سعادت آباد و سعادت از دست رفته ما . . .
حمزه رامین / دهم تیرماه ۸۷ در منطقه سعادت آباد تهران حادثه تلخی رقم خورد که به خوبی اوج فلاکت و بینوایی مردم مظلوم لرستان و به ویژه شهرستان کوهدشت را به نمایش گداشت ؛ این اتفاق تلخ ، فروریختن ساختمانی در حال تخریب در این منطقه بود که باعث کشته شدن ۱۷ نفر از هم استانی های نازنین ما شد . دردناک تر اینکه تمامی این ۱۷ نفر اهل شهرستان کوهدشت بودند و باز هم دردناک تر این بود که اکثر آنان تنها نان آور خانه بودند که چشمان کم رونق مادر و خواهرانی نحیف و نجیب به دستان رنج کشیده آنان دوخته شده بود . در حالی جوانان مظلوم کوهدشتی دسته دسته در جستجوی لقمه ای نان حلال تن به غربت و آوارگی می سپارند و روانه تهران و اصفهان و عسلویه و . . . می شوند که سرمایه ها و پتانسیل های بی نظیری در این شهرستان وجود دارند که هم چنان بالقوه مانده و بالفعل نشده اند و مشخص نیست که چه زمانی بالفعل شده و مورد بهره برداری قرار خواهند گرفت تا خلقی از ثمرات آنان بهره مند شوند . این پتانسیل ها به حدی بالا هستند که می توانند چرخ پیشرفت و توسعه را نه تنها در کوهدشت بلکه در کل استان به چرخش درآورند . در زیر به تعدادی از این پتانسیل های ناب و بی نظیر اشاره می کنیم :
۱ ) هومیان و میرملاس ، یادگاران کهن تاریخ :
هومیان و میرملاس نام دو غار تاریخی در شهرستان کوهدشت هستند که دارای نقاشی های طبیعی با قدمت ۱۲۰۰۰ ساله هستند ؛ نقاشی های طبیعی ای که بر روی دیواره های این غارها نقش بسته ، در صورت همت مسئولین امر ، می توانستند بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی را به این منطقه کشانده و باعث ارزآوری و ایجاد ارزش افزوده برای کوهدشت و حتی کل استان شوند . این در حالی است که نه تنها این آثار بی نظیر و با ارزش ساماندهی نشده اند بلکه حتی با بی توجهی و غفلت مسئولین مربوطه ، در خطر نابودی نیز قرار دارند و هرازگاهی اخبار ناخوشایندی از تخریب آنان منتشر می شود .
۲ ) سرخ دم لکی و لری :
سرخ دم لکی نام تختگاهی سنگی و مجموعه ای مفصل از معماری مربوط به عر آهن جدید است . این مجموعه که از بناهای متعدد ساخته شده ، بر دامنه ارتفاعاتی بر فراز دهی کم جمعیت به همین نام قرار گرفته است .
روبروی این ناحیه ، در دامنه کوهی به نام سرخ دم لری و در کنار دهی به همین نام نیایشگاهی سنگی وجود دارد که نام آن برگرفته از کوه و روستای هم جوار آن است . در کاوش هایی که در این نیایشگاه صورت گرفته ، آثار ارزشمند هنری که بعضا درون مایه مذهبی نیز دارند – از جمله سنجاق ها و میله های نذری – یافت شده که مطابق پژوهش های صورت گرفته به نیمه دوم عصر آهن تعلق دارند .
یافته های باستان شناسی حکایت از آن دارد که سرخ دم لکی مجموعه ای بوده که دارای تاسیسات شهری بوده و سرخ دم لری به عنوان نیایشگاهی در کنار این مجموعه قرار داشته است . لازم به ذکر است که عمده آثار مفرغی مکشوفه از لرستان از معبد سرخ دم لری به دست آمده اند . علت نام گذاری این ناحیه به سرخ دم این است که خاک این منطقه رنگ قرمز دارد .
۳ ) رومشگان و نمادسازی جنگ معروف :
بنا به روایات تاریخی ، در زمان های گذشته و در نبردی که میان ارتش های امپراتوری ایران و روم اتفاق اقتاده ، ارتش روم با استفاده از ضعف ارتش و حکومت مرکزی ایران ، توانسته مرزهای غربی را درنوردیده و تا منطقه رومشگان امروزی نیز پیشروی کند اما در این ناحیه با مقاومت سختی از جانب ارتش ایران مواجه می شود به نحوی که با تحمل شکستی سنگین وادار به عقب نشینی می شود و از آن پس این ناحیه به نام رومشگان یا رومشگو به معنای شکست دهنده و شکننده روم معروف می شود .
بد نیست بدانیم در برخی از کشورهای دنیا که نظیر چنین نبردی را تجربه کرده اند به منظور پاسداشت رشادت های نیاکان خود و نیز حفظ تاریخ و هویت ملی خود ، محل چنین نبردهایی را مشخص کرده و به عنوان میراث ملی مورد حفاظت قرار می دهند و از این رهگذر ضمن بزرگداشت یاد و خاطره سربازان و سرداران دلیر کشورشان ، با سرمایه گذاری بر روی این مناطق و معرفی آنها به دنیا ، زمینه جذب گردشگران خارجی را فراهم آورده و از این رهگذر اقتصاد ملی خود را رونق می بخشند . لازم به ذکر است که برخی از این مناطق صرفا براساس داستان های اساطیری و افسانه های ملی و محلی ساخته و پرداخته شده اند و از واقعیت تهی می باشند . اما در لرستان و در شهرستان کوهدشت ، مسئولین مربوطه نه تنها برای حفظ یاد و خاطره این نبرد غرورآفرین هیچ گونه نمادسازی ای نکرده اند بلکه حتی از کمترین تلاش به منظور معرفی هرچه بهتر این نبرد و منطقه رومشگان دریغ می ورزند که جای بسی تاسف است .
۴) غار بتخانه و عالی آباد و غار – معبد ویزنهار :
غار بتخانه در ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی شهر کوهدشت و در کوه ” دمچهر ” قرار دارد . این غار از دو بخش شمالی و جنوبی تشکیل شده که بخش شمالی آن وسیع تر است . وجود سنگ چخماق و سفال های شکسته سیاه و منقوش ، نشان دهنده زندگی غارنشینی در این منطقه است . هم چنین آثار مختلفی از تمدن های گذشته در این غار پیدا شده است که بر اهمیت این غار می افزاید .
یکی دیگر از غارهای باستانی و تاریخی شهر کوهدشت ، غار عالی آباد است که بنا به شواهد به دست آمده ، این غار یکی از محل های سکونت انسان های پیش از تاریخ بوده است .
معبد ویزنهار که نام دیگر آن قلعه کهزاد است ، در منطقه باستانی رومشگان قرار دارد . این قلعه بر بالای کوهی به نام ویزنهار واقع شده است و کاوش های باستان شناسی از انتساب این قلعه به دوران حکمرانی اشکانیان حکایت دارد . طبیعت سرسبز و چشم انداز بکر منطقه رومشگان و نیز وجود قلعه کهزاد از جمله پتانسیل هایی است که می تواند پای مسافران و توریست های بسیاری را به این منطقه باز کند و سبب رونق هرچه بیشتر صنعت گردشگری این منطقه شوند .
۵ ) شیرز ، دره ای رویایی :
دره شیرز ، دره ای زیبا با طبیعتی بکر و چشم نواز است که در ۳۵ کیلومتری غرب شهرستان کوهدشت قرار دارد . طبیعت بکر شیرز چشم هر بیننده ای را خیره می کند و عقل از سر بازدیدکنندگان می رباید ؛ با این حال اما متاسفانه این دره کم نظیر و ارزشمند نیز به سرنوشت هومیان و میرملاس و سرخ دم و ویزنهار و بتخانه و . . . گرفتار شده است .
علاوه بر شیرز ، دره کاکیزه نیز از دیگر مناطق زیبای گردشگری کوهدشت محسوب می شود . این مکان زیبا و دیدنی درون دره ای وسیع و پرآب قرار گرفته که در نگاه اول چشم هر بیننده صاحب ذوق را به وجد می آورد .
نام اصلی این منطقه دره کاکیزه است که به واسطه وجود آب های زلال و روان ، سراب کاکیزه نام گرفته ، این دره سرسبز در اواسط بهار با ذوب شدن برف های زمستانی ، چهره ای بسیار سبز و زیبا به خود می گیرد .
وجود ده ها آبشار کوچک و بزرگ دراین دره ، فضایی رویایی را بر منطقه حاکم می کند ، اطراف این سراب به وسیله رشته کوه ها محصور شده و این دره سرسبز با دارا بودن چشم اندازی بسیار زیبا ، تابلویی منحصر به فرد و طبیعی از یک جاذبه زیبای خدادادی را به تصویر می کشد.
وجود آب خنک ، شقایق های سرخ و صدای پرندگان بهاری و درختان انجیر ، انگور و گلابی وحشی دراین منطقه همواره آرامش دل پذیری را به انسان و جان خسته مسافران می بخشد .
۶ ) امازاده محمد ( درب گنبد ) و ابوالوفا :
علاوه بر پتانسیل های تاریخی و طبیعی ، وجود بقاع متبرکه از جمله بارگاه امامزاده محمد در شهر درب گنبد کوهدشت از جمله ظرفیت های ناب برای جذب گردشگران داخل و خارج استان می باشد . این بارگاه که در منطقه درب گنبد قرار گرفته ، هرروزه پذیرای گردشگران و زایرینی از شهرهای مختلف استان و حتی استان های مجاور از جمله ایلام ، کرمانشاه و همدان می باشد . بنا به گفته شهردار درب گنبد ، در تعطیلات نوروز سال گذشته پذیرای بیش از ۵۰۰ هزار مسافر از استان های ایلام ، کرمانشاه ، خوزستان و همدان بوده است .متاسفانه به علت اهمال و کم کاری مسئولین مربوطه در فراهم سازی امکانات اقامتی برای زایرین و گردشگران – علی الخصوص زایرینی که از استان های مجاور به این منطقه می آیند – و نیز عدم فعالیت لازم برای ایجاد بازارچه های صنایع دستی مناسب ، این زایرین و گردشگران ، بدون برجای گذاشتن اثرات اقتصادی قابل توجه و متناسب با حجم بازدیدکنندگان ، این منطقه را ترک می کنند . این در حالی است که با ایجاد مسافرخانه های با کیفیت و مناسب ، احداث فروشگاه های درخور و هم چنین احداث بازارچه های صنایع دستی و فروش اقلام فرهنگی و مذهبی در این منطقه ، ضمن توسعه صنعت تورسیم و گردشگری ، به ورود پول به منطقه و توسعه اقتصادی هرچه بهتر این شهرستان کمک کرد تا شاید از این رهگذر بخشی هرچند کوچک از مشکل بیکاری و فقر مردمان این سامان برطرف شود .
۷ ) دشت های وسیع اما تشنه :
منابع و پتانسل های بالقوه و دست نخورده کوهدشت تنها در مواهب طبیعی و تاریخی خلاصه نمی شود بلکه کوهدشت با داشتن دشت های وسیع نظیر دشت کوهدشت و دشت رومشگان شرایط مناسبی برای تبدیل شدن به یکی از قطب های کشاورزی و باغ داری استان لرستان و حتی غرب کشور را داراست اما متاسفانه این بخش و این پتانسیل نیز در محاق فراموشی فرو رفته و دشت های وسیع کوهدشت هم چنان در انتظار ابرهای سیاه باران زا می سوزند و این در حالی است که نزدیکی این دشت ها به رودخانه های کشکان و سیمره نیز تشنگی این دشت هارا فرو ننشانده است . احداث سد گاومار ( معشوره ) که قرار بود آب قسمت های شمالی را برای سیراب کردن این زمین ها روانه کوهدشت کند نیز در هاله ای از ابهام قرار دارد .
۸ ) انار سیاو و لزوم برندسازی :
سیاو نام تنگه ای است در شهرستان کوهدشت که یکی از مرغوب ترین انارهای کشور در آنجا تولید می شود . متاسفانه انار سیاو علیرغم مرغوبیت و کیفیت بالایی که دارد شدیدا مورد بی توجهی مسئولین حوزه کشاورزی این شهرستان قرار گرفته و تلاش های کافی برای توسعه باغات انار این منطقه و احداث انارستان های جدید صورت نمی گیرد . این بی توجهی ها در شرایطی صورت می گیرد که انار سیاو با تبلیغات کافی و لازم و برندسازی می تواند به عنوان یکی از نمادهای کشاورزی لرستان معرفی شده و زمینه جذب سرمایه گذاری های درخور توجه در این عرصه را فراهم کند . با توسعه باغات انار این منطقه و برندسازی می توان زمینه حضور سرمایه گذاران مطرح را در این ناحیه فراهم کرد تا علاوه بر توسعه کمی و کیفی این باغات ، با ایجاد و فعال کردن صنایع جانبی نظیر صنایع تبدیلی ، بسته بندی و . . . رشد صنعتی و در پی آن رشد اقتصادی منطقه سیاو و حتی شهرستان کوهدشت را رقم زد تا دانشجویانی که نان آور خانه هستند به جای تحمل رنج غربت ، در شهر و دیار خود مشغول به کار شده و از تکرار حوادث تلخی همانند سعادت آباد جلوگیری کرد .
۹ ) نفت و گاز :
در استان لرستان دو شهرستان پلدختر و کوهدشت دارای منابع غنی نفت و گاز هستند که از این میان ۸۴ درصد این منابع در پلدختر و ۱۶ درصد نیز در کوهدشت و به ویژه در بخش رومشگان قرار دارند . همانگونه که می دانید در دنیای صنعتی و ماشینی امروز نفت اهمیت استراتژیکی دارد تا حدی که از آن به ” طلای سیاه ” تعبیر می شود . اگرچه کوهدشت نیز به نوبه خود از این طلای سیاه بهره مند است اما سود و منفعت حاصل از استخراج آن نصیب مردم محروم کوهدشت نشده و نمی شود تا آنان هم چنان در جستجوی اسکناسی سبز رنگ ، چند صد کیلومتر آن طرف تر از سرزمین غنی مادری خود به شغل کارگری و عملگی روی بیاورند و در سعادت آبادها به دنبال سعادت از دست رفته خود باشند و هر چند وقت یکبار اسیر تقدیری شوم شده و در غربت و آوارگی محض زیر خروارها سنگ و خاک و آهن له شوند و تن نازنین شان با وضعی اسفناک به مادران شان تحویل داده شود . . .
بدن شک پتانسیل ها و فرصت های سرمایه گذاری در شهرستان کوهدشت بیش از موارد گفته شده است اما حتی با سرمایه گذاری بر روی موارد گفته شده و تلاش برای بالفعل کردن آنها می توان زمینه شکوفایی اقاتصادی این ناحیه را فراهم کرد تا جوانان آن مجبور به پرسه زدن های بی سرانجام در چهارراه ها و خیابان ها نباشند و سرانجام نیز در آوار سعادت آبادها گرفتار نشوند . به امید روزی که در هیچ جای این سرزمین فاجعه ای نظیر سعادت آباد رقم نخورد و دل مادران بینوا را داغدار نکند .
مطالب مشابه :
سعادت آباد و سعادت از دست رفته ما . . .
دره شیرز ، دره ای زیبا با این در حالی است که با ایجاد مسافرخانه های با کیفیت و مناسب
اینگونه میخواهیم
ومعضلات گریبانگیر روستاهای منطقه بحث وتبادل نظر شود وراهکار های مسافرخانه شیرز
برچسب :
مسافرخانه های شیرز