اختلالات دیکته نویسی و ا راهکارهایی جهت رفع آن
۱- اختلال بي دقتي
علت این نوع اختلال ،عدم تمركز و توجه به صداها و شكل حروف هنگام نوشتن است . به عنوان مثال عسل را عسبل می نویسد و یا سیر را سیز می نویسد.
جهت رفع این نوع اختلال:
۱- دو تصوير مشابه كه اختلافات جرئي با هم دارند در اختيار دانشآموز گذاشته تا اختلافات را پيدا كند.
۲- كلمه‌اي را روي كارتي نوشته به طوري كه يك از حروف يا دندانه‌هاي آن جا افتاده باشد و يا كلمه‌ي مورد نظر نقطه و دندانه‌ي اضافه داشته باشد. (مهربان، تنور) تا دانشآموز آن را اصلاح كند.
۳- براي تصحيح ديكته دانش‌آموزان ديگر از او كمك بگيريد.و یا درطول هفته یکی از والدین یک املاء بنویسید و همان کلماتی که دانش آموز مشکل دارد را غلط بنویسید و دانش آموز این املاء را تصحیح کند .
۴- روی کارت هایی واژه هایی را به طور ناقص می نویسیم تا دانش آموز آن را کامل کند
۵- تمرین قبلی را این بار با نوشتن حروف اضافه برای یک واژه با دانش آموز اجرا می کنیم ، تا حرف اضافی را حذف کند
۲- اختلال در حافظه شنوايي
این اختلال به همراه اختلال بی دقتی شایع ترین اختلال در بین دانش آموزان است و علت آن عدم دقت در خوب گوش دادن و عجله در هنگام نوشتن است.این اختلال به صورتی است که یک کلمه را در جمله جا می اندازد.
جهت رفع این اختلال:
۱- بهتر است دانش‌آموزي كه دچار اين مشكل است در جايي بنشيند كه نزديك معلم باشد.
۲- از چنين دانش‌آموزي بخواهيد كه جمله را براي بقيه بخواند.
۳- سه کلمه را برای کودک بیان کنیم و از او بخواهیم تکرار کند اگر به ترتیب و درست گفت حالا همان سه کلمه و چهارمین را اضافه میکنیم . مثلاً دفعهی اول گل ، شیر ، مداد دفعهی دوم گل ، شیر ، مداد ، نوک و اگر توانست پنج کلمه گل ، شیر ، مداد ، نوک ، پنجره و به این ترتیب تا جایی که دانشآموز توانست تکرار کند .
۴- به کودک چند دستور بدهید و از او بخواهید آن دستورات را به ترتیب اجرا کند .
۳- اختلال حساسيت شنيداري
برخی از غلط های دیکته مثل ( مسواک – مسباک ) و ( زنبور – زمبور ) به حساسیت شنیداری دانش آموز مربوط می شوند و علت آن این است که گوش کودک برای شنیدن صداها حساس نیست .مثال: پمبه (پنبه)، ژاله (جاله) برای این مورد در واقع بايد گوش(شنيداري) بچه ها را فعال كنيم
راهكار مناسب براي رفع اختلال:
۱- استفاده از نوار كاست و شنيدن انواع صداها و تشخيص نوع صدا
۲- ريختن انواع اشيا (برنج، لوبيا، سنگ و . . .) در قوطي‌هاي مجزا و به صدا در آوردن آنها و تشخيص نوع شئ داخل قوطي یا انواع قوطیهای پلاستیکی را برداریم و در هرکدام چیزی بریزیم یکبار صدای آن را بشنود سپس بدون این که قوطیها ببیند ما آن را تکان میدهیم و دانشآموز که پشت به قوطیها نشسته است باید تشخیص دهد در هر قوطی چی چیزی است .
۳- پايين آوردن تن صدا هنگام دیکته گفتن به طوري كه به سختي تشخيص داده شود.
۴- از سخن گفتن بسیار بلند در منزل و از بلند کردن صدای رادیو و تلویزیون خودداری کنیم.
۵- در املاء گفتن فقط یک بار تکرار کنید .
۶- صدای رادیو را بسیار کم میکنیم طوری که به زحمت قابل شنیدن باشد سپس از کودک میخواهیم آن را درک کرده و برای ما بازگو کند .
۴-اختلال نارسا نويسي
نوشتن مهارتی است که آموزش آن بایستی مشروط بر وجود یکسری آمادگی ها در فرد باشد بدون در نظر گرفتن این آمادگی ها فرآیند آموزش بخوبی طی نخواهد شد نتیجه آن ایجاد دلسردی در دانش آموز و بوجود آمدن عادتهای نوشتاری ضعیفی است که تصحیح آنها در آینده بسیار مشکل خواهد بود.و از جمله علل آن میتوان به مواردی مانند : در دست گرفتن مداد به صورت نا مناسب، وضعيت قرار گرفتن نا مناسب كاغذ نسبت به بدن، صحيح نبودن جهت كاغذ، ضعيف بودن عضلات و كوچك بودن انگشتان دست (بيش از حد شل و يا سفت نگه داشتن قلم، دوربودن انگشت از سر مداد) عدم هماهنگی چشم و دست ،استفاده از میز و صندلی و مداد نامناسب و...اشاره کرد.
راهكار مناسب براي رفع اختلال:
۱- كشيدن خطوط به صورت دلخواه توسط دانش‌آموزان به وسيله‌ي روان نويس، وايت برد، گچ نرم.
۲- اصلاح نشستن كودك هنگام نوشتن تكاليف از نظر ارتفاع و موقعيت بدن
۳- راست نگه داشتن دفتر به صورت زاويه قائمه هنگام نوشتن
۴- استفاده از مدادهاي با قطر مناسب با توجه به وضعيت انگشتان او و تمرين‌هايي همچون ماساژ خمير بازي، مچاله و بريدن كاغذهاي باطله، بازوبستن زیپ بندکفش و دکمه ،کار با قفل و كليد ،بازی با گل‌رس
۵- جهت تقویت عضلات کوچک و بزرگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خمیربازی - مچاله کردن کاغذ – استفاده از قیچی و بریدن کاغذ ، باز و بسته کردن دکمه ، زیپ ، بند کفش - ورزش انگشتان – رسم خطوط بر روی شن و ماسه – پر کردن شکل نقطه چین – کامل کردن شکل کلمه – نوشتن بین دو خط
۶- برای هماهنگ ساختن چشم و دست از بازی با توپ بسکت و انداختن در سبد و یا حلقه و انداختن آن در چوب ،ماهیگیری با قلاب آهن ربایی ، کوبیدن میخ و بازی با توپ و راکت ،پیچاندن نخ دور قرقره، حمل استکان با لیوان آب میتوان استفاده کرد.
۷- نحوه ي صحيح قلم به‌دست گرفتن ، صحيح بودن وضعيت نشستن كودك و رعايت فاصله.
۸- نحوه ي صحيح قلم به‌دست گرفتن ، صحيح بودن وضعيت نشستن كودك و رعايت فاصله.
۵ – اختلال در حافظه توالي ديداري
این مهارت به توانایی یاد آوری آن چه دیده ایم ، به همان ترتیبی که بوده ، مربوط می شود . دانش آموزانی که از این مهارت به اندازه‌ی کافی برخوردار نیستند ، در تجسم و ترتیب و توالی حروف دچار مشکل می شوند . به عنوان مثال ، ( دارد ) را ( دادر ) می نویسند ویا( آزرو) را (آرزو). علت این اختلال عدم توانايي يادآوري كلمات به همان ترتيبي است که بوده
راهكار مناسب براي رفع اختلال:
۱- نام بردن ترتيب صف دانش‌آموزان توسط دانش‌آموزي كه اين مشكل را دارد. ویا سه یا چهار نفر را به دانش آموزا معرفی میکنیم و از او می خواهیم به همان ترتیب آن ها را نشان دهد و نام ببرد
۲- نوشتن چند حرف روي مقوا و سپس يك فرصت كوتاه براي ديدن، به او مي‌دهيم. دانشآموز به ياد مي‌آورد، كه از راست به چپ چه حروفي را ديده است. (ص هـ ر م ز)
۳- به جاي حروف در تمرين بالا از كلمه استفاده شود. (مادر بهار باران سبز) بعد از مخفی کردن کارت ، کلمات را از راست به چپ به ترتیب بگوید
۴- نمونه حرف يا كلمه سمت راست را در سمت چپ بيابيد .
۵- از بين حروف زير حرف (و) را پيدا كن .
۶- در نقاشي يا تصويريهايي كه يك يا چند تصوير در آن پنهان شده است تصور مورد نظر را پيدا كند .
۷- كارتهايي كه واژه ها يا كلمات بصورت سايه روشن و يا ناقص نوشته شده را بازشناسي كند.
۸- تكميل شكل يا نقاشي و بازيهاي نقطه چين
۹- حرکاتی را انجام دهید و دانش آموزآن ها را تکرار
۶- اختلال در حافظه ديداري
بسیاری از دانش آموزان در نوشتن برخی واژه ها که در آن حرفی به کار رفته که اشکال مختلفی دارد دچار مشکل می شوند. ( مثلاً منظور را منزور می نویسند ویا اَموبه جای عمو، سابون به جای صابون و یا سبر به جاي صبر) علت عمده ی این نوع غلط های املایی ضعف حافظه ی دیداری است ، یعنی کودک به خوبی قادر نیست تصویر حرف مورد نظر را در کلمه به خاطر بیاورد . رونویسی کردن این واژه ها می تواند به دانش آموز کمک کند ، اما این کمک لزوما به سایر موارد انتقال نمی یابد . پس بهتر است حافظه ی دیداری کودک را تقویت کنیم . تا نه تنها دیکته ی درست واژه ای را که غلط نوشته است را فراگیرد ، بلکه با خواندن و دیدن هر کلمه جدید ، توانایی به خاطر سپاری آن را داشته باشد . برای تقویت حافظه دیداری باید «خوب دیدن» را تمرین کرد.
راهكار مناسب براي رفع اختلال:
۱- انجام بازي چه كسي يا چه چيزي در كلاس یا خانه جا به جا شده است. مثال :وسايل روي ميز را نگاه كن چشمها را ببند ، جاي چند وسيله عوض كنيم . چشمها را باز كن و بگو چه چيزهايي جابه‌جا شده است .
۲- ابتدا دو تصوير ساده را به كودك نشان مي‌دهيم و پس از مخفي كردن تصوير از او مي‌خواهيم كه تصاوير را به ياد آورد و یا از او درباره تصاویر سوال میکنیم. در مرحله‌‌ي بعد از سه تصوير و تصاوير مركب و پيچيده‌تر استفاده مي‌كنيم.
۳- تهيه كارتهايي به ابعاد ۵ در ۷سانتي‌متر و نوشتن چند كلمه كه هم خانواده مي‌باشند تا كودك براي چند روز از اين كارت‌ها استفاده كند. مثلاً در جمله سازي و ساختن داستان و . . . ( مثلا کلمه های خاص ،مخصوص، خصوصي)
۴- تهيه كارتهايي به ابعاد بالا و نوشتن دو يا سه كلمه‌اي كه كودك در آنها دچار اشتباه مي‌شود. اين كارت‌ها نيز چند روز متوالي در اختيار وي قرار مي‌گيرد و سپس تعويض مي‌شود. مانند (صابون صبح عمو)
۵- استفاده ازبازي های جورچين
منابع:
۱- درمان اختلالات دیکته نویسی نوشته ی دکتر مصطفی تبریزی انتشارات فراوان
۲-املاء و راه های آموزش آن نوشته ی سید علی عبداللهی حسینی
۳-- اختلالات يادگيري نوشته دكتر عزت الله نادري ، دكتر مريم سيف نراقي
۴-آموزش املا نوشته دکتر سید بهنام علوی مقدم و فاطمه صغری علیزاده
مطالب مشابه :
اختلالات دیکته نویسی و ا راهکارهایی جهت رفع آن
این وبلاگ با هدف ارتباط متقابل دستبند پاور بازوبستن زیپ بندکفش و دکمه ،کار با قفل و
شهر سوخته ، شهري ناشناخته و اعجاب انگيز در سيستان متعلق به پنج هزار سال پيش !؟!؟
با كشف اين اثر دستبند و زيور آلات زن به دکمه، تبر، بندکفش، قلاب، شانه
برچسب :
دستبند با بندکفش