ضرورت تشخيص بيماري ها از سوي راديولوژيست ها

در خواست انجمن رادیولوژی ایران:

پزشکان تشخیص بیماری ها را به رادیولوژیست ها بسپارند

هر روز تکنولوژی به ویژه در زمینه وسایل تصویربرداری در درمان بیماری های مختلف نقش بیشتری پیدا كرده، هم اينك تقریبا تمام درمان ها، اعم از درمان های طبی و جراحی بر پايه روش های مختلف تصویربرداری انجام می شود. در حال حاضر رشته رادیولوژی به حداقل 15 شاخه فوق تخصصی تقسیم شده است. نوروراديولوژي به طور تخصصی به تصویربرداری از مغز، اعصاب و ستون فقرات می پردازد. راديولوژي از بیماری های سیستم اسکلتی و عضلانی ،‌تصوير برداري از بیماری های زنان، رادیولوژی اطفال و... از جمله رشته هاي تخصصي رادیولوژی به شمار می رود که این تقسیم بندی برای ارايه خدمات تشخیصی فوق تخصصی به بیماران صورت گرفته است. اين درحالي است كه اخيرا بسياري از متخصصان رشته هاي پزشكي به كار با دستگاه هاي تصوير برداري روي آورده اند كه همين امر اعتراض راديولوژيست ها را به دنبال داشته است. از سوي ديگر هم اينك در کشورهای پیشرفته، سيستم راديولوژي با فيلم، عملا کاربرد خود را از دست داده است و کشوری مانند بلژیک که خود تولید کننده فیلم های رادیولوژیست، " سیستم رادیولوژی بدون فیلم " را در نظام درمانی خود پیاده کرده است. با وجود هزينه بر بودن و آلودگی های زیست محیطی فیلم های رادیولوژی، ‌ديجيتالي شدن اكثر مراكز تصوير برداري عملا كمك چنداني به حذف فيلم راديولوژي در كشور نكرده تا جايي كه به گفته كارشناسان اين رشته، مصرف فيلم راديولوژي در ايران برابر مصرف كل اروپاست."بیست و هشتمین کنگره رادیولوژی ایران "26 تا 29 اردیبهشت ماه امسال در هتل المپیک برگزارشد، فرصتي مناسب را فراهم كرد تا راديولوژيست هاي داخل و خارج كشور، بار ديگر گرد هم آيند تا به طرح دستاوردهاي جديد اين رشته بيردازند. چالش هاي اين رشته مانند گراني مواد و تجهيزات مورد نياز تصوير برداري از يك سو و از سوي ديگر نظام تعرفه گذاري از سوي وزارت بهداشت كه به قول رييس انجمن راديولوژي ايران، ورشكستگي مراكز راديولوژي را در پي داشته است از مشكلاتي است كه راديولوژيست هاي داخل كشور با آن دست به گريبانند و این کنگره مجالی را فراهم کرد تا پزشکان رادیولوژیست در کنار طرح مباحث علمی به موضوعات صنفی خود نیز بپردازند. ادامه مباحث فوق در گزارش زير از نظرتان مي گذرد.

##################

· مداخله در کار رادیولوژیست ها:

ورود برخي حرفه هاي پزشكي به عرصه كار با دستگاه هاي تصوير برداري يكي از گلايه هاي راديولوژيست هاست. به اعتقاد پزشكان راديولوژيست، برخی پزشکان متخصص با مداخله در كار راديولوژيست ها و با هدف انتفاع مادی، کار اصلی خود را رها کرده و با قرار دادن دستگاه سونوگرافی در مطب در این زمینه به فعالیت می پردازند که این امر سلامت جامعه را به مخاطره انداخته است. به گفته آنان در اکثر موارد، اين پزشكان بدون گذراندن دوره و دريافت مدرک، نسبت به سونوگرافي اقدام مي كنند؛ اين درحاليست كه وزارت بهداشت به برخی از پزشکان غیر رادیولوژیست که دوره و مدارک مربوط را داشته باشند ، تنها برای تشخیص و تكميل معاينات، اجازه استفاده از دستگاه سونوگرافي را مي دهد و بر اساس قوانين این وزارتخانه اين پزشكان اجازه نوشتن گزارش سونوگرافی و دریافت وجهی بیش از مبلغ ویزیت را ندارند.

هم اينك بیش از 90 درصد رادیولوژیست ها در کشور به انجام سونوگرافی و رادیولوژی مشغولند و انجام سونوگرافی توسط افراد غیر رادیولوژیست، علاوه بر اینکه هزینه های درمانی بیماران را بصورت غیر ضروري بالا برده در مواردي سلامت جسمی و روانی آنان را نیز در معرض خطر قرار داده است.

شايد بتوان یکی از دلایل گرایش سایر متخصصان به استفاده از دستگاه های رادیولوژی را اهمیت دستگاه های تصویربرداری در تشخیص بیماری هادانست، اما نبود نظارت بر عملکرد پزشکان، سبب شده که در مواردی متخصص غدد که برای ارزیابی تیروئید، دستگاه سونوگرافی را در مطب خود قرار داده، سونوگرافی شکم و لگن را نيز انجام دهد. یکی از مهم ترین مخاطرات ورود افراد غیر رادیولوژیست به حیطه رادیولوژی، مربوط به تشخیص های غیر واقعی و اعمال جراحی غیر ضروريست؛ زيرا در صورتی که نياز به عمل جراحی هم از سوی پزشک معالج و هم بر اساس اقدامات تشخیصی از سوي رادیولوژیست، تایید شود با توجه به اینکه دو نظر انجام عمل جراحی را مورد تایید قرار داده اند، بیمار با اطمینان بیشتری به انجام عمل جراحی تن می دهد. اما مواردی که پزشک جراح، خود مثلا بر اساس سونوگرافی که انجام داده، تصمیم به جراحی می گیرد، احتمال خطا در تشخیص و نيز اشتباه در ضرورت عمل جراحي را نمی توان رد کرد.

دکتر غلامرضا بخشنده پور، دبیر بیست و هشتمین کنگره رادیولوژی ایران مي گويد: هم اينك شاهدیم بسیاری از پزشکان از جمله متخصصان قلب و عروق ، مغز و اعصاب ، غدد ، بیهوشی و به ویژه پزشکان متخصص زنان و مامایی در مطب های خود سونوگرافی را با دریافت هزینه ای چندین برابر مراکز رادیولوژی انجام می دهند. اين درحاليست كه رادیولوژیستی که سونوگرافی را انجام می دهد به عنوان یک فرد بی طرف، بیماری را که توسط سایر متخصصان ارجاع داده می شود، سونوگرافی كرده، سپس وضعیت بیمار را برای تصميم گيري به پزشک مربوط گزارش می دهد. به عبارتي در تشخیص بیماری کمک مي كند و نقشی در ادامه درمان ندارد.

وي با اشاره به اينكه برخی پزشكان غير راديولوژيست خود بیمار را معاینه، سپس سونوگرافی و بعد درمان را اعم از جراحی یا غیرجراحی انجام می دهند، ادامه مي دهد: در چنين شرايطي امکان سو استفاده و اشتباه تشخیصی و درمانی وجود دارد.

به گفته راديولوژيست ها در صورتي كه مراجع قانونی نظیر وزارت بهداشت، بیمه ها و سازمان نظام پزشکی برای حل این موضوع که در اکثریت موارد به منظور انتفاع مادی از سوي پزشكان صورت می گیرد، اقدام سريعي انجام ندهند، شاهد گسترش این خود ارجاعی و بدنبال آن انجام سونوگرافی های غیر ضروري و درمان های طبی و جراحی غیر علمی و نالازم خواهیم بود.

دكتر بخشنده پور، نتیجه اين روند را تحمیل هزینه به اقتصاد درمان کشور و ضرر و زیان مالی و معنوی برای هموطنان دانسته، مي گويد: بارها شاهد اعمال جراحی غیر ضروری بوده ایم که بر اساس همین سونوگرافی ها انجام گرفته است.

دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به ورود افراد غیر متخصص در حوزه رشته رادیولوژی اظهار می دارد: با حرکت از سمت رادیولوژی عمومی به سمت رادیولوژی تخصصی، می توان تا حد زیادی بر این مشکل فایق شد .

· پایین بودن تعرفه ها:

به غير از ورود پزشکان غیر رادیولوژیست به عرصه تشخیص که علاوه بر به خطر انداختن سلامت بیماران، حیثیت شغلی رادیولوژیست ها را نیز به مخاطره انداخته، تعرفه های پایین و غیر کارشناسی و نامتناسب با تورم از ديگر دغدغه های اصلی پزشکان رادیولوژیست است. از آنجا که رشته رادیولوژی 90 درصد نیاز خود را در زمینه تجهیزات مصرفی و غیر مصرفی از خارج کشور تامین می کند به شدت تحت تاثیر گرانی نرخ ارز، تحریم های بانکی و تحریم فروش دستگاه به ایران قرار دارد.

دکتر عبدالرسول صداقت رئیس انجمن رادیولوژی ایران با هشدار نسبت به وضعیت کنونی مراکز ارایه خدمات رادیولوژی در کشور می گوید: نوسانات نرخ ارز و در مقابل ممانعت از افزایش منطقی تعرفه ها از سوی وزارت بهداشت، سبب شده، مراکز ارایه خدمات رادیولوژی در کشور در آستانه ورشکستگی و تعطیلی قرار گیرند. برای مثال قيمت گاز هلیوم که جزو مواد مصرفی دستگاه های MRI است، کمتر از یک سال پیش لیتری 12 هزار تومان بود، اما در حال حاضر به هر لیتر 65 هزار تومان رسیده است. در حال حاضر دستگاه های سی تی اسکن و MRI در مراکز درمانی با کمبود قطعات و نبود گاز هلیوم مواجه هستند که این وضعیت سبب تعطيلي برخی از این مراکز شده و برخی دیگر را در شرف تعطیلی قرار داده است.

وی در ادامه می افزاید: تنها افزایش 60 درصدی تعرفه ها می تواند، مراکز رادیولوژی را از بحران فعلی نجات دهد، این در حالیست که طی جلساتی که انجمن رادیولوژی ایران با شورای عالی نظام پزشکی داشته، حداکثر افزایش تعرفه ها تا سقف 30 درصد مصوب و در برخی موارد این افزایش تنها 10 تا 15 درصد تعيين شده است.

رئیس انجمن رادیولوژی ایران با ابراز تاسف از این که عده ای سودجو از این وضعیت سوء استفاده کرده، برخی نیازهای مراکز رادیولوژی را با قیمت های گزاف به آنان ارایه می دهند، می گوید: در صورت تمایل وزارت بهداشت به ویژه اداره تجهیزات پزشکی این وزارتخانه به شناسایی این افراد، انجمن آمادگی دارد تا با معرفی آن ها، این وزارتخانه را در جهت رسیدگی و حل مساله یاری دهد.

تاخیر در پرداخت مراکز رادیولوژی از سوی سازمان تامین اجتماعی از دیگر مشکلات رادیولوژیست هاست به گفته آنان سازمان تامین اجتماعی با گذشت یک سال نسبت به پرداخت بدهی مراکز رادیولوژی اقدام کرده، این بدان معناست که یک سال پول مراکز رادیولوژی نزد تامین اجتماعی بوده و با احتساب نرخ تورم( حداقل 20 درصد ) و افزایش بهای ارز، این مراکز شدیدا متضرر شده اند.

دکتر صداقت با اشاره به نوسانات نرخ ارز افزود: در سال گذشته مراکز رادیولوژی تجهیزات و مواد مصرفی خود را با ارز 1200 تومان تهیه می کردند، اما حالا با گذشت یک سال که نرخ ارز به بیش از 1800 تومان رسید، سازمان تامین اجتماعی تنها بدهی مراکز رادیولوژی را پرداخت کرده که کاهش ارزش پول ملی در این مدت زیان های سنگینی را متوجه این مراکز کرده است.

با وجود اینکه هم اینک مراکز رادیولوژی با تعرفه های مشخص شده از سوی مراجع قانونی نظیر وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی به فعالیت مشغولند و اکثر آنها با شرکت های بیمه طرف قرارداد هستند، پزشکان غیر رادیولوژیستی که در مطب سونوگرافی می کنند از بیمار بیمه قبول نمی کنند و مثلا برای انجام یک سونوگرافی ساده که تعرفه آن در مطب های رادیولوژی و سونوگرافی 15 تا 20هزار تومان است، مبلغ ۵۰ تا80 هزار تومان از بیمار طلب می کنند.

دكتر بخشنده پور می گوید: متاسفانه اغلب مردم چنین تصور می کنند که خدمات بهتر در مطب های پزشکان انجام می شود و نه مراکز رادیولوژی. به عبارتی بیماران، پايين بودن تعرفه سونوگرافی در مراکز تصویربرداری را نسبت به مطب های پزشكان غير راديولوژيست به اشتباه به ناكافي بودن سواد پزشک رادیولوژیست یا دقیق نبودن دستگاه هاي او نسبت داده، اعتماد آنان به راديولوژيست ها سلب مي شود، اين در حالي است كه راديولوژيست ها ملزم به رعایت تعرفه هايی هستند که مراجع قانونی نظیر سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت برای آنان تعیین می كنند.

رییس انجمن رادیولوژی ایران با ابراز تاسف از این که دولت در زمینه پرداختن به موضوع سلامت و اختصاص بودجه به این امر و نظارت کافی بر اجرای صحیح قانون، وظیفه خود را به درستی انجام نداده است، خاطر نشان می سازد: تقویت بیمه ها از سوی دولت هم سبب کمک به بیمار و هم حفظ بقای مراکز ارایه خدمات رادیولوژی می شود.

دکتر شهریاری تصریح می کند: قانون برنامه پنج ساله، تصدی گری بخش خصوصی در حوزه سلامت را مورد تصریح قرار داده، این در حالیست که تعرفه های بخش خصوصی، مطابق بخش دولتی تعیین می شود در صورتي که تعرفه ها در شرایطی که بخش خصوصی یارانه ای دریافت نمی کند، می بایست بر اساس قیمت تمام شده تعیین شود.

دکتر صداقت می گوید: اعتقاد اعضای انجمن رادیولوژی ایران در نظرگیری وضعیت اقتصادی مردم با هدف استفاده از امکانات مراکز رادیولوژی است و برای حل این معضل دولت می بایست، راه حل پیدا کند و با افزایش سهم بیمه ها، سرانه درمان را افزایش دهد. سهم بیمار از پرداخت بیمه می بایست 30 درصد و سهم بیمه ها 70 درصد باشد در حالیکه این امر در حال حاضر برعکس بوده و مردم 70 درصد هزینه های درمانی را از جیب پرداخت مي كنند و سهم بیمه ها در اين ميان حدود 30 درصد است.

· کارشکنی شرکت های بیمه

دکتر جلال جلال شکوهی، دبیر انجمن رادیولوژی ایران از مخالفت شرکت های بیمه نسبت به ورود دستگاه های رادیولوژی به کشور خبر داده، می گوید: شرکت های بیمه به دلیل بار مالی ناشی از پرداخت هزینه های درمانی مردم با افزایش تعداد دستگاه های تصویربرداری در کشور مخالف هستند. به عبارتی شرکت هاي بیمه گذار در تعیین تعرفه و سیاست های وزارت بهداشت دخیل هستند و با هدف کاهش بار مالی خود سیاست هایی را اتخاذ می کنند که از یک سو سلامت مردم را مورد تهدید قرار می دهد و از سوی دیگر، زیان مراکز رادیولوژی را به همراه داشته است.

وی با اشاره به اینکه در شورای عالی تعرفه گذاری یک نفر از وزارت بهداشت، یک نفر از سازمان نظام پزشکی و بقیه اعضا را شرکت های بیمه گذار تشکیل می دهند، اظهار می دارد: تعیین تعرفه ها از سوی شرکت های بیمه به دلیل ذی نفع بودن، منطقی نبوده و پزشکان می بایست، تعرفه ها را خود ارایه دهند نه شرکت های بیمه گذار.

· ورود دستگاه های تصویر برداری فقط با مجوز

در حال حاضر، واردات کلیه تجهیزات رادیولوژی منوط به کسب مجوز از سوی وزارت بهداشت است . استدلال وزارت بهداشت در زمینه صدور مجوز، کنترل بر واردات دستگاه ها از نظر تعداد و کیفیت است در صورتي که هزینه واردات دستگاه ها از سوی رادیولوژیست ها پرداخت می شود و انجمن علمی رادیولوژی نیز به عنوان مرجعی برای سنجش کیفیت دستگاه ها در مواقع لزوم می تواند، وارد عمل شود. دولت نیز با استناد به اصل 44 قانون اساسی در اموری مانند خرید تجهیزات رادیولوژی سرمایه گذاری نمی کند.

دکتر جلال شکوهی می گوید: مسئولان وزارت بهداشت می توانند، نقطه نظرهای خود را در قالب راهنمایی ارایه دهند، اما اجازه ممانعت از ورود دستگاه ها به داخل کشور را ندارند. با توجه به نیاز کشور به دستگاه های مجهز رادیولوژی از یک سو و از سوی دیگر سرمایه گذاری نکردن دولت برای واردات این دستگاه ها، بسیاری از دانشگاه هایی که برای امور آموزشی نیاز به واردات دستگاه های جدید دارند به رادیولوژیست ها متوسل می شوند که با توجه به افزایش نرخ ارز و تعلق نگرفتن ارز دولتی برای واردات، رادیولوژیست ها سرمایه خود را برای خرید تجهیزات مورد نیاز مراکز آموزشی به کار نمی گیرند.

· بی توجهی وزارت بهداشت به جایگاه انجمن رادیولوژی

از آنجا که بخش مهمی از اقتصاد مراکز درمانی به ویژه مراکز دولتی بر دوش مراکز رادیولوژی است، دولت می بایست، توجه ویژه ای به این رشته داشته باشد، این در حالیست که هنوز در وزارت بهداشت اداره ای به نام رادیولوژی وجود ندارد. اینها بخشی از سخنان رییس انجمن رادیولوژی ايران است. وی می گوید: طی سال های اخیر انجمن رادیولوژی ایران از طریق برپایی سمینارهای علمی توانسته است، ارتباطات خود را با مجامع علمی دنیا به ویژه انجمن رادیولوژی اروپا و منطقه که در راس آن انجمن رادیولوژی ترکیه است، گسترش می دهد . با وجود جایگاه انجمن رادیولوژی ایران در مجامع داخل و خارج کشور، متاسفانه وزارت بهداشت در تصمیم گیری های مرتبط با صنف رادیولوژیست ها، آنان را دخیل نمی کند. در حالی که ما معتقدیم، وزارت بهداشت، می تواند در تولید و واردات دستگاه های رادیولوژی از انجمن های علمی از جمله انجمن رادیولوژی ایران کمک گیرد. هم اینک شاهد واردات و ساخته شدن دستگاه های تصویربرداری در کشور هستیم که از استانداردهای لازم برخوردار نیست. در صورتي که انجمن های علمی قادرند، وزارت بهداشت را در تدوین استانداردهای تجهیزات پزشکی یاری دهند.

· بالا بودن مصرف فیلم رادیولوژی در کشور

با ورود تکنولوژی رادیولوژِی دیجیتال، رادیولوژی آنالوگ( با فیلم) دیگر مانند گذشته کاربرد ندارد. رادیولوژی آنالوگ بر عکس رادیولوژی دیجیتال، دارای کیفیت تصویري مطلوبي نیست. سیستم های دیجیتال دایکام، سیستم هایی است که از طریق اینترنت به تمام دنیا متصل می شود در حالیکه رادیولوژی آنالوگ فاقد این مزیت است. پزشکان با ورود به سیستم PACS قادرند، تصاویر بیماران را مشاهده کنند و این تصاویر دیجیتالي برای پزشکان سراسر دنیا قابل دسترسي است.

از سوی دیگر بیمارانی که در گذشته برای تصویربرداری از نسج نرم و سخت آنان می بایست، دو بار در معرض اشعه قرار مي گرفتند، امروزه با بهره گیری از رادیولوژی دیجیتال با یک بار تصویر برداری و در معرض اشعه قرار گرفتن می توان هم از نسج نرم و هم سخت آنان تصویر گرفت.

کاربرد انفورماتیک در پزشکی امروزه به حدی است که به پزشکان پزشکی قانونی اجازه می دهد تا به جای شکافتن جسد با اسکن آن، علت مرگ را تشخیص دهند.

طی چهار- پنج سال اخیر بیش از 50 درصد مراکز تصویربرداری در کشور از حالت آنالوگ(راديولوژي با فيلم) به دیجیتال تبدیل شده اند در حالي كه حرکت از رادیولوژی آنالوگ به دیجیتال می بایست به کاهش مصرف فیلم های رادیولوژی منجر می شد که این اتفاق هنوز در ايران رخ نداده است. هم اينك فیلم های رادیولوژی از خارج کشور وارد می شود و تورم جهانی و افزایش نرخ ارز در ایران سبب شده، قیمت فیلم های رادیولوژی طی دو- سه سال اخیر پنج برابر افزایش قيمت یابد.

دکتر جلال شکوهی با هشدار نسبت به بالا بودن میزان مصرف فیلم های رادیولوژی در کشور مي گويد: با وجود دیجیتالی شدن مراکز تصویربرداری، هنوز مصرف فیلم رادیولوژی در ایران بالا بوده، برابر مصرف کل اروپاست. هم اینک مراکز تصویربرداری هم به بیمار فیلم رادیولوژی تحویل می دهند و هم CD تصاویر را و دیجیتالی شدن این مراکز با وجود مزیت های آن، حجم کار و هزینه های مراکز رادیولوژی را نه تنها كاهش نداده كه آن را نيز افزایش داده است. ضروری است، وزارت بهداشت مقرر کند، مراکز تصویربرداری به مراجعان تنها CD تحویل داده در صورت درخواست بیمار برای دریافت فیلم، وجه فیلم از سوی بیمار پرداخت شود.

یکی دیگر از مشکلات موجود بر سر راه استقرار سیستم " رادیولوژی بدون فیلم " در کشور، آشنا نبودن برخی پزشکان با فن آوری و به ویژه استفاده از کامپیوتر است. انجمن رادیولوژی ایران قصد داشت با تحویل کامپیوتر همراه (لب تاپ) به پزشکان در این زمینه اقدام کند، اما

متاسفانه ناآشنايي پزشكان در زمينه كار با كامپيوتر سبب شد، ‌اين طرح عملا محقق نشود.

ضرورت تشخيص بيماري ها از سوي راديولوژيست ها

مطالب مشابه :

تعرفه ضبط کامل مراسم و سمینارها

اخبار تعرفه

لیست تعرفه خدمات سی تی اسکن بخش دولتی سال 91

ضرورت تشخيص بيماري ها از سوي راديولوژيست ها

تصویب‌نامه در خصوص ارزش نسبی خدمات و مراقبت‌های سلامت در جمهوری اسلامی ایران سال ۱۳۹۳

شرح وظایف منشی رادیولوژی یا متصدی امور دفتری پذیرش

معرفی بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی زنان و زایمان کوثر

خلاصه تعهدات قرارداد بیمه درمان تکمیلی فرهنگیان 94-93

خلاصه تعهدات قرارداد بیمه درمان تکمیلی والدین فرهنگیان 94-93

تصویربرداری - بخش پزشکی هسته ای