آشنایی اجمالی با علف کش های مهم

آشنایی اجمالی با علف کش های مهمآترازین Atrazine

یکی از پر مصرفترین علفکشهای رایج دنیا است جهت کنترل بسیاری از کشیده برگها وپهن برگها (سلمه، خرفه، تاج خروس، پیچک صحرایی، سوروف، قیاق، گاو چاق کن و…) استفاده می شود. آترازین علفکشی است از گروه تری آزین که به سرعت توسط ریشه جذب و از طریق آپوپلاست انتقال می یابد. آترازین همچنین از طریق برگ نیز جذب می شود ولی انتقال آن صفر می باشد. آترازین درایران با نام تجاری گزاپریم (Gesaprim) و با فرمولاسیون WP80% به بازار عرضه می گردد.

سموم علف کش

موارد مصرف:

۱) آترازین+ آلاکلر جهت مبارزه باعلفهای هرز مزارع ذرت

۲) آترازین+ آمترین جهت مبارزه باعلفهای هرز مزارع نیشکر

۳) آترازین+ بروماسیل جهت مبارزه باعلفهای مناطق غیرمزروعی

مقدار مصرف درهکتار:

۱) یک تا ۱٫۵ کیلوگرم آترازین+ ۵لیتر آلاکلر قبل از کاشت ذرت مخلوط با خاک ویا بلافاصله بعد از کاشت و قبل از رویش ذرت

۲) پنج کیلوگرم آترازین به تنهائی یا مخلوط با ۴ کیلوگرم آمترین هنگام کشت بعد از ظهور علفها در کشت نیشکر

۳) ۳۰کیلوگرم آترازین+۱۵کیلوگرم بروماسیل پس از رشد علفها در مناطق غیرمزروعی

توفوردی(۲,۴-d)

علف کشی از گروه فنوکسی استیک اسید(اکسین) است که مهمترین فنوکسی ها است. توفوردی اساساً به عنوان یک علف کش پس رویشی، برای مهار علفهای هرز یکساله و چند ساله ی پهن برگ (خردل و تربچه وحشی، انواع شقایق، پنیرک، سلمه تره، پیچک، ماستونک،کنگر وحشی، شیرین بیان و …) در گیاهان زراعی کشیده برگ و زمینهای غیر زراعی استفاده می شود. همچنین برای مهار علفهای هرز آبزی مصرف می شود. در غلظتهای خیلی اندک، به عنوان یک ماده تنظیم کننده رشد مورد استفاده قرار می گرفته است. هر دو نوع انتقال اپوپلاست وسیمپلاست را دارا می باشد.

توصیه شده: جهت کنترل علفهای هرز پهن برگ مزارع گندم، جـــو، برنج، ذرت و نیشکر

مقدار مصرف: ۱) در مزارع گندم و جو۲-۱ لیتر در هکتار از پنجه زدن تا تشکیل ساقه ۲) در مزارع برنج ۳-۱٫۵ لیتر، ۷-۵ برگی شدن برنج ۳) در مزارع ذرت ۱٫۵ لیتر توفوردی بعد از رویش علفها و۷-۵ برگی شدن ذرت ۴) برای نیشکر محلول ۲تا۲٫۵ درصد و مخلوط با دالاپون برای کنترل علفهای هرز پهن برگ

دالاپون(Dalapon)

دالاپان از گروه Aliphatic بازدارنده رشد و نمو ریشه و ساقه گیاه می باشد که در گیاهان انتخابی به صورت سیستمیک در می آید. دالاپون بر ضد کشیده برگها به ویژه لویی و حلفه موثر است. جذب آن از راه ریشه و اندام هوایی و انتقال آن هم از طریق اپوپلاستیک و هم از راه سیمپلاستیک صورت می گیرد. دالاپان بسیار جاذب الرطوبهاست وحتماً باید در ظروف عایق نگهداری شود. دالاپان با نام تجاری باسفاپن(Basfapon) و به فرمولاسیون SP80% موجود است.

توصیه شده: جهت کنترل علفهای هرز کشیده برگ باغات میوه، نیشکر و زمینهای غیرمزروعی

مقدار مصرف: ۱) برای درختان میوه Kg10- 8 sp80% درهکتار بعد از رویش علفها ۲) برای علفهای هرز نیشکر محلول ۲% هنگام کشت بعد از ظهور علفها ۳) برای اراضی غیر مزروعی۳۰-۵۰ kg در هکتار پس از رشد علفها

دینیترامین(Dinitramine)

علفکشی از گروه دی نیتروآنیلین ها که جذب آن از طریق ریشه است اثر آن مانع جوانه زدن بذر و بازدارنده رشد ریشه است. در کنترل کشیده و پهن برگها (تاج خروس، خرفه، آفتاب پرست، …) در پنبه و سویا موثر است. دی نیترامین با نام تجاری کوبکس(Cobex) با فرمولاسیون EC25% موجود می باشد.

توصیه شده: جهت کنترل علفهای پهن برگ پنبه و سویا

مقدار مصرف: ۳لیتر در هکتار برای پنبه و سویا به صورت PPI

دیورون(Diuron)

دیوران از گروه اوره ها است. دیوران در میزانهای اندک، به صورت علفکشی انتخابی سیستمیک و خاک مصرف در بسیاری از گیاهان زراعی برای مهار بسیاری از علفهای هرز پهن برگ یکساله بهره جویی گسترده دارد. دیورون به فرمولاسیون WP80% و نام تجارتی کارمکس(Karmex) در بازار عرضه می شود.

توصیه شده: علیه علفهای هرز نیشکر و پنبه

مقدار مصرف: ۳-۱٫۵ کیلوگرم در هکتار قبل از رویش علفهای هرز

ستـــوکسیـــدیــم (Sethoxydim)

علفکشی از گروه سیکلوهگزیندیون، که روی کشیده برگها در مزارع محصولات پهن برگ موثر است. با جلوگیری از رشد جوانه انتهایی و به صورت سیستمیک و انتخابی عمل می کند. قابل ذکر است که مصرف ستوکسیدیم در زراعت نخود ایجاد گیاه سوزی می کند. ستوکسیدیم به فرمولاسیون EC12.5% وبانام تجارتی نابو- اس به بازار عرضه می شود.

توصیه شده: علیه علفهای کشیده برگ در مزارع پهن برگ(سورف در چغندر قند)

مقدار مصرف: ۱) ۳ لیتر درهکتار هنگام ۵-۳ برگی علف در چغندر قند ۲) ۳- ۲لیتر در هکتار هنگام ۵- ۳ برگی کشیده برگها در مزرعه پیاز ۳) ۳ لیتر در هکتار ۶-۳ برگی باریک برگها در کلزا، دما بالاتر از ۱۰درجه سانتیگراد

سیکلوکسیدیم(Cycloxydim)

علفکشی از گروه سیکلوهکزیندیون ها است. این علفکشها پس رویشی انتخابی هستند. بیشتر کشیده برگهای یکساله و چندساله را بدون آسیب رساندن به بیشتر گیاهان پهن برگ ویا جگن ها مهار می کنند. سیکلوکسیدیم به فرمولاسیون EC10% و نام تجاری فوکوس Focus در ایران عرضه می شود.

توصیه شده: علیه علفهای کشیده برگ در مزارع پیاز مقدار مصرف: ۱٫۵- ۱ لیتر درهکتار بعد از رویش علفهای هرز، ۵- ۴ برگه بودن علف

فلم پروپ-ام-ایزوپروپیل (Flam prop-M-isopropyl)

سمی است از گروه آریل آلانین، سیستمیک، انتخابی و بازدارنده تقسیم سلولی. علفکشی پس رویشی جهت کنترل کشیده برگها است. بانام تجاری سافیکس Suffix BW موجود است.

توصیه شده: جهت کنترل علفهای هرز به ویژه یولاف وحشی در مزارع جو و گندم مقدار مصرف: ۳لیتر در هکتار از سه برگی شدن تا ساقه رفتن گندم

فلوآزیفوپ پی بوتیل (Fluazifop-P-butyl)

علفکشی از مشتقات پروپیونیک اسید است که از رشد مریستم انتهایی جلوگیری می کند. روی نازک برگها(قیاق، سوروف، دورنه، انواع یولاف و ارزن وحشی، انواع خونی علف) به صورت پس رویشی موثر است. به فرم EC12.5% و نام تجارتی فوزیلید Fusilad در بازار عرضه می گردد.

توصیه شده: جهت کنترل علفهای هرز نازک برگ چغندر قند مقدار مصرف: ۳لیتر در هکتار هنگام ۵- ۳ برگی شدن علف

کلریدازون Chloridazon

علفکشهای کلریدازون، نورفلورازون و پیرازون از گروه پیریدازینون ها می باشند. انتقال آن در آپوپلاست و به صورت انتخابی سیستمیک است. با نام تجارتی پیرامینPyramin وبا فرمولاسیون DF65% به بازار عرضه می گردد.

توصیه شده: جهت کنترل علفهای هرز پهن برگ یکساله در مزارع چغندرقند و چغندرلبویی، قبل از کاشت یا قبل از رویش و یا بعداز رویش چغندرقند مقدار مصرف: قبل از جوانه زدن علف هرز تا مرحله ۴برگی چغندر ۵- ۴ کیلوگرم درهکتار

کلودینافوپ پروپارژیل Clodinafop propargyl

علفکشهای کلودینافوپ پروپارژیل، فنوکاساپروپ، فلوازیفوپ، هالوکسی فوپ و کویزالوفوپ از گروه آریلوکسی فنوکسی می باشند. علف کش های این گروه پس رویشی انتخابی برای مهار کشیده برگها در گیاهان زراعی پهن برگ هستند. برخی نیز در کنترل علفهای هرز کشیده برگ غلات استفاده می شوند. کلودینافوپ پروپارژیل در کنترل علفهای هرز کشیده برگ مزارع گندم استفاده می شود؛ در صورتی که گیاه زراعی جــو به این علفکش حساس است. ازاین خصوصیت انتخابی جهت کنترل گیاه خودرو جـــو در مزارع گندم می توان استفاده کرد. کلودینافوپ پروپارژیل با نام تجارتی تاپیکTopik وبه فرمولاسیون EC8% به بازار عرضه می شود.

توصیه شده: علیه کشیده برگهای یکساله(یولاف وحشی، خونی علف، چچم و دم روباهی) در مزارع گندم. از مصرف آن در مزارع جــــو خوداری شود. مقدارمصرف:

۱ لیتر در هکتار حداکثر تا پنجه زنی. با استفاده از سمپاش پشت تراکتوری

علفکشی از گروه اوره ها ، مانع عمل فتوسنتز، قابل استفاده در خاک و روی شاخ و برگ گیاه هرزه که به صورت انتخابی سیستمیک عمل می کند. لینورون با نام تجاری آفــالن Afalon موجود است.

توصیه شده: جهت کنترل علفهای هرز (دومنظوره) مزارع هویج، نخود، ذرت، سیب زمینی، آفتاب گردان، سویا، نیشکر و پنبه مقدارمصرف: ۲ لیتر در هکتار برای مزارع نخود جهت کنترل پهن برگها

آلاکُلر Alachlor آلاکلر علفکشی است برای کنترل کشیده برگهای یکساله وتعدادی از پهن برگهای یکساله و اویارسلام. آلاکلر از گروه ۲کلرواستاینیلید(آمید) که به صورت انتخابی، سیستمیک وباز دارنده رشد مریستم عمل می کند. کشیده برگها عمدتاً از راه اندام هوائی وپهن برگها از طریق ریشه این علفکش را جذب می کنند. انتقال عمدتاً آپوپلاستیک است اما به صورت معمول در سیتوپلاسم نیز صورت می پذیرد. آلاکلر با نام تجاری لاسو(Lasso) وبا فرمولاسیون EC48% به بازار عرضه می شود.

موارد مصرف:

همراه آترازین جهت مبارزه با علفهای هرز ذرت

مقدار مصرف:

۵لیتر آلاکلر+ ۱تا۱٫۵کیلوگرم آترازین قبل از کاشت بصورت مخلوط با خاک و یا بلافاصله بعد از کاشت قبل از رویش علف هرز

آمترین Ametryn

علفکشی است دو منظوره که جهت کنترل بسیاری از کشیده برگها وپهن برگها (سلمه، خرفه، تاج خروس، پیچک صحرایی، سوروف، قیاق، گاو چاق کن،پنیرک و…) به خصوص در مزارع نیشکراستفاده می شود. آمترین علفکشی است از گروه تری آزین که به سرعت توسط ریشه جذب و از طریق آپوپلاست انتقال می یابد؛ وبه صورت انتخابی، سیستمیک و بازدارنده عمل فتوسنتزموثر است. آمترین با نام تجاری گزاپاکس(Gesapax) وبا فرمولاسیون WP50% به بازار عرضه می شود.

موارد توصیه:

جهت کنترل علفهای مزارع نیشکر

مقدار مصرف:

۵کیلوگرم آترازین+ ۴کیلوگرم آمترین هنگام کشت بعد از ظهور علفها قبل از رویش یا بعد از رویش

اتال فلورالین Ethalfluralin

علفکشی است دومنظوره، انتخابی، بازدارنده رشد مریستم انتهائی که در خاک کاربرد دارد. اتال فلورالین علفکشی از گروه دی نیتروآنیلین که حتی یک سال بعد از استفاده به گیاه بعدی (در صورت حساسیت) خسارت وارد می کند. برای جلوگیری از خسارت قبل از کشت گیاه بعدی از شخم عمیق استفاده میشود. اتال فلورالین برای کنترل تاجریزی، انواع تاج خروس، سلمه، انواع ارزن وحشی، سوروف، پنیرک، گاوپنبه و قیاق موثر است. اتال فلورالین با نام تجاری سونالان(Sonalan) و فرمولاسیون EC33.3% به بازار عرضه می شود.

موارد توصیه:

جهت کنترل علفهای هرز پنبه، آفتابگردان و سویا (قبل از کاشت)

مقدار مصرف:

۱) برای علفهای هرز پنبه وآفتابگردان۲ تا ۳ لیتردر هکتار(عمق ۸تا۱۰ سانتیمتر)

۲) برای علفهای هرز سویا ۲تا۳ لیتر اتال فلورالین + ۶۰۰گرم متری بوزین در هکتار قبل از کاشت مخلوط با خاک

استوکلر Acetochlor

علفکشی است انتخابی، بازدارنده سنتز پروتئین و مانع تقسیم سلولی. علفهای پهن برگ مزارع ذرت بخصوص تاج ریزی رابه خوبی کنترل می کند. استوکلر از گروه استامید می باشد. این سم با نامهای تجاری اسنیت(Acenit) به فرم EC50% و سورپاس(Surpass) با فرمولاسیونEC76% به بازار عرضه می شود. سورپاس دارای ۵٫۷% ایمن کننده(Safener) به نام دای کلرامید است.

موارد مصرف:

کنترل علفهای هرز مزارع ذرت

مقدار مصرف:

۱) اسنیت ۴تا۵ لیتر در هکتار

۲) سورپاس ۳٫۵-۲٫۷۵ لیتر در هکتار بسته به نوع خاک

اگزادیــازون Oxadiazon

علفکشی است تماسی، انتخابی که در مزارع برنج علیه سوروف، تیرکمان آبی، انواع سیرپوس(پیزور)، انواع اویارسلام و قاش واش استفاده می شود. این علف کش از گروه اگزا دی آزول می باشد. اگزادیازون با نام تجاری رونستار(Ronstar) وبه فرمولاسیونهای G2% و SL12% و EC25% به بازار عرضه می شود.

موارد مصرف:

علیه علفهای هرز مزارع برنج

مقدار مصرف:

۴- ۳٫۵ لیتر در هکتارSL12% تا قبل از دو برگی شدن سوروف

ای پی تی سی(eptc)

علفکشی از گروه تیوکاربامات که به صورت انتخابی، سیستمیک عمل کرده وعلیه علفهای هرز کشیده برگ وپهن برگ یک ساله و اویارسلام استفاده می شود. مصرف تنهایی آن در ذرت باعث ازبین رفتن گیاه محصول می شود بنابراین به آن safner اضافه می کنند. جذب آن توسط بذرها، ریشه ها و اندامهای هوایی در حال رویش صورت می گیرد. EPTC با نام تجاری ارادیکان (Eradican) و به فرم EC82% به بازار عرضه می شود.

موارد مصرف:

کنترل علفهای هرز یونجه، شبدر، اسپرس و ذرت

مقدار مصرف:

۱) ۶-۳ لیتر در هکتار در مزارع یونجه، شبدر، اسپرس

۲) ۶-۴ لیتر در هکتار قبل از کشت مخلوط با خاک جهت علفهای هرز ذرت

ایمازامتابنزمتیل(Imazamethabenz methyl)

علفکشی دو منظوره از گروه ایمیدازول، انتخابی، سیستمیک و بازدارنده رشد مریستم انتهایی است. این علفکش به صورت پس رویشی، بیشتر برای کنترل کنگر وحشی استفاده می شود. ایمازامتابنزمتیل با نام تجاری آسِرت(Assert) و با فرمولاسیون SC25% به بازار عرضه می شود.

موارد مصرف:

کنترل علفهای پهن برگ وکشیده برگ گندم

مقدار مصرف:

۲٫۵ – ۲ لیتر پس رویشی، در مراحل اولیه رشد

بروموکسینیل(Bromoxynil)

علف کشی از گروه نیتریل(Nitril) که به صورت تماسی(کمی سیستمیک)، انتخابی، پس رویشی برای کنترل علفهای هرز پهن برگ یک ساله استفاده می شود. جذب توسط برگها به آسانی صورت می گیرد اما انتقال محدود است. برموکسینیل با نامهای تجاری پاردنر(Pardner) و برومینال(Brominal) وبا فرمولاسیون SL22.5% به مصرف می رسد.

موارد مصرف:

علیه علفهای پهن برگ گندم

مقدار مصرف:

۲٫۵ لیتر در هکتار در مرحله ۴-۲ برگی به صورت پس رویشی

بنسولفورون متیل(Bensulfuron methyl)

علفکشی از گروه سولفونیل اوره است. که انتخابی،سیستمیک است و مانع از تقسیم سلولی ورشد گیاه می شود. برای کنترل بسیاری از پهن برگها و جگنها وکشیده برگهای یکساله در مزارع برنج استفاده می شود. این سم با نام تجاری لونداکس(Londax) وبا فرمولاسیون DF60% به بازار عرضه می شود.

موارد مصرف:

علیه علفهای هرز پهن برگ و جگنها در مزارع برنج

مقدار مصرف:

۷۵-۵۰گرم در هکتار از یک تا سه برگی شدن برنج و مراحل اولیه رویشی علفها تا زمان ۳ برگی شدن علف

نتـازون(Bentazone)

علفکشی از گروه بنزوتیودیازون که نحوه اثر آن تماسی انتخابی است. این سم در کنترل پهن برگهایی چون تربچه وحشی، توق ، گاوپنبه و اویارسلام درمزارع لوبیا وسویا موثر است. مصرف آن پس رویشی می باشد. برای سمپاشی با بنتازون آب مزرعه برنج باید تخلیه شود. بنتازون با نام تجاری بازاگران(Basagran) و فرمولاسیون SL48% به بازار عرضه می شود.

موارد مصرف:

جهت کنترل پهن برگها و اویارسلام در زراعت برنج، سویا، یونجه و لوبیا

مقدار مصرف:

۱) ۵-۳ لیتر در هکتار در مزارع برنج در مرحله ۵ تا۷ برگی

۲) ۲٫۵ -۲ لیتر درهکتار در مزارع سویا بعد از ۳-۲ برگی شدن سویا

۳) ۲٫۵ تا ۳ لیتردر هکتار در مزارع یونجه و شبدر

بوتاکلر Butachlor

علفکشی از گروه کلرواستانیلید(آمید) که نحوه اثر آن به صورت انتخابی سیستمیک است. بوتاکلر روی کشیده برگهای یکساله(سوروف و…) و بعضی ازپهن برگها در زراعت برنج موثر است. اثر این سم به میزان آبی که در دسترس گیاه می باشد بستگی دارد لذا برای کسب نتیجه بهتر باید بعد از بارندگی و یا بعد از آبیاری و در زراعتهای برنج بعد از آب تخت نمودن برنج مصرف شود. بوتاکلر بانامهای تجاری ماچتی- ای ان(Machete-EN) به فرم EW60% و ماچتی(Machete) به فرمولاسیون EC60% در بازار موجود است.

موارد مصرف:

جهت کنترل علفهای هرز یکساله کشیده برگ وبعضی پهن برگهادر زراعت برنج، قبل از رویش درمزرعه وخزانه

مقدار مصرف:

۴-۳ لیتر درهکتار، ۷-۴ روز پس از نشا

پاراکوات Paraquat

علفکشی از گروه بی پیریدیل(Bipyridyliums) که نحوه اثر آن تماسی با کمی اثر جابجایی و انتقال آن فقط از راه آپوپلاستیک می باشد. پاراکوات از طریق اندام سبز هوایی به سرعت جذب می شود بطوری که بعد از ۵ساعت ریزش باران دیگر بروی علف هرز تاثیر منفی در جذب سم ندارد. پاراکوات به غشاء سلولی و سیتوپلاسم آسیب می رساند در نتیجه بسرعت باعث پژمردگی و خشک شدن اندام هوایی می شود. پاراکوات خیلی سریع در خاک غیر فعال میشود. سمپاشی بهتر است در ساعات آفتابی وغیرابری انجام شود. گزارشهایی گویای و مرگ در نتیجه ی خوردن میزانی اندک از کنسانتره ی مایع داده شده است. مرگ و میر، عمدتاً براثر فیبره شدن پیشرفته ی ششها همراه با آسیب کبد و کلیه نتیجه شده است.

پاراکوات با نام تجارتی گراماکسون(Gromoxone) و فرمولاسیون SL20% در بازار موجود است.

موارد مصرف:

علیه علفهای هرز(پهن برگ و باریک برگ) درختان میوه هسته دار و مرکبات، سس یونجه و شبدر و اسپرس، نیشکر و سیب زمینی

مقدار مصرف:

برای درختان رزاسه و مرکبات ۵-۳ لیتر در هکتار وقتی ارتفاع علفها ۱۵-۱۰ سانتی متر است.

برای سس یونجه وشبدر۵-۳ لیتر در هکتار بعد از رویش سس

برای نیشکر ۵-۳ لیتر در هکتار

برای سیب زمینی ۳ لیتر در هکتار بعد از سبز شدن علف و قبل از رویش سیب زمینی

پرومترین Prometryn

از گروه تری آزین است. علفکشی انتخابی است، مه برای مهار بسیاری علفهای هرز یک ساله ی کشیده برگ و پهن برگ در کرفس، پنبه و نخود مورد استفاده قرار میگیرد. پرومترین بازدارنده عمل فتولیز آب در پدیده فتوسنتز است. این سم با نام تجاری Gesagard وفرمولاسیون WP80% مصرف می شود.

پیکلورام Picloram

علفکشی از گروه پیریدین کربوکسیلیک اسید است که بصورت انتخابی سیستمیک اثر می گذارد. بروی بسیاری از علفهای چوبی وپهن برگ یکساله وچندساله موثر است در حالی که کشیده برگها را مهار نمی کند. پیکلورام به آسانی هم در سیمپلاست وهم آپوپلاست انتقال می یابد. نشانه سمیت آن حالت اپی ناستی در برگ علف هرز می باشد(شبیه۲ ۴ D). یکی از دلایل محدودیت آن پایا بودن آن در خاک است. قابل توجه است تا شعاع ۲۰ متری از محل سمپاشی کلیه گیاهان خشک می شوند؛ این سم بیشتر در فرودگاه ها مصرف می شود. پیکلورام با نام تجاری توردون۲۲کا (Tordon 22K) و با فرمولاسیون L21.6% در بازار وجود دارد.

موارد مصرف:

علیه علفهای هرز پهن برگ اراضی غیر مزروعی و تاسیسات صنعتی

مقدار مصرف:

۱۰تا۱۵ لیتر درهکتار. بعد از سمپاشی آبپاشی مستقیم شود .

آشنایی اجمالی با علف کش های مهم

آشنایی اجمالی با علف کش های مهم

مطالب مشابه :

هرس درختان میوه معتدله

هرس درخت سیب:

لیست سموم جدید و سموم پرمصرف در ایران (2)

اصول و نحوه كاربرد سموم در خاك

تغذیه گیاه از جزء تا کل (قسمت اول)

آشنایی اجمالی با علف کش های مهم

روش‌های هرس كردن :

نقش آهن در خاک

کاشت، داشت و برداشت توت فرنگی