بازهم داستان زجرآورآزار بیوه‌زنان - داستان همخوابه
بازهم داستان زجرآورآزار بیوه‌زنان
● سنت‌های مهلک
در سراسر جهان زنان بیش از مردان عمر می‌کند. در فرهنگ‌هایی که زنان بدون شوهر خود بی‌ارزش تلقی می‌شوند، رسوم زن‌ستیزانه‌ای وجود دارد. گرچه بیوه‌ها در هر سنی با سوء رفتار مواجه هستند، اما پیرزنان بیوه که با بالا رفتن سن، موقعیت اجتماعی‌شان در جامعه تنزل می‌یابد و کمتر می‌توانند از خود مراقبت کنند، از آسیب‌پذیری خاصی برخوردارند...
در بسیاری از کشورها، از جمله آذربایجان، بوروندی، چین، اتیوپی، هند، لیتوانی، مالزی، روسیه، آفریقای جنوبی و سودان بیش از نیمی از زنان بالای ۶۰ سال، بیوه هستند. در ۱۵ کشور از ۱۶ کشوری که در گزارش سال ۲۰۰۲ درباره وضعیت پیران جهان از آنان نام برده شد، بین ۵ و ۲۵ درصد از مردان بالای ۶۰ سال بیوه هستند، در حالی که در همان کشورها ۳۵ تا ۶۵ درصد زنان بالای ۶۰ سال بیوه هستند. همین امر در آسیا نیز صادق است. بیش از ۵۰ درصد از زنان و فقط ۱۳ درصد از مردان مسن بیوه هستند.
● رسم ساتی در هندوستان
در رسم ساتی در هندوستان که هزاران سال قدمت دارد، زنان خود را- داوطلبانه و یا به اجبار اقوام- با جسد شوهرشان می‌سوزانند. در روایات تاریخی از ده‌ها هزار ملکه‌ای نام برده می‌شود که پس از مرگ شاه، اقدام به خودسوزی جمعی کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر از خودسوزی‌های فردی سخن گفته‌اند. اگر چه این رسم در سال ۱۸۲۹ به طور رسمی در هند ممنوع شد، به ندرت، اما هنوز گزارش‌هایی از ادامه این رسم و زیارتگاه‌های متعدد این بیوه‌ها وجود دارد.
برای توضیح انگیزه‌های این رسوم دلایل گوناگونی آورده می‌شود، از تمایل زن در الحاق به شوهرش در زندگی پس از مرگ گرفته (زیرا طبق فرهنگ سنتی هند زن بدون مرد ناکامل است) تا تمایل خویشاوندان به حفظ میراث خانوادگی، زیرا که پس از مرگ بیوه، اموال و ثروت بین وراث مرد تقسیم می‌شود. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهند که همه بیوه‌ها این رسم را داوطلبانه اجرا نمی‌کنند.
امروزه، در بخش‌هایی از هند که زیارتگاه‌های ساتی وجود دارد، مردم، بیوه‌هایی را که برای گدایی کنار این زیارتگاه‌ها می‌نشینند، تشویق می‌کنند تا خود را بسوزانند. گرچه بسیاری از مردم در هند با این رسم مخالفند.
● حق ارث و زنان بیوه
رسم توارث زن در بخش‌هایی از آفریقا را برخی برای حفظ بیوه‌ها در داخل جامعه مهم تلقی می‌کنند. در بسیاری از کشورها، از جمله روآند، اوگاندا، کنیا و زیمبابوه، بیوه به تملک مرد دیگری از روستا، معمولاً برادر یا خویشاوند نزدیک شوهر، درمی‌آید. چنین استدلال می‌شود که این رسم به سود بیوه‌هاست زیرا از امنیت برخوردار می‌شوند، اما به علت اجباری بودن این کار، باید آن را نوعی تبعیض و آزار جنسیتی تلقی گردد.
یکی از جنبه‌های مهلک این رسم، امکان ابتلا به ایدز است. بیوه‌ای که مبتلا به ایدز نیست، ممکن است توسط مردی که او را به ارث برده، به این بیماری مبتلا گردد. یا اگر مردی بر اثر ابتلا به ایدز بمیرد و زنش هم به این بیماری مبتلا باشد، بر اثر رابطه جنسی با ارث‌برنده خویش، او را هم مبتلا خواهد کرد. و در صورت وجود رسم چندهمسری، این ویروس به سایر زنان هم منتقل می‌شود که با مرگ شوهر، آن‌ها هم به دیگران به ارث می‌رسند و دیگران را متبلا می‌کنند و الی آخر.
در غرب کنیا، رسم توارث زن در چندین منطقه اجرا می‌شود و جای تعجب نیست که بالاترین میزان ابتلای به ایدز را در کشور دارند. برای مثال، در سال ۲۰۰۰، نرخ ابتلا به ایدز در استان "نیانزا" ۲۲ درصد بود در حالی که همین نرخ در کشور ۱۳ درصد بود. با وجود این، این رسم همچنان ادامه دارد، زیرا بیوه‌ها چاره دیگری ندارند و اگر به این کار تن ندهند، از سوی جامعه طرد می‌شوند.
● تطهیر زن
"تطهیر زن" رسم دیگریست که به حقوق زنان تجاوز می‌کند و خطر ابتلا به ایدز را افزایش می‌دهد. طبق این رسم، زن پس از مرگ شوهرش باید با "تطهیرگر" روستا همخوابگی کند تا دوباره در جامعه پذیرفته شود. این رسم در زیمبابوه، کنیا، مالاوی، اوگاندا، تانزانیا، غنا، سنگال، آنگولا، ساحل عاج، کنگو و نیجریه و برخی کشورهای دیگر اجرا می‌شود. تاریخ "تطهیر زن به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد و از این اعتقاد سرچشمه می‌گیرد که پس از مرگ شوهر ارواح به دیدن زن می‌آیند. همچنین اگر زنی ازدواج نکند و رابطه جنسی نداشته باشد، نامقدس و "دیوانه" تلقی می‌شود.
طبق اعتقاد سنتی، اگر زن تطهیر نشود، باعث می‌شود که ارواح در روستا پرسه زنند. در بسیاری موارد، پیش از آن که زن به وارث برسد، باید این رسم اجرا شود.
به گفته یک "تطهیرگر بیوه‌ها" در مالاوی: "او بنا به رسم با بیوه می‌خوابد، سپس با زنان خودش، و دوباره با بیوه و آن هم در یک شب." او اعتراف می‌کند که از کاندوم استفاده نمی‌کند و می‌داند که ممکن است صدها زن و حتا خودش را بیمار کند. یکی دیگر از این افراد می‌گوید، "اگر از کاندوم استفاده" کند این زنان واقعاً مطهر نمی‌شوند.
حتا زنانی که به خطر ابتلا به ایدز واقفند بر اثر فشار جامعه به این رسم تن می‌دهند. یک زن مالاوایی که اکنون رهبر یک گروه مبتلا به ایدز است، تعریف می‌کند که ابتدا مراسم دیگری را اجرا کرد، اما بالاخره مجبور شد به مراسم "تطهیر بیوه" تن دهد.
در مراسم اول برای تطهیر، این زن و هوویش "سه روز خود را گِل مالیدند. بعد حمام کردند و لخت شدند و بدن برهنه خود را به بدن برهنه برادرزاده شوهر مرحوم خود مالیدند. چند هفته بعد، کداخدای روستا گفت که این مراسم کافی نبوده است. و تا وقتی که با این برادرزاده همخوابگی نکنند، حتا چهارپایه‌هایی که روی آن‌ها می‌نشینید، نجس هستند. او می‌گوید: "احساس می‌کردیم تحقیر شده‌ایم اما نمی‌توانستیم سرپیچی کنیم، چون می‌خواستیم تطهیر گردیم."
● جادوگری
اتهام به جادوگری در برخی از کشورهای آفریقا نیز به خشونت علیه زنان منجر می‌گردد. تخمین زده می‌شود در تانزانیا سالانه ۵۰۰ پیرزن بیوه کشته می‌شوند، زیرا تصور می‌رود جادوگر هستند. در موزامبیک، بیش از ۹۰ بیوه پیر به اتهام جادوگری، در عرض یک ماه قربانی خشونت شدند. وقتی جامعه‌ای برای حوادث، "مثل مرگ یا محصول بد"، توضیح منطقی نیابد، "پیرزنان روستای خود را به جادوگری متهم می‌کنند."
با استفاده از چنین اتهاماتی، پیرزنان را از خانه‌شان بیرون می‌کنند، اموالشان را می‌دزدند یا آن‌ها را به قتل می‌رسانند تا اموالشان را تصاحب کنند. پیرزن ۶۲ ساله‌ای از روستایی در زیمبابوه تعریف می‌کند که متهم شد که ارواح او را تسخیر کرده‌اند و باید مراسم جن‌گیری اجرا شود. چون مرگ و میر زیاد شده بود و "جن‌گیر" او را عامل آن معرفی کرده بود. مردم روستا «من را واداشتند بالای سطلی پر از آب جوش خم شوم و پتویی رویم انداختند. وقتی بر اثر سوختگی ناشی از بخار آب، جیغ کشیدم، شنیدم که "جن‌گیر" گفت که ارواح مرا ترک کرده‌اند.»
منبع:ویستا
ویرایش وتلخیص:برگزیده ها
در بسیاری از کشورها، از جمله آذربایجان، بوروندی، چین، اتیوپی، هند، لیتوانی، مالزی، روسیه، آفریقای جنوبی و سودان بیش از نیمی از زنان بالای ۶۰ سال، بیوه هستند. در ۱۵ کشور از ۱۶ کشوری که در گزارش سال ۲۰۰۲ درباره وضعیت پیران جهان از آنان نام برده شد، بین ۵ و ۲۵ درصد از مردان بالای ۶۰ سال بیوه هستند، در حالی که در همان کشورها ۳۵ تا ۶۵ درصد زنان بالای ۶۰ سال بیوه هستند. همین امر در آسیا نیز صادق است. بیش از ۵۰ درصد از زنان و فقط ۱۳ درصد از مردان مسن بیوه هستند.
● رسم ساتی در هندوستان
در رسم ساتی در هندوستان که هزاران سال قدمت دارد، زنان خود را- داوطلبانه و یا به اجبار اقوام- با جسد شوهرشان می‌سوزانند. در روایات تاریخی از ده‌ها هزار ملکه‌ای نام برده می‌شود که پس از مرگ شاه، اقدام به خودسوزی جمعی کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر از خودسوزی‌های فردی سخن گفته‌اند. اگر چه این رسم در سال ۱۸۲۹ به طور رسمی در هند ممنوع شد، به ندرت، اما هنوز گزارش‌هایی از ادامه این رسم و زیارتگاه‌های متعدد این بیوه‌ها وجود دارد.
برای توضیح انگیزه‌های این رسوم دلایل گوناگونی آورده می‌شود، از تمایل زن در الحاق به شوهرش در زندگی پس از مرگ گرفته (زیرا طبق فرهنگ سنتی هند زن بدون مرد ناکامل است) تا تمایل خویشاوندان به حفظ میراث خانوادگی، زیرا که پس از مرگ بیوه، اموال و ثروت بین وراث مرد تقسیم می‌شود. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهند که همه بیوه‌ها این رسم را داوطلبانه اجرا نمی‌کنند.
امروزه، در بخش‌هایی از هند که زیارتگاه‌های ساتی وجود دارد، مردم، بیوه‌هایی را که برای گدایی کنار این زیارتگاه‌ها می‌نشینند، تشویق می‌کنند تا خود را بسوزانند. گرچه بسیاری از مردم در هند با این رسم مخالفند.
● حق ارث و زنان بیوه
رسم توارث زن در بخش‌هایی از آفریقا را برخی برای حفظ بیوه‌ها در داخل جامعه مهم تلقی می‌کنند. در بسیاری از کشورها، از جمله روآند، اوگاندا، کنیا و زیمبابوه، بیوه به تملک مرد دیگری از روستا، معمولاً برادر یا خویشاوند نزدیک شوهر، درمی‌آید. چنین استدلال می‌شود که این رسم به سود بیوه‌هاست زیرا از امنیت برخوردار می‌شوند، اما به علت اجباری بودن این کار، باید آن را نوعی تبعیض و آزار جنسیتی تلقی گردد.
یکی از جنبه‌های مهلک این رسم، امکان ابتلا به ایدز است. بیوه‌ای که مبتلا به ایدز نیست، ممکن است توسط مردی که او را به ارث برده، به این بیماری مبتلا گردد. یا اگر مردی بر اثر ابتلا به ایدز بمیرد و زنش هم به این بیماری مبتلا باشد، بر اثر رابطه جنسی با ارث‌برنده خویش، او را هم مبتلا خواهد کرد. و در صورت وجود رسم چندهمسری، این ویروس به سایر زنان هم منتقل می‌شود که با مرگ شوهر، آن‌ها هم به دیگران به ارث می‌رسند و دیگران را متبلا می‌کنند و الی آخر.
در غرب کنیا، رسم توارث زن در چندین منطقه اجرا می‌شود و جای تعجب نیست که بالاترین میزان ابتلای به ایدز را در کشور دارند. برای مثال، در سال ۲۰۰۰، نرخ ابتلا به ایدز در استان "نیانزا" ۲۲ درصد بود در حالی که همین نرخ در کشور ۱۳ درصد بود. با وجود این، این رسم همچنان ادامه دارد، زیرا بیوه‌ها چاره دیگری ندارند و اگر به این کار تن ندهند، از سوی جامعه طرد می‌شوند.
● تطهیر زن
"تطهیر زن" رسم دیگریست که به حقوق زنان تجاوز می‌کند و خطر ابتلا به ایدز را افزایش می‌دهد. طبق این رسم، زن پس از مرگ شوهرش باید با "تطهیرگر" روستا همخوابگی کند تا دوباره در جامعه پذیرفته شود. این رسم در زیمبابوه، کنیا، مالاوی، اوگاندا، تانزانیا، غنا، سنگال، آنگولا، ساحل عاج، کنگو و نیجریه و برخی کشورهای دیگر اجرا می‌شود. تاریخ "تطهیر زن به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد و از این اعتقاد سرچشمه می‌گیرد که پس از مرگ شوهر ارواح به دیدن زن می‌آیند. همچنین اگر زنی ازدواج نکند و رابطه جنسی نداشته باشد، نامقدس و "دیوانه" تلقی می‌شود.
طبق اعتقاد سنتی، اگر زن تطهیر نشود، باعث می‌شود که ارواح در روستا پرسه زنند. در بسیاری موارد، پیش از آن که زن به وارث برسد، باید این رسم اجرا شود.
به گفته یک "تطهیرگر بیوه‌ها" در مالاوی: "او بنا به رسم با بیوه می‌خوابد، سپس با زنان خودش، و دوباره با بیوه و آن هم در یک شب." او اعتراف می‌کند که از کاندوم استفاده نمی‌کند و می‌داند که ممکن است صدها زن و حتا خودش را بیمار کند. یکی دیگر از این افراد می‌گوید، "اگر از کاندوم استفاده" کند این زنان واقعاً مطهر نمی‌شوند.
حتا زنانی که به خطر ابتلا به ایدز واقفند بر اثر فشار جامعه به این رسم تن می‌دهند. یک زن مالاوایی که اکنون رهبر یک گروه مبتلا به ایدز است، تعریف می‌کند که ابتدا مراسم دیگری را اجرا کرد، اما بالاخره مجبور شد به مراسم "تطهیر بیوه" تن دهد.
در مراسم اول برای تطهیر، این زن و هوویش "سه روز خود را گِل مالیدند. بعد حمام کردند و لخت شدند و بدن برهنه خود را به بدن برهنه برادرزاده شوهر مرحوم خود مالیدند. چند هفته بعد، کداخدای روستا گفت که این مراسم کافی نبوده است. و تا وقتی که با این برادرزاده همخوابگی نکنند، حتا چهارپایه‌هایی که روی آن‌ها می‌نشینید، نجس هستند. او می‌گوید: "احساس می‌کردیم تحقیر شده‌ایم اما نمی‌توانستیم سرپیچی کنیم، چون می‌خواستیم تطهیر گردیم."
● جادوگری
اتهام به جادوگری در برخی از کشورهای آفریقا نیز به خشونت علیه زنان منجر می‌گردد. تخمین زده می‌شود در تانزانیا سالانه ۵۰۰ پیرزن بیوه کشته می‌شوند، زیرا تصور می‌رود جادوگر هستند. در موزامبیک، بیش از ۹۰ بیوه پیر به اتهام جادوگری، در عرض یک ماه قربانی خشونت شدند. وقتی جامعه‌ای برای حوادث، "مثل مرگ یا محصول بد"، توضیح منطقی نیابد، "پیرزنان روستای خود را به جادوگری متهم می‌کنند."
با استفاده از چنین اتهاماتی، پیرزنان را از خانه‌شان بیرون می‌کنند، اموالشان را می‌دزدند یا آن‌ها را به قتل می‌رسانند تا اموالشان را تصاحب کنند. پیرزن ۶۲ ساله‌ای از روستایی در زیمبابوه تعریف می‌کند که متهم شد که ارواح او را تسخیر کرده‌اند و باید مراسم جن‌گیری اجرا شود. چون مرگ و میر زیاد شده بود و "جن‌گیر" او را عامل آن معرفی کرده بود. مردم روستا «من را واداشتند بالای سطلی پر از آب جوش خم شوم و پتویی رویم انداختند. وقتی بر اثر سوختگی ناشی از بخار آب، جیغ کشیدم، شنیدم که "جن‌گیر" گفت که ارواح مرا ترک کرده‌اند.»
منبع:ویستا
ویرایش وتلخیص:برگزیده ها
,