سيستم (نظام)

سيستم عبارتست از مجموعه‌اي يا تركيبي از بخش‌هاي مختلف با يك سري رابطه بين آنها و بين صفات آنها با همديگر كليتي را تشكيل مي‌دهد و در رابطه با اهداف معيني كار مي‌كند.

بعبارت ديگر مي‌توان گفت سيستم مجموعه‌اي از عناصر و اجزاء به هم پيوسته است كه با هم ارتباط كامل دارد و براي يك هدف خاصي فعاليت مي‌كنند. سيستم انواعي از جمله ساده، پيچيده، باز و بسته دارد. سيستم‌ها همچنين پسخوراند دارند و اين پسخوراندها در جهت نابودي يا بقاء سيستم عمل مي‌كنند. سيستم‌ها ورودي و خروجي نيز دارند.

مفاهيم اساسي و عمده تئوري سيستم‌ها را مي‌توان به ترتيب زير ساده و خلاصه كرد:

1- يك سيستم چيزي بيشتر از اجزاء آن است و بايد بعنوان يك كل ملاحظه شود.

2- سيستم‌ها مي‌توانند بسته يا باز باشند. اگر در سيستمي اطلاعات، انرژي يا مواد با محيط مبادله شود، همانطور كه در سيستم‌هاي زيست‌شناسي مانند حيوانات يا اجتماعي مثل يك شركت اتفاق مي‌افتد، آن را يك سيستم باز تلقي مي‌كنند. اگر سيستمي با محيط خود چنين روابط متقابلي نداشته باشد مثل يك ساعت زنگ‌دار كوكي در طي زمان كوك خود، آن را سيستم بسته محسوب مي‌كنند.

3- براي هر سيستم بايد مرزهايي وجود داشته باشد كه آن را از محيط خود مجزا كند. به اين ترتيب يك ساعت كوكي زنگ‌دار لااقل تا زماني كه بوسيله شخص كوك كننده لمس نشده باشد، نشاندهنده مرزي بسته و محكم است. ممكن است يك سيستم اجتماعي را بعنوان يك سيستم تعريف كنيم اما مرزها در اين مورد محكم، نفوذناپذير يا بسته نيست.

4- سيستم‌هاي فيزيكي بسته محكوك به تحليل مادي، تهي و فنا شدن است، چون سيستم‌هاي باز از محيط خود، درونداد يا داده دريافت مي‌كند. چنانچه اين داده‌ها حداقل برابر با انرژي مصرفي بعلاوه انرژي برونداد يا ستاده سيستم‌ها باشد به تحليل مادي يا آنتروپي دچار نخواهد شد. در واقع اكثر سيستم‌هاي اجتماعي ممكن است به علت واردات بيشتر از محيط خود در مقايسه با آنچه مصرف و صادر مي‌كند آنتروپي منفي به دست آورند.

5- اگر يك سيستم باز بخواهد زنده بماند حداقل بايد به حالتي برسد كه در آن به اندازه كافي از محيط خود درونداد دريافت كند تا بتواند در عمليات سيستم ستاده به علاوه انرژي و موادي كه مصرف كرده، جبران كند. در تئوري سيستم‌ها اين حالت را بعنوان حالت پابرجا يا تعادل پويا مي‌نامند.

6- در حالت تعادل پويا سيستم بازخورد يا فيدبك دارد. فيدبك داده‌اي اطلاعاتي است كه تشخيص مي‌دهد در واقع سيستم حداقل به حالت پابرجاي رسيده و در معرض خطر نابودي نيست يا هست.

7- به استثناء كل عالم، بقيه سيستم‌ها خود زير سيستم هستند. بعبارت ديگر سيستم‌ها، زير سيستم داشته و خود نيز قسمتي از يك ابرسيستم هستند.

8- سيستم‌هاي باز و به ويژه سيستم‌هاي اجتماعي به طرف پيچيدگي و تخصص بيشتر حركت مي‌كند. سيستم‌هاي باز در حالي كه رشد مي‌كنند تمايل دارند عناصر خود را تخصصي‌تر كرده و ساختمان خود را اغلب از طريق وسيع‌تر ساختن مرزهاي خود با خلق يك ابرسيستم جديد با مرزهاي وسيع‌تر پيچيده كنند.

9- تئوري سيستم‌ها تاكيد دارد كه سيستم‌هاي باز مي‌توانند به تعادل پويا از طرق مختلف و با استفاده از مفهوم يا فراگردي دست يابند كه هم پاياني خوانده مي‌شود.

سيستم (نظام)

مطالب مشابه :

گزارش بازديد علمي زمين شناسي در منطقه خوش ييلاق

گزارش بازديد علمي زمين شناسي در منطقه خوش ييلاق

گلستان

تصاویر زمین شناسی

GIS(سیستم اطلاعات جغرافیایی)

سيستم (نظام)

بارم بندی علوم زمین سال چهارم سال تحصیلی 94-93

بارم بندی جدید