مردم ديار توز
شهر باستاني توز درسال هيجدهم يانوزدهم هجري قمري در نبرد ميان ساکنان آن باسپاه اسلام به فرماندهي عثمان بن ابي العاص به تصرف مسلمانان درآمد وفتح گرديد و اواي توحيد وخورشيد اسلام دراين سرزمين طلوع کرد ومردم اسلام رابعنوان کاملترين دين برگزيدند وبقاياي اين شهر باستاني اکنون در شمال شرقي شهر سعدآباد کنار جاده سعدآباد به وحدتيه نزديک روستاي زيراه مي باشد(1) از مشاهير و رجال معروف شهر توزعبداله بن هاورن التوزي معلم ابي عمر الجرمي به عنوان مربي ومعلم سيبويه دانشمند بزرگ علم نحو وتاج الدين فارسي که درهندوستان دبير شمس الدين دهلوي مي توان نام برد.
ازآثاروتمدن باز مانده باستاني وديدني توز و سبا
مي توان به مجموعه غارهاي چهل خانه: که درشمال شهر سعدآباد نزديکي ويرانه هاي شهر باستاني توز نام برد چهل خانه درديواره سنگي رودخانه شاهپور ساخته شده است گرچه تاريخ دقيقي اززمان ساخت آن دردست نيست واکنون 23 خانه آن باقي اما آنچه از آن برجاي مانده بيانگر کار هنرمنداني است که توانسته اند با استفاده ازجنسيت ديواره رودخانه اتاقه هايي زيباوبا استحکام بسازند.
براي ايجاد چنين مکاني تا کنون سند معتبر وقابل قبولي پيدا نشده است .اما بعضي براين باورند که براي زندان و بازداشت محکومان ويا براي نگهداري بيماران خاص وبعضي آن را شبيه به معابد بودا درافغانستان دانسته اند.
کاخ سنگ سياه: اين بنا در جنوب شرق روستاي جتوط درکنار رودخانه دالکي واقع گرديد علت نام گذاري اين کاخ به سنگ سياه پايه ستونهاي سنگي سياه رنگ آن مي باشد (اين کاخ متعلق به دوره هخامنشيان نشاني از تمدن کهن اين سرزمين است)
کاخ بردک سياه: متعلق به دوره هخامنشيان، درشمال روستاي درودگاه در ميان نخل هاي سبزوکهن، درسال (1356)توسط باستان شناسان معروف احسان يغمايي از دل خاک بيرون آورده شده است تاکنون از اين کاخ مجلل(21)پايه ستون که از دورديف سنگهاي سياه وسفيد تشکيل گرديده از خاک بيرون آورده شده است.
اشياء کشف شده وبيرون آورده ازخاک: نقش برجسته داريوش اول، دسته خنجرزنان هخامنشي ،يک کتيبه خط ميخي وچندين قطعه ظروف طلا مي باشد
سد سبا: اين سد متعلق به دوره هخامنشيان در دشت وسيع و پهناورسبا پايين رشته کوه نرگسي درشمال شهر وحدتيه نزديک روستاي سبا است
سدسرقنات ونهر حاج مهدي عرب : درشرق شهر وحدتيه وکنار روستاي سرقنات واقع ، قدمت آن به دوره صفويه مي رسد
درعهد سلطان حسين صفوي شخصي بنام حاج مهدي عرب اين سدرا بر روي رودخانه دالکي بنا ونهر آبي بزرگ به عرض 5 متروطول20کيلومتر جهت آبياري،دشت حاصلخيزدالکي احداث نمود اين نهر از ديربازتا کنون کارانتقال آب به نخيلات ازسرقنات تا درودگاه را انجام ومايه برکت ،رزق وسرسبزي اين ديار گرديده است.
اين سد درسال1369باعنايت نظام جمهوري اسلامي به امر کشاورزي تجديد بنا گرديد. وجلوه اي بسيارزيبايي ومحصربه فرد دارد. (2)
سد سعدآباد:اين سد برروي رود خانه شاهپور در قلب شهر سعدآباد جلوه ونماد ومعرف اين شهر،شريان حيات نخيلات بخش شبانکاره است اين بنا به فرمان رضا شاه درسال 1311شروع ودر سال 1320به بهره برداري رسيد .وسالانه پذيراي هزاران گردش گر ومسافر مي باشد.
چشمه آبگرم زيراه : در شمال روستاي زيراه در مرکز شهر باستاني توز واقع گرديده وچشم اندازي بسيارزيبا ومناظر طبيعي باصفا دارداين چشمه در گذشته نه چندان دور حمام عمومي روستاهاي مجاورآن بوده است.
آبشار تلخ آب:اين آبشار درشمال روستاي تل سرکوه ودرجنوب روستاي شول واقع گريده است واز آبشارهاي منحصر به فرد وزيباي استان بوشهر است.که سالانه گردش گران فراواني رااز سراسر استان وکشور پذيراست .
آسياب هاي آبي کهن ومخروبه : دراطراف روستاي زيراه وميان نخيلات سعدآبادازنقاط ديدني ديگراين بخش مي باشداين آسيابها متعلق به دوره معاصر وتاسا لهاي ده1340 فعال که با ورود ماشين وصنعت تعطيل گرديداند.
قلعه زيراه :اين قلعه پيرومخروبه متعلق به قرن اخير در روستاي زيراه درمرکز شهر باستاني توز واقع گريده است.
نخلستان ها ومزارع ودشتهاي حاصلخيز:بخش سعدآباد با داشتن 2 ميليون اصله نخل از5 ميليون نخل استان با مساحت 12 هزار هکتاربا توليد سالانه 50 هزارتن خرما و 6 هزارهکتارکشتزاربا توليد سالانه گندم قطب کشاورزي استان و دشتستان محسوب مي گردد. يکي از سرسبزترين و زيباترين مجموعه گرد شگري طبيعبي دراستان را به خود اختصاص داده در حال حاضر بزرگترين منطقه توريستي استان ازپل تاريخي حاج محمد رحيم تا کاخ بردک سياه در ميان آن مي گذرد.
مسجد وبقعه آقا ميرهداف :اين بقعه ومسجد تاريخي نگين شهر باستاني توز واز قديمي ترين مساجد و بقعه هاي کشور است از يادگاران دوروان کهن اسلامي است . که بروي مزار يکي از سرداران سپاه اسلام که درسال 19 هجري قمري به شهادت رسيد است بنا گرديده اين بقعه همواره مورد احترام وزيارتگاه عموم مردم وشفا بخش دلها و التيام بخش جانها بوده است.
از ديگر بقعه ها وامام زادگان مي توان بقعه شاه قطب الدين حيدر درغرب روستاي درود گاه وبقعه امام زاده چهارده معصوم در جنوب روستاي نظر آقا وآقا نور در نزديکي روستاي سياه منصور نام برد.
سوابق فرهنگي : سابقه درخشان دين داري ،تدين ،عشق به اهل بيت وفرهنگ دوستي مردم بخش سعدآباد (3)
نتيجه تلاش عالمان راستين ،دانشمندان صاحب فضيلت ،ادباء،شعراءومعلمان دلسوزاست که از جمله آنان مي توان
1- آيت ا... سيد مهدي مهدوي جد سادات مهدوي سعدآباد
2- آيت ا... حاج سيد اسماعيل مهدوي عالم وطبيب حاذق ومدرس کتاب قانون بوعلي درطب وموسس مدرسه به سبک نوين درسعدآباد
3- حجةالاسلام سيد ابوالحسن مهدوي معلم مدارس سعدآباد
4-آيت ا... ميرزا محمد حسن انصاري سعدآبادي فقيه وشاعر
5- حجة الاسلام ميرزا عبدالله انصاري
6- حجةالاسلام محمد امين ده ملايي
7- آيت ا... سيد جعفر مزراعي از مجتهدين طراز اول وناظر برقوانين مجلس در دوره مشروطه ،مجتهد برگزيده از استان فارس وبنادر جنوب
8- حجة الاسلام سيدمحي الدين مزارعي نماينده دوره هفتم مجلس شوراي ملي در دوره رضا خان وهمفکر وهمرزم شيهد مدرس ازطرف استان فارس وبنادر جنوب
9- حجة الاسلام سيد علي مزارعي فرزند سيد جعفر مزارعي مولف کتاب پيوند دريا از شاعران
10- سيد فخر الدين مزارعي از شاعران منطقه سعدآباد مو لف سرود آرزو
11- فتح اله سعدآبادي متخلص به شيدشاعر دو بيتي سرا را مي توان نام برد
تاسيس اولين مدرسه به سبک نوين درسال 1312 به نام افصح المتکلمين شاعر شهير جهان سعدي عليه الرحمه و وجود42 دبستان 28 مدرسه راهنمايي 21 دبيرستان 10 هنرستان و6پيش دانشگاهي و7000هزار دانش آموز وراه يابي 260 نفر به دانشگاه ها در سال
تحصيلي 86 الي 87ونرخ با سوادي 94 درصد حاصل تلاش معلمان دلسوز اين خطه است.
زينت يافتن بخش سعدآباد به 52 ماذنه،گلدسته،مسجد ومحراب،حسينه وتکايا وگلزارهاي عطراگين شهداء نشاني از غناي فرهنگي اين بخش است
وضعيت اجتماعي – سياسي
مردم سعدآباد همان گونه که در دين داري وعلم دوستي ،پيشتاز ساير نقاط استان بودند درعرصه سياست و تحولات اجتماعي از پيشگامان محسوب مي شوند شرکت فعال مردم در نهضت ملي شدن صنعت نفت ،انقلاب به اصطلاح سفيدشاه وملت يا اصلاحات ارضي و درگيري خونين با صاحبان قدرت ،فئودال ها ،خوانين وبه شهادت رسيدن تعدادي از مردم
،تبعيد رجال سياسي، حبس وزنداني شدن آنان،مسافرت هاي رجال سياسي به تهران وملاقات باعاليترين مقامات دولت براي مطالبات بحق خود(4)درخواست بخشداري وتاسيس آن به سال 1333- 1334،همگام بودن بانهضت حضرتامام در سال هاي 1342-1343 وپذيرا بودن روحانيون مبارز وانقلابي،پخش وتکثير نوارها واعلاميه هاي حضرت امام(ره) وشرکت درتظاهرات عليه رژيم ستم شاهي وبه شهادت رسيدن شهيدان موسوي،دانشگر ومشايخ در تظاهرات خونين 12 ديماه سال1357 شهر سعدآبادوتقديم 146شهيد و200 جانباز30 آزاده وبودن روستاي سربست،نماد رشادت وشهادت ديار مردان سرو قامت با16 شهيد و12آزاده وخانواده ي باچهارشهيد وحضور سبز رزمنده و بسيجي بخش سعدآباد با حضور در صحنه هاي دفاع مقدس نشان از بلوغ فکري وسياسي مردمان اين ديار کهن
منبع:http://boshehrgasht3000.blogfa.com/post-24.aspx
مطالب مشابه :
تالار پذیرایی چلچله سعداباد
آیا میدانید روستاه های درودگاه ، جتوط ، هلپه ای ، نظرآقا ، تلسرکوب ، برمک روستای تلسرکوب.
صنايع دستي مردم سعدآباد(زنبيل،تويزه،پروند،باويزن،جاروف،)
آیا میدانید روستاه های درودگاه ، جتوط ، هلپه ای ، نظرآقا ، تلسرکوب ، برمک روستای تلسرکوب.
تاریخچه سعدآباد
آیا میدانید روستاه های درودگاه ، جتوط ، هلپه ای ، نظرآقا ، تلسرکوب ، برمک روستای تلسرکوب.
ضد حال به دخترای امروزی...
آیا میدانید روستاه های درودگاه ، جتوط ، هلپه ای ، نظرآقا ، تلسرکوب ، برمک روستای تلسرکوب.
شعر محلی سعدآبادی
آیا میدانید روستاه های درودگاه ، جتوط ، هلپه ای ، نظرآقا ، تلسرکوب ، برمک روستای تلسرکوب.
مردم ديار توز
آیا میدانید روستاه های درودگاه ، جتوط ، هلپه ای ، نظرآقا ، تلسرکوب ، برمک روستای تلسرکوب.
برچسب :
روستای تلسرکوب