لوازم آزمایشگاهی ( به همراه عکس)

- لوله ی آزمایش : برای آزمایش های کیفی مایعات به کار می رود. و چندان دقیق نمی باشد.

2-ارلن مایر: یک ظرف مخروطی با گردن نسبتا باریک در حجم های مختلف است. از ارلن مایر معمولا برای مخلوط کردن و حتی نگه داری مایعات و یا به عنوان جمع کننده محصول تقطیر در عمل تقطیر و یا جمع کننده مایع خارج شده از قیف جدا کننده در هنگام عمل استخراج نیز استفاده میشود . ارلن: ارلن (يا ارلن ماير) ظرف مخروط شكلي است كه در اندازه هاي متفاوت درست مي شود و قسمت بالاي آن باريكتر و اندكي برگشته و قيفي شكل است، بدينوسيله هم مي توان از ريختن مايع به بيرون جلوگيري كرد و هم مي توان مايع را به داخل آن آسانتر ريخت..
كاربرد: ارلن ممكن است ساده يا مدرج باشد. از نوع مدرج آن براي برداشتن حجم معيني از مايع يا تعيين تقريبي حجم مايع استفاده مي شود اما نوع ساده آن براي استفاده از كارهاي گوناگون مانند گرم كردن مايع ها است..
ارلن خلا یک نوع ارلن است که دارای یک لوله در کنار و نزدیک به نوک آن میباشد که برای خروج هوا (به کمک پمپ مکنده) به کار می رود.
3- اجاق گاز بنزن: برای گرم کردن مایعات ومواد به کارمی رود .

4- قیفی است که داخل آن دارای یک سطح با تعداد زیادی سوراخ کوچک می باشد و از جنس چینی یا شیشه و یا پلی پروپیلن ساخته شده است و برای صاف کردن سریع و همچنین خشک کردن سریع همراه با یک صافی کاغذی و ارلن خلاء به کار می رود.
5-قیف ساده که همانند یک قیف معمولی می باشد. برای تصحیل در ریختن مایعات در داخل بشر، ارلن و... به کار می رود.
6-بالنبالن بر دونوع می باشد :بالن معمولی که خود بر دونوع ته گرد و ته صاف می باشد و بالن حجمی یا بالن ژوژه که بالنی است با گردن بسیار باریک و دراز که بر روی قسمتی از گردن آن خطی وجود دارد که حجم دقیق بالن را مشخص می کند. این ظرف برای محلول سازی دقیق و به حجم رساندن محلول ها و نیز رقیق سازی آنها مورد استفاده قرار می گیرد..

7-بشر:
ظرف شيشه اي استوانه اي دهان گشاد است كه معمولا به منظور مخلوط كردنوحرارت مواد و تهيه مواد لازم براي آزمايش مورد استفاده قرار ميگيرد. به علت دقت كم در اندازه گيري و نيز دهانه گشاد، از آن به هيچ وجه براي حجم سنجي يا نگهداري مواد استفاده نمي شود.

8-استوانه مدرج:استوانه ای است پایه دار در حجم های مختلف که از آن می توان برای برداشت و انتقال حجم های بزرگتر از پیپت استفاده کرد (دقت پیپت را ندارد).به استوانه ی مدرج با درجه ی ریز مزور گویند.
9-اسپاتول (كاردك):
وسيله اي است معمولا فلزي به شكل زير و اشكال مشابه زير كه براي برداشتن و انتقال مقادير ماده جامد به كار مي رود.
10- پیپت :
پیپت دو نوع می باشد : پیپت حباب دار و پیپت مدرج. ازپیپت برای برداشتن اندازه ی دقیق مایعات استفاده می شود. در پیپت حباب دار فقط می توان حجم ثابتی از مایع را برداشت.طریقه ی برداشتن مواد به صورت مکش دهانی می باشد. برای برداشتن مواد سمی از پیپت سرنگدار یا پمپ پوآر استفاده میشود.
11- بورت :
بورت وسيله اي شيشه اي به صورت لوله دراز و باريك است كه در انتهاي زيري آن محلي براي خارج شدن محلول وجود دارد. بورت معمولا برحسب ميلي ليتر درجه بندي و هر ميلي ليتر نيز معمولاً خود به ده قسمت برابر تقسيم مي شود.
كاربرد: در اندازه گيري حجم مايع ها به كار مي رود.
طرز استفاده: شير شيشه اي بورت را همواره بايد با انگشتهاي دست چپ گرفت و باز و بسته كرد. برتري اين كار در اين است كه شير به طرف داخل فشرده مي شود و از شُل شدن آن و چكه كردن مايع از بورت جلوگيري مي كند. درصورتي كه با گرفتن شير بورت با دست راست، شير به تدريج به طرف بيرن كشيده مي شود و در اين صورت احتمال دارد محلول از بورت چكه كند.
12- پمپ پوار:از پووار براي مكش استفاده مي شود اما در صورتي كه مواد سمي باشند قبل از استفاده از پووار بايد از سالم بودن آن اطمينان حاصل كنيم و آن را با آب امتحان كنيم.
طرز استفاده : دکمه آ برای خالی کردن هوای داخل پوار است.و دکمه بی برای مکش مواد سمی است. و دکمه ای برای خالی کردن مواد مکش شده می باشد.
13- بوته چيني (كروزه چيني) :بوته آزمايشگاهي ظرف مخروطي (مخروط ناقص) شبيه انگشتانه است كه ليه هاي آن كاملاً صاف و جداره هاي داخلي و خارجي آن صاف و صيقلي است. اگرچه بوته آزمايشگاهي را از جنس فلز (بويژه از نيكل). گرافيت و سفال (بوته گلي يا سفالي) نيز مي سازند اما اين بوته ها عمدتاً از جنس چيني تهيه مي شود و معمولاً داراي سرپوش است..
كاربرد: از بوته در آزمايشـگاه معمولي براي اندازه گيري آب تبلور كات كـبود يا سولفات مس زاج سبز يا سولفات آهنو نمك قليا يا كربنات سديم به فرمول و همچنين براي ذوب قند، پارافين جامد و… استفاده مي شود. چون بوته چيني در برابر گرما تا حدود 1200 مقاوم است، از آن در آزمايشگاه هاي شيمي تجزيه براي خشك كردن رسوب كردن رسوب و پختن رسوب در كوره الكتريكي استفاده مي شود.
طرز كار: هنگام گرم كردن بوته بايد آن را با گيره ويژه اي (گيره بوته) برداشت و در حفره مثلث نسوز مناسب، قرار داد. مثلث نسوز طبق شكل، به شكل مثلث است كه از يك مثلث فلزي با سه قطعه روكش چيني نسوز ساخته شده است و از آن عمدتاً براي نگهداشتن بوته، به هنگام گرما دادن آن استفاده ميشود. يك مثلث نسوز هنگامي براي يك بوته مناسب است كه⅔ بوته در حفره آن قرار گيرد، در غير اين صورت حالت نامتعادلي پيدا مي كند و در اثر ضربه كوچكي ممكن است بشكند.
چند نکته درباره بوته چینی:
اسيدها بر بوته اثر ندارند اما بازها سبب خوردگي بوته مي شوند. براي پاك كردن بوته تا حد امكان نبايد از اسيدها هم استفاده كرد. بوته هاي شكسـته را نبايد دور ريخـت زيرا از خرده هاي آنها براي آب گيري الكل و تهيه اتيلن مي توان استفاده كرد. (بوته شكسته را مي توان خرد كرده، به عنوان ماده آبگير مورد استفاده قرار داد. هنگامي كه از بوته براي سنجش هاي وزني استفاده مي شود نخست بايد بوته خالي را چندين بار در كوره الكتريكي در دماي معين (دماي لازم براي پختن رسوب) قرار داد و پس از سرد كردن، وزن كرد تا به وزن ثابت رسيد. اين كارها، يعني: گرم كردن، سرد كردن و وزن كردن بوته تا رسيدن به وزن ثابت پيش از پختن هر رسوب الزامي است.
14- شيشه ساعت :شيشه ساعت ابزاري است و همان طور كه از نامش پيداست شبيه شيشه ساعت است و در اندازه هاي مختلف ساخته مي شود.
كاربرد: از شيشه ساعت براي تبخير سريع مايع ها و محلول ها استفاده مي شود.
طرز استفاده: شيشه ساعت را مانند ابزار شيشه اي ديگر، بايد شست و شو داد و در صورت لزوم آن را با دستمال خشك كرد. گاهي براي سرعت بخشيدن به عمل تبخير، شيشه ساعت را در دهانه بشر قرار مي دهند تا با جوشاندن آب درون بشر و گرم شدن شيشه ساعت با بخار آب جوش، عمل تبخير و تبلور سريعتر انجام گيرد.
15- قطره چكان :وسيله اي شيشه اي يا پلاستيكي است كه يك طرف آن داراي حباب لاستيكي قابل ارتجاع و طرف ديگر آن يك ميله شيشه اي (يا پلاستيكي) با نوك بسيار باريك است طول لوله قطره چكان با ارتفاع دهانه ظرف محتواي مايع مورد استفاده متناسب مي باشد و از چند سانتي متر تجاوز نمي كند.
كاربرد: معمولاً از قطره چكان براي ريختن معرفها (فنل فتالئين، تورنسل، هليانتين) و يا برداشتن محلول هايي كه بخار سـمي توليد مي كنند (مانند: اسيد كلريدريك غليظ، آب برم، آمونياك و…) و يا محلول هايي كه احتمال خطر آنها هنگام ريختن به دست و لباس زياد است (مانند: محلول اسيد سولفوريك غليظ يا اسيد نيتريك غليظ) استفاده مي كنند .
طرز كار: هنگام كار كردن با قطره چكان ابتدا با فشار دادن به لاستيك، هواي درون ميله شيشه اي را بايد خالي كرد و آن را به داخل مايع قرار داد. سپس با برداشتن فشار از روي لاستيك، مايع را به طرف ميله شيشه اي كشيد. پس از بالا كشيدن مايع، از مايع داخل آن، براي آزمايش استفاده كرد.
16- هاون چینی:هاون چيني شبيه كپسول چيني است كه ضخامت بدنه آن بيشتر است و لبه آن ممكن است صاف باشد. اين ابزار داراي دسته اي است كه آن هم از جنس چيني مي باشد و از آن براي خرد كردن و نرم كردن مواد استفاده مي شود.
كاربرد: اجسـام و مواد بسـيار سـخت با عمل ساييدن در هاون به صورت كاملاً نرم و پودر شده درمي آيند
طرز كار: ضمن كار كردن با هاون بايد آن را با دست چپ محكم نگهداشت و با دست راست دسته آن را به صورت چرخشي در هاون گرداند و فشار به آن وارد كرد تا در اثر چرخيدن مواد، ساييده و نرم شوند.
17- توری و مثلث نسوز:توری نسوز برای جلوگیری از برخرد مستقیم شعله به کار می رود و مثلث نسوز برای نگه داشتن مواد بر روی شعله کاربرد دارد.
18- کریستالیزور:
برای استفاده در حمام روغن یا آب برای مواد استفادهمی شود و دارای دیواره ای کاملا صاف می باشد.

بعضی ظروف در آزمایشگاه در روده دار می باشند یعنی اگر کمی پارافین یا روغن سیلیکون به آن ها زده شود درب ظروف چفت شده و دیگر منفذی نخواهد داشت.

قیف شیر دار:

وسیله ای برای جداسازی مخلوط های امولسیون(مثل آب روغن که از قسمت روی هم تشکیل شده است)در این وسیله مانند شکل ماده چگال تر پایین رفته و ما شیر را بازی می کنیم.مایع چگال در بشر اول جمع آوزی می شود.وقتی به خط مرزی دو ماده می رسیم شیر را می بندیم و بشر دیگری را زیر آن قرار می دهیم و ماده سبک تر در بشر دوم پر می شود !

شکل بعضی از وسایل آزمایشگاهی


بالن ته گرد	بالن ته صاف	آبفشان	ارلن مایر	ارلن تصفیه و قیف بوخنر

استوانه مدرج (مزور)	انواع سرد کننده (مبرد)	پیپت مدرج	پیپت حبابدار	بورت

قیف جدا کننده	بالن سه دهانه	چراغ بونزن	رابط سه راهی (رابط تقطیر)	قیف بوخنر

شیشه ساعت قیف ساده	ظرف تبخیر	بوته چینی بالن حجمی (بالن ژوژه)		کاردک (اسپاتول) بشر