قیام 15 خرداد کفن پوشان ورامین؛ طلیعه پیروزی انقلاب اسلامی

به گزارش خبرنگار مهر در ورامین، فاجعه کشتار طلاب در مدرسه فیضیه قم در دوم فروردین 1342 که مصادف با شهادت امام صادق(ع) بود، طی بیانیه ایتوسط دولت علم، به دعوای بین کارگران با مخالفان اصلاحات ارضی تعبیر شد.

امام خمینی (ره) نیز در واکنش به فجایع صورت گرفته در مدرسه فیضیه، طی بیانیه ای ضمن حرام دانستن تقیه، شاه دوستی را مترادف غارتگری و حمله به مراکز علم را ضربه زدن بر پیکر اسلام و قرآن معرفی کرد.

در چهلم شهدای فیضیه، امام خمینی (ره) اعلامیه ایصادر کرد و شاه را مسبب اصلی حوادث دوم فروردین اعلام کرد و در شهرهای مختلف ایران برای شهدای قم مراسم چهلم گرفته شد که به قدری این مراسم ها تأثیرگذار بود که رژیم مجبور به جلوگیری از برگزاری چنین مجالسیشد.

محرم 1342 و شروط شاه

ماه محرم فرا رسید و با توجه به فاجعه مدرسه فیضیه، پیش بینی می شد که محرم آن سال از سالهای گذشته متفاوت تر باشد.

امام که بعد از حادثه فیضیه فرصت نیافته بود با مردم سخن بگوید، تصمیم گرفت در محرم برای مردم سخنرانی کند و از طرفی ماه محرم بهترین فرصت برای افشای ماهیت استبدادی رژیم بود.

رژیم پهلوی نگران شد و اعلام کرد که وعاظ در سخنانشان باید سه شرط را رعایت کنند و از آن تخطی نکنند.

شروط رژیم پهلوی این بود که در مراسمات عزاداری علیه شخص اول مملکت سخن گفته نشود، علیه اسرائیل سخنی به میان آورده نشود و مرتب به گوش مردم نخوانند که اسلام در خطر است.

ساواک اعلام کرد که اگر این سه شرط رعایت نشود، اجازه برگزاری مراسم محرم را نمیدهد و با سخنرانانی که حول این سه محور سخن بگویند، برخورد جدی خواهد کرد.

امام در 13 خرداد 1342 همزمان با روز عاشورا، در نطق آتشینیدوران رژیم پهلوی را به دوران بنیامیه و بنی عباس و حمله رژیم به فیضیه را به واقعه کربلا تشبیه کرد، محرک آن را اسرائیل دانست و به شدت شاه را مورد حمله قرار داد.

روز عاشورا در تهران، عکسهای امام توسط تظاهرکنندگان بالا رفت و شعار «خمینیخمینیخدانگهدار تو، ملت طرفدار تو» به گوش رسید و مردم در مقابل کاخ مرمر شعار "مرگ بر دیکتاتور" سر دادند.

وقایع روز عاشورا باعث شد که تزلزل ناپذیری و شهامت امام به مردم سرایت کند و مردم مثل گذشته از شاه نترسند.

شاه که خود را تحقیر شده می دید،روی به خشونت آورد و ابتدا بسیاریاز روحانیون مبارز را دستگیر کرد سپس در یورشی شبانه در نیمه شب 15 خرداد 1342 به وسیله کامیونهای نظامی، خانه امام را محاصره کرده و ایشان را دستگیر و به تهران منتقل کرد.

در روز 15 خرداد، امام را در باشگاه افسران نگه داشته و در غروب آن روز به زندان قصر منتقل کردند.

قیام 15 خرداد 1342در قم، تهران و شیراز

مردم مبارز قم، قبل از همه شهرها متوجه دستگیریامام شدند، از این رو قبل از طلوع آفتاب در مقابل منزل ایشان در قم اجتماع کردند و از آنجا به همراه حاج آقا مصطفی خمینی به سمت صحن حضرت معصومه (س) به حالت اعتراض، راهپیمایی کردند، در صحن اجتماع باشکوهی ترتیب دادند، خواستار آزادی امام شده و شعارهایی بر علیه رژیم پهلوی سر دادند.

این شعارها توسط رژیم بی پاسخ نماندو تعدادی از تظاهرکنندگان با رگبار مسلسل مأموران، به طرز فجیعی به خاک و خون کشیده شدند؛ تظاهرات مردم قم تا بعدازظهر 15 خرداد ادامه داشت.

در تهران نیز مردم این شهر با شنیدن خبر دستگیری امام، بازار و دانشگاهها را تعطیل نموده و به عنوان اعتراض به خیابانها ریختند. مردم به رادیو تهران واقع در میدان 15 خرداد حمله کردند که با رگبار مسلسل مأموران به عقب رانده شدند که در درگیریهای مردم تهران با مأموران رژیم، تعدادی کشته و مجروح شدند.

در شیراز نیز مردم به خیابانها ریختند و خواستار آزادی امامشان شدند اما یکی از مهمترین شهرهایی که برای آزادی ایشان دست به تظاهرات و راهپیمایی زد، شهرستان ورامین بود.

قیام خونین کفن پوشان شهرستان ورامین

ورامینی ها که اغلب آنان دهقان و کشاورز و کارگر بودند، کفن پوش به سمت تهران حرکت کردند و هدف اصلی تظاهرکنندگان، آزادی امام خمینی (ره) و پیروی از امام در مخالفت با اعمال ضد دینی شاه بود.

مردم شهرستان ورامین، بعدازظهر روز 15 خرداد 42 به پل باقرآباد رسیدند اما متوجه شدند جاده توسط نیروهای نظامی بسته شده است.

علیرغم هشدار نیروهای نظامی، مردم به حرکت خود ادامه دادند و مأموران نظامی که هشدار خود را بی نتیجه می دیدند، به سمت مردم تیراندازی کردند و کفن پوشان ورامینی را به خاک و خون کشیدند.

آمار دقیق کشته شدگان قیام 15 خرداد هرگز مشخص نشد، به طوری که این آمار از چهار تا 15 هزار نفر ذکر شده است.

خبر قیام مردم ایران در 15 خرداد 1342 در داخل و خارج کشور بازتاب گسترده ای داشت و بسیاری از طلاب و علمایی که خارج از کشور حضور داشتند، نسبت به قتل عام مردم ایران و دستگیری امام خمینی (ره) واکنش نشان دادند و خواستار آزادی امام خمینی (ره) شدند.

رژیم شاه برای جلوگیری از ادامه قیام ها و نهضت ها، شروع به دستگیریمسببین قیام در تهران و شهرستانها نمود و عوامل تحریک مردم را به اعدام و زندانهایطولانی محکوم کرد اما سرانجام مجبور شد بر اثر فشار علما و مردم، امام خمینی (ره) را بعد از 10 ماه، در فروردین 1343 آزاد نماید.

ویژگیهای قیام 15 خرداد 1342

از ویژگیهای مهم قیام 15 خرداد، مردمی بودن، اسلامی بودن و داشتن رهبری واحد آن است، چراکه تا قبل از 15 خرداد، چندین قیام و نهضت در ایران روی داد اما هیچکدام از آنها سه عنصر فوق را همزمان دارا نبودند. تنها قیامی که هم جنبه مردمی و اسلامی داشت و هم دارای یک رهبر واحد بود، قیام 15 خرداد 1342 بود.

البته رژیم پهلوی تلاش بسیاری کرد تا جنبه مردمی و اسلامی بودن قیام 15 خرداد را خدشه دار کند و در این راه از روزنامه ها کمک گرفت و دست به تبلیغات فراوان زد و اعلام کرد که بیگانگان در قیام 15 خرداد دست داشته اند اما با هوشیاری مردم و قاطعیت و رهبری امام این توطئه ها خنثی شد.

امام خمینی (ره) قیام 15 خرداد را نقطه عطف انقلاب اسلامی بیان کرد ولی کشتار بی رحمانه مردم در این روز، روح ایشان را متأثر ساخت به طوری که این روز را برای همیشه عزای عمومی اعلام کرد.

نتایج پرثمر قیام خونین 15 خرداد

قیام 15 خرداد تأثیرات شگرفی بر فعالیت مبارزان گذاشت، به طوری که به نقطه عطف پیروزیانقلاب اسلامی مبدل شد و می توان نتایج قیام را در موارد زیر خلاصه کرد:

1- دولت علم به خاطر عدم موفقیت در سرکوبی قیام 15 خرداد و جلوگیری از انتشار فجایع صورت گرفته در 15 خرداد مجبور به استعفا شد و جای خود را به حسنعلی منصور سپرد.

2- قیام 15 خرداد منجر به تشکیل انجمن های اسلامی شد، از فردای قیام 15 خرداد انجمن های اسلامی بازار، دانشجویان و دانش آموزان شکل گرفت و مدارس دین و دانش در نقاط مختلف کشور بوجود آمد.