فنون سخنرانی

...چندی قبل در آئین تجلیل از پزشکان نمونه مجری برنامه بودم.بعد از اتمام برنامه، عزیزی از جامعه پزشکی با لطفی که بهم داشت ازم خواست یکدوره آموزش "سخنرانی ، مجری گری و فن بیان " برگزار کنم و گفت که من اولین مشتری پولدار شما هستم!!!!. راستش تا حالا به این مساله فکر نکرده بودم... اگر چه در دوران طلایی دانشگاه برای دانشجویان تشکلهای صنفی این کلاسها را برگزار می کردم اما از اون دوران خیلی سال است که گذشته!! وچقدر هم یادش بخیر شد!

دنبال بهونه می گشتم تا بخش هایی از دست نوشته ها و جزوه اون کلاس ها رو تو صفحه وب بزارم ، یادم اومد که چندی قبل یکی از عزیزترینام که نه "همه ام "- هوای نبودنت این روزها خیلی خیلی آزارم می ده !! -رفته بود برای تست اجرا صدا وسیما ....

تقدیم به او و همه اونایی که به سخنرانی و مجری گری علاقه خاصی دارند :

**مجری گری، گویندگی و فن بیان **

فنون سخنراني به ما كمك مي كنند كه از طريق برنامه ريزي و كسب آمادگي، مهارتهاي كلامي و هنرهاي بياني را در خود پرورش دهيم.

دو راز نهفته در يك سخنراني موفق :

آمادگي و تمرين

مراحل اجراي فنون سخنراني

مرحله اول: مشخص كردن هدف

مرحله دوم: انتخاب بهترين راه انتقال هدف با توجه به:

• نوع پيامي كه قصد داريم به مخاطبان منتقل كنيم

• خصوصيات مخاطبان

توضيح هدف

در توضيح هدف بايد سه نكته مهم را در نظر بگيريم:

1- آموزش: مخاطبان بايد از سخنان ما مطلبي بياموزند.

2- جاذبه: مخاطبان بايد از سخنان ما لذت ببرند.

3-ارائه توضيحات روشن و شفاف: همه قسمتهاي سخنراني بايد شفاف، روشن و قابل فهم باشند.

استفاده از دانش و اطلاعات

دارا بودن اطلاعات كافي در مورد موضوع مورد بحث و موضوعات مرتبط با آن.

انتخاب نكات اصلي

هر مخاطب تنها مدت 45 دقيقه مي تواند تمركز حواس داشته باشد. در اين مدت فقط يك سوم مطالبي كه گفته مي شود و حداكثر هفت مفهوم را فرا مي گيرد.

سازماندهي اطلاعات

براي اينكه مخاطب پيام ما را بدرستي دريافت كند بايد در سخنراني از مناسب ترين ساختار استفاده كنيم.

ارائه جداگانه نكات: براي بيان ايده ها و نكاتي كه اهميت يكساني دارند ولي ضرورتا با يكديگر تداخل ندارند.

مثال: در سخنراني هاي رسمي مثل سخنرانيهاي آموزشي يا كنفرانسهايي كه مثلا در مورد تئوري مديريت ارائه مي شوند.

تاكيد روي يك نكته: اگر اهميت يكي از نكات از ساير نكات بيشتر باشد آن را اول از همه ذكر مي كنيم و وقت بيشتري به آن اختصاص مي دهيم كه بتوانيم كاملا در مورد آن بحث كنيم. سپس در تكميل آن نكاتي كه اهميت كمتري دارند را ذكر مي كنيم. مثال: سخنراني كه در مورد بهبود ارائه خدمات به مشتركين ايراد مي شود.

نكاتي كه بايكديگر هم پوشي دارند: در اين ساختار هر نكته به نكته قبل و همه نكات با هم مرتبطند. اين نوع ساختار براي سخنراني هاي غير رسمي مناسب است و زماني بكار مي رود كه همه اعضا از موضوع كاملا آگاهي دارند و از نكات نسبتا پيچيده سر درمي آورند.

نوشتن متن سخنراني

متن سخنراني بايد ساده، روان و صريح باشد. براي اينكه حاضران را مستقيما مورد خطاب قرار دهيم از ضماير اول شخص و دوم شخص جمع (ما و شما) و افعال معلوم استفاده مي كنيم.

مثال در مورد نگارش جملات

1- از جملات دستوري استفاده نشود (مجهول)

2- از جملات دستوري استفاده نكنيد (امري)

3- از جملات دستوري استفاده نكنم (متكبرانه بنظر ميرسد)

4- از جملات دستوري استفاده نكنيم (بهترين نگارش)

خلاصه كردن و ياداشت برداري

1- نوشتن متن سخنراني

2- ويرايش

3- استخراج نكات مهم و اصلي از پيش نويس نهايي

4- نوشتن نكات برروي كارتهاي شماره دار

اجراي تمريني

اجراي تمريني فرصت مناسبي براي زمانبندي مطالب، تسلط بر متن سخنراني و رفع اشكالاتي است كه ممكن است در طول سخنراني بوجود بيايد.

مراحل اجراي تمريني

1- تمرين كردن با صداي بلند

2- تمرين كردن مقابل آينه

3- اتكا نكردن به نوشته

4- گرفتن بازخورد (Feedback)

استفاده از وسايل سمعي و بصري

1- انتخاب نوع وسيله سمعي بصري با توجه به تعداد مخاطبان

2- جلب نمودن توجه كليه مخاطبان به پرده نمايش

آمادگي كامل براي ارائه سخنراني

آماده كردن خود به اندازه آماده كردن متن سخنراني اهميت دارد.

1- خود را باور داشته باشيم.

2- تصوير مثبتي از خود داشته باشيم.

3- نقاط ضعف و قوت خود را بشناسيم.

تقويت اعتماد بنفس و داشتن تفكر مثبت

با تكرار كردن افكار مثبت و دلگرم كننده اعتماد بنفس خود را افزايش دهيم.

براي مثال مي توانيم از عبارات زير استفاده كنيم:

- سخنراني من جالب و پر از ايده هاي جالب است. مخاطبان حتما از آن لذت خواهند برد.

- به اندازه كافي در مورد موضوع مورد نظر اطلاعات دارم، مخاطبان بزودي به اين مطلب پي مي برند.

- به اندازه كافي آمادگي دارم، تمرينات بخوبي انجام شده، بي صبرانه منتظرم تا واكنش مخاطبان را ببينم.

تجسم موفقيت

تصور كنيم در حال ارائه يك سخنراني بي عيب و نقص هستيم.

چگونگي وضعيت ظاهري

مخاطبان تا حد زيادي تحت تاثير ظاهر ما قرار مي گيرند. طرز لباس پوشيدن ، راه رفتن و حتي ايستادن همگي مواردي هستند كه مي توان از آن برداشتهاي زيادي كرد. ايجاد ذهنيت مثبت در اولين لحظه براي موفقيت در سخنراني بسيار ضروريست. بنابراين:

- لباس مناسبي بپوشيم.

- با اعتماد بنفس راه برويم و صحبت كنيم.

بهبود وضعيت ظاهري

ظاهر خوب اندام به حالت بدن، يعني طرز نگه داشتن اسكلت بدن، بستگي دارد. بهترين حالت براي شروع سخنراني اينست كه صاف بايستيم، پاها كمي از هم فاصله داشته باشند دستها در طرفين بدن به حالت صاف قرار بگيرند. اين طرز ايستادن خنثي است و بيانگر مفهوم خاصي نيست.

تقويت صدا

آهنگ و بلندي صدا، تاثير بسيار زيادي بر سخنراني دارد. يكي از موارد مهم در آماده شدن براي سخنراني، شناخت عملكرد دستگاه گفتاري و كنترل ماهرانه لحن صداست.

تنظيم صدا

اولين شرط لازم براي خوب صحبت كردن ورود هواي كافي به ريه است. مي توانيم با انجام تمرينات ساده تنفسي مقدار ورودي هوا را افزايش دهيم.

دومين شرط لازم درست كار كردن حنجره است.

تنفس صحيح

آهسته و عميق نفس بكشيم تا اكسيژن راحتتر وارد بدن شود و در نتيجه خون بهتر در مغز جريان پيدا كند. هر چه مقدار اكسيژن ورودي بيشتر باشد، جريان هوا در تارهاي صوتي بيشتر مي شود و به تقويت صدا كمك مي كند.

ازبين بردن تنش

تنش ايجاد شده در عضلات در طول سخنراني اثرات نامطلوبي بر جاي مي گذارد:

1- استواري بدن را از بين مي برد.

2- باعث افتادگي شانه و خميدگي پشت مي شود .

3- مانع عملكرد روان حنجره و در نتيجه لرزش صدا ميشود.

4- موجب منقبض شدن عضلات مي گردد.

با انجام يكسري تمرينات ساده، انقباض موجود در عضلات را از بين مي بريم.

براي از بين بردن انقباض ماهيچه هاي صورت به صورت ذیل عمل می کنیم.

فشردن صورت

جمع كردن صورت

كشش دهان

آمادگي نهايي جهت ارائه سخنراني

1- استقرار وسايل سمعي- بصري در سالن

2- دقت كنيم وسايل سمعي بصري براي افرادي كه در انتهاي سالن مي نشينند قابل استفاده باشد.

3- وسايل برقي موردنياز درست كار كنند .

4- محل برگزاري سخنراني، ساعت و تاريخ حضور روي راهنماهاي درب ورود و طبقات مشخص شده باشند.

5- صفحات متن يا ياداشتها صفحه گذاري شده باشند.

6- حتما يك ليوان آب برروي ميز سخنران موجود باشد.

7-از برگزاركننده سخنراني بخواهيم پيش از آغاز سخنراني معرفي درستي از ما داشته باشد و از ابراز نظرات شخصي خود بپرهيزد.

شروع سخنراني

1- با نام خدا، با اعتماد بنفس و بدون نگاه به ياداشتها شروع مي كنيم.

2- در همان لحظات آغازين به همه مخاطبان نگاه كنيم تا احساس كنند يك يك آنها مخاطب ما هستند.

3- نحوه ايستادن ما طوري باشد كه بين ما و مخاطب مانعي ايجاد نشود.

4- در طول سخنراني نگاه خود را روي همه مخاطبان بچرخانيم. رديف هاي عقب را فراموش نكنيم.

بايدها و نبايدها

1- براي روشن شدن مطالب، ساده و مختصر صحبت كنيم و از زياده گويي بپرهيزيم.

2- مكث ها را بصورت مشخص و تاكيدي انجام دهيم. اين مكثها به مخاطبان اجازه مي دهد كه مطالب بيان شده را درك كنند.

3- براي آگاهي از زمان به ساعت ديواري نگاه كنيم نه ساعت مچي

4- اگر مطلب را گم كرديم، آرام باشيم تا آن را پيدا كنيم.

5- در آخر جملات صداي خود را پايين نياوريم چون باعث مي شود مخاطبان تصور كنند در مورد مطالب مطرح شده ترديد داريم.

6- به مخاطبان بگوييم كه چه مدت صحبت مي كنيم تا آنها بدانند چه مدت بايد تمركز كنند.

پاسخ به سئوالات مخاطبان

1- پاسخ به سئوالات مخاطبان بگونه اي نباشد كه ما را از پرداختن به موضوع اصلي منحرف سازد.

2- در هنگام مواجه شدن با سئوالات مشكل، آرامش خود را حفظ كنيم، در صورت لزوم از ترفندهاي تاخيري استفاده كنيم.

3- مراقب سئوالهاي كنايه داري كه براي نشان دادن نقاط ضعف و يا دستپاچه كردن سخنران پرسيده مي شود، باشيم و با تاييد گفته هاي طرف مقابل به بحث خاتمه دهيم.

4- چنانچه يكي از مخاطبان سئوالي مطرح كرد كه ارتباط چنداني با موضوع سخنران نداشت و ما پاسخ آن را نمي دانستيم بهتر است در جواب بگوييم:‹‹ قصد نداشتم امروز اين بخش از موضوع را مطرح كنم›› و يا بگوييم: ‹‹اين يك موضوع ديگري است كه حالا فرصت بحث در مورد آن را نداريم››.

پايان اثر بخش

1- خلاصه مطالب

مطالب در يك يا دو جمله خلاصه شوند اين خلاصه قابل فهم‌، كوتاه و مستدل باشد.

2- اثر گذاري

مكث ها، آهنگ جمله و زيبايي كلام رعايت شود.

3- اتمام قاطعانه

سخنراني با قدرت و با خاطره اي به ياد ماندني به پايان برسد.

**مسافر تنها**

فنون سخنرانی

مطالب مشابه :

نكات آغاز سخنراني

چگونه يك سخنراني ماندگار ايراد كنيم؟

سخنوري و آداب سخنراني

فنون سخنرانی

سه داستان استیو جابز در سخنرانی دانشگاه استنفورد

درس اصول سخنوري (جزوه نهايي)

متن سخنراني دکتر ادهم ضرغام :

داستان تکان دهنده ی نماز یک دختر بچه