین برق مذکور فعلاً میسر نمی باشد.

چه باید کرد ؟!

با وجود موانع اساسی و مهم در توسعه ترانزیت ۰صنایع سنگین و صنایع مرتبط با نفت و پتروشیمی باید به توسعه منطقه آزاد چابهار با توجه به اصول زیر نگاه کرد .

۱) افزایش نقش دولت در توسعه (در ادامه به آن اشاره خواهد شد )

۲) افزایش نقش وزارت نفت جهت توسعه نفت و پتروشیمی (در ادامه به تشریح آن پرداخته خواهد شد )

۳) افزایش نقش وزارت نیرو بمنظور تامین برق صنعتی واحدهای تولیدی با نرخ مصوب

۴) الحاق بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری به منطقه در طرحی فراگیر کل شهر چایهار به عنوان منطقه آزاد اعلام گردد .

۵) صدور مجوز احداث فروردگاه بین المللی منطقه آزاد بمنظور بهره مندی از ویژگیهای مقرراتی ورود بار و مسافر به مناطق آزاد .

● توسعه بومی پایدار

توسعه بومی پایدار با اتکا به سرمایه های بومی و افزایش نقش ساکنین شهرستان و استان در توسعه منطقه آزاد ، این الگو در مناطق دیگر اجرا شده و از موفقیت های لازم برخوردار بوده و پایدار بوده است .

نمونه ای از توسعه با اتکا به عناصر بومی را می توان در قشم مجتمع سازی تجاری در گهان و قشم – احداث بزرگترین کارخانه ساخت شناور و کشتی سازی مدکندالو گردشگری و نمونه های مشابه دیگری که به موفقیت هایی دست یافته اند دید . با وجود موانع گسترده سیاسی – مدیریتی و اقتصادی بسیح بومی و ساکنین منطقه ضریب موفقیت توسعه چابهار را افزایش داده و آن را به شهر جدید تجاری مسکونی صنعتی تبدیل خواهد کرد . در این راستا احداث کلینیک درمانی منطقه – مجتمع پزشکی شهر سلامت – سردخانه و تولید فرآوری ماهی ماکیان از نمونه های موفق در چابهار است که استمرار این الگو ضریب موفقیت توسعه ای چابهار را افزایش می دهد .

برای این موضوع مساعدت بانکها و کارگروه اشتغال برای تامین منابع مالی کم هزینه و زودبازده همچنین حضور وزارت تعاون برای بسط تعاونی های تولیدی منطقه ای با بهره گیری از اعتبارات کم بهره تعاونی نیاز می باشد .

رقابت های محلی برای توسعه شهرکهای صنعتی جوار منطقه آزاد باید کنار گذاشته و در یک اقدام عملی اینگونه سرمایه گذاریها به منطقه سوق داده شود تا دوباره کاری در هزینه زیرساخت ها جلوگیری و از امکانات و امتیازات منطقه بهره کافی برده شود .

توسعه صنایع کوچک

در خصوص فعالیت صنایع کوچک حدود ۴۲ واحد صنعتی فعال در منطقه حضور دارند که این شرکتها عمدتاً با مشکلات اساسی زیر روبرو هستند :

ـ عدم اجرای معافیت گمرکی ارزش افزوده

ـ پیگیریهای مکرر اداره مالیاتی شهرستان چابهار جهت اخذ مالیات و نادیده گرفتن موضوع معافیا مالیاتی ۱۵ ساله

عدم ارایه تسهیلات مالی ارزان قیمت همانند تسهیلات تبصره ای و یا تکلیفی سرزمین اصلی جهت سرمایه گذاری در منطقه آزاد بدلیل استقلال ـ بانکهای منطقه و همجنین اعطای تسهیلات جاری بانکها با بالاترین نرخ ممکن (۲۵ تا ۳۱ درصد)

گران بودن هزینه حمل مواد اولیه بدلیل نبود سرویس کشتیرانی مستقیم به چابهار و افزایش هزینه حمل مضاعف از بندرعباس به چابهار

ـ عدم تمکین دستگاههای کشمول بند ب ماده ۳۵ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی در خصوص ارایه خدمات آب ، برق ، مخابرات ، سوخت و سایر با نرخ مصوب جاری در مناطق آزاد که این امر هزینه های تمام شده تولید را افزایش داده است .

● توصیه هایی برای توسعه کلان منطقه آزاد چابهار

اگر به این باور رسیده باشیم که سه محور عمده توسعه کلان چابهار به عنوان محور توسعه شرق عبارت است از

۱) توسعه ترانزیت و بندری

۲) توسعه صنایع نفت و گاز و پتروشیمی

۳) توسعه صنایع سنگین

مشکلات و موانع هر بخش بطور جداگانه ای در بخشهای قبلی اشاره گردید.

در این بخش به مسائل کلان و رهکارهای رفع مشکلات به صورت اصولی و حرکت در جهت توسعه چابهار در سطح کلان اشاره می شود و به ویژه به موضوعنفت و ضرورت توجه به آن اشاره می گردد

به علت ضرورت ایجاد توازن در توسعه اقتصادی نیمه شرقی با نیمه غربی کشور و نیز به علل امنیتی دهانه ورودی تنگه هرمز دولت سالهاست بندر چابهار را به عنوان یکی از اولویتهای توسعه ای خود قرار داده است.

بندر چابهار به علت قرار نگرفتن در مرکز توسعه اقتصادی ایران تا اندازه ای از رشد اقتصادی حاصل شده در شمال و جنوب غرب کشور بی بهره بوده است لذا این بندر نتوانسته است با توجه به اهمیت راهبردی خود سهمی را در اقتصاد کشور ایفا نماید،دولت این واقعیت را دریافته است که جبران عقب ماندگی ها در چابهار از ضرورت بسیار زیادی برخوردارمی باشد.

این دیدگاه که دولت قصد دارد چابهار را به عسلویه دوم مبدل کند (که یک منطقه توسعه ای پتروشیمی با کلاس جهانی می باشد) این ضرورت را ایجاد می کند که مصمم به تدوین سیاستهای توسعه اقتصادی برای جذب بیشتر سرمایه گذاری خارجی و تشویق بخش خصوصی داخلی جهت سرعت بخشیدن به توسعه منطقه آزاد چابهار گردیم

برای اینکه دیدگاه چابهار عسلویه دوم به تحقق نزدیک شود تضمین تامین نفت خام و مواد پالایش شده نیازمند تاسیس منطقه مشترک صنعتی نفت و پتروشیمی و بزرگترین مرکز برون مرزی برای خرید نفت خام در منطقه آزاد چابهار است که این امر باید با مشارکت وزارت نفت و شرکتهای خارجی انجام شود و از عهده منطقه آزاد خارج است .با ید شرکت نفت با بهره گیری از مزایای منطقه دست به اینکار بزند .

باید توسعه نفتی منطقه چابهار بعنوان الزام برای وزارت نفت تعریف گردد. چرا که ایجاد مرکز خرید نفت خام در منطقه آزاد چابهار بدلایل زیر قابل توجه است .

۱) چابهار در خارج از تنگه هرمز قراردارد

۲) فاصله حمل و نقل برای صادرات نفت خام ومواد پتروشیمی از ایران به شرق آسیا و اروپا در مقایسه با موقعیت کنونی محل صادراتی در ایران به میزان ۱۰۰۰کیلومتر کاهش خواهد یافت که نشان دهنده صرفه جویی در زمان به میزان ۲ تا ۳ روز زمان مسافرتی می باشد که در یک مسافرت رفت و برگشت ۵ تا شش روز کاهش می یابد.

۳) چابهار منطقه ای بکر و منتظر توسعه تلفی می گردد در این راستا یک برنامه توسعه ای بدون محدودیت قابل طراحی است .

۴) افزایش نیازهای هند و پاکستان و چین یک فرصت مهم را برای توسعه چابهار فراهم می سازد.

ولی مشکل اصلی که این امر را تهدید می کند فاصله قابل توجه از نواحی تامین مواد خام برای صنایع انرژی است و در وضعیت کنونی اقتصاد کشور استفاده از این منطقه برای تولید و صادرات باعث افزایش هزینه دولت خواهد شد و به لحاظ اقتصادی در رقابتی بودن آن ترید وجود دارد.

با همه شرایطی که گفته شد توسعه محور شرق اجتناب ناپذیراست و دولت در بخش نفت علاوه بر تسریع در انتقال خط لوله گاز به چابهار می تواند در خصوص تامین یک میدان نفتی برای منطقه آزاد چابهار جهت آغاز نمودن و تحقق ساختن ایجاد یک مجتمع نفت و پتروشیمی و نیز شروع استفاده از منطقه آزاد چابهار برای تامین نفت خام کشورهای منطقه از طریق بنادر منطقه اقدام نماید .

برای تضمین موفقیت این اقدام مشارکت خارجی جهت عملیات اکتشافی و استخراج نفت خام در چابهار و نواحی نزدیک به آن را باید فراهم نمود این امر بدون توجه و حضور وزارت نفت میسر نخواهد شد.

۵) احداث خط لوله انتفال نفت خام به منظور تامین نفت از مناسب ترین مکان باید مورد توجه اساسی قرار گرفته تا تحویل نفت خام به منطقه آزاد چابهار تضمین گردد.

▪ مشکلات پایه ای که منطقه آزاد چابهار باید آنها درک کرده و بر آن غلبه نماید:

توسعه منطقه آزاد چابهار برای دولت یک راهبرد اصلی توسعه به شمار می رود و منطقه چابهار باید بر تدوین اسناد ودستورالعمل های لازم از سوی دولت برای تبدیل این منطقه به یک منطقه بین المللی صنعتی در ابعاد مختلف اصرار ورزیده همانگونه که دولت نهم برای توسعه ترانزیت این دستور العمل را تا حدودی تهیه و ابلاغ نمود.

مشکل اصلی چابهار چگونگی تبدیل یک منطقه دور افتاده و توسعه نیافته در بلند مدت به یک بازار جذاب و رقابتی و نیزیافتن راههایی برای تضمین ایجاد جذابیت و رقابت پذیری دراز مدت در بازار به شمار می آید.

توسعه منطقه آزاد چابهار باید در یک مقیاس بزرگ اجرایی گردد،در غیر این صورت این منطقه نخواهد توانست حجم فعالیتهای خود را تا اندازه ای محقق کند که به اقتصاد آن اجازه خودنمایی بدهد.لذا دولت باید محوریت این امر را بدست گیرد و در ابعاد وسیعی خود را در منطقه دخیل نماید و برای تطبیق منطقه آزاد چابهار با استانداردهای بین المللی انجام راهکارهای زیر ضروریست:

۱) اجرای پروژه فرودگاه بین المللی منطقه آزاد چابهار.

۲) تکمیل سریعتر پروژه خط لوله گاز از عسلویه به چابهار.

۳) اجرای سریعتر پروژه راه آهن فهرج چابهار و چابهار سرخس.

۴) اجرای حداقل یک پروژه بزرگ آب شیرین کن برای رفع مشکل آب شرب منطقه.

۵) الحاق اسکله های شهید کلانتری و شهید بهشتی به منطقه آزاد چابهار.

۶) تعریف نمایندگی های نهادهای اجرایی در درون منطقه و رهایی از وابستگی به شهر چابهار با استفاده از اختیار تفویض شده در ماده ۲۷ قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی کشور.

۷) رسیدن به ظرفیت تخلیه و بارگیری سالاناه بیش از ۶ میلیون تن کالا در بندر مگاپورت چابهار.

۸) تکمیل زیرساختهای منطقه آزاد با افزایش دسترسی به آب، برق و گاز جهت رونق صنایع سنگین.

۹) تکمیل زیرساختهای توسعه ترانزیت و تجهیز این بندر مهم به خطوط هوایی، ریلی و کشتیرانی جهت افزایش سهم ایران از درآمد عظیم ۵۰ تریلیون دلاری ترانزیت جهانی .

۱۰) ارتقای توانمندی ها در ارائه خدمات سوخت رسانی و پشتیبانی به خطوط کشتیرانی آبراههای بین المللی به منظور جذب بخشی از درآمدهای عظیمی که تأمین کننده منابع مورد نیاز زیرساختهای کشورهای عربی است.

۱۱) تشکیل کمیته دائمی تخصصی با شرح وظایف مشخص و اختیارات مناسب به منظور پیگیری مستمر رفع موانع و محدودیت های موجود بویژه در زمینه تصویب نامه هیئت وزیران بشماره ۲۸۵۵۷ت ۲۹۷۳۸هـ مورخ ۱۰/۵/۱۳۸۴در خصوص فعالسازی و توسعه محور ترانزیت و حمل و نقل شرق کشور برای توسعه چابهار.

با آرزوی توفیق دست اندر کاران منطقه و شکوفایی منطقه آزاد چابهار